Ryż jaśminowy
Mateusz Durbas

Ryż jaśminowy – zastosowanie, wartości. Czy ryż jaśminowy jest zdrowy?

Ryż jest ważnym podstawowym pożywieniem dla ponad połowy światowej populacji oraz głównym źródłem energii w postaci węglowodanów w Chinach i wielu innych krajach azjatyckich. Zajmuje on drugie miejsce na świecie pod względem spożycia przez ludzi oraz trzecie miejsce, gdy mowa o światowej produkcji zbóż. Występuje on w wielu odmianach, przy czym do najpopularniejszych należy ryż biały długoziarnisty oraz ryż jaśminowy biały.

Czym się różni ryż jaśminowy od zwykłego?

Ryż jaśminowy najczęściej można spotkać w polskich sklepach spożywczych w postaci białej, czyli polerowanej. Oznacza to, że jest on pozbawiony łuski (twardej skorupy ochronnej), otrębów (warstwy zewnętrznej) i zarodka (rdzenia wewnętrznego). Ryż jaśminowy występuje również w postaci pełnoziarnistej charakteryzującej się brązowym kolorem, którą można nabyć w wielu sklepach ze zdrową żywnością. Pełnoziarnisty ryż jaśminowy cechuje się wyższą wartością odżywczą w porównaniu z postacią białą.

Ryż jaśminowy biały i ryż biały długoziarnisty, nazywany często zwykłym ryżem, mają sporo podobieństw, lecz także kilka znaczących różnic. Ryż biały długoziarnisty i biały ryż jaśminowy zawierają przede wszystkim bardzo podobne ilości kalorii, węglowodanów, białka, tłuszczu, witamin, składników mineralnych oraz błonnika pokarmowego.

Cechą charakterystyczną ryżu jaśminowego jest natomiast aromatyczny zapach, który przypomina woń kwiatów jaśminu. Ryż jaśminowy jest również znany jako tajski pachnący ryż ze względu na przyjemny zapach przypominający popcorn. Wynika to z obecności w ryżu związku aromatycznego i smakowego, jakim jest 2-Acetylo-1-pirolina (2AP). Dla porównania zwykły ryż nie ma wyrazistego zapachu.

Ryż jaśminowy ma również długie ziarna i rośnie głównie w Azji Południowo-Wschodniej, zwłaszcza w Tajlandii. Zwykły ryż może mieć natomiast krótkie, średnie lub długie ziarna i może pochodzić z różnych krajów azjatyckich, np. Chin lub Indii. Na domiar tego, pod względem koloru zwykły ryż jest zawsze biały, natomiast ryż jaśminowy może być biały, brązowy, czerwony, fioletowy lub czarny.

Uważa się, że ryż jaśminowy świetnie nadaje się do gotowania, ponieważ zapewnia wysoką jakość przyrządzanym potrawom ze względu na swoją puszystość i lekko lepką konsystencję po ugotowaniu. Tymczasem konsystencja zwykłego ryżu może się znacznie różnić, np. kleisty ryż, powszechnie stosowany w azjatyckich deserach, jest bardzo lepki.

Czy ryż jaśminowy jest zdrowy?

Ryż jaśminowy jest pokarmem o wysokim indeksie glikemicznym, którego wartość waha się od 96 do 116. W dotychczas przeprowadzonych badaniach nie stwierdzono różnic w wartościach indeksu glikemicznego między ryżem jaśminowym uprawianym w Stanach Zjednoczonych a ryżem jaśminowym uprawianym w Tajlandii. Ze względu na wysoki indeks glikemiczny ryż jaśminowy powinien być spożywany jedynie w ograniczonych ilościach przez pacjentów z cukrzycą i innymi zaburzeniami gospodarki węglowodanowej.

Ryż jaśminowy jest produktem łatwostrawnym, dzięki czemu może być częstym składnikiem diety lekkostrawnej, którą zwykle zaleca się osobom starszym, pacjentom po zabiegach operacyjnych (np. po leczeniu bariatrycznym) oraz chorym na schorzenia przewodu pokarmowego, takie jak choćby choroba wrzodowa żołądka, refluks żołądkowo-przełykowy, zespół jelita nadwrażliwego, choroba Leśniowskiego-Crohna i wrzodziejące zapalenie jelita grubego.

Ryż jaśminowy jest także pokarmem, który naturalnie nie zawiera glutenu, dzięki czemu może być stałym elementem diety pacjentów z celiakią, alergią na pszenicę oraz nieceliakalną nadwrażliwością na gluten.

Należy jednak pamiętać o tym, że ryż dość łatwo kumuluje arsen z gleby i wody, dlatego zaleca się odpowiedni sposób jego gotowania, aby zmniejszyć zawartość arsenu nawet o blisko 70%. Mianowicie po zagotowaniu wody (1 litr wody na każdą szklankę ryżu) wsypujemy ziarna ryżu i gotujemy je przez 5 minut, następnie odcedzamy. W dalszej kolejności zalewamy ryż świeżą wodą (około 0,5 litra wody na jedną szklankę ryżu) i gotujemy ryż do momentu, aż będzie odpowiednio miękki oraz wchłonie całą wodę.

Warto podkreślić, iż pod względem wartości odżywczych i wpływu na zdrowie człowieka znacznie lepszym wyborem będzie częstsze sięganie po pełnoziarnisty ryż jaśminowy, aniżeli biały. Na dowód tego w jednym z dużych badań obserwacyjnych z udziałem ponad 197 tysięcy osób wykazano, że zamiana 1/3 szklanki (50 g) białego ryżu na taką samą ilość brązowego ryżu każdego dnia wiązała się ze zmniejszeniem o 16% ryzyka rozwoju cukrzycy typu 2. Pełnoziarnisty ryż jaśminowy zawiera więcej błonnika pokarmowego, który spowalnia wchłanianie glukozy z przewodu pokarmowego oraz zmniejsza jej stężenie we krwi.

Powiązane produkty

Do czego używać ryż jaśminowy?

Ugotowany ryż jaśminowy świetnie nadaje się do dań przygotowywanych w wersji na słodko, słodko-kwaśno, pikantnie, jak również na słono. Ryż jaśminowy doskonale komponuje się z potrawami mięsnymi, rybami, owocami morza, nasionami roślin strączkowych (zwłaszcza ciecierzycą), warzywami (np. cukinią i papryką) oraz owocami i ich przetworami.

Ryż jaśminowy po ugotowaniu można łączyć ze startym jabłkiem i cynamonem, musem jogurtowo-truskawkowym oraz słodkim bananem i bakaliami. Sprawdzi się on dobrze także w połączeniu z aromatycznym mlekiem kokosowym i świeżymi owocami, np. mango, bananem oraz malinami. Dobrym pomysłem jest również połączenie ryżu jaśminowego z warzywami i kurczakiem, rybą lub owocami morza, a także przygotowanie curry w wersji wegańskiej z ciecierzycą i ryżem. Ryż jaśminowy nadaje się również do sałatek (np. z kurczakiem lub tuńczykiem), pieczeni (np. z mięsem drobiowym bądź rybą), zup (np. pomidorowa) oraz puddingów (np. w wersji z mango).

  1. Boers HM, Seijen Ten Hoorn J, et al., A systematic review of the influence of rice characteristics and processing methods on postprandial glycaemic and insulinaemic responses. Br J Nutr." 2015 Oct 14;114(7):1035-45.
  2. Jinakot I, Jirapakkul W, Volatile Aroma Compounds in Jasmine Rice as Affected by Degrees of Milling. J Nutr Sci Vitaminol (Tokyo)” 2019;65(Supplement):S231-S234.
  3. Kanlayavattanakul M, Lourith N, Chaikul P, Jasmine rice panicle: A safe and efficient natural ingredient for skin aging treatment. J Ethnopharmacol.” 2016 Dec 4;193:607-616.
  4. Kraithong S, Lee S, Rawdkuen S, Effect of red Jasmine rice replacement on rice flour properties and noodle qualities. Food Sci Biotechnol.” 2018 Aug 18;28(1):25-34.
  5. Sun Q, Spiegelman D, van Dam RM, et al., White rice, brown rice, and risk of type 2 diabetes in US men and women. Arch Intern Med.” 2010 Jun 14;170(11):961-9.
  6. Truong TH, Yuet WC, Hall MD, Glycemic index of American-grown jasmine rice classified as high. Int J Food Sci Nutr.” 2014 Jun;65(4):436-9.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • O to musisz zadbać jesienią w trosce o odporność, skórę, sen i udany powrót na siłownię

    Jesień to pora roku, która może wyjątkowo dać się nam we znaki. To okres przejściowy między krótkim rękawem a kurtką, długimi dniami a szybką szarówką, powrót z wakacji do szkoły oraz powrót do rutyny związanej z dietą czy aktywnością fizyczną. Co zrobić, żeby nie przebodźcować swojego organizmu, wzmocnić odporność, ukoić zmęczone mięśnie i zasypiać bez problemu?

  • Dynia – wartości odżywcze i właściwości lecznicze. Dietetyczne przepisy z dynią

    Dynia jest warzywem bogatym w witaminy i minerały – m.in. w magnez, selen, potas i cynk. Stanowi także źródło białka i błonnika pokarmowego. Kto powinien włączyć ją do swojej diety? Jakie właściwości mają pestki z dyni i olej z dyni? Czy to warzywo będzie odpowiednie dla cukrzyków?

  • Gruszka – właściwości, wartości odżywcze, przepisy

    Jej dodatek do diety może pomóc przy uciążliwych zaparciach. Świetnie sprawdzi się jako element maseczki na przetłuszczającą się cerę. W dodatku pysznie smakuje zarówno w daniach na słodko, jak i na wytrawnie. Gruszka – jakimi wartościami odżywczymi się charakteryzuje? Czy jedzenie jej może zaszkodzić? Co dobrego przygotować z gruszek?

  • Czym jest układ odpornościowy i jak skutecznie go wspierać?

    Po z natury ciepłym lecie przychodzi sezon jesienny, który wystawia na ciężką próbę nie tylko nasz nastrój, ale również układ odpornościowy, który w tym czasie jest wyjątkowo obciążony. Jest to okres infekcji, często nawracających lub przewlekłych. Istnieją jednak sposoby, aby sobie skutecznie pomóc i zniwelować ryzyko uciążliwych i osłabiających przeziębień, na tle których mogą rozwinąć się dużo poważniejsze choroby, jak zapalenie płuc czy oskrzeli. Spośród czynników mających wpływ na prawidłowo funkcjonujący układ immunologiczny, niewątpliwie ogromne znaczenie ma zdrowa dieta.

  • Kapary – smak, właściwości i zastosowanie w kuchni

    Kapary to roślina krzewiasta naturalnie występująca w strefie tropikalnej i w basenie Morza Śródziemnego. Pąki kwiatowe kaparów są znane już od wielu lat ze względu na swój charakterystyczny smak oraz działanie wspomagające trawienie i leczenie infekcji górnych dróg oddechowych. Kapary są ważnym źródłem wielu różnych biologicznie aktywnych substancji chemicznych, których właściwości terapeutyczne były już dobrze znane i cenione przez starożytnych Rzymian.

  • Czy proteinowa dieta Dukana działa? Fazy diety i skutki uboczne

    Dieta Dukana jest znana inaczej jako dieta proteinowa, białkowa oraz Protal (z jęz. fr. protéines alternatives). Pomysłodawcą tej słynnej diety jest były francuski dietetyk Pierre Dukan, który w 2013 roku otrzymał zakaz wykonywania zawodu lekarza na terenie Francji. Mimo to dieta Dukana zyskała w ostatnich latach miano jednej z najpopularniejszych diet odchudzających na całym świecie i stanowi model żywienia dla wielu osób.

  • Kiwi – właściwości odżywcze, wartości

    Kiwi jest niezwykle popularnym owocem, który nazywany bywa również chińskim agrestem. Owoce kiwi są jagodami, a ich miąższ jest soczysty, galaretowaty i zasobny w brązowe lub czarne nasiona. Kiwi zawiera wiele różnych składników bioaktywnych (m.in. witamin, składników mineralnych, karotenoidów i polifenoli), dzięki czemu wywiera pozytywny wpływ na organizm człowieka.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij