Probiotyk ginekologiczny – działanie, wskazania, jak wybrać najlepszy?
Marta Pietroń

Probiotyk ginekologiczny – działanie, wskazania, jak wybrać najlepszy?

Probiotyki ginekologiczne są powszechnie stosowanymi preparatami dostępnymi w aptece bez recepty. Zawierają korzystne dla mikroflory pochwy kultury bakterii, które odgrywają istotną rolę w profilaktyce oraz leczeniu infekcji w obrębie układu moczowo-płciowego. Dostępne są w postaci doustnej lub dopochwowej. Czym kierować się przy wyborze probiotyku ginekologicznego?

Czym są probiotyki ginekologiczne? Co zawierają? 

Probiotyki ginekologiczne są preparatami zawierającymi wyselekcjonowane kultury bakterii, które wchodzą w skład fizjologicznej mikroflory pochwy. Stosowane są w celu zapobiegania infekcjom układu moczowo-płciowego oraz wspomagająco w ich leczeniu.  

Flora bakteryjna pochwy składa się aż w 95% z pałeczek kwasu mlekowego (Lactobacillus spp.), wśród których wyróżnia się kilkadziesiąt gatunków.

Probiotyk ginekologiczny powinien zawierać co najmniej dwa szczepy bakterii zasiedlających fizjologicznie florę bakteryjną pochwy populacji, w której ma być zastosowany. W mikroflorze pochwy zdrowych Polek dominują przede wszystkim L. acidophilus, L. fermentum oraz L. plantarum.

Oprócz tego w pochwie bytują również niewielkie ilości drobnoustrojów z rodzaju Streptococcus spp, Staphylococcus spp. Bacteroides, Ureaplasma, Clostridium spp. i inne, które w odpowiednich warunkach (np. przy obniżonej odporności) mogą być przyczyną rozwoju infekcji. Oprócz bakterii, probiotyki ginekologiczne mogą zwierać składniki dodatkowe, takie jak: witamina E, kwas hialuronowy, inulina czy kwas L-askorbinowy. Substancje te nie tylko wspomagają namnażanie się bakterii probiotycznych, ale również przyczyniają się do nawilżania błony śluzowej pochwy. 

Probiotyk ginekologiczny – działanie  

Stosowanie probiotyku ginekologicznego umożliwia przywrócenie oraz utrzymanie prawidłowego środowiska pochwy, co zapobiega infekcjom bakteryjnym i grzybiczym. Dostarczane wraz z probiotykiem pałeczki kwasu mlekowego z rodzaju Lactobacillus spp. wytwarzają kwas mlekowy, składający się z glikogenu, który wraz z pozostałymi kwasami organicznymi utrzymuje prawidłowe pH pochwy (pH 3,4-4). Kwaśny odczyn wydzieliny pochwowej nie sprzyja rozwojowi większości chorobotwórczych drobnoustrojów. Oprócz zakwaszania środowiska, pałeczki kwasu mlekowego wytwarzają nadtlenek wodoru o właściwościach bakteriobójczych, inhibitory proteaz ograniczające rozwój grzybów Candida albicans (działanie przeciwgrzybicze) oraz bakteriocyny – acidofilina, laktocydyna o działaniu bakteriostatycznym lub bakteriobójczym.

Równowaga mikrobiologiczna pochwy zachowana jest również dzięki prawidłowej liczebności pałeczek kwasu mlekowego, bowiem poprzez zajmowanie receptorów na powierzchni nabłonka pochwy wpływają na zmniejszenie liczebności chorobotwórczych organizmów. Brak wolnych receptorów dla patogenów, uniemożliwia im kolonizację pochwy i tym samym przeciwdziała rozwojowi infekcji.  

Powiązane produkty

Probiotyk ginekologiczny – wskazania do stosowania 

Zmniejszona liczebność pałeczek kwasu mlekowego, a także brak możliwości osiągnięcia ich prawidłowej ilości powoduje zaburzenie równowagi ekosystemu pochwy. Konsekwencją tego są infekcje dróg moczowo-płciowych – pierwotne lub nawracające. W przypadku nawracających infekcji intymnych wskazane jest wykonanie diagnostyki mikroflory pochwy pod kątem jakościowym oraz ilościowym.

Należy jednak mieć na uwadze, że liczebność pałeczek kwasu mlekowego w sposób naturalny ulega zmianom, co wynika z wpływu hormonów, głównie estrogenu.

Do czynników negatywnie wpływających na florę bakteryjną pochwy, dla których zalecana jest kuracja probiotykami z kwasem mlekowym, zaliczamy: 

  • przewlekłą antybiotykoterapię,  
  • stosowanie dopochwowych leków przeciwbakteryjnych lub przeciwgrzybiczych, 
  • antykoncepcję dopochwową, zaburzenia hormonalne, 
  • zabiegi chirurgiczne w obrębie dróg moczowo-płciowych, 
  • zaburzenia odporności, 
  • źle zbilansowana dieta, bogata w tłuszcze, 
  • korzystanie z jacuzzi, basenu lub toalet publicznych, 
  • niewłaściwa higiena intymna, 
  • wysoka aktywność seksualna z częstą zmianą partnerów, 
  • palenie papierosów.  

Probiotyk ginekologiczny – tabletki, globulki, tampony probiotyczne. Jak wybrać najlepszy probiotyk dla kobiet? 

Probiotyki ginekologiczne, w zależności od miejsca podania, występują w dwóch postaciach: dopochwowej (globulki, czopki dopochwowe, żele dopochwowe, tampony i podpaski probiotyczne) lub doustnej. Wybór formy podania zależy od indywidualnych preferencji oraz fazy cyklu – w trakcie menstruacji aplikowane są doustne probiotyki oraz tampony lub podpaski probiotyczne. 

Zastosowanie doustnego probiotyku zapewnia podwójną ochronę, ze względu na kolonizację bakteriami probiotycznymi nie tylko pochwy, ale również odbytu, obejmując układ pokarmowy. Takie rozwiązanie jest istotne zwłaszcza przy doustnej antybiotykoterapii oraz nawracających zakażeniach grzybiczych, kiedy to drożdżaki migrują z okolic odbytu do pochwy, w znaczący sposób zmniejszając ryzyko ich wystąpienia. Podanie doustnego probiotyku wiążę się z dłuższym czasem zasiedlania przez bakterie – 14 dni w porównaniu do probiotyku dopochwowego, którego efekty działania pojawiają się już po 3 dniach, bezpośrednio w miejscu podania.  

Pomimo wysokiego bezpieczeństwa stosowania probiotyków ginekologicznych, przyjmowanie ich w trakcie ciąży oraz karmienia piersią należy skonsultować z lekarzem.  

Najlepszy probiotyk ginekologiczny, czyli jaki? 

Kryteria skuteczności i bezpieczeństwa w stosunku do drobnoustrojów mogących być uznane za probiotyczne zostały określone przez WHO i FAO. Zgodnie z wytycznymi, szczepy Lactobacillus spp. stosowane w probiotykach ginekologicznych powinny wykazywać: 

  • antagonistycznie działanie wobec bakterii chorobotwórczych, 
  • dużą zdolność przylegania do nabłonka pochwy, 
  • odporność na sok żołądkowy oraz sole żółci (probiotyki doustne), 
  • zdolność wytwarzania nadtlenku wodoru, bakteriocyn oraz innych substancji hamujących rozwój patogenów. 

Istotne jest, aby stosować probiotyk, zawierający bakterie probiotyczne dostosowane do flory docelowej populacji, skojarzone w prawidłowych proporcjach (podanie przez producenta CFU – colony-forming unit) oraz udowodnione działanie, poparte badaniami klinicznymi. 

  1. M. Gałęcka, P. Szlachta, Nawrotowe grzybice i bakteryjne zapalenia pochwy – charakterystyka przyczyn oraz możliwości terapeutycznych i profilaktycznych, „Forum Zakażeń” 201, nr 4(2), s. 127–131.
  2. Opinia Zespołu Ekspertów Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego dotycząca stosowania preparatów inVag, prOVag i prOVag żel w ginekologii i położnictwie, „Ginekol Pol.” 3/2012, s. 233-236.
  3. K. Pawłowska, Kryteria doboru probiotyku ginekologicznego, "www.provag.info" [online], https://www.provag.info/resources/document/Kryteria_doboru_probiotyku_ginekologicznego.pdf, [dostęp:] 16.02.2021.
  4. T. Paszkowski, Najczęstsze błędy w stosowaniu probiotyków w ginekologii i położnictwie, „Forum Położnictwa i Ginekologii” 2018.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Jak dawkować melatoninę na sen? Czy pomaga zasnąć?

    Melatonina to kluczowy hormon procesu zasypiania. Jej niedobory mogą niekorzystnie wpływać na zachowanie prawidłowego cyklu okołodobowego, a tym samym przyczyniać się do występowania zaburzeń wielu mechanizmów zachodzących w organizmie. Ilość wydzielanej melatoniny zmniejsza się wraz z wiekiem, przez co najbardziej narażone na jej niedobory są osoby starsze. Jakie inne funkcje spełnia hormon snu, jak należy go suplementować i czym objawiają się niedobory melatoniny? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

  • Lukrecja – co to za roślina? Właściwości, działanie, przeciwwskazania

    Któż z nas chociaż jeden raz w życiu nie zetknął się z niezwykłymi, czarnymi cukierkami o ślimakowatym kształcie? Ponoć albo się je kocha, albo nienawidzi. Charakterystyczny kolor i smak słodycze te zawdzięczają zawartości ekstraktu z lukrecji – rośliny, nad której bogactwem zastosowań warto się pochylić. Czym zatem jest lukrecja, jakie ma właściwości i jaki może mieć wpływ na nasze zdrowie?

  • Domowe sposoby na wzmocnienie odporności – jak w prosty sposób wzmocnić organizm?

    Stosowanie domowych sposobów na odporność może okazać się bardzo dobrym rozwiązaniem, które z jednej strony pomoże w uniknięciu rozwoju infekcji, a z drugiej wspomoże terapię lekami, poprzez pobudzenie układu immunologicznego. W poprawie kondycji układu odporności istotne jest przestrzeganie kilku zasad, zaczynając od codziennego obowiązku zjedzenia pożywnego śniadania, kończąc na suplementacji żelaza i kwasów omega-3, których być może w pełni nie dostarczamy wraz z posiłkami. Dbając o naszą odporność niezmiernie istotne jest dbanie o nasz układ pokarmowy. Jakie suplementy przyjmować, czego unikać, a nad czym popracować w trosce o odporności? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

  • Czym jest i jak działa żeń-szeń? Zastosowanie i przeciwwskazania do stosowania Panax ginseng

    Żeń-szeń, nazywany również ginsengiem lub wszechlekiem, jest jednym z najlepiej opisanych adaptogenów. Według medycyny chińskiej powinno się go stosować jedynie w miesiącach zimowych. Żeń-szeń może wpływać na poprawę funkcji kognitywnych (poznawczych), poprawia samopoczucie i pamięć, łagodzi stres oraz działa korzystnie na skórę i potencję seksualną. Na rynku można kupić wiele preparatów z żeń-szeniem, zarówno w formie tabletek czy kapsułek, jak i płynnych ekstraktów. Który preparat z żeń-szeniem wybrać, jaka jest dzienna zalecana dawka tego adaptogenu oraz w jakiej porze dnia należy zażywać ten suplement? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

  • Cytrynian magnezu, zwykły magnez, a może magnez z witaminą B6 – który wybrać?

    W aptekach i sklepach z suplementami dostępnych jest kilka form magnezu. Jedne preparaty występują w postaci magnezu z witaminą B6, inne określane są mianem cytrynianu magnezu (także w wersji z pirydoksyną), a jeszcze inne oferowane są w formie samego magnezu. Magnez można kupić zarówno w formie tabletek, kapsułek, saszetek z proszkiem do rozpuszczania w wodzie, jak i w postaci płynu czy żelek. Czym różnią się poszczególne suplementy, które połączenie jest najskuteczniejsze i najlepiej przyswajalne oraz dlaczego magnezu nie wolno łączyć z preparatami zawierającymi żelazo i wapń? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

  • Dlaczego profilaktyczne picie płynu Lugola jest niebezpieczne dla zdrowia?

    W ostatnich dniach bardzo wzrosło zainteresowanie płynem Lugola. Niektórzy próbują stosować go profilaktycznie, a nie z powodu wyraźnych wskazań zdrowotnych. Wprawdzie płyn Lugola wykazuje działanie antyseptyczne, a znajdujący się w nim jod wpływa korzystnie na pracę tarczycy, ale zażywanie go na „własną rękę” może mieć bardzo negatywne, a wręcz tragiczne w skutkach konsekwencje. Dlaczego nie powinniśmy stosować płynu Lugola bez wyraźnych wskazań lekarskich i czym jest trądzik jodowy? 

  • Co to jest cholekalcyferol – czyli jak powstaje witamina D w kapsułkach?

    Cholekalcyferol jest formą witaminy D3, która jest niezbędna do utrzymania zdrowego układu kostnego i zdrowia skóry. Może być syntetyzowana przez skórę pod wpływem promieni UVB lub przyjmowana w formie suplementów diety. Ułatwia wchłanianie wapnia i fosforu, umożliwiając m.in. prawidłowy rozwój kości i zębów.

  • Jad pszczeli – jakie ma właściwości lecznicze?

    Jad wytwarzany przez pszczoły miodne (Apis mellifera) to bezwonna, bezbarwna, gorzka ciecz, zawierająca mieszaninę różnych aktywnych substancji, takich jak peptydy, białka o właściwościach enzymatycznych czy biogenne aminy. Mimo że jest toksyną, która może prowadzić do wystąpienia reakcji alergicznej, to posiada także liczne właściwości prozdrowotne. Jakie są wyniki badań dotyczących jadu pszczelego?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij