Menu dla serca, czyli dieta po zawale – jak powinna wyglądać?
Maria Brzegowy

Menu dla serca, czyli dieta po zawale – jak powinna wyglądać?

Obok leczenia farmakologicznego dieta jest istotnym czynnikiem wspomagającym szybki powrót do zdrowia osobom po przebytym zawale mięśnia sercowego. Głównym zadaniem diety kardiologicznej jest niedopuszczenie do ponownego zawału serca. W żywieniu pozawałowym nie powinno zabraknąć zatem składników, które zapobiegną m.in. powstawaniu zakrzepów tętnicy doprowadzającej krew bogatą w tlen i substancje odżywcze do komórek serca. Jak powinna wyglądać dieta po zawale i jakie produkty są w niej wskazane?  

Choroby układu krążenia to obecnie jedne z najczęściej występujących jednostek chorobowych charakteryzujących się wysokim wskaźnikiem śmiertelności. Wśród nich można wymienić m.in. zawał mięśnia sercowego, który ściśle łączy się ze zmianami nawyków żywieniowych zaraz po opuszczeniu szpitala. Czy zastosowanie prawidłowej diety może zapobiec ponownemu zawałowi serca? Które ze składników żywności wpływają na większe ryzyko jego przebycia? Jakie są zalecenia dietetyczne w profilaktyce choroby?

Zadania diety pozawałowej 

Prawidłowe żywienie osób po przebytym zawale serca jest istotnym elementem terapii, zwłaszcza celem profilaktyki ponownego epizodu. Zdaniem specjalistów, szereg korzyści dla pacjentów z grupy ryzyka, niesie zwłaszcza dieta śródziemnomorska, która pozwala zapobiec powstawaniu m.in. zakrzepów tętnicy wieńcowej. Te bowiem, powodując długotrwale utrzymujące się niedokrwienie, mogą stać się przyczyną zawału mięśnia sercowego. 

Przykładem pozytywnego wpływu na układ sercowo-naczyniowy diety basenu Morza śródziemnego, może być badanie Lyon Diet Heart Study przeprowadzone we Francji wśród chorych po przebytym ataku serca. W całym doświadczeniu wzięło udział 605 pacjentów, z czego 303 osoby zaliczone zostały do grupy kontrolnej, a 302 do grupy eksperymentalnej. Pierwsza z nich otrzymała standardowe zalecenia po zawale dotyczące diety niskocholesterolowej, natomiast grupa eksperymentalna poproszona została o zastosowanie diety śródziemnomorskiej, w której badani mieli: zwiększyć spożycie warzyw liściastych i korzeniowych, produktów pełnoziarnistych, ryb, owoców, olejów roślinnych oraz unikać śmietany. Po 27 miesiącach stosowania diety śródziemnomorskiej w grupie eksperymentalnej odnotowano zmniejszenie liczby ponownych zawałów oraz ilości zgonów. Badanie dowodzi m.in. skuteczności diety śródziemnomorskiej wśród pacjentów po przebytym ataku serca. Wnioski te są spójne z zaleceniami Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego, skierowanymi do osób z grupy ryzyka, w celu profilaktyki i leczenia chorób układu krążenia.   

Dieta po zawale – najważniejsze zalecenia 

Jedną z ważniejszych zasad w diecie po zawale jest ograniczenie tłuszczu do maksymalnie 20% całodziennego zapotrzebowania. Celem realizacji tej rekomendacji, należy pamiętać, aby tłuszcze te w jak najwyższym stopniu pochodziły ze źródeł roślinnych, a w jak najmniejszym – ze zwierzęcych (produkty mięsne oraz nabiał) oraz aby potrawy nie były przygotowywane metodą smażenia czy duszenia z dodatkiem tłuszczu. 

Przez pierwsze 24 godziny po przebytym zawale mięśnia sercowego zaleca się stosowanie diety płynnej, a następnie ubogo energetycznej z wykluczeniem produktów ciężko strawnych, wzdymających, z jednoczesnym ograniczeniem soli oraz tłuszczu. Z jadłospisu należy wyłączyć także kofeinę, mocną herbatę, napoje typu cola i alkohol, które mogą zaburzać rytm pracy serca. Ponadto w profilaktyce miażdżycy i chorób układu krążenia wskazane jest ograniczenie spożycia cholesterolu.  

Pozostałe zalecenia po przebytym zawale obejmują: 

  • regularność w spożywaniu posiłków;  
  • ostatni posiłek zjedzony 3 godziny przed snem; 
  • zwiększenie ilości warzyw i owoców w diecie, w tym szczególnie zielonolistnych; 
  • spożywanie pełnoziarnistych produktów zbożowych; 
  • ograniczenie smażenia i duszenia na rzecz gotowania na parze lub pieczenia w piekarniku; 
  • ograniczenie spożycia cukru, słodyczy, słodzonych napojów gazowanych oraz ciast; 
  • regularne picie wody mineralnej (najlepiej niskosodowej) oraz ew. słabej herbaty; 
  • wybieranie niskotłuszczowych produktów mlecznych.  

Polecane dla Ciebie

Produkty wskazane i niewskazane po zawale mięśnia sercowego

Co jeść, a czego unikać po przebytym zawale? Oto list produktów zalecanych oraz niezalecanych w diecie kardiologicznej.

Produkty zalecane w diecie po zawale to: 

  • pieczywo z pełnego ziarna, brązowy ryż i makaron, kasze gruboziarniste; 
  • chude mleko, chudy twaróg oraz jogurt, kefir, maślanka; 
  • chude ryby morskie; 
  • chude mięso: indyk, kurczak, cielęcina, królik; 
  • jako dodatek na zimno do surówek lub sałatek: odrobina oleju lnianego, rzepakowego lub oliwy z oliwek (działanie przeciwzapalne i kardioprotekcyjne); 
  • nasiona roślin strączkowych: fasola, soczewica, soja, ciecierzyca; 
  • warzywa i owoce (bogate w antyoksydanty); 
  • orzechy, szczególnie włoskie i migdały.

Tych produktów unikaj, jeśli jesteś po zawale: 

  • tłuste mięsa wieprzowe lub wołowe, kiełbasy, wędliny; 
  • pełnotłuste produkty mleczne: śmietana, mleko skondensowane, sery, jogurty w tym także owocowe; 
  • tłuste zabielane zupy na mięsnym wywarze; 
  • masło, smalec, słonina, łój, margaryny twarde, olej palmowy, tłuszcze uwodornione; 
  • lody, kremy, desery na tłustym mleku, wyroby cukiernicze, czekolada, batony; 
  • słone przekąski: paluszki, chipsy; 
  • gotowe mieszanki przyprawowe w tym kostki rosołowe z glutaminianem sodu; 
  • produkty z mąki pszennej: kluski, pierogi, pieczywo. 

Dieta po zawale – przykładowy jadłospis i przepisy  

Śniadanie: sałatka śródziemnomorska. 

Do miski wrzucić ulubione sałaty, przepołowione pomidorki koktajlowe, plasterki ogórka i czerwonej cebuli, paseczki papryki. Dorzucić kilka kostek sera feta, garść oliwek. Całość skropić oliwą, zjeść z grzanką z kromki pieczywa graham.  

II śniadanie: kromka z ziołowym twarożkiem. 

Chudy twaróg rozgnieść z łyżką naturalnego jogurtu. Dodać posiekane zioła: świeżą bazylię, miętę oraz natkę pietruszki, doprawić świeżo zmielonym pieprzem. Obłożyć serkiem pełnoziarniste pieczywo.  

Obiad: duszone warzywa w soku pomidorowym. 

Do garnka z przecierem pomidorowym wrzucić pokrojone warzywa (cebulę, czosnek, marchew, paprykę, groszek zielony, cukinię, kilka pieczarek). Dodać posiekaną zieleninę, podawać z ulubioną kaszą.  

Podwieczorek: jogurt naturalny.  

Kolacja: sałatka z awokado na słodko. 

Do miski wrzucić ulubione sałaty, dodać cząstki miękkiego awokado, pomarańczy i plastry chudej szynki. Całość posypać kawałkami orzechów włoskich, skropić olejem rzepakowym.

  1. H. Ciborowska, A. Rudnicka, Dietetyka. Żywienie zdrowego i chorego człowieka, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2014. 
  2. M. Jarosz, Żywienie. Wpływ na zdrowie człowieka, Warszawa 2014. 
  3. P. Jankowski, Zalecenia Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego dotyczące postępowania w profilaktyce chorób układu krążenia, "Choroby Serca i Naczyń", tom 9 , nr 4 2012. 
  4. Z. Wieczorek–Chełmińska, Żywienie w chorobach serca, Warszawa 2013. 
  5. A. Cichocka, Dieta dla osób po zawale serca, "ncez.pl" [online], https://ncez.pl/choroba-a-dieta/choroby-ukladu-krazenia/dieta-dla-osob-po-zawale-serca [dostęp: 29.03.2020]. 

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Tłusty Czwartek na zdrowo. Co zamiast pączków?

    Pączek średniej wielkości dostarcza ok. 300 kalorii. W Tłusty Czwartek najczęściej zjadamy więcej niż jeden, często przy tej okazji kosztujemy również popularnych faworków, co w sumie daje bardzo dużą ilość dostarczanych kalorii. Niestety po zjedzeniu tłustych pączków możemy odczuwać nieprzyjemną zgagę lub niestrawność.

  • W Tłusty Czwartek nie zapomnij o zdrowiu

    Zjedzenie przynajmniej pączka w Tłusty Czwartek ma gwarantować pomyślność przez cały nadchodzący rok. W imię tradycji i zdrowia z ich liczbą lepiej nie przesadzać, bo obżarstwo nie przysporzy nam szczęścia, a tylko problemów z wątrobą bądź trzustką.

  • ABC biegania. Od czego zacząć przygodę z bieganiem?

    Bieganie wyszczupla sylwetkę, wzmacnia mięśnie, pozwala na trening w zasadzie w każdych warunkach i okolicznościach. Można biegać zarówno na siłowni (na bieżni), jak i pod gołym niebem. Na początku bieganie wymaga chwili przygotowania i dostosowania swojego organizmu do nowych warunków, jednak w miarę zdobywania doświadczenia i wiedzy staje się codziennym nawykiem. Od czego zacząć, aby nie zrobić sobie krzywdy?

  • Dlaczego warto biegać? Korzyści wynikające z treningów biegowych

    Do zalet biegania, poprawiających nasze zdrowie i możliwości fizyczne, chyba nie trzeba nikogo przekonywać. Regularnie wykonywana aktywność fizyczna przyczynia się do poprawy parametrów krwi, obniżenia odkładającego się w naczyniach cholesterolu, uregulowania glikemii i uwrażliwienia tkanek na insulinę. Zapobiega to rozwijaniu się chorób, takich jak cukrzyca, miażdżyca tętnic, choroby serca i układu krążenia. Jeśli należysz do osób, które bardziej niż zasadę „lepiej zapobiegać niż leczyć” cenią efektywność w pracy – tutaj również bieganie może okazać się czynnikiem wpływającym na Twoje lepsze wyniki. Dlaczego warto uwzględnić biegową terapię antystresową w naszym planie dnia?

  • Blue Monday – co to jest? Kiedy wypada? Czy Blue Monday to mit?

    Blue Monday to termin określający najbardziej depresyjny dzień w roku. Według wyliczeń twórcy tej teorii przypada on na trzeci poniedziałek stycznia. To właśnie w tym dniu we wszystkich mediach słyszymy o niebieskim poniedziałku. Wiele osób zastanawia się wówczas, ile jest prawdy w teorii Blue Monday.

  • Posiłek potreningowy – czy trzeba go jeść? Co najlepiej jeść po treningu?

    Posiłek potreningowy to jedzenie, które zazwyczaj jest spożywane po to, aby zapewnić organizmowi odpowiednie zasoby energetyczne i składniki odżywcze do prawidłowej regeneracji i rozwoju mięśni. Mogą to być na przykład jogurty, batony energetyczne lub specjalne suplementy diety. Co jeść po treningu na masę, a co podczas redukcji? Kto powinien uzupełniać „węgle” w trakcie treningu?  

  • Nunchi – na czym polega koreański przepis na relacje międzyludzkie?

    Czym jest tajemnicze nunchi – element koreańskiej kultury, który ma zapewnić zdrowe relacje międzyludzkie, a co za tym idzie również dobrostan psychiczny. Czy taka strategia ma szansę sprawdzić się także w Polsce?  

  • Jak się przygotować do maratonu?

    Przygotowania do maratonu należy rozpocząć jak najwcześniej. Specjaliści zalecają, aby stopniowo zwiększać dystans treningów biegowych. Poprawę wydolności organizmu można uzyskać również poprzez inne formy aktywności – pływanie czy jazdę na rowerze. W czasie treningów ważna jest także regeneracja i wykonywanie przerw w cyklach ćwiczeń. Dostępnych jest szereg zabiegów sprzyjających regeneracji powysiłkowej, np. pole magnetyczne i masaż pneumatyczny.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij