Projekt: Informacje o zdrowiu zmarłego tylko za zgodą sądu

Inicjatorem wprowadzenia nowelizacji modyfikującej przepisy obowiązujące od roku, jest Lubelski Związek Lekarzy Rodzinnych-Pracodawców, który wystosował do komisji petycję w tej sprawie. W obecnym stanie prawnym rodzina zmarłego ma prawo do wglądu w dokumentację objętą tajemnicą lekarską, co w założeniu miało pomóc w dochodzeniu do prawdy w razie ewentualnego procesu karnego. 

Lekarze: przepisy naruszają tajemnicę lekarską

Wprowadzenie wspomnianych przepisów spotkało się ze sprzeciwem środowisk lekarskich, w tym Naczelnej Rady Lekarskiej, a także rzecznika praw obywatelskich Adama Bodnara. Argumenty za ponownym ograniczeniem dostępu dotyczyły przede wszystkim sytuacji, gdy sam pacjent chce zachować swój stan zdrowia w tajemnicy przed rodziną. Jego śmierć nie powinna zmieniać niczego w tej kwestii. 

Co przewiduje projekt?

Projekt zakłada, że bliscy zmarłego pacjenta zachowają prawo dostępu do dokumentacji objętej tajemnicą lekarską, jednak zgodę na to, w postępowaniu nieprocesowym, będzie musiał wydać sąd. Dodatkowo likwiduje on przepis, zgodnie z którym lekarz ma obowiązek zachowania tajemnicy jeśli przynajmniej jedna z osób bliskich pacjentowi sprzeciwiła się ujawnieniu takiej informacji. 

Równocześnie projekt poszerza listę osób, które mogą starać się o dostęp dokumentacji – po jego ewentualnym przyjęciu takie prawo zyska też rodzeństwo zmarłego. Obecnie w tej grupie znajdują się małżonkowie, krewni lub powinowaci II stopnia w linii prostej, przedstawiciele ustawowi, osoby pozostające we wspólnym pożyciu oraz te, które wskaże sam pacjent. Pacjent ma mieć również prawo do zablokowania dostępu do informacji o jego zdrowiu przez osoby bliskie po jego śmierci.

Eksperci za zmianą przepisów

We wrześniu tego roku podczas konferencji „Prawo medyczne w obliczu zmian”, minister Konstanty Radziwiłł deklarował, że w jego opinii „przepisy dające bliskim zmarłego pacjenta dostęp do dokumentacji medycznej, nawet jeśli za życia się temu sprzeciwił, są zbyt daleko idące”. Wówczas mówił także o konieczności poddania szczególnej ochronie tajemnicy lekarskiej, która jest fundamentem skutecznego leczenia. 

O rewizję spojrzenia na przepisy dotyczące tajemnicy lekarskiej w maju tego roku apelował prezes Naczelnej Rady Lekarskiej Maciej Hamankiewicz. Wówczas sugerował on, że tą kwestią powinien zająć się Trybunał Konstytucyjny. W opinii Hamankiewicza, przepisy dające rodzinie nieograniczony dostęp do informacji o zdrowiu pacjenta mogą spowodować, że będzie on obawiał się szczerej rozmowy z lekarzem w obawie, że intymne szczegóły na temat jego zdrowia mogą zostać ujawnione bliskim bez jego zgody, a nawet wbrew wyraźnie wyrażonej woli. 

Źródło: PAP