Propyltiouracyl, Propylthiouracilum - Zastosowanie, działanie, opis

Propylotiouracyl znalazł zastosowanie w leczeniu nadczynności tarczycy, lek ze względu na hamowanie wydzielania hormonów tarczycowych (tyroksyny i trijodotyroniny) jest wykorzystywany w:

• terapii choroby Gravesa-Basedowa;
• przygotowaniu do tyroidektomii (usunięcia gruczołu tarczowego);
• w łagodzeniu przełomów tarczycowych;
• w przygotowaniu do zabiegu naświetlania jodem promieniotwórczym oraz w terapii autonomicznego gruczolaka gruczołu tarczowego. 

Propylotiouracyl jest substancją hamującą uwalnianie hormonów tarczycy, co znalazło zastosowanie w leczeniu jej nadczynności. Lek jest stosowany doustnie w trakcie posiłku, zazwyczaj co 6-8 godzin. 

Zwykle stosowana dawka dobowa propylotiouracylu dla dorosłych wynosi od 100 mg do 300 mg. W niektórych ciężkich przypadkach nadczynności tarczycy zalecane jest zwiększenie dawki do 400-600 mg na dobę. 

Jeśli u pacjenta uda się uzyskać stan eutyreozy (prawidłowy poziom hormonów tarczycy w osoczu), dawka może zostać zredukowana do tzw. dawki podtrzymującej. Leczenie propylotiouracylem może trwać około dwóch lat, w większości przypadków zauważalna poprawa następuje już po trzech miesiącach.

Dawkę dobową propylotiouracylu należy dostosować w przypadku:

• dzieci poniżej dziesiątego roku życia. Zazwyczaj stosowana dawka wynosi maksymalnie 150 mg na dobę;
• osób starszych, zalecane jest zmniejszenie dawki propylotiouracylu;
• niewydolności wątroby;
• niewydolności nerek. 

Propylotiouracyl jest przeciwwskazany w przypadku wystąpienia nadwrażliwości na tę substancję czynną lub inne pochodne tiouracylu i tyreostatyki. Ponadto leku nie należy stosować również w przypadku:

• pacjentów z zaburzeniami hematologicznym, takimi jak agranulocytoza (znaczny spadek granulocytów we krwi), leukopenii (spadek stężenia białych krwinek w osoczu), niedokrwistości;
• współistniejącej niewydolności wątroby;
• pacjentów z nadczynnością tarczycy przebiegającą ze znacznym powiększeniem wola (ryzyko ucisku na tchawicę).

Propylotiouracyl należy stosować rozważnie u osób z zaburzeniami czynności nerek. Szczególną ostrożność powinni zachować pacjenci z współistniejącymi zaburzeniami czynności wątroby, ze względu na pewne prawdopodobieństwo wystąpienia ciężkiego uszkodzenia wątroby. 

Lek należy stosować z zachowaniem należytej ostrożności w grupie pacjentów, u których występowały wcześniej komplikacje związane ze stosowaniem innych tyreostatyków z grupy tioamidów.

Propylotiouracyl powinno się podawać przed stosowaniem jodu promieniotwórczego, a także po jego podaniu ze względu na przyspieszenie uzyskania prawidłowego poziomu hormonów tarczycy. Należy zachować ostrożność podczas stosowania leku u pacjentów przed zabiegami chirurgicznymi.

Podczas terapii z wykorzystaniem propylotiouracylu, zalecane jest systematyczne wykonywanie badań krwi. Powodem jest ryzyko wystąpienia spadku poziomu granulocytów i białych krwinek w osoczu. Należy zwrócić uwagę na pojawienie się takich objawów jak: ból gardła, gorączka, złe samopoczucie. 

Propylotiouracyl może zaburzać działanie leków przeciwzakrzepowych. Prawdopodobnie jest to efektem zmniejszonego metabolizmu czynników krzepnięcia. W przypadku jednoczesnego stosowania tych leków zalecane jest częstsze badanie INR (standaryzowany współczynnik międzynarodowy).

Substancja czynna może powodować wystąpienie niedoczynności tarczycy lub stanu zapalnego naczyń krwionośnych. W przypadku pojawienia się jego symptomów należy natychmiast zasięgnąć porady lekarskiej i odstawić lek. 

Wpływ pokarmu na wchłanianie propylotiouracylu nie ma większego znaczenia w terapii, jednak pożywienie może zarówno zmniejszać jak i zwiększać absorpcję leku z przewodu pokarmowego. 

Prawidłowe zakończenie leczenia nadczynności tarczycy z wykorzystaniem propylotiouracylu, może spowodować normalizację procesów metabolizmu i eliminacji innych leków. Po zakończeniu terapii propylotiouracylem może być konieczne dostosowanie dawek przyjmowanych preparatów.

Stosowanie propylotiouracylu podczas ciąży jest dopuszczalne, jednak zarówno matka jak i płód powinny być uważnie monitorowane. Substancja lecznicza przenika przez łożysko, lecz proces ten jest ograniczony w stosunku do innych tyreostatyków (tiamazol). Stężenie propylotiouracylu w krążeniu płodowym jest niewielkie w porównaniu do stężenia we krwi matki. Badania nie potwierdziły wpływu leku na zwiększenie występowania wad wrodzonych u noworodków, urodzonych przez matki przyjmujące propylotiouracyl podczas trwania ciąży.
Nie można jednak wykluczyć ryzyka wystąpienia wad wrodzonych, a także pojawienia się niedoczynności tarczycy u płodu. 

Biorąc pod uwagę powyższe czynniki, podczas stosowania propylotiouracylu w ciąży konieczne jest monitorowanie dziecka jak i matki, a dawka leku powinna być najmniejsza jak to możliwe. 

Stosowanie propylotiouracylu jest zgodne z karmieniem piersią. Niewielkie dawki leku zaobserwowano w mleku matki, jednak były to ilości nieistotne klinicznie. Podczas terapii propylotiouracylem i jednoczesnym karmieniu piersią nie zaleca się podawania lewotyroksyny. 

Ze względów bezpieczeństwa, podczas karmienia piersią przez matkę przyjmującą propylotiouracyl, zalecane jest monitorowanie noworodka pod kątem rozwoju tarczycy,

Do tej pory nie zgłoszono przypadków przedawkowania propylotiouracylu. W przypadku przewlekłego przedawkowania możliwe jest pojawienie się lub rozrost wola. Ponadto mogą wystąpić mniej charakterystyczne objawy, takie jak: zawroty i ból głowy, nudności, zmęczenie, przyrost masy ciała, uczucie chłodu, świąd, apatia, ból mięśni.

Propylotiouracyl jest tyreostatykiem, którego działanie polega na zaburzeniu procesu przyłączania jodu do reszt tyrozylowych cząsteczki tyreoglobuliny. Ponadto lek powoduje również spadek częstotliwości wiązania się ze sobą cząsteczek monojodotyrozyny i dijodotyrozyny, efektem tego jest zmniejszenie stężenia trijodotyroniny i tyroksyny w osoczu. 

Mechanizm działania propylotiouracylu opiera się na zmniejszeniu aktywności peroksydazy tarczycowej, odpowiedzialnej za utlenienie atomu jodkowego do anionu podjodynowego. Z kolei anion podjodynowy jest niezbędny w procesie jodowania reszt tyrozylowych tyreoglobuliny w procesie powstawania mono i dijodotyrozyny. Ponadto lek nieodwracalnie łączy się z peroksydazą tyrozynową, co upośledza również proces przeprowadzenie mono i dijodotyrozyny w postać wolnych rodników i produkcji hormonów tarczycy czyli trijodotyroniny i tyroksyny. 

Badania potwierdziły również zdolność propylotiouracylu do inhibicji procesu odjodowania tyroksyny do trijodotyroniny we krwi. Tego działania nie wykazują inne tyreostatyki (tiamazol).

Substancja lecznicza dobrze wchłania się z przewodu pokarmowego. Po podaniu doustnym maksymalne stężenie w osoczu występuje po upływie około dwóch godzin. Biodostępność po podaniu wynosi od 50% do 95%,

Propylotiouracyl występuje w połączeniach z białkami osocza na poziomie 75-82%. Lek w znacznym stopniu kumuluje w komórkach tarczycy, gdzie trafia na zasadzie transportu aktywnego. 

Propylotiouracyl ulega metabolizmowi w wątrobie. W większości przypadków bierze udział w reakcji sprzęgania z kwasem glukuronowym. W znacznie mniejszym stopniu powstają pochodne z kwasem siarkowym. Okres półtrwania wynosi od jednej do dwóch godzin. 

Lek jest wydalany z moczem, w niewielkim stopniu w postaci niezmienionej. Większą cześć wydalonego propylotiouracylu stanowią jego pochodne glukuronidowe.