
5 sposobów na trawienne dolegliwości
Aby skutecznie poradzić sobie z problemem warto wiedzieć, jakie mogą być jego przyczyny, gdyż każdy etap od przyjęcia pokarmu do wydalenia niestrawionych resztek ma znaczenie. Najpierw pokarm trafia do jamy ustnej, gdzie ulega obróbce mechanicznej, jest rozdrabniany i mieszany ze śliną, na tym etapie rozpoczyna się wstępne trawienie z udziałem enzymu amylaza ślinowa. Następnie przez gardło i przełyk trafia do żołądka, gdzie miesza się z sokiem żołądkowym, tutaj następuje dalszy ciąg trawienia. Główny etap trawienia i wchłaniania większości substancji odżywczych ma miejsce w jelicie cienkim, w którym wydzielany jest tzw. sok jelitowy i do którego uchodzą żółć z wątroby oraz sok trzustkowy. Strawiony pokarm trafia do jelita grubego, gdzie wchłaniana jest woda i sole mineralne oraz formowane są masy kałowe. Ostatnim etapem procesu jest wydalenie niestrawionych resztek pokarmowych. Za prawidłowe przemieszczanie się pokarmu w przewodzie pokarmowym odpowiedzialna jest czynność motoryczna jelit, czyli perystaltyka. Wszystkie te etapy odgrywają istotną rolę w procesie trawienia i wchłania substancji odżywczych, a zaburzenia na którymkolwiek z nich mogą powodować przykre dolegliwości. Schemat jest bardzo uproszczony, jednak do omówienia naszego tematu w zupełności wystarczy.
Po pierwsze jedz wolniej i staraj się to robić regularnie
Stopień rozdrobnienia pokarmu to kluczowy element całego procesu. Im dokładniej przeżujesz pokarm, tym lepiej wymiesza się on ze śliną i tym łatwiej będzie go strawić. Duże kawałki to większe obciążenie dla żołądka i większe ryzyko występowania zaparć. Jedząc szybko połykasz powietrze, które w ten czy inny sposób będzie musiało opuścić przewód pokarmowy, odbijanie się masz pewne. Dodając do tego gazy powstające podczas procesów fermentacyjnych możesz spodziewać się wzdęć i dalszych „skutków”, których nie należy powstrzymywać, gdyż może to powodować bóle brzucha.
Kluczowe jest to, co jesz. Dieta
Temat zdrowego odżywiania tego, co jeść a czego unikać jest obecnie bardzo modny i raczej powszechnie znany, każdy z nas wie, co jest zdrowe a co nie. Pozwolę sobie jednak zwrócić uwagę na kilka elementów istotnych w kontekście omawianych dolegliwości. Jeśli miewasz problemy trawienne postaw na produkty lekkostrawne, unikaj potraw smażonych i tłustych, jedz mniej a częściej. Nie zapominaj o nawadnianiu, pij min. 2 litry wody dziennie, jednak nie rób tego podczas jedzenia, pij między posiłkami. Rozcieńczone soki trawienne są mniej skuteczne, a niestrawiony pokarm to większe obciążenie dla jelit, wzdęcia, zaparcia i bóle brzucha. Ogranicz do min. produkty przetworzone, fast food, gazowane napoje, alkohol, nikotynę i kofeinę. Cebula, rośliny strączkowe, kapustne i ogólnie surowe warzywa mogą powodować wzdęcia. Pamiętaj o błonniku pokarmowym szczególnie, jeśli miewasz zaparcia, pobudza on perystaltykę jelit. Stosuj naturalne probiotyki takie jak kiszonki, sok z kapusty kiszonej i mleczne produkty probiotyczne typu „bio”, regulują one naturalną florę bakteryjną przewodu pokarmowego, co korzystnie wpływa na trawienie i odporność.
Polecane dla Ciebie
Aktywność fizyczna i nawyki okołożywieniowe
Ruch pobudza krążenie, dzięki czemu nasz układ trawienny jest lepiej ukrwiony, a jego praca jest wydajniejsza. Nasila się również perystaltyka jelit, czasami aż nadto, biegacze wiedzą, co mam na myśli. Lubisz jeść w łóżku i ucinać sobie drzemki po posiłku? Staraj się tego unikać, pozioma pozycja ciała sprzyja cofaniu się treści pokarmowej z żołądka do przełyku a to powoduje zgagę. Jedz na siedząco a po posiłku idź na spacer. Unikaj jedzenia bezpośrednio przed pójściem spać, organizm potrzebuje czasu na strawienie pokarmu. Staraj się spać na lewym boku.
Zioła i popularne przyprawy wspomagające trawienie
Natura wspomaga nas w tym temacie od wieków, babcia zawsze wiedziała jak pomóc w większości problemów gastrycznych, dlatego warto z tych porad korzystać. Napary z mięty, rumianku czy chmielu znakomicie łagodzą dolegliwości i wspomagają trawienie, warto stosować je również profilaktycznie. Na nudności i zgagę pomoże świeży korzeń imbiru, nalewka z aloesu i korzeń lukrecji. Nasiona kopru, kminku i anyżu łagodzą skurcze jelit i wzdęcia, możesz połykać je w całości lub przygotować z nich napar, również profilaktycznie przed posiłkami. Przygotowując posiłki stosuj aromatyczne przyprawy takie, jak bazylia, oregano, majeranek, kolendra, jałowiec, natka pietruszki, tymianek, cząber i estragon. Na pracę wątroby korzystnie wpływa ostropest plamisty (sylimaryna) oraz karczoch (cynareina).
Na jaką pomoc możesz liczyć w Aptece?
Częste epizody dolegliwości trawiennych powinny być skonsultowane z lekarzem, ponieważ mogą być objawem współtowarzyszącym poważniejszym zaburzeniom i konieczna może być szersza diagnostyka. W przypadku sporadycznie występujących objawów śmiało możesz zdać się na wiedzę i doświadczenie farmaceuty. Preparaty na wzdęcia rozbijają duże pęcherzyki gazu na mniejsze ułatwiając ich usunięcie, przydatne są w tym przypadku również leki rozkurczające mięśnie gładkie jelit, łagodzące bolesne skurcze. Odbijanie się, bóle brzucha, wzdęcia i inne objawy gastryczne mogą być także skutkiem zaburzeń w funkcji wątroby. W tym przypadku pomocne będą preparaty żółciotwórcze, żółciopędne a także osłaniające komórki wątrobowe czy wspomniane wcześniej leki rozkurczowe. Ból żołądka i zgaga doraźnie mogą być łagodzone środkami zobojętniającymi nadmiar kwasu solnego lub hamującymi jego wydzielanie. Należy jednak pamiętać, że leki mogą wchodzić ze sobą w interakcje, dlatego należy zachować min. 2 godzinny odstęp pomiędzy stosowanymi preparatami a innymi lekami.
Zawsze zaczynamy od tych najdelikatniejszych, które pęczniejąc (odpowiednie nawodnienie) zwiększają objętość mas kałowych i mechanicznie pobudzają pracę jelit. Kolejną grupą są preparaty osmotyczne, zmiękczające masy kałowe i powlekające, najczęściej w postaci czopków i syropów. Najsilniejszą grupę stanowią środki pobudzające pracę jelita grubego poprzez stymulację zakończeń nerwowych, te powinny być stosowane w ostateczności. Przy biegunce należy pamiętać o odpowiednim nawodnieniu organizmu i uzupełnianiu elektrolitów. Pomocne są również środki adsorbujące oraz zmniejszające perystaltykę. W przypadku biegunki spowodowanej wirusami lub bakteriami (często towarzyszy jej gorączka) konieczne może być wdrożenie leczenia przeciwwirusowego i przeciwbakteryjnego oraz w każdym przypadku stosowanie probiotyków.