kobieta siedzi na łóżku, dłonią zakrywa swoje usta, drugą ręką trzyma się za brzuch, nie chce zwymiotować, ma zatrucie pokarmowe
Maciej Toczek

Zatrucie pokarmowe – jak sobie pomóc? Co jeść i pić?

Zatrucie pokarmowe i wynikające z niego objawy potrafią być bardzo uciążliwe i mogą przysporzyć wielu niedogodności. Z tego względu warto wiedzieć, jak sobie z nimi radzić. Ile trwa zatrucie pokarmowe oraz jak mu zapobiegać?

  1. Zatrucie pokarmowe – jakie objawy wywołuje i ile dni trwa?
  2. Zatrucia pokarmowe – przyczyny
  3. Rodzaje zatruć pokarmowych
  4. Co na zatrucie pokarmowe u dorosłych?
  5. Jak zapobiegać zatruciom pokarmowym?

Zatrucie pokarmowe – jakie objawy wywołuje i ile dni trwa?

Zatrucie pokarmowe objawia się przede wszystkim biegunką (może dochodzić nawet do kilkunastu wypróżnień w ciągu doby), nudnościami oraz wymiotami, a także bólem brzucha. W zależności od patogenu infekcji towarzyszyć może również podwyższona temperatura ciała oraz ogólne osłabienie. Zatrucie pokarmowe i towarzyszące mu objawy nie utrzymują się długo – zwykle 1-3 dni. Czas trwania znacznej większości zakażeń nie przekracza tygodnia.

Zatrucia pokarmowe – przyczyny

Zatrucia pokarmowe wywoływane są najczęściej przez obecne w pożywieniu toksyny bakteryjne, same bakterie (np. Campylobacter, Yersinia, Escherichia coli, Salmonella, Shigella) lub też wirusy – np. norowirusy. W rzadkich sytuacjach do wystąpienia objawów mogą doprowadzić również substancje chemiczne obecne w pokarmie.

Powiązane produkty

Rodzaje zatruć pokarmowych

Jak zostało to już wcześniej wspomniane, za zatrucia pokarmowe i towarzyszące im objawy odpowiedzialne mogą być wirusy, bakterie, a w niektórych sytuacjach również grzyby.

Bakteryjne zatrucie pokarmowe

Najczęstszą przyczyną zatruć pokarmowych o etiologii bakteryjnej są: Campylobacter, Yersinia, Escherichia coli, Salmonella, Shigella, a niekiedy również toksyny gronkowcowe oraz laseczki Clostridioides. Do zakażenia dochodzi najczęściej na skutek spożycia surowego mięsa drobiowego, czerwonego mięsa, niepasteryzowanego mleka, nieświeżych jaj lub też skażonej wody. Objawy w przebiegu bakteryjnego zatrucia pokarmowego mogą obejmować nie tylko biegunkę czy wymioty, ale także wypróżnienia z obecnością krwi i podwyższoną temperaturę ciała. Szczególnie w przypadku dzieci stan pacjenta może być średni i może wymagać hospitalizacji.

Jak dochodzi do zatrucia pokarmowego?
Skąd się bierze zatrucie pokarmowe?

Wirusowe zatrucie pokarmowe

Zatrucia pokarmowe o etiologii wirusowej są najczęstszą przyczyną ostrych nieżytów żołądkowych. Jednym z głównych patogenów odpowiedzialnych za występowanie objawów z nimi związanych jest norowirus. W przebiegu zakażenia wirusowego głównym symptomem są liczne biegunkowe stolce bez innych domieszek takich jak np. krew. Mimo że w większości przypadków stan pacjenta pozostaje dobry, może dojść do szybkiego odwodnienia, a także do pojawienia się wysokiej gorączki, co może wymagać hospitalizacji.

Grzybicze zatrucie pokarmowe

Zatrucia pokarmowe spowodowane spożyciem grzybów są stosunkowo częste w Polsce. Również w tym przypadku objawy najczęściej zgłaszane przez pacjentów obejmują dolegliwości bólowe brzucha, nudności oraz biegunkę. Jeśli istnieje podejrzenie zatrucia spowodowanego spożyciem grzybów, konieczne jest sprowokowanie wymiotów, najlepiej do specjalnej torebki w celu ich analizy mikrobiologicznej. W wielu przypadkach zatrucie grzybami wymaga również pobytu szpitalnego z uwagi na ryzyko uszkodzenia wątroby na skutek działania specyficznych toksyn zawartych w komórkach grzybów.

Co na zatrucie pokarmowe u dorosłych?

Podstawowym działaniem w przypadku zatrucia pokarmowego jest leczenie objawowe pacjenta. W tym celu należy pamiętać o odpowiednim nawodnieniu – najlepiej wodą przegotowaną – oraz o stosowaniu doustnych płynów nawadniających. W przypadku dzieci, dla których smak elektrolitów może być trudny do zaakceptowania, zaleca się ich schłodzenie i podawanie w małych porcjach. Co więcej, w przypadku dorosłego po każdym epizodzie wymiotów lub biegunki wskazane jest przyjęcie szklanki wody lub jednej dodatkowej saszetki elektrolitów. Czas trwania biegunki może ulec skróceniu również dzięki stosowaniu probiotyków.

W leczeniu zatrucia pokarmowego nie ma konieczności stosowania antybiotykoterapii. W większości przypadków odnosi się to również do zakażenia bakteryjnego. Wyjątkiem jest sytuacja, w której lekarz po zebraniu wywiadu, przeprowadzeniu badania pacjenta oraz po ocenie stanu ogólnego stwierdzi wskazania do tego typu postępowania.

PREPARATY NA BIEGUNKĘ

PRODUKTY NA NUDNOŚCI

ZIOŁA

Zatrucie pokarmowe – jak się leczyć

Leczenie zatrucia pokarmowego obejmuje przede wszystkim nawodnienie oraz stosowanie probiotyków doustnych. W przypadku pojawienia się objawów w postaci gorączki lub dolegliwości bólowych można zastosować leki z paracetamolem. W terapii objawowej należy natomiast unikać preparatów zawierających niesteroidowe leki przeciwzapalne (takie jak np. ibuprofen) ze względu na ryzyko podrażnienia żołądka.

Kiedy zauważymy zmniejszenie objawów, dobrze jest zjeść coś bardzo lekkostrawnego, np. kleik ryżowy lub kukurydziany z odrobinką soli – jednocześnie nie zapominając o nawodnieniu. Najlepiej zacząć od niewielkiej porcji, aby żołądek zaczął „pracować”. Później do takiego kleiku można dodać np. marchewkę czy seler. Dobrze sprawdzą się także czerstwe bułki, sucharki czy chrupki kukurydziane. Można sięgnąć również po rzadki kisiel. Należy pamiętać, że wdrażanie kolejnych produktów do diety powinno odbywać się bardzo ostrożnie.

Jak zapobiegać zatruciom pokarmowym?

Zapobieganie zatruciom pokarmowym jest niekiedy trudne, gdyż produkty skażone często nie zmieniają swojego wyglądu, zapachu czy też walorów smakowych. Jeżeli jednak istnieje podejrzenie zepsucia produktów spożywczych, należy bezwzględnie zrezygnować z ich spożycia. Warto również dbać o odpowiednie przechowywanie żywności, spożywanie tylko pasteryzowanego nabiału, mycie owoców i warzyw, a także przestrzeganie podstawowych zasad higieny osobistej podczas jedzenia i przygotowywania posiłków.

  1. E. Kuchar, Zatrucie pokarmowe, Medycyna Praktyczna, [online] https://www.mp.pl/pacjent/choroby-zakazne/choroby/inne-rodzaje-zakazen/157482,zatrucie-pokarmowe [dostęp:] 21.09.2023.
  2. J. Ciećkiewicz, Zatrucie grzybami, [online] Medycyna Praktyczna, https://www.mp.pl/pacjent/pierwsza_pomoc/74676,zatrucie-grzybami [dostęp:] 21.09.2023.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Ostry ból brzucha – kiedy może być groźny?

    Ból brzucha zazwyczaj budzi niepokój, zwłaszcza jeżeli jest ostry i silny. Należy pamiętać, że nie każdy nagły ból brzucha spowodowany jest schorzeniem wymagającym leczenia w szpitalu. Dlatego warto umieć odróżnić błahą dolegliwość (wywołaną np. wzmożonymi ruchami robaczkowymi jelit) od objawów sugerujących poważną chorobę.

  • Ból brzucha po jedzeniu – skąd się bierze?

    Z bólem brzucha po jedzeniu spotkał się niemal każdy. Ale czy zawsze jest to problem związany wyłącznie z popełnionym błędem dietetycznym? Czy może też zwiastować chorobę?

  • Ból brzucha z lewej strony – co może oznaczać?

    Ból brzucha po lewej stronie może być wywołany przez chwilową niedyspozycję, ale jest także objawem poważnych chorób układu pokarmowego czy moczowego. Jakim schorzeniom towarzyszy? 

  • Domowe sposoby na ból brzucha – jakie będą pomocne?

    Bóle brzucha są jednymi z najpowszechniejszych objawów zgłaszanych przez pacjentów. Od ostrych, które są sygnałem ostrzegawczym o nagłym stanie zagrożenia zdrowia, po przewlekłe, trwające miesiącami i spowodowane przez czynnościowe zaburzenia układu pokarmowego. Zdecydowana większość tych dolegliwości to stany przejściowe, którym chcemy zaradzić samodzielnie w domu bez opieki lekarza. Ze względu na swoją powszechność ból brzucha próbuje się rozwiązywać domowymi poradami, często przekazywanymi z pokolenia na pokolenie. Kiedy i jak wykorzystywać domowe sposoby na ból brzucha?

  • Ból brzucha u dziecka – co go powoduje? Domowe sposoby na bolący brzuch dziecka

    Bolący brzuch u dziecka może wynikać ze złych nawyków żywieniowych, jak i świadczyć o stanie chorobowym małego pacjenta. Ze względu na różne przyczyny bólu, należy zastosować odmienne sposoby leczenia. Jak złagodzić ból brzucha u dziecka?  Kiedy udać się z dzieckiem do specjalisty? 

  • Rotawirusy u dzieci i dorosłych – szczepienia, objawy i leczenie zakażenia

    Rotawirusy są najczęstszą przyczyną wystąpienia ostrej biegunki infekcyjnej zwanej też grypą żołądkową. Do częstych objawów zakażenia zalicza się obfitą, wodnistą biegunkę, gorączkę, wymioty, cechy infekcji górnych dróg oddechowych oraz brak apetytu, a najbardziej narażone na zakażenie są dzieci.

  • Jelitówka u dzieci – przyczyny, objawy, leczenie grypy żołądkowej u dziecka

    Jelitówka u dzieci to potoczna nazwa ostrego nieżytu żołądkowo-jelitowego objawiającego się biegunką, wymiotami oraz bólami brzucha. Dziecko cierpiące na grypę jelitową musi uzupełniać elektrolity, aby zapobiec groźnemu odwodnieniu organizmu. W jaki sposób leczyć jelitówkę u dziecka?  

  • Wymioty u dziecka – przyczyny i skutki. Co robić, gdy dziecko wymiotuje?

    Ostatnio obserwujemy w Polsce gwałtowny wzrost liczby dzieci zgłaszających się do przychodni i szpitali z silnymi wymiotami. U dzieci wywoływane są one zwykle przez zakażenia wirusowe, bakteryjne, a także przez błędy dietetyczne. Co ma zrobić rodzic, gdy dziecko wymiotuje? Podpowiadamy.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl