Rybik cukrowy – jak się ich pozbyć?

Rybik cukrowy (Lepisma saccharina) jest dobrze znanym gatunkiem rzędu owadów bezskrzydłych (rybików), należącym do rodziny rybikowatych (Lepismatidae). Na całym świecie istnieje około 500 gatunków rybików, z czego w Polsce możemy spotkać 3 gatunki z tego rzędu owadów (cukrowy, żółty i mrowiskowy), a w Europie blisko 60. Są to najstarsze rzędy owadów żyjące dzisiaj na kuli ziemskiej, a poszczególne gatunki trudno jest od siebie odróżnić.

Czy rybik cukrowy jest szkodliwy dla człowieka?

Rybik cukrowy jest niewielkim, wszystkożernym owadem pozbawionym skrzydeł, który najczęściej spotykany jest w domowych łazienkach, a także w innych wilgotnych pomieszczeniach, takich jak kuchnie, piwnice oraz spiżarnie. Ciało rybika cukrowego ma kształt wrzecionowaty i jest pokryte drobnymi łuskami. Oczy są zredukowane, czułki dosyć długie, odnóża krótkie i mocne, a odwłok zakończony jest trzema długimi szczecinkami. Rybik cukrowy zwykle osiąga długość do 12 mm, a jego ciało ma brązowy lub srebrny kolor. Z tego powodu jest on również powszechnie nazywany srebrzykiem. Rybik cukrowy odżywia się szczątkami roślinnymi i zwierzęcymi oraz prowadzi głównie nocny i skryty tryb życia. Nie lubi światła, dlatego podczas zapalenia światła w łazience wieczorem ten niewielki owad bardzo szybko ucieka do swojej bezpiecznej kryjówki.

Rybik cukrowy nie stanowi zagrożenia dla człowieka, gdyż nie gryzie i nie przenosi patogenów powodujących groźne choroby, tak jak ma to miejsce w przypadku karaczanów, pcheł, pluskwiaków oraz kleszczy. Ich nocna aktywność w naszych domach może jednak prowadzić do wystąpienia różnych uszkodzeń, ponieważ rybiki odżywiają się wszystkimi produktami, które zawierają cukry proste, skrobię i inne wielocukry (np. okruszkami chleba, mąką, kaszą, ryżem, cukrem stołowym, słodyczami), a także papierem, tapetą oraz klejem do tapet – ze względu na zdolność do trawienia celulozy. Rybik cukrowy, spożywając papier, niszczy cenne przedmioty, takie jak dokumenty, czasopisma oraz książki i dlatego jest często uważany za szkodnika.

Jak pozbyć się rybików cukrowych? Jak wytępić rybiki cukrowe?

Wiele osób zastanawia się, w jaki sposób pozbyć się rybików cukrowych i czy istnieją jakiekolwiek skuteczne domowe sposoby na ich zwalczenie. Sugeruje się, że rybiki cukrowe nie lubią ostrych zapachów, stąd często poleca się zastosować cynamon, rozmaryn, wrotycz, lawendę lub miłorząb dwuklapowy, aby roznieść w całej łazience drażniący dla tych owadów zapach. Kolejnym domowym sposobem na pozbycie się rybików cukrowych jest posmarowanie przestrzeni szczególnie upodobanych przez te insekty sokiem z cytryny, a następnie położenie w tych miejscach specjalnych kulek na mole o zapachu lawendy, które są powszechnie dostępne w sklepach. Ciekawym pomysłem jest również przygotowanie prostej i zarazem skutecznej pułapki na rybiki cukrowe. W tym celu należy posmarować kawałek tektury miodem i pozostawić na noc w łazience, kuchni lub piwnicy, a więc w miejscach ich największej nocnej aktywności. Taki oto prosty sposób powinien łatwo zwabić owady, a lepki i kleisty miód uniemożliwi im ucieczkę do bezpiecznej kryjówki. Następnego dnia należy zebrane kawałki tektury z przyklejonymi rybikami cukrowymi zalać wrzątkiem lub spalić. Ostatnią bronią w walce z rybikami cukrowymi są dostępne w wielu sklepach gotowe preparaty przeznaczone do zwalczania domowych szkodników. Występują np. w formie sprayu lub gotowych pudełeczek zwabiających i zatrzymujących insekty w środku.

Nie ulega najmniejszej wątpliwości, że w celu pozbycia się rybików cukrowych należy utrzymywać stały porządek w kuchni i łazience, w tym trzeba koniecznie usunąć resztki żywności, brud, pleśń i inne zabrudzenia. Warto dokładnie posprzątać kuchnię po każdym zjedzonym posiłku i zwracać szczególną uwagę, aby ani na blacie kuchennym, ani na podłodze nie pozostawały okruchy, resztki jedzenia oraz inne zabrudzenia. Poza tym wszystkie produkty sypkie powinno się przechowywać w szczelnie zamkniętych opakowaniach szklanych, metalowych bądź plastikowych. Warto również na bieżąco dbać o stan techniczny mieszkania i domu, gdyż stare tapety, słabe i kruche ściany, nieszczelne odpływy oraz dziurawe rury ułatwiają rybikom cukrowym dostanie się do wnętrza mieszkania, jak również zapewniają im pokarm i komfortowe warunki do funkcjonowania.

Czy rybik cukrowy jest pożyteczny?

Jak wcześniej wspomniano, rybiki cukrowe mogą spowodować pewne zniszczenia w naszym domu, np. uszkodzenia dokumentów, książek, gazet, papieru toaletowego, tapet czy kleju do tapet. Jednak okazuje się, że rybiki cukrowe mogą żywić się także pleśnią, grzybami, szczątkami owadów oraz roztoczami kurzu domowego, co może mieć rzeczywiście korzystny wpływ na otoczenie, w którym przebywa człowiek. Nie uzasadnia to jednak w żaden sposób potrzeby posiadania w domu rybików cukrowych. Warto zatem regularnie dbać o czystość i porządek w swoim domu, a także utrzymywać odpowiednią wilgotność oraz temperaturę powietrza, aby uniknąć pojawienia się rybików cukrowych w miejscu naszego zamieszkania.

Czy rybik cukrowy gryzie ludzi?

Rybik cukrowy nie gryzie i jest w zasadzie całkowicie neutralny dla zdrowia człowieka. Jak się bowiem okazuje, rybiki cukrowe nie są w ogóle zainteresowane ludzką krwią tak jak np. pluskwy czy komary. Całkowicie unikają one obecności ludzi i dlatego w sytuacji, gdy zapala się światło w godzinach wieczornych, rybiki cukrowe szybko szukają bezpiecznego schronienia w szczelinach i zakamarkach domowej kuchni lub łazienki. Nie ma zatem powodu do obaw o zagrożenia zdrowotne wynikające z obecności rybików cukrowych w naszym domu.

Jak długo żyją rybiki?

Rybiki cukrowe żyją przeciętnie od dwóch do ośmiu lat, choć najczęściej jednak większość z nich dożywa czterech lat. Co ciekawe, rybiki cukrowe osiągają dojrzałość płciową dopiero po trzech latach, co jak na owady jest bardzo późnym okresem. Rybiki cukrowe rosną przez całe swoje życie – nawet wtedy, gdy są dorosłe.