Czy Dr Google to dobry doradca? Badania pokazują, że nie zawsze warto szukać diagnozy w sieci
Katarzyna Szulik

Czy Dr Google to dobry doradca? Badania pokazują, że nie zawsze warto szukać diagnozy w sieci

Tajemnicza wysypka, nagły ból lub niezauważony wcześniej guzek? W takiej sytuacji wielu z nas zwraca się do „Dr Google”, czyli wyszukuje swoją dolegliwość w sieci, by jak najszybciej poznać jej potencjalne podłoże. Taka strategia pozwala uzyskać odpowiedzi niemal od ręki, ale czy wyniki, które pokaże wyszukiwarka są cokolwiek warte? Badania naukowe wskazują na nieprawdziwość sieciowych „diagnoz” .

Diagnoza online

Ponad 80% Polaków próbuje diagnozować choroby swoje i swoich bliskich za pomocą wyszukiwarki Google, Internet w dalszym ciągu stanowi podstawowe źródło wiedzy medycznej. Szukamy informacji na temat chorób i ich objawów, na temat badań, czytamy opinie o lekarzach czy placówkach medycznych. Wynika to z braku zaufania do specjalistów oraz z problemów z szybką dostępnością do usług medycznych. Czy jednak samodiagnozowanie i samoleczenie przy pomocy Doktora Google jest bezpieczne? 

Nie od dziś wiadomo, że Internet nie powinien być traktowany jako rzetelne źródło informacji o zdrowiu. Strach o nie często jednak popycha nas do „wrzucenia” własnych, niepokojących objawów w wyszukiwarkę, by uzyskać jakąkolwiek odpowiedź. Skutki często są opłakane, ponieważ na liście odpowiedzi zwykle otrzymujemy przekrój rozmaitych wyników, od całkowicie niegroźnych po zwiastujące bardzo poważną, zagrażająca życiu dolegliwość. 

Zjawisko częstego wpisywania w przeglądarkę objawów mogących świadczyć o jakimś schorzeniu nosi nazwę cyberchondrii. Jest ona nową odmianą hipochondrii, charakteryzującej się przesadnym zamartwianiem się o zdrowie i nadinterpretacją objawów. 

Test wyszukiwarek medycznych

Rzetelność porad udzielanych przez Doktora Google postanowili sprawdzić naukowcy z Edith Cowan University w Australii. Do badania zakwalifikowali 36 wyszukiwarek objawów chorób i przetestowali każdą z nich pod kątem 48 zestawów symptomów, które wykorzystuje się do szkolenia studentów medycyny. Niektóre z wyszukiwarek były typowymi narzędziami diagnostycznymi, inne oferowały tzw. triage, czyli podpowiadały użytkownikowi czy powinien stawić się w szpitalu natychmiast, odwiedzić lekarza przy najbliższej okazji lub nie podejmować żadnych działań, ponieważ jego życiu ani zdrowiu nie zagraża niebezpieczeństwo. 

Wspomniane wyszukiwarki upowszechniły się do tego stopnia, że do korzystania z nich nierzadko zachęcają… sami lekarze, by w ten sposób nieco odciążyć przeładowany system ochrony zdrowia i nie zachęcać do wizyt osób z błahymi objawami. 

Powiązane produkty

Bagatelizowanie kontra straszenie

Każda z wyszukiwarek sugerowała od 3 do 10 potencjalnych dolegliwości zdrowotnych, przy czym w jednym wypadku przedstawienie zestawu objawów skutkowało wskazaniem aż 600 potencjalnych chorób, co w sposób oczywisty nie dostarcza użytkownikowi żadnej realnej wartości. 

Jak się okazało, rezultaty podane przez wyszukiwarki, po przedstawieniu im zestawu objawów, były trafne jedynie w 36 proc. przypadków, jednak w niemal połowie przypadków ze wspomnianych właściwa diagnoza znajdowała się poza pierwszą trójką wskazań. Rozszerzenie listy do 10 pierwszych zwiększyło trafność wskazań jedynie o 6 procent. 

W niektórych wypadkach takie rezultaty były całkowicie zrozumiałe, ponieważ w grupach symptomów znalazły się także te, wskazujące na rzadkie i egzotyczne choroby, niewystępujące w Australii, gdzie prowadzone było badanie. Z drugiej strony, jedna z wyszukiwarek nie była w stanie „zdiagnozować” dolegliwości tak powszechnej i zagrażającej życiu jak atak serca i nie sugerowała hospitalizacji. W tym wypadku doszło do poważnego zlekceważenia objawów, jednak w większości przypadków tendencja była odwrotna – wyszukiwarki sugerowały dolegliwości znacznie poważniejsze niż to, co sugerowały objawy. 

Korzystać czy nie korzystać?

To, że algorytmy tego typu są zawodne nie powinno dziwić, chociażby ze względu na fakt, że te same symptomy często wskazują na wiele różnych schorzeń i nie ma możliwości wprowadzenia do systemu na przykład informacji o aktualnym stanie zdrowia czy przeszłych stanach chorobowych, co także ważny na ostatecznej diagnozie. Tylko część wyszukiwarek objawów zadaje pytanie pomocnicze lub pozwala na wprowadzenie listy zażywanych leków, co także może być pomocne przy stawianiu diagnozy. 

Autorzy badania całkowicie nie dyskredytują jednak Doktora Google. Sugerują, że lepsze i bardziej zgodne z rzeczywistości rezultaty dają wyszukiwarki objawów powiązane z instytucjami zdrowotnymi. Te całkowicie generyczne, jak Google, także spełniają swoją rolę, ponieważ to za ich pośrednictwem pacjenci często rozwiewają swoje wątpliwości dotyczące diagnozy postawionej przez lekarza. Samodzielnie ją „weryfikują” i zyskują spokój ducha pomagający im na pogodzenie się z diagnozą i przystąpienie do leczenia pomimo początkowego sceptycyzmu. Informacje dostarczane przez takie wyszukiwarki mogą także być źródłem wiedzy o epidemii, gdy ich dostawcy zauważą, że w określonym rejonie nagle wzrosła częstotliwość wyszukiwań konkretnych objawów chorobowych.

  1. S. Lunz, Searching symptoms online? “Dr Google” is almost always wrong, study finds, "iflscience.com" [online], https://www.iflscience.com/health-and-medicine/searching-symptoms-online-dr-google-is-almost-always-wrong-study-finds/, [dostęp:] 22.05.2020 r.
  2. M. G. Hill, M. Sim, B. Mills, The quality of diagnosis and triage advice provided by free online symptom checkers and apps in Australia, “The Medical Journal of Australia”, https://doi.org/10.5694/mja2.50600, [dostęp:] 22.05.2020 r.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Zawał serca – objawy, przyczyny, rozpoznanie, zapobieganie

    Zawał serca to jedna z głównych przyczyn zgonów wśród Polaków. Najbardziej charakterystyczny objaw zawału serca – silny, narastający ból w klatce piersiowej, utrzymujący się dłużej niż 20 minut – jest pilnym wskazaniem do wezwania pomocy medycznej.

  • Stan podgorączkowy – czy i jak zmniejszać? Przyczyny

    Stan podgorączkowy, czyli sytuacja, kiedy temperatura ciała wynosi między 37 a 38 stopni Celsjusza, jest często wynikiem reakcji organizmu na infekcję lub stan zapalny. Niepewność, skąd się bierze i co oznacza, może budzić lęk, szczególnie gdy dotyczy osób w delikatnych okresach życia, takich jak ciąża, okres niemowlęcy czy rekonwalescencja po operacji. Czym jest stan podgorączkowy oraz jak i czy w ogóle go leczyć?

  • Łuszczyca – przyczyny, objawy i leczenie. Jak wygląda łuszczyca?

    Łuszczyca jest przewlekłą, zapalną chorobą autoimmunologiczną skóry, która charakteryzuje się występowaniem zmian o typie czerwonobrunatnej grudki pokrytej srebrzystą łuską. Do czynników ryzyka rozwoju łuszczycy zalicza się podłoże genetyczne oraz czynniki wyzwalające takie jak infekcje, stres, urazy czy palenie tytoniu.

  • Glista ludzka – objawy glistnicy. Rozpoznanie, badania, leczenie zakażenia glistą ludzką

    Glista ludzka to pasożyt z rodzaju nicieni bytujący w jelicie cienkim. Glistnica, czyli choroba wywoływana przez glistę ludzką, zaliczana jest do tzw. chorób brudnych rąk – do zarażenia glistą ludzką dochodzi bowiem najczęściej, gdy nie umyjemy rąk po kontakcie z ziemią bądź zjemy nieumyte warzywo czy owoc, na powierzchni którego znajdują się jaja glisty. Szczególnie narażone są na to dzieci. Objawy glistnicy to bóle brzucha, zaparcia i/lub biegunka, nudności, brak apetytu, a także duszności czy przewlekły ból gardła.

  • Borowik szatański – charakterystyka. Jak poznać objawy zatrucia?

    Borowik szatański, szatan, diablik, smoczy łeb – nie bez powodu ma tak złowieszcze nazwy – należy do grupy grzybów trujących, które po spożyciu mogą wywołać silne dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego i nie tylko. Jak odróżnić borowika szatańskiego od szlachetnego? Jakie są objawy zatrucia borowikiem szatańskim? Co zrobić, gdy dojdzie do zatrucia? Podpowiadamy.

  • Szpiczak mnogi – przyczyny, objawy, leczenie

    Szpiczak mnogi należy do chorób krwi i szpiku kostnego. Chociaż nie ustalono dotychczas konkretnych przyczyn tej dolegliwości, tak bez wątpienia można powiedzieć, że do jej rozwoju przyczyniają się długotrwałe infekcje bakteryjne lub wirusowe, promieniowanie jonizujące i narażenie na szkodliwe substancje chemiczne. Jak wyglądają nowoczesne sposoby leczenia szpiczaka, jakie są rokowania i czy podczas wizyty u lekarza pierwszego kontaktu można dokonać wstępnej diagnozy tej choroby?

  • Rak trzustki – przyczyny, objawy, diagnostyka, rokowania, leczenie

    Rak trzustki jest jednym z nowotworów, które przez długi czas nie dają żadnych dolegliwości, a pierwsze symptomy są niespecyficzne. Wśród początkowych objawów raka trzustki wymienia się m.in. ogólne osłabienie, nudności, szybkie uczucie sytości czy tłuszczowe stolce. Jak wygląda jego leczenie?

  • Jak wzmocnić stawy w okresie menopauzy?

    Menopauza to trudny czas w życiu każdej kobiety. Wygasająca czynność jajników prowadzi do zahamowania cyklu menstruacyjnego, ale powoduje również wiele uporczywych objawów. Jednym z nich są bóle stawów. Odpowiednia dieta i suplementacja składników o korzystnym wpływie na stawy pomogą w łagodzeniu sztywności i dolegliwości bólowych. A to pozwoli zachować aktywność fizyczną, która w okresie menopauzy jest szczególnie istotna.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij