Żurawina – właściwości lecznicze. Kiedy warto stosować preparaty z żurawiną?

Żurawina ma duży potencjał leczniczy. Znana jest przede wszystkim z korzystnego działania na infekcje dróg moczowych, jako terapia uzupełniająca właściwe leczenie. Ponadto jej unikalny smak sprawia, że wytwarzane są z niej liczne produkty spożywcze: dżemy, soki, galaretki, nalewki czy syropy. Czemu zawdzięcza swoje unikalne właściwości?

Żurawina – właściwości odżywcze  

Najpopularniejszym gatunkiem żurawiny jest wywodząca się z Ameryki Północnej żurawina wielkoowocowa (Vaccinium macrocarpon). Kwitnie na przełomie czerwca i lipca, zaś mięsiste, czerwone owoce, które są źródłem wielu cennych składników osiągają dojrzałość około 100 dni po kwitnieniu. Świeże owoce charakteryzują się kwaśnym smakiem z racji występowania m.in. kwasu cytrynowego, zaś obecność kwasu benzoesowego (naturalnego konserwantu) zapewnia im dłuższą świeżość.

Żurawina – właściwości zdrowotne  

Surowcem roślinnym stosowanym w lecznictwie jest owoc żurawiny (Vaccinii macrocarponis fructus). Swoje właściwości zdrowotne żurawina zawdzięcza obecności flawonoidów, kwasów fenolowych, grabników, antocyjanów oraz proantocyjanidów (PAC). Zawiera również duże ilości kwasów organicznych, takich jak: cytrynowy, chinowy czy benzoesowy, który jest naturalnym konserwantem.  

Żurawina na układ moczowy 

Żurawina wykazuje właściwości antybakteryjne, zwłaszcza w stosunku do bakterii E. coli, która odpowiada za zakażenia dróg moczowych. Mechanizm działania surowca polega na zablokowaniu przylegania bakterii do błon śluzowych układu moczowego oraz zahamowaniu ich namnażania. Odpowiedzialne za to działanie są proantocyjanidyny (PAC) oraz garbniki. Profilaktyczne stosowanie żurawiny w codziennej diecie zabezpiecza przed nawracającymi infekcjami dróg moczowych, np. zapaleniem pęcherza, zaś w trakcie trwające infekcji, stosowanie preparatów z żurawiną jako terapii uzupełniającej może skrócić czas jej trwania. 

Żurawina na układ krążenia  

Działanie żurawiny na układ krążenia polega na zapobieganiu licznym chorobom serca. Zawarte w jej owocu flawonoidy są odpowiedzialne za zmniejszenie ryzyka zachorowania na choroby wieńcowe, poprzez zahamowanie tworzenia zakrzepów krwi oraz rozszerzania naczyń krwionośnych. Licznie występujące antyoksydanty zapobiegają utlenianiu cholesterolu, chroniąc naczynia krwionośne przed zatykaniem i zachorowaniem na miażdżycę.   

Żurawina na układ pokarmowy  

Właściwości żurawiny są badane w kierunku wykorzystania jej w terapii choroby wrzodowej wywoływanej bakterią Helicobacter pylori. Za sprawą proantocyjanidów (PAC) oraz związków chemicznych o właściwościach garbników dochodzi do zahamowania przyczepiania się bakterii chorobotwórczych do komórek nabłonka żołądka.  

Żurawina – przeciwskazania  

Przeciwskazaniem do stosowania żurawiny jest przyjmowanie warfaryny, ze względu na zwiększanie działania leku i ryzyko wystąpienia krwawień. Ponadto osobom z cukrzycą zaleca się stosowanie soków z żurawiny bez dodatku cukru.  

Obecność szczawianów w surowcu, sprawia ze spożywanie go w zbyt dużych ilościach może przyczynić się do wzrostu ryzyka wystąpienia kamicy nerkowej, co jest istotne dla osób już chorujących. Szczawiany dodatkowo wpływają na zmniejszenie wchłaniania wapnia, dlatego żurawina nie powinna być spożywana przez osoby cierpiące na niedobór tych jonów. Jest ona również przeciwskazana do spożywania bezpośrednio przez badaniem moczu na hemoglobinę oraz glukozę, ze względu na duże zawartości kwasu askorbinowego, który mógłby zafałszować wyniki.  

Żurawina w ciąży 

Kobiety w ciąży bardzo często cierpią na dolegliwości związane z zakażeniem dróg moczowych, które nieleczone mogą doprowadzić do przedwczesnego porodu lub obniżenia masy urodzeniowej noworodka. Stosowanie żurawiny w ciąży sprzyja zmniejszeniu częstości infekcji dróg moczowych ze względu na jej właściwości. Uznawana jest ona za bezpieczny surowiec dla ciężarnych i może być przyjmowana w postaci soku, tabletek, ekstraktów czy kapsułek. Nie zaleca się przekraczania, dziennych dawek żurawiny ze względu na możliwość występowania zaburzeń żołądkowo-jelitowych. Szczególną uwagę należy zwrócić na kobiety w ciąży z predyspozycją do tworzenia karmieni nerkowych, bowiem przy nadużywaniu preparatów z żurawiną rośnie ryzyko ich tworzenia.   

Żurawina w tabletkach, żurawina suszona, sok z żurawiny – co wybrać?  

Żurawina na rynku dostępna jest w różnych formach – świeże lub suszone owoce, sok żurawinowy, herbata żurawinowa, syrop żurawinowy czy suplementy z żurawiną w postaci tabletek. Największą zawartość substancji odżywczych zawierają świeże owoce, którymi możemy cieszyć się od października do stycznia, zaś przez pozostałą część roku warto sięgać po suszoną żurawinę. Wybierając gotowe produkty – soki, tabletki, wyciągi czy herbatki warto zapoznać się z ich składem, co gwarantuje jakość kupowanego produktu. Zawartość ekstraktu z żurawiny ze standaryzacją na proantocyjanidyny powinna być jak największa, a  w przypadku soków zwracajmy uwagę na brak dodatku cukru.