Znieczulenie ogólne a miejscowe – różnice
Paulina Kłos-Wojtczak

Znieczulenie ogólne a miejscowe – różnice

Jeszcze sto lat temu pacjenci byli poddawani wszystkim operacjom bez żadnego rodzaju znieczulenia i w złych warunkach sanitarnych. Nic więc dziwnego, że większość z nich nie przeżywała spotkania z chirurgiem. Na szczęście dzisiaj komfort pacjenta jest znacznie wyższy, a podczas drobnych zabiegów, jak i poważniejszych operacji można skorzystać ze znieczulenia – ogólnego i miejscowego. Czym się różnią i jak działają?

  1. Znieczulenie ogólne – jak działa?
  2. Znieczulenie miejscowe – jak działa?
  3. Znieczulenie ogólne i miejscowe – bezpieczeństwo, skutki uboczne
  4. Znieczulenie ogólne czy miejscowe – które wybrać? Które do jakiego zabiegu?

Bólu doświadczył z pewnością każdy z nas. To naturalna reakcja organizmu, która tak naprawdę jest pozytywna, ponieważ informuje nas, że dzieje się coś niedobrego. Dzięki postępowi w dziedzinie medycyny i farmacji na rynku dostępne są środki przeciwbólowe, a anestezjolodzy mają możliwość całkowitego zablokowania odczuć bólowych u pacjentów poddawanych operacjom. Czym się różni znieczulenie ogólne od miejscowego?

Znieczulenie ogólne – jak działa?

Znieczulenie ogólne, czyli narkoza, opisywane jest w literaturze medycznej jako stan całkowitego uśpienia przebiegającego z czasowym wyłączeniem świadomości. Pacjenci twierdzą, że przypomina on sen. Warto jednak pamiętać, że stan ten jest znacznie głębszy niż fizjologiczny nocny odpoczynek. Jak wygląda cały proces?

Do zabiegu należy się odpowiednio przygotować. Anestezjolog wraz z całym personelem medycznym stopniowo doprowadza do uśpienia operowanego pacjenta przez podanie środków usypiających drogą dożylną. Całość trwa kilka minut. Zarówno w trakcie usypiania, jak i podczas całej operacji kontrolowanych jest wiele parametrów życiowych, w tym praca serca, utlenowanie krwi, a także ciśnienie tętnicze.

W trakcie narkozy dochodzi do depresji oddechowej i dlatego pacjent musi mieć założoną maskę tlenową, dzięki której zachowana jest wymiana tlenowa. Wszelkie reakcje na ból są całkowicie zniesione. Dochodzi również do zahamowania odruchów rdzeniowych, a także zwiotczenia mięśni szkieletowych. Po zakończonej operacji pacjent jest stopniowo wybudzany.

Czy po narkozie chce się spać? Początkowo tak. Całkowite wybudzenie może trwać nawet kilkanaście minut. Czego nie wolno robić po narkozie? Lekarze przestrzegają, aby bezpośrednio po wybudzeniu się z narkozy nie wstawać z łóżka. Taki szybki zryw może spowodować zawroty głowy i upadek.

Znieczulenie miejscowe – jak działa?

Znieczulenie miejscowe dzieli się na nasiękowe i powierzchniowe. To pierwsze dotyczy blokady zakończeń nerwowych i włókien. Wybrane miejsce ostrzykuje się środkiem o działaniu znieczulającym, np. lidokainą i prokainą. Znieczulenie nasiękowe najczęściej przeprowadza się na fotelu dentystycznym. To drugie z kolei jest znacznie mniej inwazyjne i dotyczy błony śluzowej i skóry. W takich przypadkach najczęściej stosuje się żele, aerozole i maści, które blokują powierzchniowe receptory bólu. Tego rodzaju uśmierzenie bólu stosowane jest np. w salonach kosmetycznych i tatuażu.

W trakcie znieczulenia miejscowego pacjent zachowuje przytomność i jest cały czas pytany o to, czy odczuwa ból. Jeśli odpowiedź jest twierdząca, błona śluzowa lub skóra jest smarowana ponownie.

Powiązane produkty

Znieczulenie ogólne i miejscowe – bezpieczeństwo, skutki uboczne

Każdy rodzaj znieczulenia niesie za sobą ryzyko powikłań i skutków ubocznych. Ponadto niektóre choroby oraz stany (np. ciąża czy laktacja) mogą być przeciwwskazaniem do stosowania któregokolwiek z nich.

W przypadku znieczulenia miejscowego częste efekty niepożądane to reakcje alergiczne na substancje czynne zawarte w środkach anestetycznych. Mogą pojawić się także lekkie drętwienia i mrowienia w miejscu zastosowania preparatu. Ponadto możliwe jest odczuwanie metalicznego posmaku w ustach, zawrotów głowy, a nawet wymiotowanie. W skrajnych przypadkach może dojść do niewydolności krążeniowo-oddechowej, a także wstrząsu anafilaktycznego.

Znieczulenie ogólne uważane jest za stosunkowo bezpieczne dla pacjentów, jednakże niepozbawione ryzyka powikłań. Często po zabiegach i operacjach pojawiają się chrypki, bóle gardła (co związane jest z obecnością rurki intubacyjnej), nudności i wymioty. Znacznie rzadziej pacjenci po znieczuleniu ogólnym mogą doświadczyć zaburzeń pracy serca i problemów z oddychaniem.

Znieczulenie ogólne czy miejscowe – które wybrać? Które do jakiego zabiegu?

Decyzja o wyborze rodzaju znieczulenia uzależniona jest od wielu czynników i podejmowana jest przez lekarza. Czynnikami, które decydują o tym, czy u danego pacjenta zastosuje się znieczulenie miejscowe czy też ogólne, są przede wszystkim: rodzaj wykonywanej operacji, wiek pacjenta, ogólny stan zdrowia, dostępność środków znieczulających, a także możliwe ryzyko pojawienia się reakcji alergicznych. Warto pamiętać o tym, że lekarz zawsze kieruje się bezpieczeństwem operowanego i tym, aby zapewnić stabilne warunki przeprowadzanych zabiegów.

  1. S. Malamed, Środki znieczulenia miejscowego, „Magazyn Stomatologiczny”, nr 9 2017.
  2. P. Jałowiecki, R. Rudner, W. Dziubdziela i in., Ocena jakości postępowania anestezjologicznego na podstawie opinii chorych o znieczuleniu. I. Okres przedoperacyjny, „Anestezjologia Intensywna Terapia”, nr 3 2001.
  3. W. Weigl, I. Szymusik, A. Borowska-Solonynko i in., Wpływ znieczulenia zewnątrzoponowego na poród, „Ginekologia Polska”, nr 81 2010.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Wrzodziejące zapalenie jelita grubego – przyczyny, objawy, leczenie, żywienie przy WZJG

    Wrzodziejące zapalenie jelita grubego (WZJG, colitis ulcerosa) jest rozlanym nieswoistym zapaleniem błony śluzowej odbytnicy lub odbytnicy i okrężnicy, prowadzącym w niektórych przypadkach do powstania owrzodzeń. Należy do grupy nieswoistych zapaleń jelit o niewyjaśnionej etiologii. Jak rozpoznać wrzodziejące zapalenie jelita grubego?

  • Łuszczyca paznokci – przyczyny, objawy, leczenie

    Łuszczyca jest przewlekłą zapalną chorobą skóry, przebiegającą z okresami remisji i zaostrzeń, na którą w Polsce choruje prawie milion osób. Choroba najczęściej występuje u rasy białej i w umiarkowanej strefie klimatycznej. Pierwsze objawy łuszczycy mogą wystąpić w dowolnym wieku, jednak zwykle pojawiają się we wczesnym okresie dorosłego życia lub później, około 50–60 roku życia. Łuszczyca charakteryzuje się występowaniem zmian chorobowych zarówno na skórze gładkiej, jak i na owłosionej skórze głowy, a także zmianami w obrębie płytek paznokciowych dłoni i stóp. W cięższych postaciach łuszczyca może również zająć stawy. Zmianom paznokciowym z reguły towarzyszą zmiany w obrębie skóry, chociaż zdarza się, że zmiany chorobowe obejmujące aparat paznokciowy wyprzedzają pojawienie się zmian skórnych nawet o dziesiątki lat.

  • Cytomegalia (CMV) – co to za choroba? Jakie są objawy?

    Cytomegalia jest chorobą wirusową, która wywoływana jest przez wirusa o nazwie Cytomegalovirus hominis, w skrócie CMV. Zakażenie wirusem cytomegalii jest bardzo szeroko rozpowszechnione, natomiast zdecydowana większość infekcji (ponad 99%) przebiega bezobjawowo i pacjent przez przypadek dowiaduje się, że w przeszłości przebył takie zakażenie. Jednak u płodów i noworodków ze względu na niedojrzałość układu odpornościowego, jak również u osób z wrodzonymi lub nabytymi zaburzeniami odpowiedzi immunologicznej, cytomegalia może przebiegać w sposób ostry, a obraz choroby może być bardzo różny.

  • Zakrzepica – przyczyny, objawy, profilaktyka zakrzepowego zapalenia żył powierzchniowych i głębokich

    Zakrzepica (zakrzepowe zapalenie żył) polega na powstaniu w naczyniu żylnym zakrzepu w wyniku zaburzonego przepływu krwi. Nieleczona prowadzi do groźnych powikłań, m.in. do zatorowości płucnej. Wyróżnia się zapalenie żył głębokich i powierzchniowych. Jakie objawy daje zakrzepica i w jaki sposób się ją leczy? Czy istnieją sposoby na to, by jej zapobiec?

  • Nadżerka szyjki macicy (ektopia) – przyczyny, objawy, metody leczenia

    Termin „nadżerka szyjki macicy” oznacza ubytek błony śluzowej. Często jest on nieprawidłowo stosowany na określenie ektopii, która jest zupełnie innym schorzeniem. Rzekoma nadżerka szyjki macicy (tak brzmi inna nazwa ektopii) to zastępowanie nabłonka płaskiego, który fizjologicznie pokrywa tarczę szyjki macicy, nabłonkiem gruczołowym. Zazwyczaj nie daje ona żadnych objawów, a kobieta dowiaduje się o jej istnieniu podczas rutynowego badania ginekologicznego. Kiedy ektopia wymaga szerszej diagnostyki i leczenia? Jakie metody usunięcia „nadżerki” szyjki macicy stosuje się najczęściej?

  • Gastrolog – czym się zajmuje? Jakie choroby leczy?

    Lekarz gastroenterolog jest specjalistą w zakresie chorób układu pokarmowego. Gastrolog diagnozuje i leczy pacjentów z problemami gastrycznymi. Jakimi konkretnie dolegliwościami się zajmuje? Kiedy warto się do niego udać? Czy do gastrologa jest potrzebne skierowanie? Odpowiadamy.

  • Atak paniki – jak wygląda? Co robić, gdy się pojawia?

    Ataki paniki są jednymi z najczęściej występujących zaburzeń lękowych, tuż po zespole lęku uogólnionego oraz fobii społecznej. Objawiają się nagłymi napadami silnego lęku, którym towarzyszą symptomy, takie jak: kołatanie serca, zawroty głowy, duszności, nadmierne pocenie się czy strach przed śmiercią. Dowiedz się, w jaki sposób można sobie poradzić, gdy pojawia się atak paniki.

  • Czego nie można robić przy nadżerce szyjki macicy ? Jak postępować po jej usunięciu?

    Nadżerka szyjki macicy jest rozpoznaniem, które może usłyszeć wiele kobiet w gabinecie ginekologicznym. Warto podkreślić jednak, że określenie „nadżerka” używane jest najczęściej w nieprawidłowy i potoczny sposób. Czym jest nadżerka oraz jak postępować po zabiegu jej usunięcia?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij