Jak działa solpadeina? Kiedy ja stosować i jak dawkować?
Solpadeina jest lekiem przeciwbólowymi przeciwgorączkowym. Występuje w formie kapsułek oraz tabletek dojelitowych i tych, które można rozpuścić w wodzie. Można ją podać osobom, które ukończyły dwunasty rok życia, niemniej nie podczas przeziębienia z zajęciem układu oddechowego. Jak dawkować solpadeinę, czy kobiety w ciąży mogą zażywać lek i z czym nigdy nie łączyć połączenia paracetamolu, fosforanu kodeiny oraz kofeiny? Na te i inne pytania odpowiedź znajduje się w niniejszym artykule.
Solpadeina jest lekiem zawierającym w swoim składzie: paracetamol, kodeinę i kofeinę. Jej działanie wynika z sumarycznej aktywności tych substancji czynnych. W lecznictwie wykorzystywana jest głównie ze względu na właściwości przeciwbólowe oraz przeciwgorączkowe. Należy jednak pamiętać, aby była stosowana krótkotrwale, ponieważ ze względu na obecność kodeiny może wykazywać potencjał uzależniający.
Czym jest i jak działa solpadeina?
Solpadeina jest lekiem przeciwbólowym i przeciwgorączkowym. Preparat występuje w postaci kapsułek doustnych i saszetek. Działanie solpadeiny wynika z ze skojarzonego działania trzech substancji czynnych występujących w jej składzie: paracetamolu (łac. Paracetamolum), fosforanu kodeiny (łac. Codeini phosphas) i kofeiny (łac. Coffeinum).
Paracetamol poprzez hamowanie cyklooksygenazy w przemianie kwasu arachidonowego w ośrodkowym układzie nerwowym, powoduje hamowanie syntezy prostaglandyn (wywołują objawy charakterystyczne dla stanu zapalnego, czyli obrzęk, zaczerwienienie i ból), co warunkuje aktywność przeciwbólową oraz przeciwgorączkową. Paracetamol pozbawiony jest działania na agregację płytek krwi.
Kofeina pobudza aktywność w obrębie ośrodkowego układu nerwowego, zwiększa aktywność przeciwbólową paracetamolu i działa łagodnie moczopędnie.
Kodeina wykazuje łagodne działanie przeciwbólowe. Kodeina wykazuje niewielkie powinowactwo do receptorów opioidowych μ. W wyniku przemian ulega przekształceniu do morfiny, co jest głównym mechanizmem działania przeciwbólowego. Dowiedziono w badaniach, że kodeina w połączeniu z innymi substancjami przeciwbólowymi, jak np. paracetamol przynosi dobre rezultaty w leczeniu ostrego bólu nocyceptywnego (fizjologicznego). Kodeina posiada także łagodne działanie przeciwkaszlowe.
Wskazania do stosowania solpadeiny
Solpadeina jest wskazana do stosowania u dorosłych w poniższych zaburzeniach:
- ból głowy,
- ból migrenowy,
- ból zębów,
- ból miesiączkowy/menstruacyjny,
- nerwobóle,
- bóle reumatyczne,
- gorączka,
- przeziębienie, grypa,
- ból gardła.
Czy dzieci mogą stosować solpadeinę?
Solpadeina wskazana jest do stosowania przeciwbólowego u młodzieży w wieku od 12 do 18 lat, z wyłączeniem leczenia przeziębienia, gdy występują zaburzenia układu oddechowego. Ze względu na obecność kodeiny, przyjmowanie solpadeiny jest przeciwwskazane u dzieci w wieku poniżej 12. roku życia, ponieważ istnieje zagrożenie wystąpienia toksyczności opioidów.
Ile tabletek solpadeiny można przyjąć na dobę?
Dawkowanie u dorosłych
Solpadeina w dawce 500 mg paracetamolu, 8 mg fosforanu kodeiny i 30 mg kofeiny stosowana jest u osób dorosłych w jednej lub dwóch dawakach (kapsułka, tabletka, tabletka musująca) do 4 razy na dobę. Wskazane jest stosowanie produktu w najmniejszej skutecznej dawce przez jak najkrótszy czas. Zalecaną dawkę należy stosować nie częściej niż co 4–6 godzin. Maksymalna dawka dobowa solpadeiny wynosi 8 dawek produktu (kapsułka, tabletka, tabletka musująca), co przekłada się następująco na maksymalną zawartość jej składników: 4000 mg paracetamolu, 64 mg kodeiny i 240 mg kofeiny. Nie należy przekraczać zalecanych dawek. Leczenie nie powinno trwać dłużej niż 3 dni. Jeżeli po tym czasie ból nadal nie ustępuje, zalecana jest konsultacja z lekarzem.
Dawkowanie u dzieci i młodzieży
U młodzieży powyżej 16. roku życia zalecana jest jednorazowa dawka solpadeiny, która wynosi 1–2 kapsułki. Kolejną dawkę można przyjąć po upływie co najmniej 6 godzin. Maksymalna dawka dobowa w tej grupie pacjentów wynosi 8 dawek produktu (kapsułka, tabletka, tabletka musująca), co odpowiada 4000 mg paracetamolu, 64 mg kodeiny i 240 mg kofeiny. Dawkę należy obliczyć, odnosząc się do masy ciała (0,5–1 mg/kg w przeliczeniu na kodeinę).
Młodzież w wieku od 12 do 15 lat
Rekomendowana ilość solpadeiny u młodzieży w wieku 12–15 lat wynosi 1 dawkę (500 mg paracetamolu, 8 mg fosforanu kodeiny i 30 mg kofeiny) produktu (kapsułka, tabletka, tabletka musująca). Kolejną dawkę leku można przyjąć po upływie co najmniej 6 godzin. Maksymalna ilość dobowa solpadeiny dla młodzieży w wieku 12–15 lat wynosi 4 dawki leku (kapsułka, tabletka, tabletka musująca), co odpowiada 2000 mg paracetamolu, 32 mg kodeiny i 120 mg kofeiny. Dawkę należy obliczyć, odnosząc się do masy ciała (0,5–1 mg/kg w przeliczeniu na kodeinę).
Przeciwwskazania do stosowania solpadeiny
Solpadeiny nie należy przyjmować jednocześnie z innymi produktami zawierającymi paracetamol, kodeinę lub kofeinę.
Przeciwwskazania do stosowania solpadeiny:
- w przypadku nadwrażliwości na którykolwiek składnik leku,
- w okresie ciąży oraz karmienia piersią,
- u dzieci poniżej 12. roku życia,
- w depresji oddechowej,
- w przypadku długotrwałych zaparciach,
- u pacjentów, u których występuje szybki metabolizm cytochromu P450,
- u osób uzależnionych od alkoholu,
- u osób uzależnionych od opioidów,
- w ciężkiej niewydolności nerek lub wątroby,
- w astmie oskrzelowej,
- podczas terapii oraz w terminie 14 dni po odstawieniu inhibitorów MAO (leki przeciwdepresyjne),
- u dzieci poniżej 18. roku życia, chorujących na zespół obturacyjnego bezdechu śródsennego, które w ramach leczenia poddawane są tonsilektomi (ekstrakcja migdałka podniebiennego) lub adenoidektomi (ekstrakcja migdałka gardłowego),
- w objawowym leczeniu przeziębienia u młodzieży w wieku od 12 do 18 lat z zaburzeniami układu oddechowego.
Skutki uboczne stosowania solpadeiny
W przeprowadzonych badaniach klinicznych działania niepożądane były obserwowane niezbyt często (≥1/1000 do <1/100) i na małej grupie pacjentów. Rzadko (≥1/10000 do <1/1000) obserwowano alergie (bez obrzęku naczynioruchowego). Bardzo rzadko (<1/10000) po zastosowaniu solpadeiny odnotowano wystąpienie skutków ubocznych, takich jak trombocytopenia; anafilaksja; skurczu oskrzeli u pacjentów uczulonych na aspirynę i inne NLPZ; zaburzenia czynności wątroby; reakcje nadwrażliwości skórnej, w tym wysypki skórne, świąd, pocenie, plamica, pokrzywka i obrzęk naczynioruchowy (przypadki poważnych reakcji skórnych zgłaszano bardzo rzadko); toksyczna nekroliza naskórka; zapalenie skóry indukowane lekami; zespół Stevensa-Johnsona (ZSJ); ostra uogólniona osutka krostkowa (AGEP); sterylny ropomocz (mętny mocz).
Interakcje solpadeiny z innymi lekami
Solpadeina może ulegać interakcjom z niektórymi lekami:
- leki przeciwzakrzepowe (warfaryna) lub inne z grupy kumaryny,
- kolestyramina,
- niektóre leki nasenne, znieczulające, uspokajające (benzodiazepiny), trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne, fenotiazyny, przeciwpadaczkowe (np. fenobarbital, fenytoina, karbamazepina),
- ryfampicyna,
- salicylamid,
- inhibitory MAO,
- probenecyd,
- chloramfenikol,
- metoklopramid,
- domperidon,
- niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ),
- disulfiram,
- opioidowe leki przeciwbólowe,
- leki cholinolityczne,
- lit,
- estrogeny i progesteron.
Czy można łączyć solpadeinę z kawą lub alkoholem?
W trakcie przyjmowania solpadeiny należy ograniczyć spożywanie kofeiny (kawa, herbata, napoje energetyczne zawierające kofeinę). Solpadeiny bezwzględnie nie należy łączyć z alkoholem, ponieważ może to prowadzić do ciężkich uszkodzeń wątroby oraz nasilać działanie kodeiny.
Stosowanie solpadeiny w ciąży – czy można?
Solpadeiny, ze względu na zawartość kodeiny bezwzględnie nie należy stosować w ciąży oraz w okresie karmienia piersią. Leku nie należy również stosować w trakcie porodu, ponieważ istnieje ryzyko depresji układu oddechowego u noworodka.