Besan (mąka z ciecierzycy) – właściwości, wartości odżywcze, zastosowanie. Zdrowe przepisy z mąką z cieciorki
Karolina Dereń

Besan (mąka z ciecierzycy) – właściwości, wartości odżywcze, zastosowanie. Zdrowe przepisy z mąką z cieciorki

Besan to mąka z ciecierzycy, którą można samodzielnie przygotować w domu. Ma niski indeks glikemiczny i zawiera wysoką ilość białka. Jakie właściwości ma mąka z cieciorki? Kto może włączyć ją do diety? Do czego warto ją dodawać?

Besan, czyli mąka z ciecierzycy, jest niezastąpionym składnikiem kuchni indyjskiej. Spośród innych rodzajów mąk wyróżnia się wysoką zawartością białka, błonnika i składników mineralnych. Ze względu na swoje właściwości stanowi ważny element diety roślinnej i nie tylko.  

Czym jest besan? Jak powstaje mąka z ciecierzycy? 

Ciecierzyca, znana również jako cieciorka lub włoski groch, jest rośliną pochodzącą z Bliskiego Wschodu, gdzie uprawiano ją już w 6500 r. p.n.e. Ciecierzyca znalazła zastosowanie w kuchni na całym świecie, będąc podstawowym składnikiem wielu smacznych potraw (jak falafel czy hummus). Ciekawym i nieoczywistym zastosowaniem ciecierzycy jest pozyskiwanie z niej mąki. Mąka ta, inaczej określana jako besan, powstaje poprzez zmielenie ziaren ciecierzycy. Posiada przyjemny, lekko orzechowy aromat. Jest mąką dość ciężką i do przyrządzenia niektórych potraw musi zostać wymieszana z tak zwanymi mąkami bazowymi.  

Mąka z ciecierzycy – wartości odżywcze i właściwości 

Cieciorka, a co za tym idzie, otrzymywany z niej besan, jest produktem o wysokiej zawartości białka. W 100 g mąki z ciecierzycy znajduje się ponad 20 g tego makroskładnika. W porównaniu do mąki pszennej jest to ilość dwukrotnie wyższa.   

Kaloryczność tego produktu wynosi około 387 kcal w 100 gramach. Besan zawiera składniki mineralne takie jak żelazo, potas oraz magnez. Dokładne wartości odżywcze besanu przedstawiono w tabeli poniżej:

Składnik Zawartość  w 100 g
Energia 387 kcal  
Białko 22,39 g 
Tłuszcz 6,69 g 
Węglowodany 57,82 g 
Błonnik 10,8 g
Wapń 45 mg 
Żelazo  4,86 mg
Magnez 166 mg 
Fosfor 318 mg
Potas  846 mg 
Sód  64 mg 
Cynk  2,81 mg 
Witamina B3  1 mg 
Witamina B9  437 μg 

Powiązane produkty

Mąka z cieciorki – zastosowanie 

Mąka z ciecierzycy to nieodłączny element słodyczy, placków, przekąsek kuchni indyjskiej i nie tylko. Jedną z najbardziej popularnych przekąsek jest pakora, którą przygotowuje się poprzez zanurzenie kawałków warzyw w cieście, a następnie smażenie ich w głębokim oleju. Besan w tej potrawie stanowi główny składnik panierki. Bardzo popularne są również słodkie kuleczki besan ladoo z kardamonem. Powszechnie znaną i lubianą potrawą z besanem w roli głównej jest też socca, zwana chlebem nicejskim. Podawana jest jako przystawka, a także z dodatkiem warzywnym lub mięsnym. 

Do czego jeszcze możemy użyć mąki z cieciorki? Besan użyty samodzielnie nie nadaje się do przyrządzenia tradycyjnego ciasta, ale doskonale może sprawdzić się jako składnik naleśników, gofrów czy pizzy. W dietach wegańskich dobrze sprawdzi się jako zamiennik jajka, pozwalając na lepsze zlepianie się składników np. warzywnych klopsików. 

Besan wymieszany z wodą lub jogurtem używany jest również jako maseczka do twarzy.  

Mąka z ciecierzycy (besan) – cena. Gdzie kupić i jak przechowywać besan?

Gotową mąkę z ciecierzycy można zakupić w sklepach ze zdrową żywnością, zarówno tych stacjonarnych, jak i internetowych. Jeżeli chodzi o cenę, besan jest jedną z droższych mąk – kosztuje w granicach 10–14 zł za kilogram produktu.   

Domowa mąka z ciecierzycy – jak zrobić?  

Besan możemy również przygotować samodzielnie w prosty i szybki sposób. Jedyne czego potrzebujemy to ciecierzyca i młynek do kawy lub blender. 

Jak zatem zrobić domową mąkę z cieciorki?  

  1. Suche ziarna ciecierzycy (2–3 szklanki) należy podprażyć na suchej patelni, mieszając od czasu do czasu, a następnie pozostawić do wystudzenia. 
  2. Wystudzone ziarna należy mielić partiami za pomocą mocnego blendera lub w młynku do kawy. 
  3. Powstałą mąkę dobrze jest przesiać, jeżeli zostaną większe grudki, należy je ponownie zmielić. 
  4. Gotową domową mąkę z ciecierzycy przesypać do szczelnego opakowania. 

Jak przechowywać mąkę z ciecierzycy? 

Zarówno domowy, jak i zakupiony besan należy przechowywać w szczelnym opakowaniu, najlepiej w suchym, chłodnym miejscu.  

Mąka z cieciorki – dla kogo? (przeciwwskazania) 

Ze względu na to, że besan jest produktem pochodzenia roślinnego oraz że zawiera wysoką ilość białka, należy do produktów szczególnie cennych dla osób stosujących dietę rośliną.   

Mąka z cieciorki jest produktem bezglutenowym, dlatego też może znaleźć się w menu osób, które ze względów zdrowotnych nie mogą spożywać glutenu.  

Warto zaznaczyć również, że besan posiada niski indeks glikemiczny (IG) równy 35, dlatego może być dodatkiem w diecie diabetyków.  

Stosowanie mąki z ciecierzycy może być problematyczne w sytuacjach, gdy w diecie należy ograniczyć ilość dostarczanego białka (przykładem są choroby nerek), ponieważ tak jak wcześniej wspomniano, mąka z ciecierzycy jest produktem zawierającym dużą ilość tego makroskładnika.   

Zdrowe przepisy z mąką z ciecierzycy 

Pomidorowy omlet z pieczarkami 

0,5 szklanki besanu wymieszać z połową łyżeczki proszku do pieczenia oraz przyprawami (pieprz, sól, chili). Dodać około 0,5 szklanki wody, całość wymieszać, aż powstanie gładkie ciasto. Pomidora (1 sztuka), sparzyć, obrać i drobno pokroić. Pieczarki (3–4 sztuki) pokroić w plasterki, podsmażyć na rozgrzanej patelni natłuszczonej oliwą z oliwek, a następnie wraz z pokrojonym pomidorem dodać do ciasta. Ciast wlać na lekko natłuszczoną patelnię, smażyć około 5 minut z jednej strony, następnie przewrócić i smażyć jeszcze około 1 minutę. 

Ciecierzycowe gofry 

50 gramów besanu dokładnie wymieszać z około 100 ml wody, 1 łyżką oliwy z oliwek oraz szczyptą soli i ok. 1/3 łyżeczki proszku do pieczenia. Ciasto powinno być lejące, bez grudek. Odstawić na godzinę do lodówki. Następnie zapiekać porcje ciasta w gofrownicy. Podawać z owocami sezonowymi. 

  1. S. Benkadri, A. Salvador, M.  Zidoune i in., Gluten-free biscuits based on composite rice-chickpea flour and xanthan gum, "Food Sci Technol Int.", nr 24 (7) 2018. 
  2. G. Konińska, Celiakia i dieta bezglutenowa. Praktyczny poradnik, Warszawa 2017. 
  3. Dietoterapia, pod red D. Włodarka, Warszawa 2015. 
  4. D. Rachwa-Rosiak , E. Nebesny, G. Budryn, Chickpeas—composition, nutritional value, health benefits, application to bread and snacks: a review, "Crit Rev Food Sci Nutr.", nr 55 (8) 2015. 

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Jak przetrwać święta, będąc na diecie?

    Święta to czas odpoczynku, spokoju oraz spędzania beztroskiego czasu z najbliższymi – i byłoby świetnie, gdyby każdemu właśnie z tym się kojarzyły. Niestety, dla wielu osób, a zwłaszcza tych będących na diecie odchudzającej, czas ten kojarzy się ze stresem oraz obawą o przybranie nadmiernych kilogramów. Czy te obawy są słuszne? 

  • Zdrowe przekąski na sylwestra – jakie przygotować?

    Zdrowe przekąski to doskonały wybór nie tylko podczas sylwestra, ale również podczas innych okazji do świętowania. Są one zarówno smaczne, jak i dostarczają nam wiele cennych witamin i składników mineralnych. Które przekąski warto przygotować na sylwestra?

  • Chrzan – wartości odżywcze, właściwości, zastosowanie

    Choć chrzan kojarzymy głównie z okresem świąt wielkanocnych jako niezastąpioną przyprawę o charakterystycznym smaku i zapachu, to okazuje się, że posiada on także wiele właściwości prozdrowotnych. Jakich dokładnie? Co zawiera korzeń chrzanu? Czy pomoże na przeziębienie? Czy niektóre związki zawarte w chrzanie pomogą w walce z nowotworami? Odpowiadamy.

  • Sok z aronii – jakie ma właściwości i na co pomaga? Jak go zrobić?

    Sok z aronii, obok syropu, dżemu czy nalewki, to jeden z głównych przetworów uzyskiwanych z tego owocu. Jakie dokładnie właściwości ma sok z aronii? Jak go zrobić i dlaczego warto przyrządzić go na zimę? Podpowiadamy.

  • Majeranek – wartości odżywcze, właściwości i zastosowanie. Jak go przechowywać i do czego dodawać?

    Majeranek to przyprawa, która jest dobrze znana w polskich kuchniach. Oprócz jego walorów smakowych docenia się także jego właściwości lecznicze. Poprawia trawienie, działa przeciwzapalnie oraz wiatropędnie. Olejek majerankowy będzie pomocny w walce z trądzikiem. Co jeszcze warto wiedzieć o majeranku? Czym różni się od oregano?

  • Peskatarianizm – na czym polega?

    Obecnie coraz więcej osób postanawia zmienić swój sposób żywienia, decydując się na przejście na wegetarianizm i wykluczenie mięsa z diety. Modelem żywieniowym bazującym na diecie wegetariańskiej jest peskatarianizm, który zakłada wykluczenie mięsa czerwonego i białego, ale pozostawienie w menu ryb oraz owoców morza. Jakie są zasady diety peskatariańskiej i dla kogo będzie ona dobrym wyborem?

  • Maślanka – właściwości zdrowotne i przeciwwskazania. Czy maślanka jest zdrowa?

    Mleko oraz przetwory mleczne to ważna grupa produktów w żywieniu zarówno dzieci, jak i osób dorosłych. Produkty te zawierają duże ilości dobrze przyswajalnego wapnia, pełnowartościowe białko, witaminy oraz składniki mineralne. Jednym z najważniejszych wyrobów przemysłu mleczarskiego jest maślanka. Na co jest dobra maślanka? Jakie ma właściwości oraz kto powinien unikać jej spożywania?

  • Grzyby reishi – działanie, zalecenia i przeciwwskazania

    Lakownica żółtawa, znana szerzej jako grzyb reishi, zyskuje coraz większą popularność. Grzyby te cenione są ze względu na swoje potencjalne właściwości prozdrowotne, które obejmują między innymi działanie antyoksydacyjne. Sugeruje się, że grzyby reishi mogą korzystnie wpływać na odporność organizmu oraz wspierać układ nerwowy i układ krążenia. Jakie jest dokładne działanie grzybów reishi? Czy istnieją przeciwwskazania do stosowania lakownicy żółtawej, czyli „grzyba nieśmiertelności”?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl