Co to jest antybiogram i jak wygląda to badanie?

W 1928 roku Alexander Fleming odkrył pierwszy szeroko stosowany antybiotyk – penicylinę. Ten przełomowy moment w historii medycyny doprowadził nie tylko do zmniejszenia liczby zgonów z powodu zakażeń, lecz również zapoczątkował erę antybiotykoterapii. Szerokie zastosowanie leków przeciwdrobnoustrojowych doprowadziło jednak do sytuacji, w której bakterie potrafią wymykać się leczeniu. Dlatego w podjęciu decyzji o wyborze jak najskuteczniejszego leku z pomocą przychodzi antybiogram.

Do czego służy antybiogram?
Jak wygląda antybiogram?
Ile kosztuje wykonanie antybiogramu?
Interpretacja wyników antybiogramu

Do czego służy antybiogram?

Antybiogram jest oznaczeniem wrażliwości danego drobnoustroju (np. bakterii) na działanie wybranych antybiotyków. Z uwagi na szeroką dostępność oraz stosowanie leków przeciwdrobnoustrojowych od kilkunastu lat obserwuje się narastającą oporność bakterii na antybiotyki. W konsekwencji nie wszystkie leki są w stanie zwalczyć infekcje bakteryjne. Aby dobrać najbardziej skuteczny antybiotyk do celowanego leczenia zakażenia, konieczne jest wykonanie antybiogramu. Antybiogram pozwala ocenić, czy bakteria, którą zakażony jest pacjent, jest wrażliwa na poszczególne antybiotyki.

Powiązane produkty

Enteris drops, krople, 5 ml

krople, probiotyk, odbudowa flory bakteryjnej

22,49 zł
Do koszyka
Strep Alert, test angina + szkarlatyna, wymaz z gardła na paciorkowce, 1 zestaw

test diagnostyczny, wyrób medyczny, test, angina, infekcja, stan zapalny

25,99 zł
Do koszyka
Pharmabest CDS22-formula 450 (dawniej Vivomixx 450), saszetki z proszkiem, 12 szt.

proszek, saszetki

129,99 zł
Do koszyka
Lacidofil, kapsułki, 60 szt.

probiotyki, kapsułki, odbudowa flory bakteryjnej, biegunka

51,99 zł
Do koszyka
Bestseller

Enterol, 250 mg, kapsułki, 30 szt

drożdże, probiotyki, kapsułki, biegunka

37,99 zł
Do koszyka
Enteris Immune, kapsułki, 20 szt.

kapsułki, probiotyk, prebiotyk

29,69 zł
Do koszyka
Multilac, kapsułki, synbiotyk (probiotyk +prebiotyk), 50 szt.

kapsułki, odbudowa flory bakteryjnej

42,49 zł
Do koszyka
Allnutrition Probiotic 100 ultimate, kapsułki, 60 szt.

probiotyk z prebiotykiem, synbiotyk

31,39 zł
Do koszyka

Jak wygląda antybiogram?

Antybiogram polega na ekspozycji danego szczepu bakterii na poszczególne antybiotyki. W tym celu najpierw należy pobrać materiał biologiczny ze strefy zakażenia (np. wymaz z rany lub posiew moczu). Następnie próbka przekazywana jest do laboratorium, w którym wymaz umieszczany jest na odpowiednich podłożach celem identyfikacji szczepu bakteryjnego, który wywołał infekcję. Gdy bakteria zostanie zidentyfikowana, na zawiesinie bakteryjnej w szalce Petriego umieszcza się krążki bibuły nasycone różnymi antybiotykami. Szalkę inkubuje się w temperaturze 37 stopni Celsjusza przez kilkanaście godzin. Po upływie tego czasu wokół poszczególnych krążków z antybiotykiem powstaje tzw. strefa zahamowania wzrostu bakterii, czyli obszar, w którym antybiotyk zadziałał, hamując proces namnażania bakterii. Im większa średnica tej strefy – tym większa wrażliwość bakterii na dany antybiotyk.

Obecnie w większości laboratoriów stosuje się metody automatyczne, które są opracowywane przez system komputerowy. Ważne, by wymaz, posiew oraz antybiogram stosować przed włączeniem antybiotykoterapii, gdyż może ona zaburzyć wyniki badań mikrobiologicznych.

Ile kosztuje wykonanie antybiogramu?

Należy pamiętać, iż wykonanie antybiogramu wymaga jednoczesnego wykonania wymazu, badania bakteriologicznego celem identyfikacji bakterii, a następnie antybiogramu. Badanie bakteriologiczne wymazu to koszt ok. 30-90 zł w zależności od rodzaju wymazu, identyfikowanej bakterii oraz placówki, w której wykonywane jest badanie.

Interpretacja wyników antybiogramu

Otrzymując wynik antybiogramu, możemy zetknąć się z kilkoma podstawowymi skrótami, które opisują rezultaty badania. Poniżej przedstawione zostały wyjaśnienia podstawowej terminologii mikrobiologicznej w wynikach wymazu:

S (sensitive) lub W (wrażliwy) – szczep wrażliwy na dany antybiotyk, czyli dany lek w standardowej zalecanej dawce skutecznie zwalczy infekcję.
I lub WZE (wrażliwy, zwiększona ekspozycja) – antybiotyk będzie skuteczny w wyższym stężeniu.
R (resistant) lub O (oporny) – szczep oporny na dany antybiotyk, czyli leczenie danym antybiotykiem będzie nieskuteczne.
MIC (minimum inhibitory concentration) – minimalne stężenie antybiotyku hamujące wzrost bakterii. Im niższe, tym lepiej, gdyż oznacza, że już mała dawka danego antybiotyku skutecznie zwalcza infekcję.
BP (breakpoint) – stężenie graniczne wartości MIC, czyli punkt odcięcia dla lekowrażliwości – im wyższe, tym lepiej.
BP/MIC – im wyższe, tym większe prawdopodobieństwo sukcesu terapeutycznego przy zastosowaniu danego antybiotyku.

Warto wiedzieć: Anty-TG – badanie, normy, za wysokie, za niskie. Jak interpretować wyniki?

Data publikacji: 28.01.2023

Data aktualizacji: 25.11.2025

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi

Polecane artykuły

Koagulogram – wskazania do badania, interpretacja wyników, normy

Koagulogram to pakiet dziewięciu szczegółowych oznaczeń, których wyniki umożliwią dokonanie oceny stanu układu krzepnięcia krwi w organizmie. Badanie zaleca się pacjentom, u których planuje się przeprowadzanie zabiegu chirurgicznego, z podejrzeniem chorób wątroby, niedoborami witaminy K lub tym, którzy mimo braku urazu zauważają na swoim ciele siniaki lub wybroczyny. Ile kosztuje badanie, jak należy się do niego przygotować i jak interpretować wyniki koagulogramu? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

Czytaj dalej
Ogólne badanie moczu – wskazania, przygotowanie, interpretacja wyników

Badanie ogólne moczu jest jednym z podstawowych badań profilaktycznych, które może zlecić lekarz rodzinny. Otrzymany wynik może wiele powiedzieć o stanie zdrowia pacjenta. Jakie są normy poszczególnych parametrów? W jaki sposób prawidłowo pobrać mocz do badania?

Czytaj dalej
Na czym polega badanie HSG?

Prawidłowa budowa i funkcjonowanie układu rozrodczego dają dużą szansę na posiadanie potomstwa i realizację marzeń o macierzyństwie. Zdarza się jednak, że marzenie o szczęśliwym macierzyństwie pozostaje przez długi czas niespełnione, a para starająca się o dziecko zaczyna szukać pomocy u lekarza. Jedną z przyczyn mogą być nieprawidłowości w anatomicznej budowie żeńskich narządów płciowych. Istnieje szereg metod pozwalających na zdiagnozowanie nieprawidłowości anatomicznych w układzie rozrodczym. Jednym z badań jest histerosalpingografia (HSG).

Czytaj dalej
anty-TPO – norma, wysokie, niskie. Kiedy należy wykonać oznaczenie aTPO? Cena i skierowanie na badanie

Badanie poziomu anty-TPO, czyli autoprzeciwciał skierowanych przeciwko peroksydazie tarczycowej, najczęściej zleca się pacjentkom, u których podejrzewa się chorobę autoimmunologiczną tarczycy, jaką jest np. Hashimoto. W celu sprawdzenia tego parametru należy oddać krew w laboratoryjnym punkcie pobrań o dowolnej porze dnia, bez konieczności bycia na czczo. Najczęściej anty-TPO oznacza się wraz z określeniem poziomu innych parametrów hormonalnych należących do tzw. panelu tarczycowego, czyli TSH, FT3 i FT4, anty-TG i TG. Ile kosztuje badanie anty-TPO i jakie są jego normy? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

Czytaj dalej
Badanie ASO (odczyn antystreptolizynowy) – wskazania, normy, podwyższone, obniżone

Zakażenie paciorkowcami z grupy A wyzwala w organizmie produkcję przeciwciał skierowanych przeciwko tym bakteriom. Potwierdzenie ich obecności jest możliwe dzięki wykonaniu badania ASO, czyli inaczej odczynu antystreptolizynowego. ASO można oznaczyć po upływie 4 do 6 tygodni od momentu infekcji. Istota wykonania tych badań wynika z faktu, że choroby wywołane przez paciorkowce mogą często być bezobjawowe, a jednocześnie przy braku ich leczenia dawać ciężkie powikłania. Jak interpretować wyniki ASO, ile kosztuje oznaczenie i czy dzieci mają takie same normy diagnostyczne, jak osoby dorosłe? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

Czytaj dalej
Albuminy w surowicy – podwyższone, obniżone, funkcja w organizmie

Albuminy to białka produkowane w wątrobie, które pełnią w organizmie funkcje związane z transportem leków, hormonów, aminokwasów i kwasów tłuszczowych. Ich nadrzędną funkcją w organizmie jest jednak utrzymanie prawidłowego ciśnienia koloidoosmotycznego, co zapobiega powstawania obrzęków. Hipoalbuminemia to obniżenie ilości albuminy poniżej normy i może wynikać ze zmniejszonej produkcji albumin przez komórki wątroby (hepatocyty), jak i przez nadmierną utratę tych białek (np. przy zespole nerczycowym). Z kolei hiperalbuminemia to stan, w którym diagnozuje się stężenie albumin powyżej górnej granicy normy i być może wynika z odwodnienia organizmu. Kiedy należy zbadać poziom albumin, jakie inne oznaczenia powinny towarzyszyć tej analizie i ile kosztuje oznaczenie ilości albumin w surowicy? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

Czytaj dalej
Czym są badania kliniczne?

Chcąc wprowadzić nowy lek, produkt medyczny, urządzenie medyczne lub rodzaj terapii do sprzedaży, należy przeprowadzić tzw. badanie kliniczne. Ma ono na celu wykrycie i potwierdzenie skuteczności przedmiotu badań, ale także zidentyfikowanie ewentualnych działań niepożądanych, które mogłyby zagrozić zdrowiu stosujących dane rozwiązanie pacjentów.

Czytaj dalej
Badanie EKG – co to jest i jak wygląda elektrokardiografia?

EKG (elektrokardiografia) to zabieg diagnostyczny, który wykonywany jest w celu wykrycia ewentualnych zaburzeń pracy serca. EKG jest badaniem bezbolesnym i nieinwazyjnym, może zostać wykonane zarówno u dziecka, nawet u niemowlęcia, jak i u człowieka dorosłego. Kiedy wykonuje się badanie EKG? Jak ono przebiega?

Czytaj dalej