kobieta leżąca na kanapie
Mateusz Burak

Hipokinezja – jakie są skutki braku aktywności fizycznej?

Hipokinezja jest terminem, który oznacza niedobór lub całkowity brak ruchu. Czy zubożenie ruchowe może nieść groźne dla zdrowia konsekwencje? Co należy wiedzieć o hipokinezji i w jaki sposób jej skutecznie zapobiec? Podpowiadamy.

Hipokinezja – czym jest?

Mianem hipokinezji określa się zubożenie ruchów. Precyzyjniej można powiedzieć, że wówczas mamy do czynienia z wyraźnie zmniejszoną aktywnością fizyczną lub nawet jej brakiem. Jest to rodzaj zaburzenia ruchu. Przeciwieństwem hipokinezji jest hiperkinezja. Bardzo często zubożenie ruchowe jest utożsamiane z chorobą Parkinsona.  

Aktywność fizyczna a zdrowie organizmu

Dowiedziono naukowo korzystnego wpływu wysiłku fizycznego na organizm człowieka. Regularna, ukierunkowana aktywność fizyczna sprzyja utrzymaniu dobrostanu fizycznego i psychicznego, co z kolei jest niezbędne, aby utrzymać odpowiednią jakość życia. Bradykinezja (powolny ruch) i akinezja (trudność z zapoczątkowaniem ruchu) generują negatywne skutki zdrowotne w postaci spadku wydolności i upośledzenia pracy narządów wewnętrznych. Po dłuższym unieruchomieniu dochodzi też do niekorzystnych zmian w układzie kostnym w postaci osłabienia struktury kości.

Przyczyny hipokinezji

Zmniejszenie aktywności ruchowej powoduje także obniżenie poziomu dopaminy. Ważnego neuroprzekaźnika, który umożliwia przepływ informacji pomiędzy neuronami. Odgrywa także bardzo ważną rolę w funkcjach ruchowych.

Wśród przyczyn prowadzących do zubożenia ruchowego bardzo często wymienia się: brak nawyków związanych z podejmowaniem aktywności fizycznej, siedzący tryb życia, pasywne spędzanie wolnego czasu, postęp technologiczny, brak odpowiedniego poziomu wiedzy na temat skutków unieruchomienia i ograniczonej aktywności fizycznej.

Poza tym bardzo wiele mówi się o przebytych kontuzjach i urazach narządu ruchu, stosowaniu niektórych leków upośledzających działanie dopaminy, nowotworach, chorobach układu ruchu i układu nerwowego (choroba Parkinsona) czy zatruciu toksynami (np. metanol).

Powiązane produkty

Objawy hipokinezji

Objawy hipokinezji mogą wystąpić przy każdym ruchu ciała. Ponadto mogą obejmować całe ciało, jedną stroną lub wybraną część ciała. Bradykinezja i hipokinezja sprawiają, że ruchy stają się coraz wolniejsze w miarę ich wykonywania. Najczęściej opisuje się:

  • sztywność kończyn podczas chodu (sprawia to, że pojawia się trudność w poruszaniu stopami. Może występować na krótkich dystansach i prowadzić do groźnych upadków),
  • spowolnienie tempa chodu oraz zmniejszenie długości kroku,
  • zubożenie mimiki twarzy (staje się ona maskowata, wyraźnie zredukowana),
  • mikrografia (zmniejszenie wielkości pisanych liter, ciasne, zmniejszające się z czasem pismo).
Bardzo często hipokinezja wiąże się również ze zmniejszoną tolerancją na przebywanie w pozycji pionowej, z omdleniami podczas gwałtownego przechodzenia do pozycji stojącej, zaburzeniami równowagi.

Skutki hipokinezji

Brak ruchu jest zagrożeniem dla naszego zdrowia, któremu należy zapobiegać. Powoduje bowiem bardzo duże spustoszenie w naszym organizmie.

Wśród najgroźniejszych konsekwencji wymienia się odkładanie złogów cholesterolu w naczyniach krwionośnych, co wiąże się z ryzykiem zawału mięśnia sercowego. Do tego dochodzi często zbyt wysoki poziom cukru we krwi, przyrost tkanki tłuszczowej. Stopniowe zmniejszanie gęstości tkanki kostnej może doprowadzić do osteoporozy. A to z kolei zwiększa prawdopodobieństwo pojawiania się złamań nawet przy drobnych upadkach czy kontuzjach. Zaleganie mas kałowych, wzdęcia, zaparcia również należą do niepokojących objawów. Długotrwałe utrzymywanie się takiego stanu może zwiększać ryzyko zachorowania na raka jelita grubego. Występują zaniki mięśniowe i osłabienie układu oddechowego.

Wybierz: Preparaty na wzdęcia na DOZ.pl
U osób z hipokinezją obserwuje się także, że po pewnym czasie dochodzi do obniżenia poziomu koncentracji, przewlekłego zmęczenia, co z kolei doprowadza do występowania epizodów depresyjnych, długotrwałych stanów obniżenia nastroju.  

Jak zapobiegać hipokinezji?

Skutki hipokinezji można ograniczyć, jeśli tylko podstawowa przyczyna jaką może być choroba jest uleczalna. Niektóre modyfikacje stylu życia mogą pomóc złagodzić objawy już występującego zubożenia ruchowego lub zapobiegać powstawaniu jej symptomów w przyszłości. Takim rozwiązaniem są ćwiczenia. Ich wykonywanie wpływa nie tylko na poprawę parametrów związanych z równowagą, zwiększeniem siły i elastyczności mięśni, ale także przyczyniają się do poprawy nastroju.

Warto wybrać też aktywność, sport , który lubimy i pozwoli na aktywne spędzanie wolnego czasu. Może to być pływanie, taniec czy jazda konna. Pomocna może okazać się tutaj konsultacja z fizjoterapeutą, który pomoże nam dobrać najlepszy program aktywności w oparciu o możliwości i zainteresowania.

Chcąc nie dopuścić do zjawisk, jakimi są hipokinezja i związana z nią hipograwia (osłabienie sił ciążenia działających na organizm), ważna jest też dieta. Zaleca się spożywanie pokarmów bogatych w błonnik, kwasy tłuszczowe omega-3. Istotne jest systematyczne nawadnianie i spożywanie dużej ilości warzyw, owoców bogatych w witaminy i składniki mineralne. Bardzo ważne jest również zaszczepienie właściwych zachowań już u dzieci. Ułatwi to kształtowanie nawyków, które będą sprawiały, że atrakcyjniejsze będzie aktywne spędzanie czasu. Pomoże w odnalezieniu pasji i zamiłowania do sportów, ukształtuje charakter. Zbilansowana, zdrowa dieta również umożliwi zachowanie dobrej kondycji i zdecydowanie przyczyni się do zapobiegania hipokinezji.  

Obecnie uważa się, że najbardziej na skutki braku ruchu narażone są osoby, które większość czasu w ciągu dnia spędzają w pozycji siedzącej. Dotyczy to zwłaszcza pracowników biurowych. Z czasem u takich osób zaczynają pojawiać się dolegliwości bólowe jako skutek bezruchu. Do tego często dochodzi obniżenie nastroju i spadek chęci do działania. Dlatego warto codziennie poświęcać chociaż kilkanaście minut na ukierunkowany ruch. 
  1. T. Wichmann, M.R. DeLong, Functional neuroanatomy of the basal ganglia in parkinson's disease, „Advances in neurology”, nr 91 2003.
  2. J. L. Whitwell, A. V. Master, R. Avula, K. Kantarci, S. D. Eggers, H. A. Edmonson i in., Clinical correlates of white matter tract degeneration in progressive supranuclear palsy, „Archives of neurology”, nr 68 2011.
  3. C. L. Tomlinson, R. Stowe, S. Patel, C. Rick, R. Gray, C. E. Clarke, Systematic review of levodopa dose equivalency reporting in parkinson's disease, „Movement Disorders Journal”, nr 25 2010.
  4. A. Berardelli, J. C. Rothwell, P. D. Thompson, M. Hallett, Pathophysiology of bradykinesia in parkinson's disease, „Brain”, nr 124 2001.
  5. T. Wu, M. Hallett, A functional mri study of automatic movements in patients with parkinson's disease, „Brain”, nr 128 2005.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Erytrol – kalorie, właściwości. Czy jest zdrowy? Czy można go stosować u diabetyków?

    Erytrytol (erytrol) to naturalna substancja słodząca o słodyczy sięgającej 60–80% sacharozy, czyli tradycyjnego białego cukru. Ten zdrowy słodzik ma zerową wartość energetyczną. Jest polecany osobom odchudzającym się i cukrzykom. Sprawdź, jakie jeszcze właściwości ma erytrol i jakie jest jego zastosowanie.

  • Zwichnięcie kostki – objawy, leczenie, rehabilitacja

    Zwichnięciu kostki (stawu skokowego) towarzyszą zwykle: ból, brak możliwości ruchu, widoczna deformacja i opuchlizna. Do tego urazu dochodzi najczęściej w wyniku aktywności fizycznej. Czym dokładnie jest zwichnięcie kostki i czym różni się od skręcenia? W jaki sposób można mu zapobiec?

  • Karma sucha i mokra dla kota – jak czytać skład? Które smaczki są dobrej jakości?

    Obecnie rynek kocich karm jest bardzo zróżnicowany. Opiekun staje przed wyborem – karma sucha czy karma mokra? Monoproteinowa czy ze zróżnicowanym źródłem białka? Bytowa czy filetowa? Istnieje kilka modeli dietetycznych, które w zależności od możliwości opiekuna będą w stanie pokryć zapotrzebowanie kota na wszelkie składniki odżywcze.

  • 10 postaci z bajek Disneya, które mają objawy zaburzeń psychicznych

    Wiele osób dopatruje się zaburzeń psychicznych u postaci z filmów, seriali, a nawet bajek. Czy w Stumilowym Lesie Kłapouchy miałby depresję, Tygrys ADHD, a Kubuś Puchatek zaburzenia odżywiania? Na zaburzenia psychiczne u postaci z bajek warto jednak spojrzeć z przymrużeniem oka, bo choć niektóre z nich faktycznie przejawiają objawy natury psychicznej, to nie wiadomo, czy taki był zamysł ich twórców. Jakie problemy o podłożu psychicznym możemy zobaczyć u postaci z bajek Disneya?

  • Grzyby reishi – działanie, zalecenia i przeciwwskazania

    Lakownica żółtawa, znana szerzej jako grzyb reishi, zyskuje coraz większą popularność. Grzyby te cenione są ze względu na swoje potencjalne właściwości prozdrowotne, które obejmują między innymi działanie antyoksydacyjne. Sugeruje się, że grzyby reishi mogą korzystnie wpływać na odporność organizmu oraz wspierać układ nerwowy i układ krążenia. Jakie jest dokładne działanie grzybów reishi? Czy istnieją przeciwwskazania do stosowania lakownicy żółtawej, czyli „grzyba nieśmiertelności”?

  • Jak się przygotować na przybycie kociaka lub szczeniaka do domu? Co kupić?

    Moment, w którym wyczekany i wymarzony zwierzak ma pojawić się w domu, to na pewno radosne wydarzenie. Warto się na nie odpowiednio przygotować, aby uniknąć stresu czy potencjalnie niebezpiecznych sytuacji. Będzie to także pomocne w zminimalizowaniu ewentualnych zniszczeń w domu, które często są nieodłącznym elementem opieki nad młodym zwierzakiem.

  • Żywienie medyczne seniora – co to jest? Na co zwrócić uwagę?

    Wraz z wiekiem oraz w przebiegu różnego rodzaju schorzeń nasz organizm staje się podatny na niedobory minerałów i witamin. Z tego powodu w wieku podeszłym niezwykle istotne jest zadbanie o zbilansowaną i zdrową dietę, która uzupełni te niedobory i dostarczy organizmowi niezbędną ilość energii. Jak powinno wyglądać żywienie seniorów?

  • Żywienie medyczne podczas chemioterapii – co należy wiedzieć?

    Choć chemioterapia ma na celu niszczenie komórek nowotworowych, to niestety oddziałuje również na cały organizm i powoduje szereg skutków ubocznych. Odpowiednie żywienie odgrywa ważną rolę w procesie leczenia i poprawia samopoczucie pacjentów. Jak powinno wyglądać żywienie medyczne podczas chemioterapii?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

logo Telemedi

Usługę zdalnej konsultacji z lekarzem świadczy Telemedi.
Regulamin świadczenia usługi dostępny jest tutaj.