
Jak wyglądają procedury higieniczne w gabinecie stomatologicznym?
Na co narażony jest lekarz i pacjent?
Podczas każdej wizyty stomatologicznej dochodzi do ekspozycji na drobnoustroje przenoszone drogą powietrzno-kropelkową. Pacjent pozostając dłuższą chwilę z otwartą jamą ustną sam infekuje, jak i może być zainfekowany drobnoustrojami kolonizującymi drogi oddechowe – między innymi wirusem grypy, prątkami gruźlicy. Poza tym część drobnoustrojów może być przenoszonych bezpośrednio – przez dotyk skóry i śluzówek – w śród nich możemy wymienić wirus grypy, czy też bakterie z grupy gronkowców. Również poprzez kontakt z krwią pacjenta lekarz może ulec zakażeniu wirusami takimi jak HIV, HBV, HCV. Lekarz unikając zakażenia po pierwsze u narażonej grupy pacjentów wdraża dodatkowe środki ostrożności – stosuje dodatkowe rękawiczki, częstszą i rozszerzoną dezynfekcję sprzętu. Jednak duża grupa pacjentów z grupy podwyższonego ryzyka podczas udzielania wywiadu lekarskiego nie zgłasza wszystkich chorób i ukrywa na przykład bycie nosicielem wirusa HIV. W związku z tym podstawowe procedury higienizacyjne są stosowane w przypadku każdego z pacjentów. Niesumienne i niewłaściwe postępowanie może być bowiem przyczyną zarażenia personelu (lekarza, asysty stomatologicznej), jak i innych pacjentów.
Prawidłowa higiena rąk
Przestrzeganie prawidłowej higieny rąk od dziesięcioleci jest podstawą w całej medycynie, w tym w stomatologii. W zależności od przeprowadzanych zabiegów lekko się ona od siebie różni. Jednak szczegóły higienizacji – dokładnego mycia i dezynfekcji rąk są zawsze dokładnie określone. Dodatkowo lekarz zawsze powinien stosować jednorazowe rękawiczki lekarskie, a w przypadku zabiegów mocno inwazyjnych rękawiczki chirurgiczne.
Polecane dla Ciebie
Dezynfekcja powierzchni
W każdym gabinecie stomatologicznym powinny być zapisane dokładne procedury dezynfekcji poszczególnych powierzchni. Procedury te powinny obejmować podział powierzchni na duże (ściany, podłogi, meble, sufity) oraz małe (fotele, stoliki, blaty robocze, asystory). Powierzchnie te powinny być również podzielone ze względu na możliwości ich dezynfekcji – czy są wrażliwe na działanie alkoholi (tapicerka, tworzywa sztuczne) czy też są na nie odporne (metal, szkło, ceramika, stal nierdzewna). Wyróżnia się również oddzielnie powierzchnie wymagające specjalnej dezynfekcji, ze względu na zwiększoną ekspozycję na substancje zakaźne – krew, ślina, tkanki pacjenta, wydzieliny. W obrębie procedur opisane są również dokładnie roztwory, którymi dokonuje się dezynfekcji konkretnych powierzchni.
Sterylizacja narzędzi i sprzętu
Narzędzia wykorzystywane podczas zabiegów stomatologicznych (między innymi wiertła, lusterka, nakładacze, zgłębniki, kleszcze i dźwignie do usuwania zębów, końcówki do skalerów, narzędzia endodontyczne, klamry endodontyczne) są w znacznym stopniu eksponowane na materiały zakaźne – ślinę i krew. W związku z tym poza dokładnym oczyszczeniem i umyciem powinny one również być wysterylizowane w specjalnych urządzeniach – autoklawach. Przeprowadza się to według dokładnych procedur. Podczas każdej z nich stosowane są również specjalne wskaźniki pokazujące, czy była ona skuteczna.