Stosowanie leków przeciw nadciśnieniu może zmniejszać ryzyko demencji

Celem niniejszego badania, które zostanie opublikowane w następnym numerze „Journal of Alzheimer's Disease” było zbadanie związku między stosowaniem leków przeciwnadciśnieniowych a demencją u osób starszych na przykładzie pacjentów z Niemiec. — Po kolejnej porażce strategii antyamyloidowej zapobieganie otępieniu staje się coraz bardziej interesującym obszarem zainteresowania — wyjaśnia autorka badania, dr Jens Bohlken, MD, PhD z Instytutu Medycyny Społecznej, Zdrowia Zawodowego i Zdrowia Publicznego (ISAP) z Wydziału Medycyny Uniwersytetu w Lipsku. — W związku z tym naszym najważniejszym zadaniem jest znalezienie istniejących terapii, które wiążą się ze zmniejszeniem ryzyka demencji lub przynajmniej z wydłużeniem momentu wystąpienia otępienia.

Nowa rola leków na nadciśnienie

Badanie to opierało się na danych pochodzących z bazy Disease Analyzer (IQVIA), która kompiluje recepty na leki, diagnozy, podstawowe dane medyczne i demograficzne uzyskane bezpośrednio oraz anonimowo z systemów komputerowych stosowanych w praktykach lekarzy ogólnych, a także specjalistów. Obejmowało pacjentów z udokumentowanymi wartościami ciśnienia krwi i wstępną diagnozą demencji ze wszystkich przyczyn w 739 praktykach ogólnych w Niemczech w okresie od stycznia 2013 r. do grudnia 2017 r. Kryteria włączenia były następujące: wiek 60 lat w dniu indeksu, czas obserwacji wynoszący co najmniej 12 miesięcy przed datą indeksu i diagnoza nadciśnienia przed datą indeksu. 

Po zastosowaniu podobnych kryteriów włączenia, przypadki otępienia były dopasowane do kontroli bez otępienia. Oceny skłonności zostały oparte na wieku, płci, roku indeksowania i współdiagnozach (tj. cukrzyca, hiperlipidemia, udar, w tym przemijający atak niedokrwienny, choroba wieńcowa, depresja, uszkodzenie śródczaszkowe, choroba Parkinsona, osteoporoza oraz padaczka). W przypadku kontroli datą indeksu została losowo wybrana wizyta między styczniem 2013 r. a grudniem 2017 r.

Autorzy badania zauważają również, że potrzebne są dalsze analizy, aby lepiej zrozumieć działanie medykamentów związanych ze zmniejszonym ryzykiem demencji. Zespół planuje zbadać pod tym kątem rolę preparatów obniżających poziom lipidów, leków przeciwdepresyjnych i innych.

Badanie podlega pewnym ograniczeniom, ponieważ pacjenci mieli 60 lat lub więcej i to kryterium włączenia było konieczne do identyfikacji demencji. Jednakże poprzednie analizy wykazały, że dla strategii profilaktyki związanej z przebiegiem życia ważne jest rozpoczęcie leczenia nadciśnienia w młodszym wieku. Ponadto brakowało danych na temat czynników stylu życia ludzi chorych, w tym palenia, aktywności fizycznej, edukacji i pracy. Mocną stronę tego badania stanowi liczba pacjentów biorących udział w analizie, co pozwoliło na zastosowanie projektu kontroli przypadku oraz wykorzystanie rzeczywistych danych uwzględniających różne diagnozy i dostępne leki.

Leki na nadciśnienie zmniejszają ryzyko demencji — wnioski bez konkluzji

Na prawdziwość powyższych tez wskazywało już badanie z 2017 r. przeprowadzone przez naukowców z Holandii. Zgodnie z nimi blokery kanału wapniowego regulują napływ wapnia, który może zapobiegać śmierci komórek neuronalnych, hamować wytwarzanie beta-amyloidu i splątków neurofibrylarnych oraz poprawiać perfuzję naczyń mózgowych. Z kolei blokery receptora angiotensyny mogą polepszać mózgowy przepływ krwi, obniżyć poziom beta-amyloidu i mieć działanie przeciwzapalne.