kobieta całuje swoje dziecko
Marta Pietroń

Antykoncepcja po porodzie – jaka będzie najlepsza?

Po porodzie kobiecy organizm stopniowo powraca do swojego stanu sprzed ciąży. Między innymi dochodzi do powrotu płodności, o czym świadczy pojawienie się pierwszej miesiączki po porodzie. Może to nastąpić po zaledwie kilku tygodniach od urodzenia dziecka albo nawet po roku. Co wpływa na płodność po ciąży? Kiedy można zacząć uprawiać seks po ciąży? Jaka metoda antykoncepcji po porodzie będzie najlepsza?

Połóg a seks

Połóg to czas stopniowego cofania się zmian ciążowych oraz okołoporodowych. Organizm kobiety, a zwłaszcza narządy rodne, ulega wtedy wzmożonej regeneracji, czemu towarzyszą: spadek energii, zmęczenie, ból krocza, występowanie odchodów połogowych czy też silne napięcie w podbrzuszu. Czy zatem wskazane jest uprawianie seksu w połogu? Przez czas połogu nie zaleca się współżycia, na co wpływ mają zmiany, jakie zaszły w kobiecych narządach rodnych.

Żeby wznowić aktywność seksualną rekomenduje się kontrolę ginekologiczną po 4–6 tygodniach od cesarskiego cięcia lub 6–8 tygodniach po porodzie siłami natury. Ponadto na seks po połogu mają wpływ czynniki psychologiczne: postawa wobec seksu, zachowania i potrzeby seksualne oraz partner, a także zmęczenie, brak wystarczającej ilości snu, natłok obowiązków i obniżone poczucie atrakcyjności. Równie istotne dla seksu po porodzie będą zmiany hormonalne obejmujące:

  • spadek estrogenów, które wpływają na pożądanie, częstość orgazmów, przyjemność oraz występowanie naturalnej wydzieliny zwilżającej pochwę w momencie podniecenia płciowego,
  • wysokie stężenie prolaktyny, czyli hormonu stymulującego produkcję i wydzielanie pokarmu, jednocześnie hamującego libido.

Zazwyczaj powrót do aktywność seksualnej następuje do 12. tygodnia po porodzie. Dość istotne jest, aby już w trakcie ciąży lub też podczas konsultacji lekarskich w połogu zadbać o edukację seksualną. Im więcej kobieta wie o relacjach intymnych po porodzie oraz możliwych problemach, tym bardziej świadomie podchodzi do zmian zachodzących w jej organizmie, potrafi je zrozumieć, a ich wystąpienie nie wywołuje dodatkowego stresu.

Kiedy wraca płodność po ciąży?

Powrót płodności po ciąży jest kwestią bardzo indywidualną dla każdej kobiety i zależy od stanu jej zdrowia, a także tego, czy karmi piersią. Wydzielana wówczas prolaktyna odpowiedzialna za wytwarzanie pokarmu jednocześnie powoduje blokowanie wydzielania hormonów wpływających na cykl miesiączkowy oraz owulację, czyli płodność. Mowa tu o hormonie folikulotropowym (FSH) i hormonie luteinizującym (LH). Na powrót płodności po ciąży wpływają również: długość karmienia piersią, dokarmianie dziecka mlekiem modyfikowanym oraz częstotliwość karmień.

Pierwsza miesiączka po porodzie u kobiety niekarmiącej piersią może pojawić się już nawet po 3 tygodniach od porodu (według WHO). W przypadku karmienia piersią na powrót płodności trzeba poczekać trochę dłużej, bo do około 6.–8. miesiąca życia dziecka. Najczęściej płodność wraca wraz z wprowadzeniem dokarmiania malucha. Oczywiście są to szacunkowe liczby i może okazać się, że pomimo ciągłego karmienia pojawiła się miesiączka, chociaż w teorii miało jeszcze jej nie być. Niezależnie od tego, kiedy dojdzie do krwawienia, pojawienie się pierwszej miesiączki po porodzie jest oznaką powrotu płodności po ciąży.

Powiązane produkty

Niepłodność laktacyjna – czy karmienie piersią możesz potraktować jako metodę antykoncepcyjną?

Niepłodność laktacyjna (LAM – Lactational Amenorrhea Method) wiąże się z występowaniem wysokiego stężenia prolaktyny, które utrzymywane jest dzięki ssaniu piersi przez dziecko. Prolaktyna wpływa na zmniejszenie wydzielania hormonów odpowiedzialnych za cykl owulacyjny, przez co owulacja ulega zahamowaniu i niemożliwe jest zapłodnienie. Niepłodność laktacyjna trwa przez pierwsze 6 miesięcy od dnia porodu i nie wymaga obserwacji własnego ciała, jeśli:

  • po 56 dniach od porodu nie wystąpiło krwawienie,
  • dziecko jest regularnie dokarmiane,
  • maluch skończył 6. miesiąc życia.

Wówczas wskaźnik Pearla określający skuteczność metody antykoncepcyjnej wynosi 0,7. Oznacza to, że w przeciągu roku na 100 kobiet liczba ciąż przy zastosowaniu tej metody wynosiła 0,7. Jeśli którykolwiek z wymienionych warunków nie jest spełniony, metoda niepłodności laktacyjnej nie ma zastosowania i wymagane jest prowadzenie obserwacji śluzu, położenia szyjki macicy oraz pomiar temperatury w pochwie. Należy również pamiętać, aby:

  • karmić dziecko wyłącznie piersią (bez dopajania czy dokarmiania),
  • karmić regularnie, co oznacza, że w dzień przerwy pomiędzy karmieniami mogą wynosić maksymalnie 4h, zaś w nocy 6h,
  • zachować prawidłową technikę ssania piersi,
  • często przystawiać dziecko do piersi,
  • zrezygnować z butelek ze smoczkiem i innych uspokajaczy mogących osłabić ssanie.
Wpływ na niepłodność laktacyjną ma także stres, zmęczenie, choroba, wiek matki, długość karmienia piersią, uwarunkowania genetyczne czy liczba urodzonych dzieci.

Bardzo ważna jest świadomość, że wystąpienie owulacji uwarunkowane jest wieloma czynnikami. Może więc zdarzyć się, że pomimo zachowania wszystkich wymogów dla niepłodności laktacyjnej dojdzie do owulacji i możliwe będzie zapłodnienie. Oznacza to, że karmienie piersią nie chroni przed zapłodnieniem.

Antykoncepcja po porodzie – metody

Wybór antykoncepcji po porodzie warto omówić podczas kontrolnej wizyty ginekologicznej odbywającej się pod koniec połogu. Przy wyborze kluczowe jest to, czy niemowlę karmione jest piersią, co związane jest ze zmianami hormonalnymi. Z tego też powodu naturalne metody antykoncepcyjne (tzw. kalendarzyk) mają mniejszą skuteczność niż zwykle, ponieważ o wiele trudniej jest wyliczyć dni płodne na podstawie obserwacji śluzu, położenia szyjki macicy i pomiaru temperatury.

Metodą antykoncepcji po porodzie dla kobiety niekarmiącej piersią mogą być:

  • prezerwatywy, które nie tylko chronią przed zapłodnieniem, ale również przed infekcjami intymnymi, na które kobiety po porodzie są szczególnie narażone,
  • kapturki naszyjkowe zakładane na szyjkę macicy,
  • gąbki dopochwowe ze środkiem plemnikobójczym,
  • dwuskładnikowe tabletki antykoncepcyjne zawierające estrogen i progesteron (będący progestagenem),
  • wkładki domaciczne zakładane po całkowitym obkurczeniu się macicy,
  • plastry antykoncepcyjne przyklejane np. na ramieniu,
  • krążki dopochwowe, umieszczane w pochwie na 3 tygodnie,
  • zastrzyki hormonalne, podawane raz na trzy miesiące,
  • implanty hormonalne, zakładane podskórnie na okres nawet trzech lat.
Stosunek przerywany ze względu na dość niską skuteczność nie jest zalecany jako antykoncepcja po porodzie.

Antykoncepcja po porodzie dla karmiących

W czasie karmienia piersią nie można stosować większości metod antykoncepcyjnych ze względu na ich negatywny wpływ na laktację oraz możliwość przenikania do mleka matki. Jaka zatem metoda będzie najlepsza dla mamy karmiącej piersią? Nie ma jednej najlepszej metody. Jej wybór dokonywany jest na podstawie wywiadu i badania ginekologicznego uwzględniającego stan zdrowia kobiety oraz jej preferencje.

Do metod antykoncepcji dla kobiet karmiących zalicza się:

  • prezerwatywy,
  • kapturek naszyjkowy,
  • gąbki dopochwowe,
  • jednoskładnikowe tabletki antykoncepcyjne tzw. mikropigułki, zawierające sam progestagen,
  • kapturek dopochwowy,
  • wkładki domaciczne,
  • zastrzyki hormonalne zawierające sam progestagen,
  • implant hormonalny zawierający sam progestagen.

Stosunek przerywany ze względu na dość niską skuteczność nie jest zalecany jako antykoncepcja po porodzie również u kobiety karmiącej piersią.

  1. G. H. Bręborowicz, Położnictwo i ginekologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2020.
  2. K. Tuszyński i in., Leki i karmienie piersią. Zeszyty apteczne, Wydawnictwo Farmaceutyczne, Kraków 2019.
  3. A. Sipiński i in., Ocena zachowań seksualnych kobiet karmiących, „Seksuologia Polska”, nr 3 2005.
  4. E. Ślizień-Kuczapska i in., Wizyta lekarska w połogu, metody planowania rodziny i seksualność po porodzie – jakiego typu poradnictwa oczekują kobiety?, „Seksuologia Polska”, nr 18 2020.
  5. A. Sipiński i in., Seksualność kobiet w okresie perinatalnym, „Przegląd Seksuologiczny”, nr 12 2007.
  6. V. Skrzypulec-Plinta, Niepłodność laktacyjna, „Medycyna Praktyczna”, Kraków 2012.
  7. A. Lewandowska, Powrót płodności po porodzie oraz LAM – Lactational Amenorrhea Method, Centrum Nauki o Laktacji, [online] https://cnol.kobiety.med.pl/pl/publikacje/publikacje/ [dostęp:] 8.12.2022.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Rzeżączka – objawy, przyczyny i leczenie

    Rzeżączka należy do chorób przenoszonych drogą płciową. Wywołuje ją dwoinka rzeżączki, należąca do bakterii Gram-ujemnych. Stwierdzono występowanie rzeżączki u kobiet i u mężczyzn. W zależności od płci choroba daje jednak inne objawy: u kobiet powoduje zwykle zapalenie kanału szyjki macicy, a u mężczyzn – zapalenie cewki moczowej. W leczeniu rzeżączki stosuje się antybiotyki – w porę podjęta terapia daje duże szanse na pełne wyleczenie.

  • Wkładka domaciczna (hormonalna i niehormonalna) – zalety i wady spirali antykoncepcyjnej

    Wkładka domaciczna jest dziś często wybieraną metodą antykoncepcji. Jest to łatwo odwracalna, długoterminowa forma antykoncepcji o wysokiej skuteczności, która nie wymaga regularnych czynności związanych z zachowaniem jej działania. Dostępność w dwóch wariantach umożliwia jej stosowanie także u kobiet, które nie mogą przyjmować środków hormonalnych na stałe ze względu na swoiste przeciwskazania. 

  • Kłykciny kończyste – przyczyny, objawy, leczenie

    Kłykciny kończyste to zmiany, które pojawiają się na skórze u osób zakażonych wirusem brodawczaka ludzkiego – HPV. Wirus HPV jest przenoszony drogą płciową – STI (ang. Sexually Transmitted Infections). Prawdopodobieństwo zakażenia zwiększają przygodne kontakty seksualne bez zabezpieczenia mechanicznego. Warto wiedzieć, że prezerwatywa także nie jest gwarantem uniknięcia zakażenia wśród osób aktywnych seksualnie.

  • Molestowanie seksualne – przejawy, jak sobie radzić w takiej sytuacji? Gdzie zgłosić?

    Statystyki pokazują, że co piąta osoba pada ofiarą molestowania seksualnego w pracy. Według raportu Fundacji na rzecz Równości i Emancypacji STER aż 87 proc. kobiet doświadczyło w swoim życiu zachowania, które mogłoby zostać uznane za molestowanie seksualne. Nie oznacza to jednak, że problem ten nie dotyczy mężczyzn. Molestowanie seksualne może bowiem dotyczyć obu płci. Co można uznać za molestowanie seksualne? Gdzie je zgłosić?

  • Jak osiągnąć orgazm pochwowy?

    W toku ewolucji gatunek ludzki, jako jeden z niewielu w królestwie zwierząt, rozwinął dodatkową korzyść z odbywania stosunku płciowego. W większości przypadków zwierzęta inicjują stosunki seksualne jedynie w celu zapłodnienia samicy. Jest to napędzane wewnętrznym instynktem, dzięki któremu gatunek ma większe szanse na przetrwanie. Z kolei ludzie i... delfiny podczas stosunku płciowego dążą dodatkowo do czerpania przyjemności. Szczytem osiąganej satysfakcji seksualnej jest orgazm odczuwany zarówno przez osobniki płci żeńskiej, jak i męskiej.

  • Wulwodynia (ból miejsc intymnych). Przyczyny, objawy, leczenie

    Wulwodynia jest przewlekłym bólem sromu bez rozpoznanej przyczyny. Boleć może jeden lub wiele obszarów sromu. Ból jest różny – u niektórych przypomina pieczenie, innym pacjentkom może wydawać się np. kłujący. Stopień nasilenia bólu, jego dokładna lokalizacja czy częstotliwość mogą być różne u różnych kobiet. Wulwodynia jest trudna do rozpoznania i leczenia ze względu na podobieństwo objawów do innych schorzeń oraz na brak wysokiej jakości badań naukowych dotyczących metod leczenia. Diagnoza jest stawiana poprzez wykluczenie innych przyczyn, takich jak nawracające infekcje, liszaj, nowotwory, neuralgie i inne.

  • Życie seksualne seniorów – zalety i przeciwwskazania

    Seksualność osób w podeszłym wieku (który obecnie często określa się na powyżej 67 roku życia) zderza się ze ścianą nieścisłości i społecznych stereotypów. Długość życia ulega wydłużeniu, społeczeństwo starzeje się, a postrzeganie miłości i relacji przechodzi głęboką zmianę, stąd zagadnieniom dotyczącym życia seksualnego seniorów powinna być poświęcona szczególna uwaga. Przyjrzyjmy się sferze seksualności w starszym wieku oraz związanymi z nią faktami i mitami.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij