
Czy można przewidzieć wystąpienie białaczki z wieloletnim wyprzedzeniem?
Białaczka to jeden z najgroźniejszych typów nowotworów – jak twierdzą jednak naukowcy, istnieje sposób, aby przewidzieć ryzyko jej wystąpienia z dużym wyprzedzeniem. Poznaj szczegóły najnowszych ustaleń badaczy w tym zakresie.
Badanie krwi może pomóc w zidentyfikowaniu pacjentów w starszym wieku posiadających zwiększone ryzyko zachorowania na białaczkę – twierdzą naukowcy z Wielkiej Brytanii. Umożliwi to wcześniejsze wdrożenie odpowiedniego leczenia i zwiększy szanse na przeżycie.
Prognozowanie ryzyka wystąpienia białaczki
Według analiz przeprowadzonych w ostatnim czasie w Institute of Cancer Sciences na Uniwersytecie w Glasgow w Szkocji, dzięki prostemu badaniu krwi można przewidzieć ryzyko rozwoju białaczki w populacji osób starszych z kilkuletnim wyprzedzeniem. Naukowcy badali zmiany, jakie zachodziły we krwi 83 seniorów przez 12 lat, próbki do badań były pobierane co 3 lata. Korzystając z połączonej wiedzy specjalistów z różnych dziedzin, analizowano zmiany, jakie zachodziły w organizmach badanych.
Podczas eksperymentu badano mutacje zachodzące w hematopoetycznych komórkach macierzystych i progenitorowych (obecność klonów komórek progenitorowych z mutacjami somatycznymi, którym nie towarzyszą inne objawy wskazujące na rozwój nowotworu, określa się mianem klonalnej hematopoezy o nieokreślonym potencjale). Stwierdzono, że określone mutacje umożliwiają prognozowanie, jak szybko zmutowane komórki będą rosnąć, co determinuje ryzyko wystąpienia białaczki.
Białaczka – charakterystyka choroby
Białaczka (łac. leucaemia) to termin obejmujący grupę nowotworów krwi i szpiku kostnego, prowadzących do patologicznego rozrostu komórek układu krwiotwórczego. We krwi osoby chorej dominują niedojrzałe leukocyty, co upośledza pracę układu odpornościowego. Zahamowaniu ulega także proces wytwarzania prawidłowych komórek krwi w szpiku. Wyróżnia się cztery podstawowe typy białaczki:
- ostrą białaczkę szpikową – AML (acute myelogenous leukemia),
- ostrą białaczkę limfoblastyczną – ALL (acute lymphoblastic leukemia),
- przewlekłą białaczkę szpikową – CML (chronic myeloid leukemia),
- przewlekłą białaczkę limfocytową – CLL (chronic lymphocytic leukemia).
Objawy, które mogą świadczyć o rozwoju białaczki są nieswoiste, są to przede wszystkim:
- utrzymujące się ogólne osłabienie, przewlekłe zmęczenie,
- nawracające infekcje, spadek odporności,
- stany podgorączkowe, gorączka,
- powiększenie węzłów chłonnych, wątroby i śledziony,
- powracające krwotoki z nosa czy dziąseł,
- nadmierna potliwość,
- siniaki niebędące skutkiem uderzenia czy urazu,
- częste bóle i zawroty głowy, nudności,
- brak apetytu, utrata masy ciała,
- bóle kostno-mięśniowe.
Białaczka u osób starszych
Białaczki stanowią około 10% wszystkich zachorowań na nowotwory. Dotykają one zarówno dzieci, jak i seniorów – te jej rodzaje, które pojawiają się u pacjentów pediatrycznych, przeważnie nie występują jednak u osób dorosłych. ALL stanowi 80% białaczek u dzieci poniżej 15. roku życia, u osób w wieku dojrzałym dominują zachorowania na AML oraz CML, natomiast po 50. roku życia wzrasta liczba zachorowań na CLL (szczyt jej występowania to 60–70 lat). Leczenie białaczki u osób starszych jest trudne – wiek, ogólny stan zdrowia i choroby towarzyszące ograniczają intensywność leczenia, co przekłada się na niższy odsetek całkowitych remisji i krótsze przeżycie chorych.
Rozpoczęcie właściwej terapii w początkowym stadium choroby to zachowanie, które w sposób znaczący poprawia rokowania pacjentów.