Świetlik w kosmetyce
Magdalena Wierucka-Rybak

Świetlik w kosmetyce

Zioła od wieków były wykorzystywane w lecznictwie. Preparaty ziołowe cieszą się współcześnie dobrym zaufaniem społeczeństwa. Są one szeroko wykorzystywane ze względu na zawartość w nich licznych związków o właściwościach przeciwbakteryjnych, przeciwwirusowych czy przeciwgrzybicznych. Ponadto wykazują one pozytywny wpływ zarówno na stan naszego zdrowia, jak i wygląd skóry. Nic więc dziwnego, że obecnie są również szeroko wykorzystywane na szeroką skalę przez przemysł kosmetyczny. W preparatach pielęgnacyjnych na okolicę oczu, szczególnym zainteresowaniem cieszy się ziele świetlika.

Ziele świetlika

Nazwa popularnego ziela pochodzi od greckiego słowa „euphrosyne”, które w tłumaczeniu oznacza „dobry nastrój”. Niekiedy bywa nazywany „mlecznym złodziejem”, ponieważ korzenie świetlika wrastają w korzenie innych roślin i za ich pośrednictwem czerpią z gleby wodę i sole mineralne, którymi żywią się głównie krowy. Sam świetlik należy do rodzaju Euphrasia, rodziny Scrophulariaceae (Trędownikowate). Rodzina obejmuje ok. 450 gatunków roślin zielnych. Świetliki są półpasożytniczymi roślinami jednorocznymi, które występują głównie na terenach podmokłych łąk, torfowiskach, czy brzegach lasów. Rosną na obszarach nizinnych oraz górskich Europy, w tym Polski. Rośliny te osiągają wysokość do 50 cm.

Surowiec kosmetyczny i leczniczy

W kosmetyce jak i farmacji wykorzystuje się głównie dwa ziela tej rośliny. E. officinalis L. (świetlik lekarski) oraz E. rostkoviana Hayne (świetlik łąkowy). Ziele obydwu gatunków zbiera się w okresie kwitnienia rośliny, a więc od czerwca do września. Następnie surowiec rozkłada się cienką warstwą i poddaje się suszeniu w zacienionych i przewiewnych miejscach lub też w suszarniach w temperaturze nie wyższej niż 30 0C.

Polecane dla Ciebie

Skład chemiczny

Głównymi związkami biologicznie czynnymi zawartymi w zielu świetlika są flawonoidy, stanowiące 0,4% grup związków. Do ważniejszych należą apigenina, chryzoeriol, rutozyd. Kolejną grupą związków są glikozydy irydoidowe, do których należy: aukubina i katalpol. Uważa się, że to właśnie dzięki zawartości tych związków biologicznie czynnych, surowiec wykazuje działanie farmakologiczne. Ponadto zawiera on garbniki (około 0,56%), fenolokwasy w tym kwas kawowy i chlorogenowy, a także kumarynę. Natomiast ilość olejków eterycznych stanowi około 0,2 % składu chemicznego. Ziele świetlika jest również cennym źródłem soli mineralnych. Do najważniejszych należy magnez, miedź oraz mangan [1,2].

Właściwości

Pomimo, że ziele świetlika (Euphrasiae herba) nie występuje w monografii w Farmakopei Europejskiej ze względu na swoje właściwości jest szeroko stosowany w okulistyce. Wodne wyciągi z ziela świetlika wykazują właściwości przeciwzapalnie i przeciwalergicznie, ponieważ, dzięki zawartości aukubiny, hamują uwalnianie histaminy. Ponadto garbniki i fenolokwasy wpływają na uszczelnienie naczyń krwionośnych, a w szczególności siatkówki oka, oraz są odpowiedzialne za własności przeciwbakteryjne ziela. Garbniki zawarte w surowcu wykazują działanie przeciwbakteryjne na gronkowce i paciorkowce, a także wiążą i unieczynniają toksyny bakteryjne w stanach zapalnych oczu i przewodu pokarmowego.

Skuteczność i tolerancja kropli do oczu

Ziele świetlika jest wykorzystywane w preparatach do oczu. Znajdziemy go głównie w kroplach, stosowanych w przypadku alergicznego zapalenia spojówek, stanów zapalnych spojówek czy podrażnień oczu wywołanych wpływem czynników zewnętrznych, takich jak wiatr, pyły oraz nadmierna ekspozycja na słońce. Po wyciąg ze świetlika sięgają również osoby cierpiące na tzw. zespół suchego oka. Udokumentowano, że stosowanie kropli w dawkach leczniczych nie wywołuje działania szkodliwego. Wielu autorów badań klinicznych uważa, że krople są skuteczne i mogą być bezpiecznie zapisywane przez lekarzy okulistów oraz lekarzy rodzinnych. Pomimo, że bezpieczeństwo w przypadku zewnętrznego zastosowania ziela świetlika nie zostało dokładnie ustalone, to dostępne dane nie wskazują na negatywne skutki związane z miejscowym jego zastosowaniem.

Kosmetyki na okolice oczu

Ze względu na dużą tolerancję oraz bezpieczeństwo stosowania ziela świetlika w kroplach do oczu, surowiec został wykorzystany w preparatach pielęgnacyjnych właśnie na wrażliwą i delikatną skórę okolic oczu. Znajdziemy go w kosmetykach o delikatnej konsystencji szybko wchłaniającego się kremu lub żelu. Stosuje się go zarówno na powieki górne jak i dolne. Zastosowany na powieki górne złagodzi podrażnienie, zaczerwienienie oraz pieczenie oczu, wywołane m.in. długim nocnym czytaniem, promieniowaniem, pyłami środowiskowymi jak i oczom narażonym na dym papierosowy czy smog. Przyniesie ulgę zmęczonym oczom, dlatego jest polecany w szczególności dla wszystkich tych, którzy spędzają dużo czasu przed komputerem bądź telewizorem czy mikroskopem. Ponadto świetlik sprawdzi się także w przypadku wieczornej pielęgnacji skóry okolic oczu, po wykonaniu demakijażu brwi i rzęs. Nawilży i zmniejszy uczucie obrzękniętych i „ciężkich powiek”. Preparaty kosmetyczne na bazie wyciągu ze świetlika przechowane w lodówce, przyjemnie ochłodzą okolice oczu.

Ziele świetlika często łączy się z innymi ziołami. Stosując go jednocześnie z babką lancetowatą, zmniejszymy stany zapalne skóry, oczu czy powiek. Ponadto ekstrakt ze świetlika lekarskiego w połączeniu z chabrem bławatkiem przyniesie ulgę i ukojenie zmęczonym, a także obolałym oczom. Zastosowany z aloesem zmniejszy nadmierne rogowacenie naskórka okolic oczu, a także przyniesie delikatne uczucie odświeżenia. Ziele świetlika łączy się również z przeciwzapalnym rumiankiem pospolitym, z kojącym ekstraktem z zielonej herbaty, arniką wpływającą pozytywnie na rozszerzone naczynka krwionośne, czy antyoksydacyjną luteiną. Szeroka oferta preparatów na okolicę oczu zawierających ekstrakt ze świetlika lekarskiego lub łąkowego umożliwia dobór kosmetyku odpowiedni do pielęgnacji skóry w zależności od jej i naszych potrzeb.

Preparaty ziołowe na okolice oczu należy stosować zewnętrznie rano i wieczorem lub w zależności od potrzeb, delikatnie wmasowując je opuszkami palców w okolicę oczu i powiek i pozostawić do wchłonięcia. Należy omijać wprowadzenie kosmetyku bezpośrednio do worka spojówkowego. Również nie należy stosować w przypadku wystąpienia stanów zapalnych wymagających leczenia farmakologicznego.

Ziele świetlika w medycynie wykorzystywane jest głównie zewnętrznie w formie naparów oraz kropli do leczenia stanów zapalnych oczu i powiek. Serie preparatów ze świetlikiem stanowią doskonały uzupełniający zestaw kosmetyków do kompletnej pielęgnacji delikatnej i wrażliwej skóry wokół powiek a także oczu. Codzienna pielęgnacja tej okolicy, zwłaszcza u osób ze skłonnością do podrażnień i porannych obrzęków, umożliwi uzyskanie pozytywnych efektów. Ze względu na brak występowania negatywnych skutków związanych z miejscowym stosowaniem specyfików zawierających świetlik lekarski oraz łąkowy, wydaje się, że pacjenci nadal chętnie będą sięgali po preparaty ziołowe [1,2].

Przypisy:

  1. Matysik-Woźniak A., Matysik E., Weryszko-Chmielewska E., Paduch R. Wykorzystanie ziół w leczeniu zapalenia spojówek – wybrane aspekty. Zdr Publ 2011; 121(1): 10-108.
  2. Znajdek-Awiżeń P., Studzińska-Sroka E., Bylka W. Ziele świetlika – działanie i zastosowanie lecznicze, stan badań. Postępy Fitoterapii 2013; 4: 256- 259.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Retinoidy i ich wielokierunkowe działanie na skórę

    Termin „retinoidy" obejmuje naturalne i syntetyczne związki będące analogami retinolu (witamina A). Należy pamiętać, że witamina A jest nazwą zwyczajową i dotyczy grupy związków występujących głównie w tłuszczach pochodzenia zwierzęcego, natomiast aktywność witaminy A wykazuje także β-karoten (prowitamina A), występujący w roślinach.

  • Dermokosmetyki jako podstawa pielęgnacji skóry atopowej

    Skóra atopowa jest szczególnie wrażliwa, skłonna do podrażnień i alergii. Cechuje ją zaczerwienienie, suchość i pękanie oraz silne swędzenie. Prawidłowa pielęgnacja skóry stanowi podstawę leczenia, zarówno w fazie zaostrzenia zmian skórnych, jak i ich remisji. Głównym celem terapeutycznym jest odtworzenie zaburzenia funkcjonowania bariery skórno–naskórkowej, zmniejszenie nadmiernej suchości skóry i rozwoju wtórnego nadkażenia.

  • Kosmetyk naturalny a ekologiczny

    Na rynku kosmetycznym, od pewnego czasu, swoją obecność coraz silniej manifestują kosmetyki ekologiczne i organiczne. Często nazywane bywają bio- lub eko- kosmetykami. Konsumenci coraz chętniej sięgają po linie tzw. naturalne, gdyż uważają, że są one bezpieczniejsze, zdrowsze i skuteczniejsze od produktów tradycyjnych.

  • Świąteczny prezent z apteki

    Zbliża się jedno z najpiękniejszych świąt w całym roku kalendarzowym. Okres Bożego Narodzenia jest w szczególny sposób celebrowany przez ludzi. Ten piękny czas spędzamy z najbliższymi. To wspaniałe i magiczne Święto kojarzy się nam z dzieciństwem, zapachem świerku i piernika, a także z tradycją wspólnego kolędowania, wigilijnej wieczerzy oraz radością obdarowanych przez nas bliskich. Jak sprawić, aby i w tym roku prezenty spod choinki były trafione i równie cieszyły naszą rodzinę i przyjaciół?

  • Zimowa ochrona skóry maluszka

    Skóra naszego dziecka, ponieważ różni się od skóry dorosłego człowieka, wymaga specjalnej pielęgnacji. W okresie jesienno-zimowym jest ona szczególnie narażona na działanie czynników środowiskowych tj. mróz, duże wahania temperatur, czy suche powietrze. Wszystko to wpływa na kondycję skóry naszego dziecka i może powodować jej wysuszenie, popękanie czy nawet i odmrożenie. Jak zatem prawidłowo pielęgnować skórę maluszka? Jakich kosmetyków używać wychodząc z malcem na zimowy spacer?

  • Kosmetyki na narciarski urlop. Co ze sobą zabrać?

    Sezon na zimowe szaleństwa w pełni. Wiele osób właśnie wybiera się na swój długo wyczekiwany urlop na narty. Ekwipunek narciarski to nie tylko sprzęt tj. buty narciarskie, gogle czy same narty, ale również odpowiednio przygotowana kosmetyczka. Zatem pakując swoją walizkę na zimowe ekscytujące wojaże, nie zapomnijmy o środkach pielęgnujących. W wyborze odpowiednich produktów na pewno pomoże poniższa zimowa lista.

  • Pielęgnacja skóry po zabiegach dermatologicznych okiem kosmetologa

    Zabiegi z zakresu medycyny estetycznej oraz dermatologii cieszą się niezwykłą popularnością wśród kobiet oraz mężczyzn. Pacjenci, w zależności od problemu, z jakim przyszli do specjalisty, są kierowani na różnego rodzaju terapię, która może być bardziej lub mniej inwazyjna. Niemniej jednak po wyjściu z gabinetu lekarskiego pozostają oni dalej pod stałą kontrolą i opieką dermatologa czy kosmetologa. Skóra po wykonaniu różnego typu kuracji powinna podlegać prawidłowemu procesowi gojenia się i regeneracji. W tym czasie niezwykle ważna jest prawidłowa pielęgnacja, która przyspieszy ten proces.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij