Najlepsza dieta niskowęglowodanowa dla cukrzyków – roślinna czy zwierzęca?
Osoby, które w swojej diecie spożywały głównie białko roślinne, miały o 6% mniejsze ryzyko zachorowania na cukrzycę w ciągu 30 lat – m.in. takie wnioski udało się uzyskać po 30 latach badań nad wpływem diety w rozwoju cukrzycy typu 2. Jak wyglądał eksperyment i jakie rozwiązania związane ze stylem życia sugerują badacze, żeby uniknąć tej choroby metabolicznej?
Ponad 95% diabetyków ma cukrzycę typu 2. Często choroba jest pokłosiem złego stylu życia, w tym nadwagi i braku odpowiedniej ilości aktywności fizycznej. Cukrzyca typu 2 występuje wówczas, gdy ciało nie reaguje na obniżającą poziom cukru we krwi insulinę. Powszechnie rozwija się po 45. roku życia, chociaż ostatnio coraz częściej diagnozuje się ją wśród młodszych ludzi. Cukrzycę da się kontrolować, niemniej, jeśli zostanie zaniedbana, może powodować poważne problemy zdrowotne. Najnowsze badanie sugeruje, że jedząc roślinną dietę o niskiej zawartości węglowodanów, można zmniejszyć ryzyko rozwoju cukrzycy typu 2.
Czynniki ryzyka rozwoju cukrzycy typu 2
Cukrzyca typu drugiego zwykle rozwija się powoli i może początkowo objawiać się w niespecyficzny sposób. Z tego powodu łatwo jest ją ignorować przez pewien czas.
Podstawowymi czynnikami ryzyka dla rozwoju cukrzycy jest:
- wiek powyżej 45. roku życia,
- obciążający wywiad rodzinny,
- siedzący tryb życia,
- otyłość i nadwaga (szczególnie typu brzusznego),
- niski poziom cholesterolu HDL, czyli tzw. dobrego cholesterolu,
- wysoki poziom trójglicerydów w próbach wątrobowych,
- zła dieta – bogata w żywność bardzo przetworzoną, tłuszcze typu trans, alkohol, słodycze i napoje słodzone, produkty o niskiej zawartości błonnika pokarmowego.
Dieta niskowęglowodanowa
Badanie przeprowadzone na 203 541 mężczyzn i kobiet w Stanach Zjednoczonych trwało ponad 30 lat. Na początku eksperymentu u żadnego z uczestników badania nie zdiagnozowano cukrzycy typu 2, chorób sercowo-naczyniowych ani tych pochodzenia nowotworowego.
Co cztery lata uczestnicy dokonywali oceny diety za pomocą kwestionariusza częstotliwości dostarczanych posiłków. Obliczono procentowo dzienną zawartości składników odżywczych – białka, węglowodanów i tłuszczów – w diecie. Uczestników badania podzielono na pięć grup. Grupa z dietą o niskiej zawartości cukrów otrzymywała około 40% całkowitej liczby kalorii z węglowodanów. Naukowcy ocenili jakość diet, klasyfikując 18 grup składników odżywczych, takich jak produkty pełnoziarniste, owoce, warzywa, orzechy, rośliny strączkowe, słodycze i desery, tłuszcz zwierzęcy, nabiał i mięso.
Czy żywność pochodzenia roślinnego zmniejsza ryzyko rozowju cukrzycy?
Osoby, które w swojej diecie spożywały głównie białko roślinne, miały o 6% mniejsze ryzyko zachorowania na cukrzycę w ciągu 30 lat. W przypadku pacjentów, którzy ograniczyli spożycie rafinowanych węglowodanów, ryzyko cukrzycy typu 2 zostało jeszcze bardziej zmniejszone – o 15% mniej niż u osób na zwykłej diecie. Natomiast osoby na diecie niskowęglowodanowej, które jadły głównie białko zwierzęce, miały o 35% wyższe ryzyko zachorowania. Co więcej wzrosło ono do 39% u osób, które również praktykowały spożywanie posiłków ubogich w produkty pełnoziarniste.
Amerykańskie Towarzystwo Kardiologiczne (AHA, ang. American Heart Association) zaleca włączenie do swojej diety szerokiej gamy owoców i warzyw oraz zdrowych źródeł białka, takich jak ryby i owoce morza, rośliny strączkowe i orzechy, niskotłuszczowy lub beztłuszczowy nabiał oraz chude mięso. Specjaliści zachęcają także do wybierania żywności minimalnie przetworzonej zamiast produktów wysoce- i ultraprzetworzonych, a także do ograniczania spożycia cukru, soli i alkoholu. Możliwe, że decydując się na białko roślinne, takie jak orzechy, soczewica, fasola i soja, zamiast białka zwierzęcego, można jeszcze bardziej zmniejszyć to ryzyko.