Siara – jak powstaje i jaki ma skład pierwsze mleko kobiece? Właściwości przeciwwirusowe siary

Siara to płyn biologiczny wytwarzany przez gruczoły sutkowe matki tuż po porodzie. Komórki pęcherzykowe piersi zaczynają wydzielać siarę już w okresie ciąży (w okolicach 16.-20. tygodnia), nazywa się to laktogenezą I, jej produkcja jest jednak hamowana przez estrogeny i progesteron. Gwałtownie przyspiesza natomiast w 1.-4. dobie po przyjściu dziecka na świat. Później wydzielina staje się tzw. mlekiem przejściowym, a następnie mlekiem dojrzałym. Ilość siary jest nieduża, ale niewielki jest również żołądek nowo narodzonego dziecka – maluch podczas jednego karmienia wypija zaledwie od 2 do 10 ml płynu.

Siara – co to jest?

Siara ma w swoim składzie wiele niezwykle cennych dla dziecka składników, są to:

• immunoglobuliny (IgA, IgD, IgE, IgG, IgM),
• czynniki wzrostu,
• aminokwasy, takie jak tauryna, cysteina, alanina, arginina, kwas glutaminowy i inne,
• substancje wpływające na kształtowanie się odporności (np. laktoferyna, interferon-ϒ, glikoproteiny),
• witaminy (m.in. A, C, D3, E, ubichinon (koenzym Q10), witaminy z grupy B),
• minerały (np. cynk, selen, siarka, potas, wapń, żelazo).

Co ciekawe, siara kobiet, które urodziły przedwcześnie ma nieco inny skład niż mleko początkowe matek, które donosiły ciążę, jest ona dostosowana do potrzeb wcześniaka. Zawiera więcej białka i tłuszczów, a mniej laktozy, ma również wyższe stężenie niektórych minerałów, np. sodu, żelaza, magnezu.

Jakie właściwości posiada siara?

Siara ma więcej białka oraz mniej węglowodanów oraz tłuszczu niż mleko dojrzałe. Ma także inną konsystencję i barwę – jest gęsta, lepka i żółta, ma lekko kwaśny odczyn, może mieć również nieprzyjemny zapach. Karmienie piersią w pierwszych chwilach życia (choć oczywiście w późniejszym okresie także) wspiera odporność dziecka, głównie dzięki immunoglobulinie sekrecyjnej IgA (SIgA), ale także innym czynnikom bioaktywnym.  

Główne funkcje siary to:
•    dostarczanie niezbędnych składników odżywczych
•    wzmacnianie naturalnego systemu obronnego,
•    kształtowanie odpowiedzi immunologicznej,
•    równoważenie mikrobioty jelitowej.

Liczne badania naukowe potwierdzają unikalne właściwości siary, czyli bakteriostatyczną, bakteriobójczą, przeciwwirusową, przeciwzapalną i immunomodulacyjną ochronę przed infekcjami, m.in. przed ostrą i przedłużającą się biegunką, zakażeniami dróg oddechowych i dróg moczowych, sepsą (posocznicą) czy martwiczym zapaleniem jelit. Jednymi z najnowszych badań w tym zakresie są te przeprowadzone przez naukowców z Włoch, dotyczące zapobiegania zakażeniu rotawirusem oraz syncytialnym wirusem oddechowym.

Siara a zapobiegania zakażeniu wirusem RSV i rotawirusem

Badacze z Laboratorio di Virologia Molecolare e Ricerca Antivirale Uniwersytetu w Turynie oraz lekarze z turyńskiego szpitala pediatrycznego przeprowadzili eksperyment, w trakcie którego zbadali ludzką siarę w celu określenia aktywności przeciwwirusowej przeciwko HRoV (ang. Human RotaVirus) i RSV (ang. Respiratory Syncytial Virus).

Próbki pobrano od kobiet, które urodziły wcześniaki w wieku ciążowym od 23. do 32. tygodnia.  Wszystkie z nich wykazywały aktywność anty-RSV i anty-HRoV, chociaż w różnym stopniu. Analizy dokładnego mechanizmu działania antywirusowego ujawniły, że pęcherzyki zewnątrzkomórkowe siary zakłócały wczesne etapy cyklu replikacji wirusów. W innym badaniu przeprowadzonym przez naukowców z Włoch wykazano również, że hamują one zakażenie ludzkim cytomegalowirusem (ang. human cytomegalovirus).