kobieta całuje swoje dziecko
Marta Pietroń

Antykoncepcja po porodzie – jaka będzie najlepsza?

Po porodzie kobiecy organizm stopniowo powraca do swojego stanu sprzed ciąży. Między innymi dochodzi do powrotu płodności, o czym świadczy pojawienie się pierwszej miesiączki po porodzie. Może to nastąpić po zaledwie kilku tygodniach od urodzenia dziecka albo nawet po roku. Co wpływa na płodność po ciąży? Kiedy można zacząć uprawiać seks po ciąży? Jaka metoda antykoncepcji po porodzie będzie najlepsza?

Połóg a seks

Połóg to czas stopniowego cofania się zmian ciążowych oraz okołoporodowych. Organizm kobiety, a zwłaszcza narządy rodne, ulega wtedy wzmożonej regeneracji, czemu towarzyszą: spadek energii, zmęczenie, ból krocza, występowanie odchodów połogowych czy też silne napięcie w podbrzuszu. Czy zatem wskazane jest uprawianie seksu w połogu? Przez czas połogu nie zaleca się współżycia, na co wpływ mają zmiany, jakie zaszły w kobiecych narządach rodnych.

Żeby wznowić aktywność seksualną rekomenduje się kontrolę ginekologiczną po 4–6 tygodniach od cesarskiego cięcia lub 6–8 tygodniach po porodzie siłami natury. Ponadto na seks po połogu mają wpływ czynniki psychologiczne: postawa wobec seksu, zachowania i potrzeby seksualne oraz partner, a także zmęczenie, brak wystarczającej ilości snu, natłok obowiązków i obniżone poczucie atrakcyjności. Równie istotne dla seksu po porodzie będą zmiany hormonalne obejmujące:

  • spadek estrogenów, które wpływają na pożądanie, częstość orgazmów, przyjemność oraz występowanie naturalnej wydzieliny zwilżającej pochwę w momencie podniecenia płciowego,
  • wysokie stężenie prolaktyny, czyli hormonu stymulującego produkcję i wydzielanie pokarmu, jednocześnie hamującego libido.

Zazwyczaj powrót do aktywność seksualnej następuje do 12. tygodnia po porodzie. Dość istotne jest, aby już w trakcie ciąży lub też podczas konsultacji lekarskich w połogu zadbać o edukację seksualną. Im więcej kobieta wie o relacjach intymnych po porodzie oraz możliwych problemach, tym bardziej świadomie podchodzi do zmian zachodzących w jej organizmie, potrafi je zrozumieć, a ich wystąpienie nie wywołuje dodatkowego stresu.

Kiedy wraca płodność po ciąży?

Powrót płodności po ciąży jest kwestią bardzo indywidualną dla każdej kobiety i zależy od stanu jej zdrowia, a także tego, czy karmi piersią. Wydzielana wówczas prolaktyna odpowiedzialna za wytwarzanie pokarmu jednocześnie powoduje blokowanie wydzielania hormonów wpływających na cykl miesiączkowy oraz owulację, czyli płodność. Mowa tu o hormonie folikulotropowym (FSH) i hormonie luteinizującym (LH). Na powrót płodności po ciąży wpływają również: długość karmienia piersią, dokarmianie dziecka mlekiem modyfikowanym oraz częstotliwość karmień.

Pierwsza miesiączka po porodzie u kobiety niekarmiącej piersią może pojawić się już nawet po 3 tygodniach od porodu (według WHO). W przypadku karmienia piersią na powrót płodności trzeba poczekać trochę dłużej, bo do około 6.–8. miesiąca życia dziecka. Najczęściej płodność wraca wraz z wprowadzeniem dokarmiania malucha. Oczywiście są to szacunkowe liczby i może okazać się, że pomimo ciągłego karmienia pojawiła się miesiączka, chociaż w teorii miało jeszcze jej nie być. Niezależnie od tego, kiedy dojdzie do krwawienia, pojawienie się pierwszej miesiączki po porodzie jest oznaką powrotu płodności po ciąży.

Polecane dla Ciebie

Niepłodność laktacyjna – czy karmienie piersią możesz potraktować jako metodę antykoncepcyjną?

Niepłodność laktacyjna (LAM – Lactational Amenorrhea Method) wiąże się z występowaniem wysokiego stężenia prolaktyny, które utrzymywane jest dzięki ssaniu piersi przez dziecko. Prolaktyna wpływa na zmniejszenie wydzielania hormonów odpowiedzialnych za cykl owulacyjny, przez co owulacja ulega zahamowaniu i niemożliwe jest zapłodnienie. Niepłodność laktacyjna trwa przez pierwsze 6 miesięcy od dnia porodu i nie wymaga obserwacji własnego ciała, jeśli:

  • po 56 dniach od porodu nie wystąpiło krwawienie,
  • dziecko jest regularnie dokarmiane,
  • maluch skończył 6. miesiąc życia.

Wówczas wskaźnik Pearla określający skuteczność metody antykoncepcyjnej wynosi 0,7. Oznacza to, że w przeciągu roku na 100 kobiet liczba ciąż przy zastosowaniu tej metody wynosiła 0,7. Jeśli którykolwiek z wymienionych warunków nie jest spełniony, metoda niepłodności laktacyjnej nie ma zastosowania i wymagane jest prowadzenie obserwacji śluzu, położenia szyjki macicy oraz pomiar temperatury w pochwie. Należy również pamiętać, aby:

  • karmić dziecko wyłącznie piersią (bez dopajania czy dokarmiania),
  • karmić regularnie, co oznacza, że w dzień przerwy pomiędzy karmieniami mogą wynosić maksymalnie 4h, zaś w nocy 6h,
  • zachować prawidłową technikę ssania piersi,
  • często przystawiać dziecko do piersi,
  • zrezygnować z butelek ze smoczkiem i innych uspokajaczy mogących osłabić ssanie.
Wpływ na niepłodność laktacyjną ma także stres, zmęczenie, choroba, wiek matki, długość karmienia piersią, uwarunkowania genetyczne czy liczba urodzonych dzieci.

Bardzo ważna jest świadomość, że wystąpienie owulacji uwarunkowane jest wieloma czynnikami. Może więc zdarzyć się, że pomimo zachowania wszystkich wymogów dla niepłodności laktacyjnej dojdzie do owulacji i możliwe będzie zapłodnienie. Oznacza to, że karmienie piersią nie chroni przed zapłodnieniem.

Antykoncepcja po porodzie – metody

Wybór antykoncepcji po porodzie warto omówić podczas kontrolnej wizyty ginekologicznej odbywającej się pod koniec połogu. Przy wyborze kluczowe jest to, czy niemowlę karmione jest piersią, co związane jest ze zmianami hormonalnymi. Z tego też powodu naturalne metody antykoncepcyjne (tzw. kalendarzyk) mają mniejszą skuteczność niż zwykle, ponieważ o wiele trudniej jest wyliczyć dni płodne na podstawie obserwacji śluzu, położenia szyjki macicy i pomiaru temperatury.

Metodą antykoncepcji po porodzie dla kobiety niekarmiącej piersią mogą być:

  • prezerwatywy, które nie tylko chronią przed zapłodnieniem, ale również przed infekcjami intymnymi, na które kobiety po porodzie są szczególnie narażone,
  • kapturki naszyjkowe zakładane na szyjkę macicy,
  • gąbki dopochwowe ze środkiem plemnikobójczym,
  • dwuskładnikowe tabletki antykoncepcyjne zawierające estrogen i progesteron (będący progestagenem),
  • wkładki domaciczne zakładane po całkowitym obkurczeniu się macicy,
  • plastry antykoncepcyjne przyklejane np. na ramieniu,
  • krążki dopochwowe, umieszczane w pochwie na 3 tygodnie,
  • zastrzyki hormonalne, podawane raz na trzy miesiące,
  • implanty hormonalne, zakładane podskórnie na okres nawet trzech lat.
Stosunek przerywany ze względu na dość niską skuteczność nie jest zalecany jako antykoncepcja po porodzie.

Antykoncepcja po porodzie dla karmiących

W czasie karmienia piersią nie można stosować większości metod antykoncepcyjnych ze względu na ich negatywny wpływ na laktację oraz możliwość przenikania do mleka matki. Jaka zatem metoda będzie najlepsza dla mamy karmiącej piersią? Nie ma jednej najlepszej metody. Jej wybór dokonywany jest na podstawie wywiadu i badania ginekologicznego uwzględniającego stan zdrowia kobiety oraz jej preferencje.

Do metod antykoncepcji dla kobiet karmiących zalicza się:

  • prezerwatywy,
  • kapturek naszyjkowy,
  • gąbki dopochwowe,
  • jednoskładnikowe tabletki antykoncepcyjne tzw. mikropigułki, zawierające sam progestagen,
  • kapturek dopochwowy,
  • wkładki domaciczne,
  • zastrzyki hormonalne zawierające sam progestagen,
  • implant hormonalny zawierający sam progestagen.

Stosunek przerywany ze względu na dość niską skuteczność nie jest zalecany jako antykoncepcja po porodzie również u kobiety karmiącej piersią.

  1. G. H. Bręborowicz, Położnictwo i ginekologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2020.
  2. K. Tuszyński i in., Leki i karmienie piersią. Zeszyty apteczne, Wydawnictwo Farmaceutyczne, Kraków 2019.
  3. A. Sipiński i in., Ocena zachowań seksualnych kobiet karmiących, „Seksuologia Polska”, nr 3 2005.
  4. E. Ślizień-Kuczapska i in., Wizyta lekarska w połogu, metody planowania rodziny i seksualność po porodzie – jakiego typu poradnictwa oczekują kobiety?, „Seksuologia Polska”, nr 18 2020.
  5. A. Sipiński i in., Seksualność kobiet w okresie perinatalnym, „Przegląd Seksuologiczny”, nr 12 2007.
  6. V. Skrzypulec-Plinta, Niepłodność laktacyjna, „Medycyna Praktyczna”, Kraków 2012.
  7. A. Lewandowska, Powrót płodności po porodzie oraz LAM – Lactational Amenorrhea Method, Centrum Nauki o Laktacji, [online] https://cnol.kobiety.med.pl/pl/publikacje/publikacje/ [dostęp:] 8.12.2022.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Otarcia i podrażnienia po stosunku

    Dyskomfort w czasie stosunku jest zaburzeniem, którego nie powinno się bagatelizować, zwłaszcza jeśli towarzyszy mu ból i niechęć do zbliżeń. Dyspareunia, czyli bolesność w czasie współżycia, częściej dotyka kobiet. Poza nią jednak w relacjach intymnych często dochodzi do mniejszych, aczkolwiek równie dokuczliwych problemów, takich jak otarcia czy podrażnienia.

  • Preejakulat – stosunek przerywany a ryzyko ciąży

    Preejakulat, czyli bezbarwna wydzielina, produkowany jest przez męski układ rozrodczy podczas wzbudzenia seksualnego. Spełnia on szereg ważnych funkcji ułatwiających akt seksualny i samo zapłodnienie. Jaka jest szansa na zajście w ciążę przez preejakulat?

  • Co to jest karezza? Na czym polega ten rodzaj seksu?

    Karezza to pojęcie ze sfery życia seksualnego, które jest dość mało znane, a tymczasem to bardzo interesująca technika, która potrafi urozmaicić doświadczenia seksualne nawet doświadczonej pary z wieloletnim stażem współżycia. Warto wiedzieć, jakie są podstawowe założenia karezzy.

  • Seks oralny – zagrożenia, choroby, jak się przygotować?

    Seks oralny, a inaczej mówiąc miłość francuska, to bardzo popularna forma współżycia seksualnego. Według danych statystycznych cenią ją przede wszystkim mężczyźni (ponad połowa respondentów) oraz co czwarta kobieta. Należy jednak pamiętać, że seks oralny to nie tylko przyjemność, ale także szereg zagrożeń. W związku z tym należy się do niego odpowiednio przygotować.

  • Seks analny – zagrożenia, choroby, jak się przygotować

    Seks analny od kilku dekad wzbudza mnóstwo kontrowersji, a w wielu kręgach jest tematem tabu. Wiele osób zadaje sobie pytanie o to, czy jest bezpieczny dla zdrowia. Czym tak naprawdę jest seks analny i jak się do niego przygotować?

  • Seks bez zabezpieczenia – czym można się zarazić?

    Seks to jedna z najprzyjemniejszych sytuacji, która może wydarzyć się między dwojgiem zakochanych ludzi. Chwila zapomnienia może jednak skończyć się mało romantycznie – jedną z wielu chorób, w tym rzeżączką, kiłą, a w skrajnych przypadkach nawet AIDS. Czym można zarazić się poprzez stosunek płciowy bez zabezpieczenia?

  • Punkt G – gdzie się znajduje?

    Enigmatyczny punkt G rozbudza wyobraźnię kochanków na całym świecie. Zdaniem wielu seksuologów jest to najwrażliwsza strefa erogenna w ludzkim ciele. Dla sceptyków jest jak mityczna Atlantyda, której istnienia nikt nigdy nie dowiódł. Czy istnieje naprawdę? Gdzie się znajduje i jak wygląda?

  • Sapioseksualizm – na czym polega?

    Sapioseksualizm to nazwa, z którą być może część z nas już kiedyś się spotkała. Termin ten w ostatnich latach zyskuje coraz większą popularność. Sapioseksualizm jest bowiem pewnym rodzajem preferencji seksualnej, w której kluczową rolę odgrywa iloraz inteligencji. Jakie są jego przyczyny?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij