Besan (mąka z ciecierzycy) – właściwości, wartości odżywcze, zastosowanie. Zdrowe przepisy z mąką z cieciorki
Karolina Dereń

Besan (mąka z ciecierzycy) – właściwości, wartości odżywcze, zastosowanie. Zdrowe przepisy z mąką z cieciorki

Besan to mąka z ciecierzycy, którą można samodzielnie przygotować w domu. Ma niski indeks glikemiczny i zawiera wysoką ilość białka. Jakie właściwości ma mąka z cieciorki? Kto może włączyć ją do diety? Do czego warto ją dodawać?

Besan, czyli mąka z ciecierzycy, jest niezastąpionym składnikiem kuchni indyjskiej. Spośród innych rodzajów mąk wyróżnia się wysoką zawartością białka, błonnika i składników mineralnych. Ze względu na swoje właściwości stanowi ważny element diety roślinnej i nie tylko.  

Czym jest besan? Jak powstaje mąka z ciecierzycy? 

Ciecierzyca, znana również jako cieciorka lub włoski groch, jest rośliną pochodzącą z Bliskiego Wschodu, gdzie uprawiano ją już w 6500 r. p.n.e. Ciecierzyca znalazła zastosowanie w kuchni na całym świecie, będąc podstawowym składnikiem wielu smacznych potraw (jak falafel czy hummus). Ciekawym i nieoczywistym zastosowaniem ciecierzycy jest pozyskiwanie z niej mąki. Mąka ta, inaczej określana jako besan, powstaje poprzez zmielenie ziaren ciecierzycy. Posiada przyjemny, lekko orzechowy aromat. Jest mąką dość ciężką i do przyrządzenia niektórych potraw musi zostać wymieszana z tak zwanymi mąkami bazowymi.  

Mąka z ciecierzycy – wartości odżywcze i właściwości 

Cieciorka, a co za tym idzie, otrzymywany z niej besan, jest produktem o wysokiej zawartości białka. W 100 g mąki z ciecierzycy znajduje się ponad 20 g tego makroskładnika. W porównaniu do mąki pszennej jest to ilość dwukrotnie wyższa.   

Kaloryczność tego produktu wynosi około 387 kcal w 100 gramach. Besan zawiera składniki mineralne takie jak żelazo, potas oraz magnez. Dokładne wartości odżywcze besanu przedstawiono w tabeli poniżej:

Składnik Zawartość  w 100 g
Energia 387 kcal  
Białko 22,39 g 
Tłuszcz 6,69 g 
Węglowodany 57,82 g 
Błonnik 10,8 g
Wapń 45 mg 
Żelazo  4,86 mg
Magnez 166 mg 
Fosfor 318 mg
Potas  846 mg 
Sód  64 mg 
Cynk  2,81 mg 
Witamina B3  1 mg 
Witamina B9  437 μg 

Powiązane produkty

Mąka z cieciorki – zastosowanie 

Mąka z ciecierzycy to nieodłączny element słodyczy, placków, przekąsek kuchni indyjskiej i nie tylko. Jedną z najbardziej popularnych przekąsek jest pakora, którą przygotowuje się poprzez zanurzenie kawałków warzyw w cieście, a następnie smażenie ich w głębokim oleju. Besan w tej potrawie stanowi główny składnik panierki. Bardzo popularne są również słodkie kuleczki besan ladoo z kardamonem. Powszechnie znaną i lubianą potrawą z besanem w roli głównej jest też socca, zwana chlebem nicejskim. Podawana jest jako przystawka, a także z dodatkiem warzywnym lub mięsnym. 

Do czego jeszcze możemy użyć mąki z cieciorki? Besan użyty samodzielnie nie nadaje się do przyrządzenia tradycyjnego ciasta, ale doskonale może sprawdzić się jako składnik naleśników, gofrów czy pizzy. W dietach wegańskich dobrze sprawdzi się jako zamiennik jajka, pozwalając na lepsze zlepianie się składników np. warzywnych klopsików. 

Besan wymieszany z wodą lub jogurtem używany jest również jako maseczka do twarzy.  

Mąka z ciecierzycy (besan) – cena. Gdzie kupić i jak przechowywać besan?

Gotową mąkę z ciecierzycy można zakupić w sklepach ze zdrową żywnością, zarówno tych stacjonarnych, jak i internetowych. Jeżeli chodzi o cenę, besan jest jedną z droższych mąk – kosztuje w granicach 10–14 zł za kilogram produktu.   

Domowa mąka z ciecierzycy – jak zrobić?  

Besan możemy również przygotować samodzielnie w prosty i szybki sposób. Jedyne czego potrzebujemy to ciecierzyca i młynek do kawy lub blender. 

Jak zatem zrobić domową mąkę z cieciorki?  

  1. Suche ziarna ciecierzycy (2–3 szklanki) należy podprażyć na suchej patelni, mieszając od czasu do czasu, a następnie pozostawić do wystudzenia. 
  2. Wystudzone ziarna należy mielić partiami za pomocą mocnego blendera lub w młynku do kawy. 
  3. Powstałą mąkę dobrze jest przesiać, jeżeli zostaną większe grudki, należy je ponownie zmielić. 
  4. Gotową domową mąkę z ciecierzycy przesypać do szczelnego opakowania. 

Jak przechowywać mąkę z ciecierzycy? 

Zarówno domowy, jak i zakupiony besan należy przechowywać w szczelnym opakowaniu, najlepiej w suchym, chłodnym miejscu.  

Mąka z cieciorki – dla kogo? (przeciwwskazania) 

Ze względu na to, że besan jest produktem pochodzenia roślinnego oraz że zawiera wysoką ilość białka, należy do produktów szczególnie cennych dla osób stosujących dietę rośliną.   

Mąka z cieciorki jest produktem bezglutenowym, dlatego też może znaleźć się w menu osób, które ze względów zdrowotnych nie mogą spożywać glutenu.  

Warto zaznaczyć również, że besan posiada niski indeks glikemiczny (IG) równy 35, dlatego może być dodatkiem w diecie diabetyków.  

Stosowanie mąki z ciecierzycy może być problematyczne w sytuacjach, gdy w diecie należy ograniczyć ilość dostarczanego białka (przykładem są choroby nerek), ponieważ tak jak wcześniej wspomniano, mąka z ciecierzycy jest produktem zawierającym dużą ilość tego makroskładnika.   

Zdrowe przepisy z mąką z ciecierzycy 

Pomidorowy omlet z pieczarkami 

0,5 szklanki besanu wymieszać z połową łyżeczki proszku do pieczenia oraz przyprawami (pieprz, sól, chili). Dodać około 0,5 szklanki wody, całość wymieszać, aż powstanie gładkie ciasto. Pomidora (1 sztuka), sparzyć, obrać i drobno pokroić. Pieczarki (3–4 sztuki) pokroić w plasterki, podsmażyć na rozgrzanej patelni natłuszczonej oliwą z oliwek, a następnie wraz z pokrojonym pomidorem dodać do ciasta. Ciast wlać na lekko natłuszczoną patelnię, smażyć około 5 minut z jednej strony, następnie przewrócić i smażyć jeszcze około 1 minutę. 

Ciecierzycowe gofry 

50 gramów besanu dokładnie wymieszać z około 100 ml wody, 1 łyżką oliwy z oliwek oraz szczyptą soli i ok. 1/3 łyżeczki proszku do pieczenia. Ciasto powinno być lejące, bez grudek. Odstawić na godzinę do lodówki. Następnie zapiekać porcje ciasta w gofrownicy. Podawać z owocami sezonowymi. 

  1. S. Benkadri, A. Salvador, M.  Zidoune i in., Gluten-free biscuits based on composite rice-chickpea flour and xanthan gum, "Food Sci Technol Int.", nr 24 (7) 2018. 
  2. G. Konińska, Celiakia i dieta bezglutenowa. Praktyczny poradnik, Warszawa 2017. 
  3. Dietoterapia, pod red D. Włodarka, Warszawa 2015. 
  4. D. Rachwa-Rosiak , E. Nebesny, G. Budryn, Chickpeas—composition, nutritional value, health benefits, application to bread and snacks: a review, "Crit Rev Food Sci Nutr.", nr 55 (8) 2015. 

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Jak przetrwać święta, będąc na diecie?

    Święta to czas odpoczynku, spokoju oraz spędzania beztroskiego czasu z najbliższymi – i byłoby świetnie, gdyby każdemu właśnie z tym się kojarzyły. Niestety, dla wielu osób, a zwłaszcza tych będących na diecie odchudzającej, czas ten kojarzy się ze stresem oraz obawą o przybranie nadmiernych kilogramów. Czy te obawy są słuszne? 

  • Zdrowe przekąski na sylwestra – jakie przygotować?

    Zdrowe przekąski to doskonały wybór nie tylko podczas sylwestra, ale również podczas innych okazji do świętowania. Są one zarówno smaczne, jak i dostarczają nam wiele cennych witamin i składników mineralnych. Które przekąski warto przygotować na sylwestra?

  • Chrzan – wartości odżywcze, właściwości, zastosowanie

    Choć chrzan kojarzymy głównie z okresem świąt wielkanocnych jako niezastąpioną przyprawę o charakterystycznym smaku i zapachu, to okazuje się, że posiada on także wiele właściwości prozdrowotnych. Jakich dokładnie? Co zawiera korzeń chrzanu? Czy pomoże na przeziębienie? Czy niektóre związki zawarte w chrzanie pomogą w walce z nowotworami? Odpowiadamy.

  • Aronia – wartości odżywcze, właściwości i zastosowanie

    Aronia to bez wątpienia jeden z najzdrowszych owoców na świecie. Dane dostępne w literaturze fachowej wskazują na wiele korzyści, jakie możemy czerpać zarówno z świeżych owoców aronii, jak i przetworów. Ze względu na swoje właściwości nazywana jest superowocem. Czym dokładnie wyróżnia się aronia? Co można z niej zrobić?

  • Sok z aronii – jakie ma właściwości i na co pomaga? Jak go zrobić?

    Sok z aronii, obok syropu, dżemu czy nalewki, to jeden z głównych przetworów uzyskiwanych z tego owocu. Jakie dokładnie właściwości ma sok z aronii? Jak go zrobić i dlaczego warto przyrządzić go na zimę? Podpowiadamy.

  • Majeranek – wartości odżywcze, właściwości i zastosowanie. Jak go przechowywać i do czego dodawać?

    Majeranek to przyprawa, która jest dobrze znana w polskich kuchniach. Oprócz jego walorów smakowych docenia się także jego właściwości lecznicze. Poprawia trawienie, działa przeciwzapalnie oraz wiatropędnie. Olejek majerankowy będzie pomocny w walce z trądzikiem. Co jeszcze warto wiedzieć o majeranku? Czym różni się od oregano?

  • Peskatarianizm – na czym polega?

    Obecnie coraz więcej osób postanawia zmienić swój sposób żywienia, decydując się na przejście na wegetarianizm i wykluczenie mięsa z diety. Modelem żywieniowym bazującym na diecie wegetariańskiej jest peskatarianizm, który zakłada wykluczenie mięsa czerwonego i białego, ale pozostawienie w menu ryb oraz owoców morza. Jakie są zasady diety peskatariańskiej i dla kogo będzie ona dobrym wyborem?

  • Maślanka – właściwości zdrowotne i przeciwwskazania. Czy maślanka jest zdrowa?

    Mleko oraz przetwory mleczne to ważna grupa produktów w żywieniu zarówno dzieci, jak i osób dorosłych. Produkty te zawierają duże ilości dobrze przyswajalnego wapnia, pełnowartościowe białko, witaminy oraz składniki mineralne. Jednym z najważniejszych wyrobów przemysłu mleczarskiego jest maślanka. Na co jest dobra maślanka? Jakie ma właściwości oraz kto powinien unikać jej spożywania?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij