Jakie leki mogą osłabić skuteczność antykoncepcji?

Antybiotykoterapia

Obecność bakterii w przewodzie pokarmowym jest niezbędna do przekształcania estrogenowej składowej środków antykoncepcyjnych do aktywnych form, które po wchłonięciu do krążenia mogą działać na odpowiednie receptory. Z tego powodu podczas antybiotykoterapii, kiedy pożyteczne bakterie również ulegają zniszczeniu, środki te mogą nie zachować swej pełnej aktywności antykoncepcyjnej. Dla bezpieczeństwa przy każdej antybiotykoterapii (a już zwłaszcza tej o szerokim spektrum) kobieta stosująca antykoncepcję hormonalną powinna rozważyć podczas całej terapii, jak i 7 dni po jej zakończeniu, niehormonalne metody antykoncepcyjne.

Inne leki zmniejszające skuteczność hormonalnej antykoncepcji

Największy potencjał interakcji lekowych występuje w czasie stosowania leków przeciwpadaczkowych starej generacji (karbamazepina, fenytoina, fenobarbital). Spośród leków tak zwanej nowej generacji istotny, aczkolwiek o mniejszym nasileniu, udział w interakcjach lekowych został udokumentowany dla felbamatu, topiramatu i okskarbazepiny. Również leki z innych grup mogą spowodować zmniejszenie skuteczności działania antykoncepcyjnego leku lub stanowić przyczynę nieoczekiwanych, śródcykliczych krwawień. Należą do nich leki stosowane w leczeniu gruźlicy (np. ryfampicyna) lub innych chorobach zakaźnych (gryzeofulwina), a także czynniki immunomodulujące (cyklosporyna).

Zioła i środki roślinne, czyli uwaga na grejpfrut i dziurawiec

W komórkach nabłonka jelit (enterocytach) znajdują się enzymy metabolizujące. Niektóre leki mogą wywierać znaczny wpływ na stopień metabolizmu pierwszego przejścia poprzez inhibicję lub indukcję tych enzymów. Przykładem jest efekt działania soku grejpfrutowego (w aptekach znajdziemy suplementy diety na bazie ekstraktu z grejpfruta). Zawarte w nim składniki hamują aktywność izoenzymu 3A4 cytochromu P450. Wynikiem tego działania jest  zmniejszenie metabolizmu m.in. estradiolu. Działanie hormonalnych środków antykoncepcyjnych mogą również znosić preparaty zawierające dziurawiec.

Odchudzanie

Należy uważać na środki zawierające orlistat. Jest to substancja, która poprzez hamowanie niektórych enzymów trawiennych (tzw. lipaz) ogranicza wchłanianie tłuszczu z pokarmu. Jest to także równoważne ze zmniejszeniem dawki hormonu, który ulega wchłonięciu. Również suplementy diety zawierające błonnik mogą zmniejszać działanie środka antykoncepcyjnego utrudniając jego wchłanianie lub prowadząc do biegunek.

Leki przeciwbiegunkowe i przeczyszczające

Wszystkie leki, które zwiększają perystaltykę przewodu pokarmowego (np. metoklopramid) lub  zmniejszają wchłanianie (np. węgiel aktywowany, diosmektyt) również mogą zmniejszać skuteczność hormonalnej antykoncepcji. Drugą grupą leków, która może narazić na szwank skuteczność stosowanej antykoncepcji hormonalnej są leki przeczyszczające. Czas przebywania wszelkich treści w naszym przewodzie pokarmowym skraca się pod ich wpływem do tego stopnia, że połknięte leki nie zdążą się odpowiednio wchłonąć, bo są zbyt szybko wydalane.

Zawsze zapoznawajmy się z ulotką równolegle stosowanego leku

Należy podkreślić, że artykuł nie wyczerpuje wszystkich przykładów. Każdorazowo należy zapoznawać się z ulotką przyjmowanego równolegle leku.