Insulinomimetyki – kwas alfa-liponowy (ALA) – właściwości, wskazania i skutki uboczne suplementacji. Czy ALA jest skuteczny w procesie odchudzania?

Kwas alfa-liponowy stanowi jeden z najsilniej działających przeciwutleniaczy w organizmie człowieka. Obecność ALA jest kluczowa dla przebiegu wielu procesów metabolicznych i przemian prowadzących do wytworzenia energii w komórkach. Najnowsze doniesienia naukowe wskazują, że kwas ten ma potencjalnie korzystny wpływ na zwalczanie otyłości, cukrzycy i innych zaburzeń. Wraz z upływem lat synteza ALA ulega osłabieniu, dlatego warto włączyć do swojej diety pokarmy będące jego źródłem lub też wprowadzić suplementację preparatami zawierającymi kwas alfa-liponowy.

Czym jest kwas alfa-liponowy (ALA)? – właściwości insulinomimetyku

Kwas alfa-liponowy (ALA, ang. Alpha Lipolic Acid) jest związkiem, który w niewielkim stopniu jest produkowany przez organizm. W największych ilościach występuje w szpinaku, brokułach oraz podrobach. ALA ma silne właściwości przeciwutleniające i przeciwzapalne. Ponadto jest koenzymem niezbędnym w przebiegu licznych reakcji metabolicznych. Kwas alfa-liponowy wpływa również na procesy insulinozależne, poprzez zwiększenie wrażliwości komórek na insulinę. ALA usprawnia również przemianę glukozy do glikogenu i w ten sposób wpływa korzystnie na regulację poziomu glukozy we krwi.

Kwas ALA w procesie odchudzania

Najnowsze badania sugerują, że zmiana diety, której towarzyszy stosowanie suplementów z ALA może przyczyniać się do zwiększonego spadku masy ciała oraz obniżenia wskaźnika BMI. Obserwowano także poprawę metabolizmu glukozy i tłuszczu, zwłaszcza u osób cierpiących na choroby metaboliczne. Ponadto kwas liponowy ogranicza wytwarzanie chemeryny, czyli substancji wpływającej na zwiększenie predyspozycji do powstawania otyłości i zespołu metabolicznego. Kwas alfa-liponowy zmniejsza degradację insuliny oraz zwiększa wychwyt glukozy zarówno w wątrobie, jak i mięśniach, co z kolei prowadzi do podwyższenia poziomu wątrobowego i mięśniowego glikogenu. Dodatkowo zaobserwowano korzystny wpływ ALA na profil lipidowy, obniżenie ciśnienia krwi oraz poziomu mediatorów prozapalnych.

Kwas alfa-liponowy – wskazania do suplementacji

Kwas alfa-liponowy znajduje zastosowanie przede wszystkim w procesie leczenia cukrzycy. Skuteczność wspomagania u tych pacjentów podstawowej terapii farmakologicznej poprzez włączenie suplementacji ALA została potwierdzona w wielu badaniach. Należy jednak zwrócić uwagę na zagrożenie związane z suplementacją ALA u diabetyków, które jest związane z nadmiernym obniżeniem poziomu cukru we krwi tych pacjentów. Aby nie doszło takiej groźnej sytuacji, przed rozpoczęciem suplementacji kwasem alfa-liponowym, należy skonsultować się z lekarzem prowadzącym (np. diabetologiem),  który dobierze zarówno odpowiednią dawkę ALA, jak i standardowo stosowanych leków. Kwas alfa-liponowy znany jest przede wszystkim z silnych właściwości antyoksydacyjnych, ponieważ ma zdolność unieszkodliwiania wolnych rodników. Z tego względu jego suplementacja wskazana jest w chorobach podatnych na leczenie przeciwutleniaczami. Wśród schorzeń, w których stosowanie ALA może okazać się pomocne wymieniania się jaskrę, zaćmę, choroby metaboliczne, takie jak: cukrzyca, miażdżyca, hipercholesterolemia, zaburzenia neurodegeneracyjne, zwłaszcza choroby Alzheimera i Parkinsona oraz zespół przyspieszonego starzenia się. Ponadto kwas alfa-liponowy stosowany jest w leczeniu zatruć, ponieważ posiada zdolność wiązania jonów ołowiu, miedzi, cynku i manganu.

Kwas alfa-liponowy – skutki uboczne suplementacji

Na podstawie dotychczas przeprowadzonych badań można wnioskować, że kwas alfa-liponowy jest stosunkowo bezpiecznym związkiem i wykazuje bardzo niską toksyczność. Orientacyjna dawka toksyczna dla człowieka określana jest na poziomie 5–10 gramów na dobę. Spożywanie zbyt dużych dawek przez dłuższy czas może doprowadzić do wystąpienia działań niepożądanych w postaci: nudności, biegunki, bólu brzucha oraz skórnych reakcji alergicznych.

Kwas liponowy – który suplement wybrać i jak go dawkować?

Zazwyczaj rekomendowana, maksymalna dobowa dawka kwasu alfa-liponowego wynosi od 200 do 600 mg. Warto jednak dodać, że sportowcy mogą spożywać nawet 1200 mg ALA na dobę, najlepiej w kilku porcjach. Zaleca się stosowanie preparatów z ALA na czczo, około 30 minut przed pierwszym posiłkiem lub 2 godziny po jedzeniu. Istotne jest, aby przestrzegać właśnie tej zasady, ponieważ jednoczesne przyjmowanie innych suplementów może zmniejszyć wchłanianie kwasu alfa-liponowego, a tym samym ograniczyć wystąpienie korzystnych efektów wynikających z suplementacji ALA. W aptekach, sklepach zielarskich i tych ze zdrową żywnością dostępnych jest wiele preparatów z kwasem alfa-liponowym, a ich cena waha się od około 20 zł do 200 zł.