Czynniki przyspieszające rozwój osteoporozy
Piotr Karauda

Czynniki przyspieszające rozwój osteoporozy

Nasze kości są żywą tkanką, ulegającą ciągłym procesom przebudowy. Dokładniej rzecz ujmując, w ich wnętrzu dochodzi do procesów ciągłego, naturalnego, tworzenia i niszczenia. Stosunek ilości kości tworzonej do niszczonej określa całkowitą masę kostną. Od okresu dziecięcego do trzeciej dekady życia przeważają procesy kościotworzenia, aby około trzydziestego roku życia osiągnąć szczytową masę kostną. Przez kolejne lata życia zaczyna przeważać proces kościoniszczenia będący przyczyną stopniowego ubytku masy kostnej.

Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) definiuje osteoporozę, jako „uogólnioną chorobę metaboliczną kości, charakteryzującą się niską masą kostną, upośledzoną mikroarchitekturą tkanki kostnej, a w konsekwencji zwiększoną podatnością na złamania”. Osteoporoza to choroba szkieletu charakteryzująca się zmniejszoną wytrzymałością mechaniczną kości, prowadzącą do zwiększonego ryzyka złamania (zwykle w wyniku urazu niskoenergetycznego) takiego jak upadek z pozycji stojącej.

W przypadku diagnostyki osteoporozy złotym standardem jest badanie densytometryczne metodą DEXA. Warunkiem wiarygodności badania jest brak dużych zmian zwyrodnieniowych badanych kości. U osób do 65 roku życia wykonuje się badanie odcinka lędźwiowego kręgosłupa, u osób starszych - badanie szyjki kości udowej.

W profilaktyce i leczeniu osteoporozy, oprócz stosowania farmakoterapii i określonych ćwiczeń, ważne jest unikanie czynników przyspieszających jej rozwój. Spośród nich najbardziej istotnymi są:

Rozwój osteoporozy przyspiesza:

  • zła dieta (głównie mała podaż wapnia, witaminy D, niedożywienie)
  • palenie tytoniu
  • nadużywanie alkoholu
  • mała aktywność fizyczna
  • niedostateczna ekspozycja na światło słoneczne.

Fizjoterapia u pacjentów osteoporotycznych powinna mieć charakter kompleksowy. W związku z tym musi zawierać następujące rodzaje ćwiczeń:

  • ćwiczenia ogólnousprawniające;
  • ćwiczenia mające wpływ na zwiększenie masy kostnej (np. ćwiczenia oporowe);
  • ćwiczenia wzmacniające gorset mięśniowy (m.in. mięśnie prostowniki grzbietu i mięśnie brzucha);
  • ćwiczenia równoważne (profilaktyka upadków i złamań);

Ćwiczenia ogólnousprawniające

Ćwiczenia te pomimo tego, iż nie mają większego wpływu na przyrost tkanki kostnej to mają duże znaczenie dla poprawy ogólnej kondycji organizmu, zwiększenia tolerancji na wysiłek fizyczny, poprawy lub utrzymania zakresu ruchomości stawów, koordynacji ruchowej oraz równowagi.

W planowaniu procesu terapeutycznego należy pamiętać, że dla osoby cierpiącej na osteoporozę nie każda forma aktywności fizycznej jest wskazana. Osoby te powinny unikać energicznych skłonów, podskoków oraz skrętów tułowia i kończyn. Bardzo ważną rolą terapeuty oraz lekarza jest wskazanie pacjentowi czynności, których powinien unikać oraz właściwych sposobów ich wykonywania (ergonomia czynności dnia codziennego).

Polecane dla Ciebie

Ćwiczenia wzmacniające kości

Specjalnie dobrane ćwiczenia polegające na generowaniu (w bezpiecznym zakresie) nietypowych sił działających na układ kostny (rozciągania, ściskania, zginania, skręcania). Ćwiczenia takie w pewnym zakresie wpływają na wzmocnienie tkanki kostnej. W tym celu wykorzystuje się ćwiczenia izometryczne, czynno – bierne, czynne wolne, czynne z oporem (zastosowanie oporu zewnętrznego lub oporu własnego ciała).

Ćwiczenia wzmacniające gorset mięśniowy ze szczególnym nastawieniem na mięśnie prostowniki grzbietu oraz mięśnie brzucha

Szereg ćwiczeń wzmacniających mięśnie prostowniki grzbietu, mających na celu zmniejszenie obciążenia przednich krawędzi trzonów kręgów, a tym samym zmniejszenie ryzyka wtórnych złamań w danym odcinku kręgosłupa. Wpływają one również na poprawę stabilności określonego odcinka kręgosłupa a przez to na zmniejszenie dolegliwości bólowych wraz z korekcją postawy. Należy również pamiętać o wzmacnianiu mięśni brzucha gdyż samo ćwiczenie prostowników grzbietu mogłoby doprowadzić głównie do pogłębienia lordozy lędźwiowej, a tym samym do nasilenia dolegliwości bólowych na tej wysokości.

Ćwiczenia równoważne

Ćwiczenia te wykonywane są po wcześniejszej rozgrzewce ze zwróceniem szególnej uwagi na asekurację ćwiczącego (ściana, drabinki, asekuracja terapeuty). Często w terapii wykorzystywane są wszelkie formy ćwiczeń sensomotorycznych. Ćwiczenia równoważne wpływają na poprawę równowagi ciała, zmniejszając przy tym ryzyko upadków i związanych z nimi urazów.

Warto również przy okazji wizyty u lekarza, bądź w wyspecjalizowanym sklepie, spytać o wskazania dotyczące zaopatrzenia ortopedycznego. 

Podsumowując - jeśli chcemy dłużej cieszyć się zdrowymi kośćmi, powinniśmy zadbać o profilaktykę związaną nie tylko z farmakoterapią, lecz również stosować odpowiednie ćwiczenia, zamienić złe nawyki żywieniowe na dietę bogatą w wapń i witaminę D, rzucić palenie, zmniejszyć do minimum spożywanie alkoholu. Za to zwiększyć ekspozycję naszego ciała na promienie słoneczne i nie zapominać o codziennej aktywności fizycznej.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Czym są modulatory homocysteiny? Jak wpływa na zmęczenie i poziom hormonów?

    Homocysteina jest aminokwasem. Nieregulowany poziom tej cząsteczki sprzyja rozwojowi chorób układu krwionośnego u ludzi. Suplementy z modulatorami homocysteiny zawierają zazwyczaj witaminę B6, B12, kwas foliowy i betainę (trimetyloglicynę, TMG). Wyniki licznych badań naukowych wskazują, że regularne przyjmowanie przez minimum kilka tygodni modulatorów homocysteiny może przyczynić się do obniżenia nadmiernego poziomu homocysteiny we krwi.

  • Co to jest cholekalcyferol – czyli jak powstaje witamina D w kapsułkach?

    Cholekalcyferol jest formą witaminy D3, która jest niezbędna do utrzymania zdrowego układu kostnego i zdrowia skóry. Może być syntetyzowana przez skórę pod wpływem promieni UVB lub przyjmowana w formie suplementów diety. Ułatwia wchłanianie wapnia i fosforu, umożliwiając m.in. prawidłowy rozwój kości i zębów.

  • Czy warto brać antyoksydanty w tabletkach, kroplach lub kapsułkach?

    Antyoksydanty w postaci tabletek to suplementy diety zawierające związki, które mogą pomóc w ochronie komórek organizmu przed uszkodzeniami powodowanymi przez wolne rodniki. Niektóre przykłady przeciwutleniaczy, które można znaleźć w postaci tabletek, to witaminy C i E, beta-karoten i selen. Przyjmowanie suplementów antyoksydacyjnych nie jest jednak zasadne w każdej sytuacji. Zawsze zaleca się rozmowę z lekarzem przed przyjęciem jakichkolwiek suplementów diety.

  • Opatrunek podciśnieniowy – jak wygląda leczenie ran?

    Opatrunek podciśnieniowy to doskonały i nowoczesny środek do skutecznego leczenia niektórych przewlekłych trudno gojących się ran. W porównaniu do metod tradycyjnych wyraźnie skraca czas terapii i pozwala uzyskać lepsze efekty czynnościowe. Znacznie poprawia zatem zadowolenie pacjenta. Opatrunek wymaga zastosowania ujemnego ciśnienia, które uzyskuje się dzięki specjalnej pompie. W przypadku ran trudno gojących się warto rozważyć jego użycie. W jakich przypadkach korzystne będzie zastosowanie opatrunku podciśnieniowego?

  • Leki biologiczne – czym są? Czy są skuteczne w leczeniu AZS i łuszczycy?

    Leki biologiczne to skomplikowane leki produkowane na bazie substancji pochodzenia biologicznego, takich jak białka, hormony czy przeciwciała. Są one stosowane w leczeniu różnych chorób, w tym chorób autoimmunologicznych, nowotworowych czy zapalnych, ale ich produkcja jest bardziej skomplikowana i kosztowna niż w przypadku typowych leków syntetycznych. W Polsce leki biologiczne są pod pewnymi warunkami refundowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia, niemniej ich cena może być zbyt wysoka dla pacjentów nieobjętych systemem refundacji. Czym są leki biologiczne? W leczeniu których chorób można je stosować?

  • Skuteczność działania probiotyków – forma płynna doskonałą alternatywą dla kapsułek

    Pacjenci mają zróżnicowane upodobania co do formy przyjmowanych leków czy suplementów diety. Jedni wolą tabletki, a inni preferują formę płynną. Często nie zdają sobie jednak sprawy z tego, że forma produktu to nie tylko kwestia wygody stosowania. Dla naszego zdrowia powinno się brać pod uwagę przede wszystkim określone właściwości funkcjonalne, jak np. większa przyswajalność czy skuteczność. Przecież najistotniejszym aspektem stosowania danego produktu – oprócz jego formy, walorów smakowych i zapachowych – powinna być głównie skuteczność jego działania.

  • Semaglutyd – czy pomaga schudnąć? Zagrożenia, skutki uboczne stosowania bez wskazania

    Semaglutyd to lek stosowany w leczeniu cukrzycy typu 2. Jest agonistą receptora glukagonopodobnego peptydu-1 (GLP-1), który pomaga regulować poziom cukru we krwi poprzez zwiększanie wydzielania insuliny i zmniejszanie wydzielania glukagonu. Zwykle podaje się go raz w tygodniu w postaci zastrzyku. Od pewnego czasu Internet zalewa fala zapytań dotyczących leku na odchudzanie bez recepty, którego głównym składnikiem jest właśnie semaglutyd. Czy jego stosowanie jest bezpieczne, jeśli jedynym celem jest redukcja wagi, a nie kontrola cukrzycy?

  • Jakie właściwości ma chlorofil do picia? Działanie, przeciwwskazania

    Zielona barwa liści wynika z obecności w nich chlorofilu – głównego barwnika fotosyntetycznego. Doniesienia o tradycyjnych leczniczych zastosowaniach chlorofilu w alternatywnych formach medycyny znane są już od wieków. Co więcej, chlorofil cieszy się dużym zainteresowaniem również we współczesnej medycynie. Jakie właściwości i działanie ma chlorofil? Kto może, a kto nie powinien po niego sięgać?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij