Sałata — odmiany i właściwości

Zielone liście są źródłem silnych przeciwutleniaczy, m.in. luteiny i zeaksantyny, chroniących przed zwyrodnieniem plamki żółtej. Zawierają sporo witamin z grupy B, witaminy C, E, a także potas, żelazo, mangan, magnez oraz kwasy organiczne, dzięki czemu m.in. wzmacniają system nerwowy, poprawiają trawienie i odkwaszają organizm. Sałata jest również najbogatszym źródłem kwasu foliowego spośród wszystkich warzyw, a dzięki dużej zawartości błonnika zmniejsza przyswajanie cukrów i tłuszczów. Zielone liście sprzyjają utrzymaniu zgrabnej sylwetki także za sprawą wyjątkowo niskiej kaloryczności. Przykładowo, 100 g popularnej sałaty masłowej, czyli około 10 listków, zawiera zaledwie 15 kcal. Najwięcej wartości odżywczych mają sałaty ciemne i mocno wybarwione na zielono, czerwono lub brązowo, jednak trzeba pamiętać, by jeść je świeże, ponieważ więdnąc, tracą witaminy i minerały.

Sałata masłowa, sałata lodowa

Sałata masłowa                                      Sałata lodowa

Królową polskich warzywniaków i bazarów jest sałata masłowa o delikatnych, miękkich liściach i słodkawym smaku. Zawiera między innymi żelazo, błonnik, magnez oraz witaminę C i witaminy z grupy B. Trzeba pamiętać, że sałata masłowa jest wyjątkowo nietrwała i szybko traci kruchość oraz dobry smak. Jej równie popularną kuzynką jest sałata lodowa o jasnych, kruchych liściach. Można ją przechowywać znacznie dłużej, jednak jest o wiele uboższa w składniki odżywcze od odmiany masłowej.

Rukola, roszponka

      Rukola                                                               Roszponka

Coraz większym uznaniem na polskich stołach cieszy się rukola w formie podłużnych, strzępionych listków w barwie ciemnej zieleni. Ma zdecydowany, ostry smak z domieszką goryczy. Jej listki zawierają mnóstwo jodu i kwasu foliowego, a także najwięcej wapnia spośród wszystkich sałat. Jej drobnolistną krewniaczką jest roszponka. Ma miękkie, zielone listki, które zawierają więcej potasu niż pomidory, a także żelazo i witaminy z grupy B. By pozostała świeża na dłużej, powinna być kupowana z korzeniami.

Sałata karbowana, sałata rzymska

   Sałata karbowana                            Sałata rzymska

Bardzo efektownie prezentuje się sałata karbowana, czyli Lollo z charakterystycznymi, strzępionymi listkami. Ma delikatny, lekko orzechowy smak i przetrwa w lodówce nawet przez tydzień. W sklepach znajdziemy ją również w odmianie bordowej. Do diety warto włączyć także sałatę rzymską o mięsistych, podłużnych liściach sięgających nawet 40 cm długości. Już 100 g zaspokaja dzienne zapotrzebowanie na witaminę A. Dzięki wysokiej zawartości chromu hamuje apetyt na słodkości. Sałata rzymska jest także bardzo trwała, co sprawia, że możemy cieszyć się jej smakiem na dłużej.

Cykoria

Cykoria

W zielonej rodzinie znajduje się też cykoria w formie zwartych kolb z żółto-białymi liśćmi. Zawiera m.in. inulinę, która może regulować poziom cholesterolu i wpływać na wchłanianie wapnia, jednak te wnioski wciąż czekają na ostateczne potwierdzenie.

Endywia kędzierzawa, radiccio

​

Endywia kędzierzawa                                    Radicchio

W gotowych mieszankach możemy spotkać znacznie rzadziej spotykane odmiany, takie jak endywia kędzierzawa, znana również jako sałata fryzowana. Ma bardzo charakterystyczny i mocny smak z orzechową nutą, a jej liście zawierają sporo potasu. Częstym dodatkiem do sałatkowych miksów jest radicchio, czyli sałata z włoskim rodowodem, którą łatwo pomylić z czerwoną kapustą. Ma gorzkawy smak zbliżony do cykorii i dostarcza mnóstwo błonnika.