Wczesna menopauza – jakie są jej przyczyny i jak sobie pomóc?
Dominika Bagińska

Wczesna menopauza – jakie są jej przyczyny i jak sobie pomóc?

Do ginekologów trafia coraz więcej kobiet, które zbyt wcześnie przestają miesiączkować. Nie wiadomo do końca, co jest przyczyną tego zjawiska. Mówi się o złym trybie życia, stresie i wszechobecnych chorobach autoimmunologicznych. Oto strategia postępowania, gdyby taka sytuacja zdarzyła się tobie.

Wczesna menopauza — jak ją rozpoznać?

Objawy przedwczesnej menopauzy, określanej jako przedwczesne wygasanie czynności jajników (POF — premature ovarian failure), są w zasadzie takie same jak tej późniejszej. Jedyna różnica polega na tym, że pojawiają się, kiedy się ich jeszcze nie spodziewasz.

Średni wiek wystąpienia menopauzy wynosi około 50 lat. POF może jednak wystąpić poniżej 40. roku życia.

Jak wynika z badań naukowców z Uniwersytetu Medycznego w Nigerii, opublikowanych w 2013 roku, problem ten dotyczy około 1 procenta populacji światowej kobiet. Jak rozpoznać POF? Charakterystyczne są zaburzenia miesiączkowania. O przedwczesnym wygasaniu czynności jajników mówimy, gdy krwawienie znika na dłużej niż cztery miesiące. Pojawiają się gwałtowne uderzenia gorąca, kołatanie serca, zwłaszcza w sytuacjach stresowych, oraz nadmierne pocenie się. Tym objawom towarzyszą wahania nastroju — od depresji po agresję. Może też pojawić się szybkie i nieuzasadnione (np. zmianą diety) tycie — centymetrów przybywa zwłaszcza w okolicach talii, niezależnie od typu naszej sylwetki. A wszystko wieńczą kłopoty ze spaniem. Takie nieprzyjemne sensacje nazywa się objawami wypadowymi. To nie koniec. Może wystąpić też nagłe nadmierne wysuszenie skóry oraz uczucie suchości pochwy, które zauważamy, kiedy pojawia się ból podczas stosunku.

Wczesna menopauza — przyczyny

Przyczyny POF są różne. Wymienia się przede wszystkim uwarunkowania genetyczne. To oznacza, że jeśli nasza mama i np. babcia wcześnie przekwitły — my również możemy się tego spodziewać. Naukowcy mówią też o infekcyjnych przyczynach POF czy tych wynikających z silnego stresu. Znaczenie ma także niezdrowy tryb życia, a więc palenie papierosów, zła dieta, otyłość, brak ruchu. Mówi się również o tym, że wczesna menopauza może mieć tło autoimmunologiczne — z chorobami tarczycy na czele.

Wczesną menopauzę może też powodować przebyte leczenie nowotworowe: chemioterapia i radioterapia.

Powiązane produkty

Wczesna menopauza — leczenie

Jak należy postępować, gdy podejrzewamy, że grozi nam wczesna menopauza? Trzeba iść do lekarza, który zleci odpowiednie badania. Zwykle sprawdza się dwukrotnie poziom hormonu FSH w odstępie 4-6 tygodni, którego podwyższenie powyżej 40 IU/ml oznacza menopauzę (w aptekach dostępne są też testy płytkowe — do samodzielnego wykonania — badające poziom FSH). Gdy wynik wskazuje na spadek wydajności jajników, rozpoczyna się leczenie.

Jeśli pacjentka jeszcze planuje ciążę, zwykle podaje się  odpowiednie dawki hormonów (estrogenów i progesteronu). W ten sposób może się powieść powstrzymanie wygasania czynności jajników, a miesiączki mogą powrócić. By wróciły też owulacje, przez kilka miesięcy stosuje się dodatkową stymulację hormonalną. 

Zwykle jednak, gdy pacjentka nie planuje ciąży, leczenie polega na podawaniu HTM (hormonalnej terapii menopauzalnej), która pozwala wyeliminować nieprzyjemne objawy, ale ma też wiele innych, bardzo ważnych funkcji. W dużym stopniu chroni przed osteoporozą. HTM zmniejsza też ryzyko choroby wieńcowej i polepsza kondycję narządów płciowych. Wiadomo również, że obniża ryzyko zachorowania na choroby neurodegeneracyjne i demencję. Krótko mówiąc — sprzyja zachowaniu sprawności intelektualnej, bystrości myślenia i dobrej pamięci.

Wczesna menopauza — leczenie alternatywne

Na objawy menopauzy Polki stosują najczęściej suplementy diety — wynika z badania Instytutu Badawczego ARC Rynek i Opinia. Tymczasem eksperci przypominają, że brakuje dowodów na ich skuteczność. Jednak w medycznym środowisku panuje też opinia, że nie tylko leki hormonalne mogą pomóc uporać się z kłopotem. Istnieją alternatywne metody leczenia objawów menopauzy. Są przeznaczone dla tych kobiet, które mają przeciwwskazania do hormonalnej terapii menopauzalnej lub tych, które obawiają się działań ubocznych leczenia hormonalnego. Są to przede wszystkim terapie ziołowe, preparaty zawierające fitoestrogeny (hormony roślinne). Jak wynika z podsumowania badań nad skutecznością naturalnych preparatów w leczeniu menopauzy w latach 1994-2016, a opublikowanych w 2017 roku na stronach portalu naukowego Electron Physician, udokumentowaną skuteczność mają izoflawony (należą do fitoestrogenów), czyli grupy substancji roślinnych, których struktura chemiczna wykazuje podobieństwo do estrogenów. Ich działanie jest słabsze niż HTM, ale  w wielu przypadkach skuteczne. Zastosowanie preparatów roślinnych, np. soi czy czerwonej koniczyny, zawierających aktywne izoflawony, może wyrównywać poziom hormonów w organizmie. Zmniejszają się uciążliwe objawy menopauzy, np. uderzenia gorąca. Jednak nie jest to metoda skuteczna u wszystkich kobiet. Wymaga długotrwałego stosowania, nawet około 12 tygodni, jak wynika z badań przeprowadzonych w szpitalu w Taipei na Tajwanie w 2005 roku — z zastosowaniem ziołowych mieszanek na objawy menopauzy.

Wczesna menopauza — suchość intymna

Zanik działania hormonów płciowych powodujący wczesną menopauzę wpływa na zanikanie błony śluzowej wyścielającej pochwę. Pojawiają się infekcje intymne, stany zapalne pęcherza, suchość pochwy. W konsekwencji bolesność przy współżyciu. Trzeba temu zapobiegać. Oczywiście podanie hormonów poprawi nawilżenie pochwy i zmniejszy ryzyko stanów zapalnych w obrębie układu moczowego i płciowego, ale w aptekach są też skuteczne preparaty do stosowania miejscowo. Ginekolodzy chwalą żele, kremy lub globulki z kwasem hialuronowym nawilżające okolice intymne. Jak wynika z rekomendacji Polskiego Towarzystwa Menopauzy i Andropauzy warto wypróbować globulki z kwasem mlekowym — zawiera kultury dobrych bakterii, które pomagają regenerować śluzówkę.

  1. P. Beck-Peccoz, L. Persani, Premature ovarian failure, „Orphanet Journal of Rare Diseases” [online], https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16722528, [dostęp:] 08.02.2019. 
  2. T.C. Okeke, U.B. Anyaehie, C.C. Ezenyeaku, Premature Menopause, Annals of Medical and Health Sciences Research” [online], https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3634232, [dostęp:] 08.02.2019.  
  3. O. Ortmann, C. Lattrich, The Treatment of Climacteric Symptoms, „Deutsches Ärzteblatt International” [online], https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3355503, [dostęp:] 08.02.2019.  
  4. Premature Menopause, WebMD [online], https://www.webmd.com/menopause/guide/premature-menopause-symptoms#1, [dostęp:] 08.02.2019.
  5. Premature ovarian failure, Mayo Clinic [online], https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/premature-ovarian-failure/diagnosis-treatment/drc-20354688, [dostęp:] 08.02.2019.
  6. Badanie: na objawy menopauzy Polki stosują głównie suplementy diety, „Gazeta Prawna” za Polska Agencja Prasowa [online], http://www.gazetaprawna.pl/artykuly/957850,badanie-na-objawy-menopauzy-polki-stosuja-glownie-suplementy-diety.html, [dostęp:] 08.02.2019.  
  7. J.N. Lai, J.S. Hwang, H.J. Chen, J.D. Wang, Finished herbal product as an alternative treatment for menopausal symptoms in climacteric women, „The Journal of Alternative and Complementary Medicine” [online], https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16398600, [dostęp:] 08.02.2019.  
  8. R. Kargozar, H. Azizi, R. Salari, A review of effective herbal medicines in controlling menopausal symptoms, „Electronic Physician Journal” [online], https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5783135 , [dostęp:] 08.02.2019.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Rzeżączka – objawy, przyczyny i leczenie

    Rzeżączka należy do chorób przenoszonych drogą płciową. Wywołuje ją dwoinka rzeżączki, należąca do bakterii Gram-ujemnych. Stwierdzono występowanie rzeżączki u kobiet i u mężczyzn. W zależności od płci choroba daje jednak inne objawy: u kobiet powoduje zwykle zapalenie kanału szyjki macicy, a u mężczyzn – zapalenie cewki moczowej. W leczeniu rzeżączki stosuje się antybiotyki – w porę podjęta terapia daje duże szanse na pełne wyleczenie.

  • Wkładka domaciczna (hormonalna i niehormonalna) – zalety i wady spirali antykoncepcyjnej

    Wkładka domaciczna jest dziś często wybieraną metodą antykoncepcji. Jest to łatwo odwracalna, długoterminowa forma antykoncepcji o wysokiej skuteczności, która nie wymaga regularnych czynności związanych z zachowaniem jej działania. Dostępność w dwóch wariantach umożliwia jej stosowanie także u kobiet, które nie mogą przyjmować środków hormonalnych na stałe ze względu na swoiste przeciwskazania. 

  • Kłykciny kończyste – przyczyny, objawy, leczenie

    Kłykciny kończyste to zmiany, które pojawiają się na skórze u osób zakażonych wirusem brodawczaka ludzkiego – HPV. Wirus HPV jest przenoszony drogą płciową – STI (ang. Sexually Transmitted Infections). Prawdopodobieństwo zakażenia zwiększają przygodne kontakty seksualne bez zabezpieczenia mechanicznego. Warto wiedzieć, że prezerwatywa także nie jest gwarantem uniknięcia zakażenia wśród osób aktywnych seksualnie.

  • Molestowanie seksualne – przejawy, jak sobie radzić w takiej sytuacji? Gdzie zgłosić?

    Statystyki pokazują, że co piąta osoba pada ofiarą molestowania seksualnego w pracy. Według raportu Fundacji na rzecz Równości i Emancypacji STER aż 87 proc. kobiet doświadczyło w swoim życiu zachowania, które mogłoby zostać uznane za molestowanie seksualne. Nie oznacza to jednak, że problem ten nie dotyczy mężczyzn. Molestowanie seksualne może bowiem dotyczyć obu płci. Co można uznać za molestowanie seksualne? Gdzie je zgłosić?

  • Jak osiągnąć orgazm pochwowy?

    W toku ewolucji gatunek ludzki, jako jeden z niewielu w królestwie zwierząt, rozwinął dodatkową korzyść z odbywania stosunku płciowego. W większości przypadków zwierzęta inicjują stosunki seksualne jedynie w celu zapłodnienia samicy. Jest to napędzane wewnętrznym instynktem, dzięki któremu gatunek ma większe szanse na przetrwanie. Z kolei ludzie i... delfiny podczas stosunku płciowego dążą dodatkowo do czerpania przyjemności. Szczytem osiąganej satysfakcji seksualnej jest orgazm odczuwany zarówno przez osobniki płci żeńskiej, jak i męskiej.

  • Wulwodynia (ból miejsc intymnych). Przyczyny, objawy, leczenie

    Wulwodynia jest przewlekłym bólem sromu bez rozpoznanej przyczyny. Boleć może jeden lub wiele obszarów sromu. Ból jest różny – u niektórych przypomina pieczenie, innym pacjentkom może wydawać się np. kłujący. Stopień nasilenia bólu, jego dokładna lokalizacja czy częstotliwość mogą być różne u różnych kobiet. Wulwodynia jest trudna do rozpoznania i leczenia ze względu na podobieństwo objawów do innych schorzeń oraz na brak wysokiej jakości badań naukowych dotyczących metod leczenia. Diagnoza jest stawiana poprzez wykluczenie innych przyczyn, takich jak nawracające infekcje, liszaj, nowotwory, neuralgie i inne.

  • Życie seksualne seniorów – zalety i przeciwwskazania

    Seksualność osób w podeszłym wieku (który obecnie często określa się na powyżej 67 roku życia) zderza się ze ścianą nieścisłości i społecznych stereotypów. Długość życia ulega wydłużeniu, społeczeństwo starzeje się, a postrzeganie miłości i relacji przechodzi głęboką zmianę, stąd zagadnieniom dotyczącym życia seksualnego seniorów powinna być poświęcona szczególna uwaga. Przyjrzyjmy się sferze seksualności w starszym wieku oraz związanymi z nią faktami i mitami.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij