Dieta w menopauzie – jak powinna wyglądać? Co jeść, a czego unikać? Jak schudnąć podczas menopauzy?
Katarzyna Turek-Kawecka

Dieta w menopauzie – jak powinna wyglądać? Co jeść, a czego unikać? Jak schudnąć podczas menopauzy?

Czy dieta podczas menopauzy (klimakterium) odgrywa ważną rolę? Okazuje się, że tak. W tym okresie warto zmienić swoje dotychczasowe menu. W jadłospisie przy menopauzie powinny zagościć produkty bogate w fitohormony (fitoestrogeny), witaminy z grupy B, witaminę K, selen, magnez, wapń oraz tryptofan. Dlaczego?  

Menopauza nie jest chorobą, a stanem fizjologicznym w życiu każdej kobiety. Wiąże się on z ustaniem cyklu miesiączkowego, spowodowanym stopniowym wygasaniem wydzielania hormonów płciowych takich jak estrogen i progesteron produkowanych przez jajniki. Pojawiają się w tym czasie zmiany, które mogą być uciążliwe i odpowiadać za pogorszenie stanu zdrowia i samopoczucia. Nie istnieje dieta, która może zmienić biologię i spowodować uniknięcie stanu kilmakterium, ale styl życia i stosowana dieta mają ogromny wpływ na to, jak silne i uciążliwe będą dolegliwości, zwłaszcza gdy z jakiegoś powodu kobieta nie chce lub nie może stosować hormonalnej terapii zastępczej. 

Dieta w menopauzie – jakie ma znaczenie? 

Żywność jest ogromną skarbnicą substancji odżywczych, które często mają działanie podobne do najbardziej nowoczesnych środków farmakologicznych, ale bez ich skutków ubocznych. Stosowana była jako lekarstwo już od starożytnych czasów, a w ostatnich latach ponownie doceniane są jej cudowne właściwości. Włączając w okresie menopauzy do codziennej diety produkty działające leczniczo, można zapobiec lub złagodzić przebieg wielu dolegliwości: uderzeń gorąca, bezsenności czy drażliwości, ale także zmniejszyć ryzyko pojawienia się chorób często pojawiających się u kobiet wchodzących w okres menopauzy: osteoporozy, nowotworów czy chorób serca i układu krążenia.

Dodatkowo wraz z biegiem lat spada przemiana materii, dlatego wskazane jest szczególne zwrócenie uwagi na to, co ląduje na talerzu, aby uniknąć dużego brzucha w okresie menopauzy. 

Sprawdź, jak powinna wyglądać dieta kobiet i mężczyzn po czterdziestce.

Dieta przy menopauzie – zasady 

Sposób żywienia w menopauzie powinien być dopasowany indywidualnie do wieku, wzrostu, masy ciała konkretnej osoby, aby dostarczać kobiecie wszystkich niezbędnych składników odżywczych i energii. Dieta powinna zapobiegać także niebezpiecznemu wzrostowi masy ciała, który zwiększa ryzyko wystąpienia chorób związanych z otyłością, w tym także nowotworów, lub pozwalać zrzucić już obecne nadmiarowe kilogramy. 

Szczególnie istotne w tym okresie jest spożywanie produktów bogatych w fitoestrogeny (naturalne związki chemiczne występujące w roślinach, które budową i funkcją podobne są do żeńskich hormonów płciowych – estrogenów) oraz jak największej ilości związków o charakterze przeciwzapalnym, z jednoczesnym ograniczeniem produktów dostarczających substancji prozapalnych. 

W przypadku występowania uderzeń gorąca warto unikać dań i produktów, które je wywołują lub zaostrzają, jeśli problemem jest bezsenność to pomóc może odpowiednie spożycie magnezu, wapnia oraz witamin z grupy B (szczególnie B6) oraz tryptofanu. Dość pomocne może okazać się spożywanie z dietą zwiększonej ilości witaminy E oraz selenu, które pomoże zapobiegać często pojawiającym się problemom z osłabieniem włosów, paznokci i pogorszeniem stanu skóry. Z tego samego powodu nie bez znaczenia będzie także spożycie cynku, krzemu, miedzi, witaminy C oraz niezbędnych, nienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3. 

Powiązane produkty

Co jeść, a czego unikać podczas menopauzy? 

Aby dostarczyć sobie wraz z dietą fitoestrogenów, powinno się jeść soję i jej przetwory (na przykład tofu, mąka sojowa) oraz siemię lniane. W mniejszych ilościach obecne są one także w produktach takich jak: sezam, czosnek, suszone morele, pistacjach, komosa ryżowa oraz brokuły.

Witaminy B6 można dostarczyć, spożywając produkty zbożowe z pełnego przemiału (kasze, razowe pieczywo, płatki owsiane), drożdże, szpinak czy orzechy włoskie. Magnezu należy szukać w produktach zbożowych, orzechach, pestkach dyni, pistacjach, strączkach oraz w gorzkiej czekoladzie. Selen najłatwiej spożywać wraz z orzechami brazylijskimi pochodzącymi z upraw z Brazylii i żółtkami jaj. Witamina E znajduje się w największych ilościach w orzechach, pestkach, tłoczonych na zimno olejach, awokado oraz zarodkach pszenicy. Tryptofan jest związkiem obecnym w pestkach słonecznika i dyni, siemieniu lnianym, sezamie, pistacjach, migdałach, kurczaku, indyki i łososiu. Na problemy z bezsennością może pomóc także spożycie kiwi przed snem (ze względu na zawartość serotoniny). 

Dieta w trakcie menopauzy powinna zawierać jak najmniej alkoholu, wysoko przetworzonej żywności (dań typu fastfood, słonych przekąsek) i słodyczy. Nie tylko zwiększają one otyłość brzuszną w okresie klimakterium, ale także są często odpowiedzialne za zwiększenie ryzyka pojawienia się chorób dietozależnych. W razie występowania uderzeń gorąca dieta powinna także eliminować dania ostre i pikantne, gorącą kawę, herbatę oraz alkohol. 

Suplementy na menopauzę – jakie i kiedy włączyć do diety? 

W przypadku chęci wzmocnienia prozdrowotnych efektów diety w czasie menopauzy możliwe jest włączenie odpowiedniej suplementacji. Każdorazowo powinna ona być skonsultowana z lekarzem lub farmaceutą, aby uniknąć niebezpiecznych interakcji z przyjmowanymi lekami. Do substancji, które można znaleźć w suplementach dla kobiet doświadczających negatywnych skutków menopauzy, zaliczyć można: fitoestrogeny (na przykład sojowe, z czerwonej koniczyny), szyszki chmielu, witaminy z grupy B, magnez, ashwaganda. Tabletki na menopauzę należy dobierać na podstawie indywidualnych dolegliwości – część z nich działa bardziej uspokajająco, poprawiając jakość snu, a część pomaga zapobiegać uderzeniom gorąca. 

Przykładowy jadłospis przy menopauzie 

Przykładowy jadłospis podczas menopauzy może wyglądać następująco: 

  • na śniadanie – owsianka bogata w fitoestrogeny,
  • na II śniadanie – śledzie w oleju lnianym, 
  • na obiad – spaghetti tofunesse, 
  • na kolację – kanapki ze śródziemnomorskim „twarożkiem” bogatym w fitoestrogeny.

Przepisy w diecie w okresie menopauzy 

Owsianka bogata w fitoestrogeny

Płatki owsiane ugotuj w mleku sojowym niesłodzonym fortyfikowanym w wapń. Pod koniec gotowania dodaj cynamon i przełóż na miseczkę. Jabłko zetrzyj na grubej tarce lub pokrój w kostkę. Dodaj do miseczki z owsianką, posyp mielonym siemieniem lnianym i pestkami dyni i nasionami słonecznika. 

Śledzie w oleju lnianym kilka porcji

Śledzie (500 g) po zakupie mocz przez 2–3 godziny w zimnej wodzie, aby pozbyć się nadmiaru soli. W połowie moczenia możesz wymienić wodę na świeżą. Po moczeniu filety dokładnie osusz i pokrój na mniejsze kawałki. Cebulę (2 sztuki) pokrój w piórka, posyp szczyptą soli i skrop octem (łyżka) oraz sokiem z cytryny (łyżka). Dokładnie wymieszaj i odstaw, aby zmiękła. Śledzie wymieszaj z cebulą i przyprawami (10 ziarenek pieprzu, 5 liści laurowych, 5 ziarenek ziela angielskiego, 2 goździki), przełóż do słoika, lekko je ugniatając i zalej olejem lnianym, aby były dokładnie przykryte (100–150 ml). Odstaw na 3–4 dni. Zjadaj z chlebem razowym z nasionami słonecznika, pestkami dyni i ziarenkami siemienia lnianego. 

Spaghetti tofunesse

Na oliwie podduś pokrojoną w kostkę cebulę. Dodaj pokruszone w rękach tofu i zalej pomidorami z puszki. Duś około 7–8 minut. Podawaj z ugotowanym razowym, gryczanym lub strączkowym makaronem posypane płatkami drożdżowymi lub ewentualnie parmezanem. 

Kanapki ze śródziemnomorskim „twarożkiem” bogatym w fitoestrogeny

Tofu zblenduj z suszonymi pomidorami i olejem lnianym. Do twarożku dodaj pokrojone oliwki i posmaruj powstałą pastą chleb. Na wierzch ułóż rukolę lub szpinak baby. Na deser zjedz kiwi ułatwiające zasypianie. 

  1. Bolesławska I. i wsp., Analiza porównawcza sposobu żywienia kobiet i mężczyzn w różnych okresach życia – energia, składniki podstawowe. Rocznik PZH, 1, 171-176. 
  2. Gierada E.: Dieta optymalna w okresie menopauzy. Wydawnictwo Astrum, Wrocław 2017. 
  3. Jarosz M. (red), Normy żywienia człowieka. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2008. 
  4. Kozłowski P., Kożuch K., Kozłowska M., Kozłowska K.: Różnice w zachowaniu żywieniowym kobiet i mężczyzn z nadmierną masą ciała i otyłością. Journal of Education, Health and Sport. 2016;6(7):391-398. 
  5. Podbielska M. i wsp., 2013. Ocena poziomu wiedzy na temat osteoporozy i stosowanej profilaktyki wśród kobiet po 50 roku życia. Zeszyty Naukowe WSSP, tom 17. 
  6. Gryszczyńska A. Witaminy z grupy B – naturalne źródła, rola w organizmie, skutki awitaminozy. Borgis - Postępy Fitoterapii 4/2009, s. 229-238. 

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Pielęgnacja stóp diabetyka – co stosować, czego unikać? Zapobieganie stopie cukrzycowej

    Odpowiednia pielęgnacja stóp u diabetyka jest ważnym elementem zapobiegania zespołowi stopy cukrzycowej – jednemu z najgroźniejszych powikłań przewlekłej hiperglikemii, które jest główną przyczyną amputacji kończyn dolnych niezwiązanych z urazami. Szacuje się, że niemal połowa osób zmagających się z cukrzycą doświadcza zmian w obrębie stóp, a w około 85% przypadków amputacjom kończyn dolnych towarzyszą wcześniejsze, przewlekłe owrzodzenia. Jak prawidłowo pielęgnować stopy w przebiegu cukrzycy? Na co zwrócić szczególną uwagę?

  • Czym można zarazić się na basenie? Najczęstsze infekcje i wskazówki, jak ich uniknąć

    Basen to nie tylko miejsce relaksu i aktywności fizycznej, ale też potencjalne źródło zakażeń. Woda i wilgoć tworzą idealne środowisko dla drobnoustrojów, które mogą łatwo przenikać do organizmu podczas kąpieli. Nawet najlepsze systemy dezynfekcji nie zawsze eliminują wszystkie patogeny, zwłaszcza gdy użytkownicy basenu nie przestrzegają zasad higieny.

  • Niebezpieczne i trujące rośliny. Na co uważać w lesie, na łące i w ogrodzie?

    Choć natura kusi pięknem i zapachem, nie wszystkie rośliny są tak niewinne, jak mogłoby się wydawać. W lasach, na łąkach, a nawet we własnym ogrodzie można natknąć się na gatunki, które zawierają toksyczne substancje – groźne dla zdrowia, a czasem nawet życia. Niektóre rośliny mogą wywołać silne reakcje alergiczne, inne uszkadzają układ nerwowy, trawienny lub skórę.

  • Szkodliwe metale ciężkie w biżuterii. Alarmujące wyniki kontroli UOKiK

    Najnowsze kontrole przeprowadzone przez UOKiK, Inspekcję Handlową i Krajową Administrację Skarbową wykazały, że w sztucznej biżuterii, m.in. w kolczykach, bransoletkach, naszyjnikach czy broszkach dostępnych na polskim rynku, znajdują się znaczne ilości szkodliwych metali ciężkich – głównie ołowiu i kadmu. Substancje te mogą przenikać przez skórę i stanowić realne zagrożenie dla zdrowia.

  • Czy koktajl kortyzolowy naprawdę działa? Ocena dietetyka

    Koktajl kortyzolowy to jeden z aktualnych trendów żywieniowych obecnych w mediach społecznościowych. Wielu użytkowników popularnego serwisu twierdzi, że regularne picie koktajlu kortyzolowego zmniejsza objawy stresu i zapewnia spokojny, regenerujący sen. Czy koktajl kortyzolowy rzeczywiście działa? Czy jest to tylko kolejna moda, która za chwilę przeminie?

  • Niebezpieczny rytuał Kambo. 40-letnia Polka w poważnym stanie po podaniu jadu żaby

    Rytuał Kambo, polegający na podaniu jadu toksycznej żaby, zyskuje rozgłos jako alternatywna metoda „oczyszczania” organizmu. Specjaliści ostrzegają – to realne zagrożenie dla zdrowia, a nawet życia. Dowodem na to jest ostatni przypadek 40-letniej kobiety z Poznania, która po ceremonii Kambo trafiła do szpitala w ciężkim stanie.

  • Leki na wyjazd zagraniczny – zasady przewozu leków za granicę i wymagane dokumenty

    Przewóz leków za granicę, nawet na własny użytek, wymaga znajomości zarówno przepisów krajowych, jak i międzynarodowych. Niezależnie od formy i rodzaju leku – czy są to preparaty wydawane na receptę, substancje psychotropowe, czy leki w płynie – konieczne jest ich odpowiednie przygotowanie do transportu. Kluczowe znaczenie mają m.in. oryginalne opakowania, dokumentacja medyczna oraz zgodność z przepisami obowiązującymi w kraju docelowym czy tranzytowym.

  • Czym odstraszać komary i muchy w domu? Skuteczne sposoby

    Obecność komarów i much w domu bywa mocno uciążliwa. Ukąszenia komarów często powodują reakcje alergiczne, muchy mogą przenosić bakterie, wirusy oraz pasożyty. Jak chronić się przed tymi owadami w domu i w ogrodzie? Które naturalne środki będą skuteczne w odstraszaniu komarów i much?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl