Ból kręgosłupa lędźwiowego — przyczyny i leczenie
Na ból kręgosłupa lędźwiowego przynajmniej raz w życiu uskarża się prawie każdy człowiek. Niestety zwykle tego typu dolegliwości odczuwane są znacznie częściej. Odcinek lędźwiowy to bolesne miejsce głównie u ludzi dorosłych, choć czasami ból mogą też odczuwać dzieci – jest on uporczywy, potrafi naprawdę uprzykrzyć życie i uniemożliwić normalne funkcjonowanie. Niekiedy jest tak silny, że powoduje fizyczne unieruchomienie pacjenta, czasami nawet na dłuższy czas.
Dość często przyczyną bólu lędźwi są różnego rodzaju choroby nerek, a przede wszystkim przyczynia się do niego obecność kamieni nerkowych. W przebiegu kamicy nerkowej może bowiem dojść do powstania kolki nerkowej. Kolka nerkowa charakteryzuje się bólem o charakterze przerywanym (ból kolkowy), zlokalizowanym w lędźwiowej części kręgosłupa. Bardzo często promieniuje on też do pachwiny, warg sromowych i jąder. Typowe dla tej dolegliwości są także nudności i wymioty. Niekiedy pojawia się dyskomfort w jamie brzusznej. Czasami obecne są również dolegliwości dyspeptyczne.
Przyczyny bólu kręgosłupa lędźwiowego
W przebiegu wspomnianej kolki nerkowej poza bólem pleców obecny bywa krwiomocz, ból przy oddawaniu moczu oraz jego częstsze oddawanie, ale małymi porcjami. Występuje podwyższona temperatura ciała, a pacjent może czuć się osłabiony i rozbity. Rozpoznanie tej dolegliwości stawiane jest przez lekarza na podstawie opisywanych przez pacjenta objawów oraz na podstawie badania lekarskiego — typowy jest dodatni objaw Goldflama. Do potwierdzenia diagnozy konieczne jest wykonanie badań obrazowych, przede wszystkim USG jamy brzusznej.
Kolejną przyczyną bólu lędźwi mogą być choroby przewodu pokarmowego. Zdarza się, że w przebiegu ostrego zapalenia trzustki pacjent odczuwa opasujący ból w nadbrzuszu, który promieniuje do okolicy lędźwiowej kręgosłupa. Ponadto u ludzi ze zdiagnozowanymi chorobami zapalnymi jelit (wrzodziejące zapalenie jelita grubego oraz choroba Leśniowskiego-Crohna) w przypadku zaostrzenia choroby pojawia się ból w dolnej części jamy brzusznej, często promieniujący do pleców. Niekiedy ból lędźwi odczuwany jest w przypadku zapalenia pęcherzyka żółciowego, niedrożności jelit, perforacji oraz w trakcie silnych zaparć.
Inną przyczyną bólu odcinka lędźwiowego kręgosłupa bywa rwa kulszowa. Jest to zespół objawów związanych z uciskiem na nerwy rdzeniowe L4, L5 lub S1, które tworzą nerw kulszowy. Ucisk może być odczuwalny na jego przebiegu. Najczęściej do powstania rwy kulszowej przyczynia się dyskopatia w tej okolicy pleców. Rwa ma też czasem związek między innymi ze stanami zapalnymi czy chorobami zakaźnymi. Głównym objawem rwy jest ból pleców w ich części lędźwiowej, zwykle promieniujący do pośladka, tylnej powierzchni łydki lub stopy. Czasami może również wystąpić drętwienie kończyn i zaburzenie czucia w ich różnych częściach. Rozpoznanie rwy kulszowej lekarz stawia na podstawie badania klinicznego oraz badań obrazowych.
Przyczyną bólu lędźwi może być również przepuklina kręgosłupa lędźwiowego. W jej przebiegu dochodzi do uwypuklenia się jądra miażdżystego krążka międzykręgowego, co powoduje ucisk i drażnienie korzeni rdzeniowych, rdzenia kręgowego lub innych struktur kanału kręgowego. Potocznie przepuklina bywa często nazywana także dyskopatią. Wywołuje ból lędźwi, który może mieć różny charakter i rozmaite nasilenie. Często promieniuje do kończyny dolnej, zwykle po jednej stronie. Nasila się w pozycji siedzącej, stojącej, ale czasami też leżącej. Niekiedy powoduje nieprzyjemne uczucie mrowienia oraz drętwienia kończyny dolnej.
Kolejną przyczyną bólu lędźwiowego mogą być również zmiany zwyrodnieniowe w odcinku lędźwiowym kręgosłupa. Są typowe zazwyczaj dla ludzi starszych, a częstość ich występowania jest tym większa, im bardziej zaawansowany jest wiek pacjenta.
Jak wygląda leczenie bólu kręgosłupa lędźwiowego?
Ból kręgosłupa lędźwiowego jest leczony różnie w zależności od przyczyny go wywołującej. Dlatego kiedy pacjent odczuwa dolegliwości bólowe, powinien zgłosić się do swojego lekarza POZ. Doktor na podstawie zebranego wywiadu, badania fizykalnego oraz dodatkowych badań obrazowych (takich jak RTG odcinka lędźwiowego kręgosłupa, tomografia komputerowa, rezonans magnetyczny czy USG jamy brzusznej) postawi właściwą diagnozę i dopiero wtedy zaleci leczenie.
W przypadku zmian zwyrodnieniowych konieczna jest zwykle rehabilitacja kręgosłupa lędźwiowego oraz właściwe ćwiczenia, które zaleca osobiście specjalista rehabilitacji lub fizykoterapeuta. Niekiedy zachodzi potrzeba leczenia operacyjnego, jeśli dolegliwości bólowe są mocno nasilone. Ponadto stosuje się też leki przeciwbólowe i działające przeciwzapalnie.
U kobiet z kłopotami ginekologicznymi leczenie uzależnione jest od rodzaju jednostki chorobowej, która stanowi przyczynę bólu. Podobnie bywa, jeżeli dolegliwość wywołana jest różnego rodzaju chorobami przewodu pokarmowego.