Twoja wątroba potrzebuje uwagi! Jak o nią zadbać?
Ernest Niewiadomski

Twoja wątroba potrzebuje uwagi! Jak o nią zadbać?

Wątroba jest jednym z najważniejszych gruczołów w naszym organizmie, największym i najlepiej ukrwionym, jej masa wraz z przepływającą krwią może osiągać u zdrowego dorosłego mężczyzny 2,5 kg. Jest składową układu pokarmowego zlokalizowaną między przeponą, żołądkiem i jelitami, wypełniającą w swojej największej części prawe podżebrze, przez górną część nadbrzusza aż do lewego podżebrza. W budowie anatomicznej wyróżniamy dwa płaty i osiem segmentów, a jej miąższ zbudowany jest z setek tysięcy hepatocytów będących podstawowymi jednostkami strukturalno-czynnościowymi.

Pełni ona tak różnorodne funkcje, że nie sposób wymienić wszystkich, a wielu z nich prawdopodobnie jeszcze nie poznaliśmy. Bierze udział w gospodarce węglowodanami, tłuszczami i białkami, trawieniu pokarmów, termoregulacji, detoksykacji organizmu, utrzymaniu prawidłowej krzepliwości krwi, magazynuje żelazo i witaminy (A, D, K, B12), pełni również funkcje immunologiczne (odpornościowe). Wykazuje także duże zdolności regeneracyjne, co wykorzystywane jest w leczeniu i transplantologii, jednak należy pamiętać, że nie jest niezniszczalna, dlatego warto o nią dbać nawet, jeśli nie czujemy niepokojących objawów.

Aby prawidłowo zadbać o naszą wątrobę należy wiedzieć, jakie czynniki mają na nią niekorzystny wpływ i jak można im przeciwdziałać.

Dieta

To, czym i w jaki sposób się odżywiamy ma bezpośredni wpływ na funkcjonowanie całego organizmu, a w szczególności na pracę wątroby, może ją wspomagać lub uszkadzać. Życie w biegu sprzyja spożywaniu dużej ilości żywności wysoko przetworzonej, bogatej głównie w konserwanty, sztuczne barwniki i inne związki toksyczne, z którymi wątroba musi sobie poradzić w procesie detoksykacji. Jedzenie zbyt tłustych posiłków zawierających głównie tłuszcze zwierzęce, a także spożywanie nadmiernej ilości cukru może prowadzić do stłuszczenia wątroby i osłabienia jej funkcji. Obfitość i częstotliwość posiłków również ma znaczenie.

Jak zatem powinna wyglądać prawidłowa dieta, która ogranicza do minimum szkodliwy wpływ i wspomaga pracę wątroby? Przede wszystkim powinna być zróżnicowana, oparta na naturalnych składnikach i ograniczająca do minimum produkty wysoko przetworzone, a posiłki nie powinny być zbyt obfite.

Oto kilka wskazówek:

•    Posiłki staraj się przygotowywać samodzielnie, smażenie zastąp gotowaniem na parze, pieczeniem lub duszeniem. Jedz często i małymi porcjami a pokarm starannie przeżuwaj, nie spiesz się i staraj się nie pić zbyt dużo w trakcie jedzenia, aby nie rozcieńczać soków trawiennych. Pij dużo wody między posiłkami.
•    Postaw na produkty organiczne, tzw. „Bio”, ponieważ pozbawione są one chemicznych zanieczyszczeń, antybiotyków, hormonów i pestycydów.
•    Dieta powinna być zbilansowana, dlatego spożywaj produkty bogate w białko, zarówno zwierzęce jak i roślinne, węglowodany złożone i tłuszcze roślinne oraz duże ilości owoców i warzyw. Jak najczęściej jedz ryby, szczególnie tłuste ryby morskie.
•    Jedz kilka razy dziennie warzywa i owoce, które dostarczają niezbędnych witamin i minerałów. Pamiętaj, aby dokładnie myć je przed spożyciem nawet, jeśli obierasz je ze skórki, pozbędziesz się w ten sposób ewentualnych zanieczyszczeń pestycydami.
•    Unikaj potraw tłustych i smażonych w głębokim tłuszczu, gotowych posiłków, przekąsek typu fast food oraz słodyczy o wysokiej zawartości cukru i tłuszczu.
•    Jeśli lubisz grzyby, jedz tylko te ze sprawdzonych źródeł, a najlepiej własnoręcznie zebrane, co do których nie masz wątpliwości, że nie są trujące. Niezwykle niebezpieczny muchomor sromotnikowy można pomylić z jadalną kanią, spożycie tego grzyba jest śmiertelnie niebezpieczne, ze względu na bardzo toksyczny wpływ na wątrobę.

Alkohol

Alkohol etylowy może okazać się szkodliwy nawet w niewielkich ilościach, gdyż metabolizowany jest przez wątrobę do aldehydu octowego o 30-to krotnie bardziej toksycznym działaniu niż sam etanol.

Przyjmuje się, że dawką stosunkowo bezpieczną dla zdrowego mężczyzny jest 20-30 g czystego etanolu, co odpowiada w przybliżeniu 500-750 ml piwa lub50-75 g wódki. Dla kobiet dawka te jest mniejsza 10-20 g etanolu, czyli ok 250-500 ml piwa lub 25-50 g wódki.

Wątroba co prawda ulega uszkodzeniu, jednak ma szansę na regenerację. O czym należy pamiętać sięgając po drinka?

•    Każdy z nas toleruje inne dawki alkoholu, zależnie od wieku, płci, rasy i stanu zdrowia. Kobiety i osoby starsze słabiej go tolerują, a w przypadku stwierdzenia choroby wątroby alkohol jest bezwzględnie przeciwwskazany.
•    Nie ma znaczenia, jaki rodzaj alkoholu jest spożywany, gdyż działanie toksyczne uzależnione jest od dawki czystego etanolu. Stwierdzenie, że wino, czy piwo jest mniej szkodliwe niż czysta wódka jest błędne.
•    Okazjonalne wypicie dużej ilości alkoholu jest równie szkodliwe jak regularne spożywanie niewielkich ilości.
•    Absolutnie niewskazane jest łączenie alkoholu i leków.

Polecane dla Ciebie

Leki

Żyjemy w czasach, kiedy spożycie leków wzrasta w bardzo szybkim tempie i nie dotyczy to tylko leków wydawanych z przepisu lekarza, stosowanych pod kontrolą w leczeniu konkretnych jednostek chorobowych. Wszechobecna dostępność leków bez recepty, nie tylko w aptekach, ale także w sklepach, kioskach ruchu i na stacjach benzynowych sprawia, że coraz częściej sięgamy po nie bez konsultacji z lekarzem lub farmaceutą. Najlepszym przykładem może być paracetamol, lek powszechnie stosowany w dolegliwościach bólowych i gorączce. Nie każdy jednak zdaje sobie sprawę, że wchodzi on także w skład wielu preparatów złożonych stosowanych przeciwbólowo i na przeziębienie. Pomimo, iż dobowa dopuszczalna dawka tego leku jest stosunkowo wysoka, gdyż wynosi 4 g, co odpowiada 8 tabletkom po 500 mg każda, bardzo łatwo go przedawkować.

Jeden z metabolitów paracetamolu (N-acetylo-4-benzo-chinonoimina) jest niezwykle toksyczny i prowadzi do nieodwracalnego uszkodzenia komórek wątrobowych. Dlatego tak ważne jest stosowanie leków tylko w uzasadnionych przypadkach po konsultacji z lekarzem lub farmaceutą oraz czytanie ulotek załączonych do opakowania.

Wirusy, higieniczny tryb życia

Kolejnym, bardzo niebezpiecznym czynnikiem są wirusy wywołujące wirusowe zapalenie wątroby (WZW), które może prowadzić do marskości wątroby, a nawet do rozwoju nowotworu. Dlatego ważne jest stosowanie szczepień ochronnych oraz higieniczny tryb życia tj. min. częste mycie rąk, stosowanie prezerwatyw czy korzystanie tylko ze sprawdzonych salonów kosmetycznych.

Aktywność fizyczna

Osoby prowadzące siedzący tryb życia, unikające aktywności fizycznej, nieprzestrzegające diety i otyłe są bardziej narażone na choroby wątroby, w tym niealkoholowe stłuszczenie wątroby i marskość niż osoby aktywne o prawidłowej masie ciała. Umiarkowana aktywność fizyczna i redukcja masy ciała korzystnie wpływa na pracę wątroby i funkcjonowanie całego organizmu.

Zioła i inne substancje wspomagające pracę wątroby

Do najczęściej stosowanych ziół wspomagających wątrobę należą ostropest plamisty, którego najbardziej aktywnym składnikiem jest sylimaryna oraz karczoch, dostarczający cynareiny. Wspomagają one regenerację komórek wątrobowych, działają żółciotwórczo i ułatwiają detoksykację. Poza tym warto stosować min. miętę, tymianek, majeranek, oregano, kminek czy jałowiec, które korzystnie wpływające na procesy trawienia.

Poza ziołami w aptece dostępne są preparaty zawierające w swoim składzie asparaginian ornityny przyspieszający regenerację komórek wątrobowych i ułatwiający detoksykację oraz fosfolipidy ułatwiające odbudowę uszkodzonych hepatocytów.

Aktywność fizyczna, zdrowa i zbilansowana dieta, rozsądek w spożywaniu alkoholu i leków oraz higieniczny tryb życia pozwolą Ci cieszyć się zdrową wątrobą przez długie lata. 

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Co to jest cholekalcyferol – czyli jak powstaje witamina D w kapsułkach?

    Cholekalcyferol jest formą witaminy D3, która jest niezbędna do utrzymania zdrowego układu kostnego i zdrowia skóry. Może być syntetyzowana przez skórę pod wpływem promieni UVB lub przyjmowana w formie suplementów diety. Ułatwia wchłanianie wapnia i fosforu, umożliwiając m.in. prawidłowy rozwój kości i zębów.

  • Czy warto brać antyoksydanty w tabletkach, kroplach lub kapsułkach?

    Antyoksydanty w postaci tabletek to suplementy diety zawierające związki, które mogą pomóc w ochronie komórek organizmu przed uszkodzeniami powodowanymi przez wolne rodniki. Niektóre przykłady przeciwutleniaczy, które można znaleźć w postaci tabletek, to witaminy C i E, beta-karoten i selen. Przyjmowanie suplementów antyoksydacyjnych nie jest jednak zasadne w każdej sytuacji. Zawsze zaleca się rozmowę z lekarzem przed przyjęciem jakichkolwiek suplementów diety.

  • Opatrunek podciśnieniowy – jak wygląda leczenie ran?

    Opatrunek podciśnieniowy to doskonały i nowoczesny środek do skutecznego leczenia niektórych przewlekłych trudno gojących się ran. W porównaniu do metod tradycyjnych wyraźnie skraca czas terapii i pozwala uzyskać lepsze efekty czynnościowe. Znacznie poprawia zatem zadowolenie pacjenta. Opatrunek wymaga zastosowania ujemnego ciśnienia, które uzyskuje się dzięki specjalnej pompie. W przypadku ran trudno gojących się warto rozważyć jego użycie. W jakich przypadkach korzystne będzie zastosowanie opatrunku podciśnieniowego?

  • Leki biologiczne – czym są? Czy są skuteczne w leczeniu AZS i łuszczycy?

    Leki biologiczne to skomplikowane leki produkowane na bazie substancji pochodzenia biologicznego, takich jak białka, hormony czy przeciwciała. Są one stosowane w leczeniu różnych chorób, w tym chorób autoimmunologicznych, nowotworowych czy zapalnych, ale ich produkcja jest bardziej skomplikowana i kosztowna niż w przypadku typowych leków syntetycznych. W Polsce leki biologiczne są pod pewnymi warunkami refundowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia, niemniej ich cena może być zbyt wysoka dla pacjentów nieobjętych systemem refundacji. Czym są leki biologiczne? W leczeniu których chorób można je stosować?

  • Skuteczność działania probiotyków – forma płynna doskonałą alternatywą dla kapsułek

    Pacjenci mają zróżnicowane upodobania co do formy przyjmowanych leków czy suplementów diety. Jedni wolą tabletki, a inni preferują formę płynną. Często nie zdają sobie jednak sprawy z tego, że forma produktu to nie tylko kwestia wygody stosowania. Dla naszego zdrowia powinno się brać pod uwagę przede wszystkim określone właściwości funkcjonalne, jak np. większa przyswajalność czy skuteczność. Przecież najistotniejszym aspektem stosowania danego produktu – oprócz jego formy, walorów smakowych i zapachowych – powinna być głównie skuteczność jego działania.

  • Semaglutyd – czy pomaga schudnąć? Zagrożenia, skutki uboczne stosowania bez wskazania

    Semaglutyd to lek stosowany w leczeniu cukrzycy typu 2. Jest agonistą receptora glukagonopodobnego peptydu-1 (GLP-1), który pomaga regulować poziom cukru we krwi poprzez zwiększanie wydzielania insuliny i zmniejszanie wydzielania glukagonu. Zwykle podaje się go raz w tygodniu w postaci zastrzyku. Od pewnego czasu Internet zalewa fala zapytań dotyczących leku na odchudzanie bez recepty, którego głównym składnikiem jest właśnie semaglutyd. Czy jego stosowanie jest bezpieczne, jeśli jedynym celem jest redukcja wagi, a nie kontrola cukrzycy?

  • Jakie właściwości ma chlorofil do picia? Działanie, przeciwwskazania

    Zielona barwa liści wynika z obecności w nich chlorofilu – głównego barwnika fotosyntetycznego. Doniesienia o tradycyjnych leczniczych zastosowaniach chlorofilu w alternatywnych formach medycyny znane są już od wieków. Co więcej, chlorofil cieszy się dużym zainteresowaniem również we współczesnej medycynie. Jakie właściwości i działanie ma chlorofil? Kto może, a kto nie powinien po niego sięgać?

  • Fosfolipidy niezbędne – czym są i czemu są tak ważne dla wątroby?

    Zapoczątkowany w ubiegłym stuleciu rozwój cywilizacyjny i jego negatywne konsekwencje, jak np. zanieczyszczenie środowiska, nadmierne spożycie produktów przetworzonych czy dodatki do żywności mogą mieć negatywny wpływ na nasz organizm. W tym na wątrobę, główny narząd, w którym dokonują się najważniejsze i podstawowe przemiany metaboliczne.1

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij