Młody mężczyzna palący papierosy
Ewelina Sochacka

Od palenia papierosów maleje mózg – najnowsze wyniki badań

To, że palenie papierosów jest szkodliwe, nikogo już nie dziwi. Według danych Światowej Organizacji Zdrowia na całym świecie jest około 1,3 mld ludzi uzależnionych od palenia. Przyjmuje się, że w ciągu najbliższych lat liczba palaczy znacząco się zmniejszy. To dobrze, biorąc pod uwagę najnowsze wyniki badań Amerykanów, według których palenie wyraźnie zmniejsza objętość mózgu.

Palenie papierosów wpływa na mózg

Być może właśnie udało się wyjaśnić, dlaczego u osób, które palą papierosy, częściej diagnozuje się demencję starczą związaną z wiekiem (w tym także chorobę Alzheimera). Naukowcy z Washington University School of Medicine w St. Louis opublikowali wyniki swoich badań, w których opisują proces utraty tkanek mózgu oraz zmniejszenie jego objętości na skutek palenia papierosów.

Badacze przyznają, że wiele zespołów pracujących nad wpływem palenia papierosów na organizm brało i bierze pod uwagę przede wszystkim te narządy, które są niemalże bezpośrednio narażone na szkodliwe działanie palenia – płuca i serce. Stosunkowo niedawno zaczęto bardziej szczegółowo przyglądać się innym układom, w tym także układowi nerwowemu, gdzie mózg jest bez wątpienia najważniejszy.

Jak wyglądało badanie? Co udało się udowodnić?

Korzystając z danych zgromadzonych w brytyjskim Biobanku (UK Biobank), badacze przeanalizowali dane pochodzące od ponad 32 tysięcy osób. Wzięto pod uwagę informacje dotyczące:

  • objętości mózgu pacjentów (parametr oceniano z wykorzystaniem rezonansu magnetycznego głowy);
  • historii palenia papierosów;
  • genetycznej predyspozycji do nałogu.
Według wyników analiz i porównań udało się udowodnić, że palenie papierosów jest silnie powiązane ze zmniejszoną objętością mózgu. Nie bez znaczenia była liczba wypalanych dziennie paczek – im więcej dana osoba paliła, tym mniejsza była objętość jej mózgu. Najbardziej narażona była istota szara tego organu.

Ważnym czynnikiem było także obciążenie genetyczne, przez które niektórzy szybciej i wcześniej wpadali w „szpony nałogu”, ciężej było im także rzucić palenie.

Powiązane produkty

Czym jest zmniejszona objętość mózgu?

Naukowcy łączą zmniejszanie się objętości mózgu z procesem starzenia, ponieważ mózg fizjologicznie maleje wraz z wiekiem. Jak udowodniono, w przypadku osób palących proces starzenia się jest w pewnym sensie nasilony i przedwczesny. To z kolei przekłada się na wyższe ryzyko rozwoju demencji starczej i to o wiele wcześniej, niż ma to miejsce w większości przypadków.

Co najgorsze, według badaczy redukcja tkanek mózgu to degeneracje nieodwracalne. Przeanalizowano dane dotyczące byłych palaczy, u których nawet po rzuceniu nałogu nie zaobserwowano zwiększenia objętości mózgu – pozostał zmniejszony w porównaniu do osób, które nigdy nie paliły. Jedynym czynnikiem, na który mamy wpływ, jest samo palenie papierosów. Wprawdzie rzucenie palenia nie spowoduje powrotu do tzw. normy, ale według obserwacji powstrzymuje dalsze zmniejszanie się mózgu.

Wpływ palenia na mózg

Badania sprzed 8 lat, które przeprowadzili naukowcy z Kanady i Szkocji, jasno pokazują, że palenie tytoniu może skutkować zmniejszeniem grubości kory mózgowej, czyli utratą szarych komórek. Taka degeneracja mózgu może upośledzić podstawowe procesy poznawcze, w tym także właściwe posługiwanie się językiem, umiejętność skupienia uwagi, percepcji i zapamiętywania faktów.

Według kolejnych brytyjskich badań palenie papierosów może wpłynąć na rozwój choroby afektywnej dwubiegunowej i depresji. Co więcej, palenie podnosi ryzyko hospitalizacji z powodu chorób psychicznych aż o 250%.

  1. Y. Chang i in., Investigating the Relationship Between Smoking Behavior and Global Brain Volume, [online] https://www.bpsgos.org/article/S2667-1743(23)00136-2/fulltext [dostęp:] 27.12.2023
  2. L. Balbuena i in., Using polygenic risk scores to investigate the evolution of smoking and mental health outcomes in UK biobank participants, [online] https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/acps.13601 [dostęp:] 27.12.2023.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

logo Telemedi

Usługę zdalnej konsultacji z lekarzem świadczy Telemedi.
Regulamin świadczenia usługi dostępny jest tutaj.