Jedno jajko dziennie nie zwiększa ryzyka zawału

Jajka w diecie są traktowane z pewną rezerwą, ponieważ przypisuje się im zwiększanie poziomu cholesterolu, a co za tym idzie potencjalnego ryzyka zapadnięcia na schorzenia układu sercowo-naczyniowego. Najnowsze badania naukowców z Finlandii sugerują, że bez większych obaw zjadać można umiarkowane, dzienne ilości cholesterolu będące równowartością jednego jaja.

Wcześniejsze badania nad związkiem cholesterolu w diecie lub spożyciem jajek z podwyższonym ryzykiem zawału dawały sprzeczne wyniki. Niektóre z nich wskazywały na asocjację między podwyższonym poziomem cholesterolu i większym prawdopodobieństwem zawału. Inne dowodziły, że konsumpcja bogatych w cholesterol jaj może paradoksalnie zmniejszać ryzyko wystąpienia schorzeń układu sercowo-naczyniowego. 

Jajka powodują zwiększenie poziomu cholesterolu — fińska specyfika

W nośnikach apolipoproteiny E fenotyp 4, które są istotne w metabolizmie cholesterolu, jego wpływ z diety na cholesterol surowicowy jest wysoki. W Finlandii rozpowszechnienie fenotypu APOE4 (dziedzicznego) bywa bardzo duże — nosiciele stanowią około jedną trzecią tamtejszej populacji. Jednak dane dotyczące asocjacji pomiędzy wysokim spożyciem cholesterolu z diety i ryzykiem zawału w tej grupie nie były dotąd dostępne. 

Przedmiot badania obejmowały nawyki dietetyczne prawie 2000 mężczyzn w wieku między 42. a 60. rokiem życia, u których nie zdiagnozowano żadnej choroby układu sercowo-naczyniowego w chwili kwalifikacji do badania prowadzonego w latach 1984-1989. Spośród wspomnianej grupy 32% stanowili nosiciele fenotypu APOE4. 

Jajko dziennie nie zaszkodzi

W jednej z grup kontrolnych dzienne spożycie cholesterolu wyniosło 520 miligramów, a dieta obejmowała spożywanie średnio jednego jajka dziennie, co oznacza, że wyników badania nie powinno się rozszerzać na jego wyższe poziomy. 

Jedno jajko zawiera średnio 200 miligramów cholesterolu, a we wspomnianej analizie około jedna czwarta pochodziła z jaj. Ponadto możliwość generalizacji wyników tego badania osłabia fakt, że populacja badawcza nie miała zdiagnozowanej choroby układu sercowo-naczyniowego, a jej rozmiar był stosunkowo niewielki. Z tego względu powyższe wyniki powinny zostać zweryfikowane na większej kohorcie, a także u osób z już rozpoznaną chorobą układu sercowo-naczyniowego, którym doradza się ograniczenie spożycia cholesterolu i jaj. 

Jedzenie jajek jest zdrowe

Jedno jajo zawiera aż 200 mg cholesterolu (przy maksymalnym dziennym spożyciu wynoszącym 300 mg), lecz po trawieniu nie trafia on bezpośrednio do krwi. Naukowcy z Harvardu przeprowadzili badanie, zgodnie z którym zachowanie zdrowej i właściwie zbilansowanej diety pozwala na jedzenie nawet 7 jaj tygodniowo. Jedno jajko dziennie nie zaszkodzi pod warunkiem, że człowiek prowadzi zdrowy tryb życia, wolny od używek i dużych ilości tłuszczów zwierzęcych, ale uwzględniający regularną aktywność fizyczną. Należy jednak pamiętać, że jaja mogą w znacznym stopniu podwyższać poziom cholesterolu u osób chorujących na cukrzycę typu 2.

Jedno jajko dziennie nie zwiększa prawdopodobieństwa zawału — niejednoznaczne wnioski

Badanie z 2015 roku przeprowadzone na próbie aż 23 tysięcy w pełni zdrowych osób pokazało, że regularne spożywanie jaj może przyczynić się do pogorszenia zdrowia z perspektywy układu sercowo-naczyniowego. Grupę podzielono na spożywających małą — 2 tygodniowo lub dużą liczbę jaj — 7 tygodniowo. Po zakończeniu okresu badania przy zachowaniu wspomnianych proporcji okazało się, że duże spożycie jajek wiąże się z wysokim stopniem zwapnienia naczyń wieńcowych, co w sposób bezpośredni przekłada się na zwiększone ryzyko wystąpienia chorób serca.