Znieczulenie ogólne a miejscowe – różnice
Paulina Kłos-Wojtczak

Znieczulenie ogólne a miejscowe – różnice

Jeszcze sto lat temu pacjenci byli poddawani wszystkim operacjom bez żadnego rodzaju znieczulenia i w złych warunkach sanitarnych. Nic więc dziwnego, że większość z nich nie przeżywała spotkania z chirurgiem. Na szczęście dzisiaj komfort pacjenta jest znacznie wyższy, a podczas drobnych zabiegów, jak i poważniejszych operacji można skorzystać ze znieczulenia – ogólnego i miejscowego. Czym się różnią i jak działają?

  1. Znieczulenie ogólne – jak działa?
  2. Znieczulenie miejscowe – jak działa?
  3. Znieczulenie ogólne i miejscowe – bezpieczeństwo, skutki uboczne
  4. Znieczulenie ogólne czy miejscowe – które wybrać? Które do jakiego zabiegu?

Bólu doświadczył z pewnością każdy z nas. To naturalna reakcja organizmu, która tak naprawdę jest pozytywna, ponieważ informuje nas, że dzieje się coś niedobrego. Dzięki postępowi w dziedzinie medycyny i farmacji na rynku dostępne są środki przeciwbólowe, a anestezjolodzy mają możliwość całkowitego zablokowania odczuć bólowych u pacjentów poddawanych operacjom. Czym się różni znieczulenie ogólne od miejscowego?

Znieczulenie ogólne – jak działa?

Znieczulenie ogólne, czyli narkoza, opisywane jest w literaturze medycznej jako stan całkowitego uśpienia przebiegającego z czasowym wyłączeniem świadomości. Pacjenci twierdzą, że przypomina on sen. Warto jednak pamiętać, że stan ten jest znacznie głębszy niż fizjologiczny nocny odpoczynek. Jak wygląda cały proces?

Do zabiegu należy się odpowiednio przygotować. Anestezjolog wraz z całym personelem medycznym stopniowo doprowadza do uśpienia operowanego pacjenta przez podanie środków usypiających drogą dożylną. Całość trwa kilka minut. Zarówno w trakcie usypiania, jak i podczas całej operacji kontrolowanych jest wiele parametrów życiowych, w tym praca serca, utlenowanie krwi, a także ciśnienie tętnicze.

W trakcie narkozy dochodzi do depresji oddechowej i dlatego pacjent musi mieć założoną maskę tlenową, dzięki której zachowana jest wymiana tlenowa. Wszelkie reakcje na ból są całkowicie zniesione. Dochodzi również do zahamowania odruchów rdzeniowych, a także zwiotczenia mięśni szkieletowych. Po zakończonej operacji pacjent jest stopniowo wybudzany.

Czy po narkozie chce się spać? Początkowo tak. Całkowite wybudzenie może trwać nawet kilkanaście minut. Czego nie wolno robić po narkozie? Lekarze przestrzegają, aby bezpośrednio po wybudzeniu się z narkozy nie wstawać z łóżka. Taki szybki zryw może spowodować zawroty głowy i upadek.

Znieczulenie miejscowe – jak działa?

Znieczulenie miejscowe dzieli się na nasiękowe i powierzchniowe. To pierwsze dotyczy blokady zakończeń nerwowych i włókien. Wybrane miejsce ostrzykuje się środkiem o działaniu znieczulającym, np. lidokainą i prokainą. Znieczulenie nasiękowe najczęściej przeprowadza się na fotelu dentystycznym. To drugie z kolei jest znacznie mniej inwazyjne i dotyczy błony śluzowej i skóry. W takich przypadkach najczęściej stosuje się żele, aerozole i maści, które blokują powierzchniowe receptory bólu. Tego rodzaju uśmierzenie bólu stosowane jest np. w salonach kosmetycznych i tatuażu.

W trakcie znieczulenia miejscowego pacjent zachowuje przytomność i jest cały czas pytany o to, czy odczuwa ból. Jeśli odpowiedź jest twierdząca, błona śluzowa lub skóra jest smarowana ponownie.

Powiązane produkty

Znieczulenie ogólne i miejscowe – bezpieczeństwo, skutki uboczne

Każdy rodzaj znieczulenia niesie za sobą ryzyko powikłań i skutków ubocznych. Ponadto niektóre choroby oraz stany (np. ciąża czy laktacja) mogą być przeciwwskazaniem do stosowania któregokolwiek z nich.

W przypadku znieczulenia miejscowego częste efekty niepożądane to reakcje alergiczne na substancje czynne zawarte w środkach anestetycznych. Mogą pojawić się także lekkie drętwienia i mrowienia w miejscu zastosowania preparatu. Ponadto możliwe jest odczuwanie metalicznego posmaku w ustach, zawrotów głowy, a nawet wymiotowanie. W skrajnych przypadkach może dojść do niewydolności krążeniowo-oddechowej, a także wstrząsu anafilaktycznego.

Znieczulenie ogólne uważane jest za stosunkowo bezpieczne dla pacjentów, jednakże niepozbawione ryzyka powikłań. Często po zabiegach i operacjach pojawiają się chrypki, bóle gardła (co związane jest z obecnością rurki intubacyjnej), nudności i wymioty. Znacznie rzadziej pacjenci po znieczuleniu ogólnym mogą doświadczyć zaburzeń pracy serca i problemów z oddychaniem.

Znieczulenie ogólne czy miejscowe – które wybrać? Które do jakiego zabiegu?

Decyzja o wyborze rodzaju znieczulenia uzależniona jest od wielu czynników i podejmowana jest przez lekarza. Czynnikami, które decydują o tym, czy u danego pacjenta zastosuje się znieczulenie miejscowe czy też ogólne, są przede wszystkim: rodzaj wykonywanej operacji, wiek pacjenta, ogólny stan zdrowia, dostępność środków znieczulających, a także możliwe ryzyko pojawienia się reakcji alergicznych. Warto pamiętać o tym, że lekarz zawsze kieruje się bezpieczeństwem operowanego i tym, aby zapewnić stabilne warunki przeprowadzanych zabiegów.

  1. S. Malamed, Środki znieczulenia miejscowego, „Magazyn Stomatologiczny”, nr 9 2017.
  2. P. Jałowiecki, R. Rudner, W. Dziubdziela i in., Ocena jakości postępowania anestezjologicznego na podstawie opinii chorych o znieczuleniu. I. Okres przedoperacyjny, „Anestezjologia Intensywna Terapia”, nr 3 2001.
  3. W. Weigl, I. Szymusik, A. Borowska-Solonynko i in., Wpływ znieczulenia zewnątrzoponowego na poród, „Ginekologia Polska”, nr 81 2010.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Inhalacje dla dzieci – jak zrobić to dobrze?

    Inhalacja to jedna z podstawowych metod leczenia chorób dróg oddechowych u dzieci. Dzięki tej metodzie możliwe jest miejscowe podawanie leków, które mają za zadanie skutecznie redukować objawy i tym samym pomagać w leczeniu. Jakie korzyści może przynieść inhalacja oraz kto nie powinien być poddawany inhalacjom?

  • Niedoczynność tarczycy i Hashimoto. Objawy, leczenie, suplementacja

    W praktyce medycznej niedoczynność tarczycy i choroba Hashimoto są ze sobą ściśle powiązane, dlatego ich wzajemne zrozumienie jest kluczowe dla właściwego leczenia oraz skutecznej terapii. Niedoczynność tarczycy, niezależnie od przyczyny, prowadzi do zaburzenia produkcji hormonów tarczycy, co może mieć poważne konsekwencje zdrowotne, ponieważ wpływa na funkcjonowanie całego organizmu. Choroba Hashimoto jest natomiast jedną z głównych przyczyn niedoczynności tarczycy.

  • Wirus hMPV – jakie są objawy zakażenia? Kto jest szczególnie narażony? Jak leczyć?

    Zimowe miesiące to okres wzmożonego ryzyka chorób układu oddechowego, który często nazywany jest sezonem wysokim. Ostatnio coraz częściej mówi się o wirusie hMPV, szczególnie w Chinach. Od kilkunastu godzin temat ten zyskuje na znaczeniu również w Europie – pierwsze przypadki infekcji wirusem wykryto w Portugalii.

  • Mykoplazma u dzieci i dorosłych – przyczyny, objawy, leczenie

    Mykoplazma to popularne określenie zakażenia wywołanego przez bakterię Mycoplasma pneumoniae, które dotyka głównie dzieci i młodzieży. Jego objawy dotyczą najczęściej górnych dróg oddechowych, ale infekcja może też mieć postać zapalenia płuc (mykoplazmatyczne zapalenie płuc).

  • Gradówka – co to jest i jak wygląda? Przyczyny, objawy, leczenie

    Gradówka jest jednym z najczęściej występujących schorzeń okulistycznych i dotyka osoby w różnym wieku. Jakie są przyczyny i objawy gradówki? Jakie mogą być konsekwencje dla zdrowia, jeśli nie jest odpowiednio leczona?

  • Grypa typu B – objawy, leczenie, możliwe powikłania

    Grypa typu B to sezonowa infekcja wirusowa, która często atakuje w miesiącach jesienno-zimowych. Charakteryzuje się nagłym początkiem, wysoką gorączką, bólem mięśni i osłabieniem, które mogą znacząco wpływać na codzienne funkcjonowanie. Chociaż większość przypadków przebiega łagodnie, nieleczona grypa typu B może prowadzić do groźnych powikłań, takich jak zapalenie płuc czy zaostrzenie chorób przewlekłych. Dowiedz się, jak rozpoznać objawy, skutecznie leczyć infekcję i minimalizować ryzyko komplikacji.

  • Ptasia grypa – przyczyny, objawy u ludzi, leczenie

    Ptasia grypa to zakaźna choroba wirusowa wywoływana przez różne szczepy wirusa grypy typu A, które naturalnie występują w populacjach ptaków. Wirusy te mogą przenosić się między ptakami, a w określonych przypadkach mogą zakażać także inne gatunki, w tym ludzi.

  • Grypa w ciąży – zagrożenia, objawy, leczenie i profilaktyka

    Grypa oraz inne infekcje wirusowe często wywołują niepokój u kobiet będących w ciąży. Zakażenie wirusem grypy u osób dorosłych przebiega zwykle dosyć łagodnie, jednakże w przypadku kobiet ciężarnych choroba może mieć cięższy przebieg oraz negatywnie wpływać na dziecko. Z tego względu w rekomendacjach lekarzy ginekologów kładzie się nacisk przede wszystkim na profilaktykę i ochronę przyszłych mam przed zakażeniem grypą, aby uniknąć poważnych powikłań.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

logo Telemedi

Usługę zdalnej konsultacji z lekarzem świadczy Telemedi.
Regulamin świadczenia usługi dostępny jest tutaj.