Jak w okresie izolacji spowodowanej koronawirusem zachować równowagę psychiczną?

Czy oglądanie filmów może zastąpić kontakt z drugim człowiekiem?

Nowe badania sugerują, że oglądanie telewizji, czytanie książek czy słuchanie muzyki mogą służyć zaspokajaniu potrzeby kontaktów społecznych. Oddawanie się tym aktywnościom może do pewnego stopnia zastąpić bezpośredni kontakt z rodziną, przyjaciółmi czy partnerem. Wynika to z faktu, że podobnie jak do osób nam bliskich, przywiązujemy się również do bohaterów ulubionych produkcji czy artystów. Nasz mózg nie rozgranicza tego przywiązania ze względu na jego podłoże – rejestruje jedynie, że kontakt z danym człowiekiem lub medium przynosi nam satysfakcję emocjonalną.

Czym jest „społeczny zbiornik paliwa”?

Tej obserwacji dokonał zespół naukowców z University at Buffallo, którego zadaniem było porównanie i tradycyjnych, i nietradycyjnych strategii socjalizacji oraz ich wpływu na psychikę. W tym celu do badania zrekrutowano ponad 170 osób, które pytano o samopoczucie i relacje społeczne. Ich odpowiedzi oceniono zgodnie z zasadą „społecznego zbiornika paliwa”. W domyśle, gdy jest on pełny, czujemy się usatysfakcjonowani stanem własnych relacji społecznych, gdy jednak mamy trudności z ich utrzymaniem, bak pustoszeje. 

Uczestnicy badania wskazali na 17 różnych sposobów napełniania własnych „baków społecznych”, wymieniając nie tylko na metody tradycyjne, ale również nietradycyjne. Wskazywanie obu metod jest charakterystyczne dla osób w dobrej kondycji psychicznej, ponieważ każdy z nas łączy ze sobą obie strategie, wybierając spośród nich najbardziej pożądane elementy. 

Strategie na czas izolacji: każdy powinien mieć swoją

Trzeba jednak pamiętać, że wykluczanie tradycyjnych sposobów napełniania „baku społecznego” na rzecz nietradycyjnych, może być zwiastunem problemów natury emocjonalnej. Większość z nas odnosi znacznie większą satysfakcję emocjonalną z relacji o charakterze tradycyjnym i uzupełnia je w sposób nietradycyjny. W obecnej sytuacji jednak, to właśnie nietradycyjne tworzenie relacji społecznych, za pomocą seriali, książek czy muzyki, może pomóc nam zachować psychiczną równowagę. Te czynności przypominają nam, że życie toczy się dalej także poza kwarantanną, nie tylko dlatego, że odzwierciedlają pewne relacje społeczne, ale również ze względu na to że kojarzą się nam ze zwykłym życiem. 

Z drugiej strony, angażowanie się w nietradycyjne aktywności społeczne przypomina nam o tym, jaką rolę w naszym życiu odgrywają te tradycyjne, od których zostaliśmy odcięci. Taki sposób spędzania czasu prowokuje do refleksji i tęsknoty za bliskimi. Oglądając filmy lub seriale, które znamy i słuchając znajomych piosenek, odczuwamy nostalgię i przywołujemy wspomnienia, co także jest sposobem na wypełnienie emocjonalnych braków wynikających z izolacji. 

Jak zachować wewnętrzną równowagę?

Autorzy badania przekonują: w czasie izolacji warto skupić się na czynnościach, które wzbudzają w nas radość, pod warunkiem oczywiście, że przy okazji nie rujnują nam zdrowia. „Pożeranie” kolejnych sezonów seriali i książek w normalnych warunkach bywa postrzegane jako przesada, jednak w obecnej sytuacji te czynności stają się dobrą strategią przetrwania w trudnej emocjonalnie rzeczywistości. Warto szukać sposobów na poprawę samopoczucia psychicznego, ponieważ odgrywa ono kluczową rolę w zachowaniu wewnętrznej równowagi w tym trudnym czasie.

Podsumowując, w okresie mocno ograniczonych kontaktów społecznych i konieczności zachowywania dystansu fizycznego, stosowanie nietradycyjnych strategii społecznych może być bardzo pomocne. Dzięki nim „uspokoimy” nasz mózg, który odczytuje przywiązanie do bohaterów książek czy seriali w ten sam sposób, jak rzeczywiste interakcje z ludźmi. Warto jednak pamiętać, że taki substytut tradycyjnych kontaktów z drugim człowiekiem nie może być wykorzystywany długofalowo.