Znieczulenie ogólne a miejscowe – różnice
Paulina Kłos-Wojtczak

Znieczulenie ogólne a miejscowe – różnice

Jeszcze sto lat temu pacjenci byli poddawani wszystkim operacjom bez żadnego rodzaju znieczulenia i w złych warunkach sanitarnych. Nic więc dziwnego, że większość z nich nie przeżywała spotkania z chirurgiem. Na szczęście dzisiaj komfort pacjenta jest znacznie wyższy, a podczas drobnych zabiegów, jak i poważniejszych operacji można skorzystać ze znieczulenia – ogólnego i miejscowego. Czym się różnią i jak działają?
  1. Znieczulenie ogólne – jak działa?
  2. Znieczulenie miejscowe – jak działa?
  3. Znieczulenie ogólne i miejscowe – bezpieczeństwo, skutki uboczne
  4. Znieczulenie ogólne czy miejscowe – które wybrać? Które do jakiego zabiegu?

Bólu doświadczył z pewnością każdy z nas. To naturalna reakcja organizmu, która tak naprawdę jest pozytywna, ponieważ informuje nas, że dzieje się coś niedobrego. Dzięki postępowi w dziedzinie medycyny i farmacji na rynku dostępne są środki przeciwbólowe, a anestezjolodzy mają możliwość całkowitego zablokowania odczuć bólowych u pacjentów poddawanych operacjom. Czym się różni znieczulenie ogólne od miejscowego?

Znieczulenie ogólne – jak działa?

Znieczulenie ogólne, czyli narkoza, opisywane jest w literaturze medycznej jako stan całkowitego uśpienia przebiegającego z czasowym wyłączeniem świadomości. Pacjenci twierdzą, że przypomina on sen. Warto jednak pamiętać, że stan ten jest znacznie głębszy niż fizjologiczny nocny odpoczynek. Jak wygląda cały proces?

Do zabiegu należy się odpowiednio przygotować. Anestezjolog wraz z całym personelem medycznym stopniowo doprowadza do uśpienia operowanego pacjenta przez podanie środków usypiających drogą dożylną. Całość trwa kilka minut. Zarówno w trakcie usypiania, jak i podczas całej operacji kontrolowanych jest wiele parametrów życiowych, w tym praca serca, utlenowanie krwi, a także ciśnienie tętnicze.

W trakcie narkozy dochodzi do depresji oddechowej i dlatego pacjent musi mieć założoną maskę tlenową, dzięki której zachowana jest wymiana tlenowa. Wszelkie reakcje na ból są całkowicie zniesione. Dochodzi również do zahamowania odruchów rdzeniowych, a także zwiotczenia mięśni szkieletowych. Po zakończonej operacji pacjent jest stopniowo wybudzany.

Czy po narkozie chce się spać? Początkowo tak. Całkowite wybudzenie może trwać nawet kilkanaście minut. Czego nie wolno robić po narkozie? Lekarze przestrzegają, aby bezpośrednio po wybudzeniu się z narkozy nie wstawać z łóżka. Taki szybki zryw może spowodować zawroty głowy i upadek.

Znieczulenie miejscowe – jak działa?

Znieczulenie miejscowe dzieli się na nasiękowe i powierzchniowe. To pierwsze dotyczy blokady zakończeń nerwowych i włókien. Wybrane miejsce ostrzykuje się środkiem o działaniu znieczulającym, np. lidokainą i prokainą. Znieczulenie nasiękowe najczęściej przeprowadza się na fotelu dentystycznym. To drugie z kolei jest znacznie mniej inwazyjne i dotyczy błony śluzowej i skóry. W takich przypadkach najczęściej stosuje się żele, aerozole i maści, które blokują powierzchniowe receptory bólu. Tego rodzaju uśmierzenie bólu stosowane jest np. w salonach kosmetycznych i tatuażu.

W trakcie znieczulenia miejscowego pacjent zachowuje przytomność i jest cały czas pytany o to, czy odczuwa ból. Jeśli odpowiedź jest twierdząca, błona śluzowa lub skóra jest smarowana ponownie.

Polecane dla Ciebie

Znieczulenie ogólne i miejscowe – bezpieczeństwo, skutki uboczne

Każdy rodzaj znieczulenia niesie za sobą ryzyko powikłań i skutków ubocznych. Ponadto niektóre choroby oraz stany (np. ciąża czy laktacja) mogą być przeciwwskazaniem do stosowania któregokolwiek z nich.

W przypadku znieczulenia miejscowego częste efekty niepożądane to reakcje alergiczne na substancje czynne zawarte w środkach anestetycznych. Mogą pojawić się także lekkie drętwienia i mrowienia w miejscu zastosowania preparatu. Ponadto możliwe jest odczuwanie metalicznego posmaku w ustach, zawrotów głowy, a nawet wymiotowanie. W skrajnych przypadkach może dojść do niewydolności krążeniowo-oddechowej, a także wstrząsu anafilaktycznego.

Znieczulenie ogólne uważane jest za stosunkowo bezpieczne dla pacjentów, jednakże niepozbawione ryzyka powikłań. Często po zabiegach i operacjach pojawiają się chrypki, bóle gardła (co związane jest z obecnością rurki intubacyjnej), nudności i wymioty. Znacznie rzadziej pacjenci po znieczuleniu ogólnym mogą doświadczyć zaburzeń pracy serca i problemów z oddychaniem.

Znieczulenie ogólne czy miejscowe – które wybrać? Które do jakiego zabiegu?

Decyzja o wyborze rodzaju znieczulenia uzależniona jest od wielu czynników i podejmowana jest przez lekarza. Czynnikami, które decydują o tym, czy u danego pacjenta zastosuje się znieczulenie miejscowe czy też ogólne, są przede wszystkim: rodzaj wykonywanej operacji, wiek pacjenta, ogólny stan zdrowia, dostępność środków znieczulających, a także możliwe ryzyko pojawienia się reakcji alergicznych. Warto pamiętać o tym, że lekarz zawsze kieruje się bezpieczeństwem operowanego i tym, aby zapewnić stabilne warunki przeprowadzanych zabiegów.

  1. S. Malamed, Środki znieczulenia miejscowego, „Magazyn Stomatologiczny”, nr 9 2017.
  2. P. Jałowiecki, R. Rudner, W. Dziubdziela i in., Ocena jakości postępowania anestezjologicznego na podstawie opinii chorych o znieczuleniu. I. Okres przedoperacyjny, „Anestezjologia Intensywna Terapia”, nr 3 2001.
  3. W. Weigl, I. Szymusik, A. Borowska-Solonynko i in., Wpływ znieczulenia zewnątrzoponowego na poród, „Ginekologia Polska”, nr 81 2010.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Egzema – przyczyny i objawy. Leczenie egzemy na dłoniach i twarzy. Które preparaty wybrać, a których unikać?

    Egzema, inaczej wyprysk lub atopowy wyprysk skóry, to niezakaźna choroba, którą nie można się zarazić od drugiej osoby poprzez kontakt bezpośredni lub korzystanie z tych samych kosmetyków czy ręczników i pościeli. Leczenie egzemy jest niezwykle uporczywe, ponieważ zazwyczaj ciężko jest wytypować czynnik wywołujący bolesne, swędzące, pękające i suche plamy na skórze dłoni i twarzy (czasem występujące na całym ciele). Leczenie egzemy z użyciem najlepszych dermokosmetyków i pod opieką najlepszego dermatologa lub alergologa może być nieskuteczne, jeśli pacjent będzie miał stały kontakt z czynnikiem drażniącym.

  • Mocznica – objawy, przyczyny, leczenie

    Mocznica to krańcowe stadium niewydolności nerek cechujące się dużymi stężeniami mocznika i kreatyniny we krwi, niewyrównaną kwasicą nieoddechową oraz powikłaniami przewlekłej choroby nerek (PChN). PChN jest bardzo częstym schorzeniem internistycznym, w którym dochodzi do stopniowego uszkodzenia nerek, a co za tym idzie – spadku ich wydolności.

  • Choroba popromienna – jak ją leczyć?

    Katastrofa w Czarnobylu uświadomiła nam, jak tragiczne w skutkach może być działanie promieniowania jonizującego. W ostatnim czasie, ze względu na trwającą wojnę na Ukrainie, temat zagrożenia promieniotwórczego powrócił. Czym zatem jest choroba popromienna? Kto jest na nią narażony i czy można się przed nią uchronić?

  • Skurczowe, czynnościowe bóle brzucha – przyczyny, objawy, leczenie

    Dolegliwości związanych z nadmiernym napięciem mięśni gładkich w obrębie narządów w jamie brzusznej, potocznie nazywanych skurczami, uciskiem czy kolką, może doświadczyć każdy z nas. I każdy może odczuwać taki ból nieco inaczej. Pewne jest, że dla poprawy komfortu i własnego zdrowia warto działać, aby sobie z nim poradzić.

  • Aplazja szpiku kostnego – objawy, przyczyny, leczenie

    Aplazja szpiku kostnego, zwana również niedokrwistością aplastyczną lub anemią aplastyczną, to choroba, którą można podzielić na wrodzoną lub nabytą. Schorzenie może pojawić się nagle lub rozwijać się przez wiele miesięcy, nie dając przy tym żadnych specyficznych objawów.

  • Nocna napadowa hemoglobinuria – co to za choroba? Objawy, leczenie

    Nocna napadowa hemoglobinuria (NNH) zaliczana jest do rzadkich chorób. Diagnozę NNH słyszy od 1 do 2 osób na milion rocznie. Schorzenie rozwija się najczęściej między 25. a 45. rokiem życia. Niestety rokowanie nie jest korzystne, a główną przyczyną zgonów jest zakrzepica. Jakie są jej objawy? Jak wygląda leczenie?

  • Terapia dźwiękiem – na czym polega? Co leczy?

    Często mówi się o tym, że muzyka łagodzi obyczaje. Jest w tym wiele prawdy. Dźwięk od lat z powodzeniem wykorzystuje się w terapii osób dorosłych i dzieci. W Polsce terapia dźwiękiem zyskuje coraz większą popularność. Jak wpływa na organizm i psychikę? Co zrobić, aby zostać profesjonalnym terapeutą?

  • Felinoterapia, czyli… leczenie kotem

    Są puszyste, ciepłe i przyjemnie mruczą. Każdy, kto jest szczęśliwym posiadaczem kota wie, że przebywanie w jego towarzystwie jest niczym balsam dla duszy - uspokaja zszargane nerwy, poprawia samopoczucie, a nawet pozytywnie wpływa na zdrowie. Nic w tym dziwnego, ponieważ zwierzęta te od lat wykorzystywane są w terapii wielu przypadłości.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij