Sposoby walki z przenoszeniem koronawirusa w domu – jak się chronić, o czym pamiętać?

Jak rozprzestrzenia się koronawirus?

Skuteczność działań prewencyjnych przeciwko SARS-CoV-2 zależy od naszej świadomości i wiedzy, w jaki sposób może być transmitowany. Do zakażenia dochodzi drogą kropelkową – kiedy ktoś chory na COVID-19 kicha, kaszle lub głośno rozmawia, uwalnia do otoczenia kropelki aerozolu, które mogą zawierać aktywne wirusy i pozostać zawieszone w powietrzu przez pewien czas, po czym opadają na podłoże w odległości 1–2 metrów.

Jak śledzić transmisję wirusa? 

Do szacowania zasięgu rozprzestrzeniania się SARS-CoV-2 wykorzystuje się modele matematyczne, zjawisko to opisywane jest za pomocą wskaźników:

• wskaźnik wtórnego ataku wirusa (ang. secondary attack rate, SAR) – jego wartość uzyskuje się, dzieląc liczbę nowych przypadków choroby w danej grupie (np. gospodarstwie domowym) przez całkowitą liczbę osób zagrożonych infekcją, 
• wskaźnik reprodukcji (ang. effective reproductive number, R) – jeden z najważniejszych czynników branych pod uwagę podczas tworzenia modeli rozprzestrzeniania się zakażenia wykorzystywanych w epidemiologii dla określonej grupy; jest to liczba osób, które zachorowałyby, gdyby jeden z jej członków został zarażony. 

W kontekście epidemii SARS-CoV-2 trzeba zwrócić uwagę na pewne ograniczenia co do wartości wskaźnika. Wynikają one z faktu, że COVID-19 może przebiegać bezobjawowo, a testy diagnostyczne przeprowadza się tylko w określonych przypadkach. 

Obecnie wartość współczynnika R dla naszego kraju wynosi 1,54 (dane wg http://metrics.covid19-analysis.org, dostęp: 20.10.2020). Dopiero kiedy współczynnik ten spadnie poniżej 1, będzie można stwierdzić, że pandemia wyhamowuje.

Jakie jest prawdopodobieństwo zarażenia się SARS-CoV-2, gdy mieszkamy z zainfekowaną osobą? 

Naukowcy dowodzą, że SARS-CoV-2 w gospodarstwach domowych jest przenoszony częściej niż SARS-CoV i MERS-CoV, z którymi mieliśmy odczynienia podczas wcześniejszych epidemii. Badanie przeprowadzone przez chiński zespół badawczy w prowincji Guangzhou wykazało, że prawdopodobieństwo infekcji SARS-CoV-2 podczas przebywania z osobą zainfekowaną w obrębie wspólnego gospodarstwa domowego wynosi średnio 48%. Bez izolacji liczba ta wzrasta do 62%.

Ryzyko infekcji SARS-CoV-2 a wiek

Prace badawcze dowodzą, że osoby powyżej sześćdziesiątego roku życia, u których pojawia się osłabienie układu odpornościowego, są najbardziej zagrożone infekcją. Potwierdza to potrzebę praktykowania samoizolacji w grupach wysokiego ryzyka, w celu zminimalizowania wpływu patogenu w grupach największego ryzyka.

Wyniki badania przedstawione w „The Journal of Pediatrics” świadczą o tym, że przeniesienie choroby z dorosłego na dziecko miało miejsce tylko w 5,2% gospodarstw domowych. Małe dzieci były najmniej podatne na zakażenie w warunkach domowych. Natomiast wśród dzieci do 5. roku życia do transmisji wirusa doszło w 1,3% obserwowanych domostw.

Co z Twoim pupilem?

Traktuj swoje zwierzęta jak członków rodziny, stosując się do ogólnych zaleceń ochronnych. Istnieją doniesienia o zakażeniu zwierząt domowych, w tym psów i kotów, wirusem wywołującym COVID-19 po bliskim kontakcie z osobami, które były zainfekowane, ale często zwierzęta nie wykazywały oznak choroby. Eksperci nie uważają zwierząt za istotny sposób rozprzestrzeniania się koronawirusa, lecz jest to obszar trwających badań.

Jak zapobiegać rozprzestrzenianiu się infekcji w domu? 

Do czasu opracowania skutecznej szczepionki na COVID-19 wszelkie strategie przeciwdziałania przenoszeniu wirusa w obrębie gospodarstw domowych i wspieranie osób poddawanych kwarantannie będą miały kluczowe znaczenie w kwestii zapobiegania rozprzestrzenianiu się choroby i rozwoju pandemii.

Wypowiadając wojnę SARS-CoV-2 na domowym froncie, trzeba przestrzegać pewnych zasad:

1. Po pierwsze – izolacja. Po rozpoznaniu infekcji COVID-19 lub gdy istnieje podejrzenie zakażenia, należy odizolować osobę objawową od pozostałych domowników. Kontakt z innymi osobami trzeba ograniczyć do koniecznego minimum. Jeżeli jest to możliwe, warto przebywać w innym pomieszczeniu i korzystać z osobnej toalety. Zachować odpowiedni dystans i stosować środki ochrony osobistej, gdy już dochodzi do spotkania. 
2. Po drugie — właściwa higiena osobista. Przede wszystkim należy dbać o czystość rak oraz pamiętać o właściwym zachowaniu podczas kaszlu czy kichania – trzeba wówczas wykorzystać zgięcie łokcia lub chusteczkę higieniczną. 
3. Po trzecie – dezynfekcja pomieszczeń. Powinno się codziennie sprzątać pomieszczenia, w których przebywa osoba zakażona. Szczególnie zwrócić uwagę na powierzchnie kontaktowe, np. blaty, klamki, uchwyty szafek, poręcze schodów, kontakty elektryczne.

Zanim zabierzesz się do sprzątania, koniecznie pamiętaj o założeniu rękawiczek ochronnych. Najlepiej, aby były one jednorazowe, tak, by można było zminimalizować ryzyko przeniesienia patogenów i łatwo je zutylizować. Jeśli masz tylko rękawiczki wielokrotnego użytku, nie używaj ich do żadnych innych celów. Po zdjęciu rękawiczek dokładnie umyj ręce.