Polscy naukowcy wyeliminowali kardiotoksyczne skutki chlorochiny
Justyna Piekara

Polscy naukowcy wyeliminowali kardiotoksyczne skutki chlorochiny

Zespół naukowców z Polski opracował nowy sposób podawania chlorochiny – środka przeciwmalarycznego, który w początkowej fazie epidemii wywołanej przez nowego koronawirusa był podawany pacjentom z objawami COVID-19. Zastosowana innowacja pozwala uniknąć niepożądanych efektów leku.

Chlorochina nie przynosi rezultatów w leczeniu COVID-19

Chlorochina (łac. Chloroquinum) została opracowana przede wszystkim do leczenia malarii, ale wykazuje korzystne działanie także w przypadku chorób immunologicznych, reumatologicznych, dermatologicznych oraz ciężkich chorób zakaźnych.

Niedługo po wybuchu epidemii COVID-19 pojawiły się doniesienia o chlorochinie jako skutecznym leku wspomagającym leczenie zakażenia SARS-CoV-2. Chińscy klinicyści zaobserwowali, że podawanie leku zmniejsza ostrość przebiegu i skraca czas choroby. Późniejsze badania, angażujące większą liczbę uczestników, nie potwierdziły jednak tych wyników.

Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zadecydowała w maju o wstrzymaniu badań klinicznych z użyciem chlorochiny i jej pochodnej – hydroksychlorochiny jako leku na COVID-19. Instytucja wydała oświadczenie, w którym uzasadniła, że podjęta decyzja była oparta na wynikach analiz dotyczących możliwych metod leczenia choroby wywołanej przez SARS-CoV-2, m.in. zorganizowanego przez WHO “Solidarity Trial”, a także “Recovery Trial” prowadzonego przez Wielką Brytanię. Oficjalnie stwierdzono, że lek nie przynosi korzyści terapeutycznych pacjentom z COVID-19. Amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków (FDA) także cofnęła swoje zezwolenie na stosowanie hydroksychlorochiny w leczeniu COVID-19 w nagłych wypadkach, z powodu braku dowodów, że będzie ona skuteczna w leczeniu choroby spowodowanej przez wirusa SARS-CoV-2.

Badania kliniczne oceniające bezpieczeństwo i skuteczność hydroksychlorochiny w leczeniu dorosłych hospitalizowanych z powodu COVID-19 prowadzone przez National Institutes of Health (NIH) również zostało wstrzymane, ponieważ wyniki wskazywały, że lek nie zapewnia dodatkowych korzyści w leczeniu COVID-19 w porównaniu z kontrolą placebo.

Według Europejskiej Agencji Leków (EMA) w przypadku COVID-19 chlorochina i hydroksychlorochina powinny być stosowane w ramach badań klinicznych, a poza nimi można je stosować zgodnie z krajowymi programami pilnej pomocy leczenia COVID-19.

Chlorochina – działania niepożądane

Kilka badań obserwacyjnych dotyczących COVID-19 wykazało, że podawanie chlorochiny i hydroksychlorochiny jest związane ze zwiększonym ryzykiem problemów z sercem – arytmii, a nawet zatrzymania akcji serca. 

Ponadto leki te mogą wywoływać zaburzenia neuropsychiatryczne, w tym pobudzenie, splątanie, bezsenność, psychozę i myśli samobójcze. Wiadomo również, że mogą powodować uszkodzenia neuronów, które w konsekwencji wywołują napady drgawek. Co więcej, środki te wpływają na wątrobę i mogą obniżać poziom cukru we krwi.

Powiązane produkty

MOF – nowa metoda dystrybucji leku

Struktury metaloorganiczne (ang. metal organic frameworks, MOF) to porowate krystaliczne hybrydy, zbudowane z organicznych łączników polikompleksowych i nieorganicznego rdzenia, które zostały ostatnio wprowadzone do biomedycyny ze względu na ich doskonałe właściwości kapsułkowania oraz regulowaną porowatość. Dzięki temu może stanowić nośnik leku, który umożliwia kontrolowane uwalnianie biologicznie aktywnych cząsteczek.

Naukowcy z Instytutu Chemii Fizycznej PAN i ich współpracownicy z Wydziału Chemicznego Politechniki Warszawskiej opracowali nowy sposób enkapsulacji cząsteczek leków wykorzystujący technologię MOF. Ta pozornie prosta procedura jest czasochłonna, ponieważ wymaga wielu etapów. Odpowiednio zsyntetyzowany i aktywowany materiał MOF nasącza się w roztworach leków i powoli wypełnia się jego pory. Artykuł opisujący Dokonania badaczy ukazał się w “European Journal of Inorganic Chemistry”.

Eliminacja kardiotoksycznych efektów chlorochiny

Zespół badawczy złożony z naukowców z kilku polskich uczelni, kierowany przez dr hab. inż. Przemysława Jodłowskiego oraz dr n. med. Annę Boguszewską-Czubarę, wykorzystał sieci metaloorganiczne w najnowszym eksperymencie.

Chlorochina została wprowadzona do zmodyfikowanej matrycy MOF. Badacze zmienili procedurę syntezy nośnika – zastosowali większe stężenie kwasu solnego, ponieważ konieczne okazało się powiększenie jego kanałów. Dzięki zmianom możliwe stało się wydłużenie czasu dystrybucji leku.

Naukowcy zdecydowali się przeprowadzić testy in vitro i in vivo. Testy leku podanego w nowej formule przeprowadzone na organizmie modelowym (Danio reiro) wykazały, że jego mniejszą toksyczność i mniej skutków kardiotoksycznych. Użycie takiego nośnika jak MOF, sprawia, że przyjmowanie leku nie daje efektów ubocznych, takich jak przerost mięśnia sercowego oraz artymia. Publikacja dotycząca odkrycia polskich naukowców ukazała się niedawno w "ACS Applied Materials & Interfaces".

  1. A. A. Al-Bari, Chloroquine analogues in drug discovery: new directions of uses, mechanisms of actions and toxic manifestations from malaria to multifarious diseases, „Journal of Antimicrobial Chemotherapy” 2015, nr 70 (6) [online], https://doi.org/10.1093/jac/dkv018, [dostęp:] 05.01.2021.
  2. P. J. Jodłowski, G. Kurowski, Ł. Kuterasiński, Cracking the chloroquine conundrum: the application of defective UiO-66 metal–organic framework materials to prevent the onset of heart defects – in vivo and in vitro, „ACS Applied Materials & Interfaces” 2020 [online], DOI: 10.1021/acsami.0c21508, [dostęp:] 05.01.2021.
  3. Polscy naukowcy opracowali nowy sposób leczenia chorych na COVID-19, “naukawpolsce.pap.pl” [online], https://www.msn.com/pl-pl/zdrowie/nasze-zdrowie/polscy-naukowcy-opracowali-nowy-sposób-leczenia-chorych-na-covid-19/ar-BB1cswZ2?ocid=msedgntp, [dostęp:] 05.01.2021.
  4. Nowa metoda enkapsulacji leków w materiałach typu MOF, “naukawpolsce.pap.pl” [online], https://naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci/news%2C81622%2Cnowa-metoda-enkapsulacji-lekow-w-materialach-typu-mof.html, [dostęp:] 05.01.2021.
  5. C. Tamames-Tabar, A. García-Márquez, M. J. Blanco-Prieto, MOFs in pharmaceutical technology, „Bio- and bioinspired nanomaterials” 2014, s. 83-112, DOI: 10.1002/9783527675821.ch04, [dostęp:] 05.01.2021.
  6. Nauka w Polsce PAP, Polscy naukowcy badają chlorochinę w terapii COVID-19, https://zdrowie.wprost.pl/koronawirus/fakty-o-koronawirusie/10405550/polscy-naukowcy-badaja-chlorochine-w-terapii-covid-19.html, [dostęp:] 05.01.2021.
  7. K. Kelland, E. Farge, WHO halts trial of hydroxychloroquine in COVID-19 patients, “reuters.com” [online], https://www.reuters.com/article/us-health-coronavirus-who-hydroxychloroq/who-halts-trial-of-hydroxychloroquine-in-covid-19-patients-idUKKBN23O2T0, [dostęp:] 05.01.2021.
  8. COVID-19: reminder of the risks of chloroquine and hydroxychloroquine, “ema.europa.eu” [online], https://www.ema.europa.eu/en/news/covid-19-reminder-risks-chloroquine-hydroxychloroquine, [dostęp:] 05.01.2021.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij