Choroba Gravesa-Basedova – objawy, rozpoznanie, leczenie
Michał Posmykiewicz

Choroba Gravesa-Basedova – objawy, rozpoznanie, leczenie

Do tej pory nie udało się ustalić etiopatogenezy choroby Gravesa-Basedova, wiadomo jedynie, że jest chorobą autoimmunologiczną. Występuje zdecydowanie częściej u kobiet (nawet 10 razy częściej), co z kolei może sugerować wpływ estrogenów na rozwój schorzenia. Ponadto zaobserwowano, że choroba częściej rozwija się po silnych sytuacjach stresowych. Co jeszcze warto o niej wiedzieć?

Choroba Gravesa i Basedova to choroba autoimmunologiczna, w której autoantygenem jest receptor TSH (TSHR). Jego pobudzenie przez przeciwciała anty-TSHR powoduje zwiększone wydzielanie hormonów tarczycy i objawy nadczynności tarczycy, ponadto stymuluje wzrost tarczycy i rozwój jej unaczynienia. Uruchomienie mechanizmów odpowiedzi komórkowej przeciwko temu samemu antygenowi występującemu w komórkach tkanki łącznej oczodołów i skóry prowadzi do pozostałych objawów choroby.
Spis treści:
  1. Objawy choroby Gravesa-Basedova
  2. Rozpoznanie choroby
  3. Leczenie

Choroba Gravesa-Basedova – jakie są objawy?

W przebiegu choroby Gravesa-Basedova typowe są objawy związane z nadczynnością tarczycy:
  • spadek masy ciała, często pomimo dobrego apetytu;
  • wzmożona potliwość i nietolerancja ciepła;
  • osłabienie;
  • niepokój, drażliwość, pobudzenie, trudności w skupieniu uwagi, bezsenność;
  • wzmożona potliwość skóry, skóra staje się gładka i aksamitna, poza tym często jest też ciepła, zaróżowiona;
  • szybko przetłuszczające się włosy;
  • przyspieszona czynność serca (tachykardia), wzrost ciśnienia tętniczego krwi;
  • uczucie kołatania serca, często niemiarowa czynność serca, szmer skurczowy nad sercem;
  • zmniejszenie masy i siły mięśniowej, nadmierna męczliwość;
  • powiększenie obwodu szyi na skutek powstawania wola;
  • częste wypróżnienia lub nawet biegunka;
  • czasami zmniejszenie libido, rzadkie miesiączki lub nawet brak miesiączki, zaburzenia wzwodu u mężczyzn, ginekomastia
W przebiegu choroby Gravesa-Basedova stwierdza się okresy zaostrzeń i remisji. Do objawów choroby należą także: obrzęk przedgoleniowy (objawy autoimmunologicznego zapalenia skóry) i akropachia tarczycowa (pogrubiałe i zaokrąglone palce rąk, objaw bardzo rzadki).
Poza typowymi objawami nadczynności tarczycy w przebiegu choroby Gravesa-Basedova bardzo charakterystyczne jest też powstawanie orbitopatii. Orbitopatia tarczycowa to zespół objawów ocznych wywołanych immunologicznym zapaleniem tkanek miękkich oczodołu, prowadzący do przejściowego lub trwałego uszkodzenia wzroku. Orbitopatia ujawnia się razem z nadczynnością tarczycy lub później, zwykle w przeciągu 18 miesięcy. Może też ewentualnie wyprzedzać objawy nadczynności tarczycy, bardzo rzadko występuje jako pojedynczy objaw choroby Gravesa-Basedova.
Czy wiesz, że na DOZ.pl znajdziesz leki hormonalne na receptę, które przepisał Ci lekarz?
Chorzy skarżą się na ból gałek ocznych, pieczenie, swędzenie, łzawienie. Typowe jest pogorszenie ostrości wzroku, uczucie piasku pod powiekami, światłowstręt, podwójne widzenie. W badaniu lekarz obserwuje wytrzeszcz gałek ocznych, obrzęk powiek, zaczerwienienie spojówek i ograniczenie ruchomości gałek ocznych. Zagrożenie utratą wzroku pojawia się, kiedy dochodzi do owrzodzenia rogówki z powodu niedomykalności powiek oraz w razie ucisku na nerw wzrokowy. Czasami mówi się też o wytrzeszczu złośliwym – jest to ciężka postać orbitopatii, w przebiegu której występuje bardzo duże ryzyko trwałych powikłań.
Orbitopatię tarczycową można podzielić na kilka typów. W podziale tym uwzględnia się aktywność zapalenia autoimmunologicznego. Wyróżnia się zatem orbitopatię przebiegającą z zagrożeniem utraty wzroku (kiedy dojdzie do uszkodzenia rogówki lub uszkodzenia nerwu wzrokowego), orbitopatię ciężką lub umiarkowaną oraz orbitopatię łagodną.
Choroba Gravesa-Basedova - objawy
Typowe objawy choroby Gravesa-Basedova

Rozpoznanie choroby Gravesa-Basedova

Ponieważ w przebiegu choroby zwykle obecne są objawy nadczynności tarczycy oraz charakterystyczny wytrzeszcz gałek ocznych, zwykle pierwsze podejrzenie choroby lekarz stawia na podstawie obrazu klinicznego. Dodatkowo należy wykonać badania laboratoryjne, które potwierdzą lub ewentualnie wykluczą chorobę. Przede wszystkim należy oznaczyć poziom TSH, który będzie zmniejszony.
Oznacza się również poziomy wolnych hormonów tarczycy (tyroksyny i trójjodotyroniny) – poziomy te są przeważnie zwiększone lub znacznie rzadziej prawidłowe. Konieczne jest też stwierdzenie podwyższonego miana przeciwciał anty-TSHR. Dodatkowo wykonuje się USG tarczycy – zwykle stwierdza się hipoechogeniczny miąższ, tarczyca jest zazwyczaj powiększona, często obecne są też na niej guzki. Wykonuje się też tomografię komputerową lub rezonans magnetyczny oczodołów, aby ocenić tkanki miękkie oczodołu, jego ściany kostne, pogrubienie mięśni zewnętrznych gałki ocznej, jak również aby móc ocenić obrzęk lub zwłóknienie mięśni gałki ocznej.

Powiązane produkty

Jak wygląda leczenie choroby Gravesa-Basedova?

Przede wszystkim po rozpoznaniu choroby, należy dążyć do uzyskania stanu eutyreozy, czyli stanu, w którym tarczyca pracuje prawidłowo (nie jest ani nadczynna, ani niedoczynna). Aby uzyskać taki stan, stosuje się leki wykorzystywane do leczenia nadczynności tarczycy, przede wszystkim jest to tiamazol, czasami także propylotiouracyl. Jeśli celem leczenia jest uzyskanie remisji immunologicznej, to optymalny czas leczenia wynosi 18 miesięcy. Jeśli nie pomaga leczenie farmakologiczne, wtedy pacjent jest leczony jodem promieniotwórczym I131.
W ponad 75% przypadków wystarcza podanie pacjentowi jednorazowej dawki jodu radioaktywnego. Czasami zachodzi potrzeba leczenia operacyjnego – zwykle w sytuacji, kiedy pacjent cierpi z powodu ciężkiej orbitopatii. Przeważnie wykonuje się całkowite (radykalne) lub prawie całkowite wycięcie tarczycy. W czasie trwania choroby należy leczyć także orbitopatię tarczycową. Do leczenia stosuje się leki przeciwzapalne, zazwyczaj lekami pierwszego rzutu są glikokortykosteroidy. Ponadto czasami wykorzystuje się napromienianie oczodołów. Aby leczyć trwałe następstwa orbitopatii, niekiedy konieczny jest zabieg operacyjny.
Choroba Gravesa-Basedova jest schorzeniem wymagającym stałej opieki endokrynologa i właściwego leczenia. Leczenie, zanim dojdzie do stanu eutyreozy, często bywa długie. Pacjent wymaga też systematycznych kontroli u endokrynologa nawet po jej osiągnięciu. Należy jednak pamiętać, że nieleczona nadczynność tarczycy może doprowadzić do przełomu tarczycowego, który jest groźny dla zdrowa, a nawet życia. Nieleczona orbitopatia tarczycowa może natomiast doprowadzić nawet do ślepoty! Dlatego ważne jest, aby po zaobserwowaniu u siebie niepokojących objawów nie czekać, tylko niezwłocznie skonsultować się ze swoim lekarzem!

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Grzybica odbytu – objawy i leczenie. Czy domowe sposoby pomogą wyleczyć grzybicę okolic odbytu?

    Grzybica odbytu to schorzenie, które mimo swojej powszechności wciąż bywa tematem wstydliwym. Wywoływana jest najczęściej przez drożdżaki z rodzaju Candida i objawia się przede wszystkim uporczywym świądem, pieczeniem oraz zaczerwienieniem skóry wokół odbytu. Przyczynami rozwoju grzybicy mogą być zarówno zaburzenia mikroflory jelitowej, jak i czynniki zewnętrzne takie jak niewłaściwa higiena czy noszenie nieprzewiewnej bielizny. Leczenie wymaga nie tylko zastosowania preparatów przeciwgrzybiczych, ale również zmiany nawyków oraz dbałości o higienę. W niniejszym artykule omówimy charakterystykę grzybicy odbytu, jej objawy, przyczyny oraz metody terapii, a także zwrócimy uwagę na specyfikę tej choroby u dzieci oraz najczęściej pojawiające się pytania pacjentów.

  • Rabdomioliza – rozpad mięśni. Objawy, przyczyny i leczenie

    Rabdomioliza jest poważnym zaburzeniem, w którym dochodzi do gwałtownego rozpadu mięśni szkieletowych i uwolnienia ich składników do krwiobiegu. Proces ten może prowadzić do poważnych komplikacji, takich jak ostra niewydolność nerek czy zaburzenia równowagi elektrolitowej, zagrażających życiu pacjenta. Dogłębna znajomość mechanizmów powstawania, charakterystycznych objawów oraz metod leczenia rabdomiolizy jest niezbędna zarówno dla specjalistów medycznych, jak i osób zagrożonych tym schorzeniem, ponieważ szybkie rozpoznanie i odpowiednia terapia znacząco poprawiają rokowanie i minimalizują ryzyko trwałych uszkodzeń.

  • Wszawica – objawy i leczenie. Jak pozbyć się wszy?

    Czym jest wszawica i jakie jej rodzaje można wyróżnić? Jak rozpoznać wszy i gnidy oraz jak je zwalczać? Czy choroba może mieć jakieś powikłania? Wyjaśniamy, jak rozpoznać i leczyć wszawicę oraz co zrobić, by zapobiegać jej w przyszłości.

  • Liszaj płaski – objawy i przyczyny. Jakie są sposoby leczenia liszaja?

    Liszaj płaski to choroba, która potrafi zaskoczyć swoją przewlekłością i różnorodnością objawów. Schorzenie to często utrudnia codzienne funkcjonowanie pacjentów. Choć zmiany skórne mogą wydawać się jedynie powierzchownym problemem, ich podłoże sięga głębokich zaburzeń immunologicznych, które wymagają precyzyjnej diagnozy i wieloaspektowego leczenia. Poznanie mechanizmów powstawania, charakterystycznych symptomów oraz dostępnych metod terapeutycznych pozwala nie tylko lepiej zrozumieć tę złożoną dermatozę, ale także skuteczniej z nią walczyć i poprawić komfort życia pacjentów.

  • Użądlenie osy lub pszczoły – pierwsza pomoc

    W większości przypadków użądlenia nie wywołują poważniejszych objawów i nie wymagają interwencji lekarza, ale niekiedy konieczne jest wykluczenie poważniejszych skutków, takich jak choroby przenoszone przez owady, reakcje anafilaktyczne czy infekcje wtórne. Miejsce użądlenia najlepiej od razu umyć wodą z mydłem, a następnie przyłożyć zimny okład. Leczenie może polegać na stosowaniu leków przeciwhistaminowych, łagodnych środków przeciwbólowych oraz maści zawierających kortykosteroidy. Długoterminowe konsekwencje użądleń mogą obejmować blizny lub przebarwienia pozapalne. W celu zapobiegania użądleniom zaleca się stosowanie repelentów oraz noszenie odzieży ochronnej.  

  • Wszawica odzieżowa – jak rozpoznać i jak zwalczać?

    Ukąszenia wszy odzieżowej objawiają się zmianami skórnymi i uporczywym swędzeniem. Jak rozpoznać, że ślady na skórze to właśnie ugryzienia wszy odzieżowych? Co zrobić z ubraniami i jak skutecznie zwalczyć tego pasożyta? W poniższym artykule przedstawiamy objawy wszawicy odzieżowej oraz metody leczenia i usuwania tego rodzaju wszy.

  • Szczepienie przeciw krztuścowi dla dorosłych – kto i kiedy powinien się zaszczepić?

    We współczesnej medycynie profilaktyka chorób zakaźnych pełni nieocenioną rolę w zapobieganiu poważnym schorzeniom. Jest to szczególnie istotne w przypadku krztuśca – choroby, która zagraża nie tylko dzieciom, ale także dorosłym, zwłaszcza tym z obniżoną odpornością. Z tego względu szczepienie przeciwko krztuścowi dla dorosłych jest coraz częściej rekomendowane przez specjalistów, którzy podkreślają znaczenie regularnych dawek przypominających i ochronę szczególnie narażonych grup.

  • Irygacja pochwy – co to jest i kiedy się ją wykonuje?

    Irygacja pochwy to zabieg higieniczny, który polega na przepłukiwaniu wnętrza pochwy specjalnymi roztworami, mający na celu przywrócenie jej naturalnej równowagi oraz wsparcie leczenia różnych dolegliwości intymnych. Choć praktyka ta bywa kontrowersyjna i wymaga ostrożności, odpowiednio przeprowadzona może przynieść korzyści zdrowotne. W niniejszym artykule szczegółowo omówimy, czym jest irygacja pochwy, kiedy i jak ją stosować, jakie są przeciwwskazania oraz najczęściej pojawiające się pytania dotyczące tej procedury.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl