Dieta normokaloryczna – założenia, efekty i etapy. Dla kogo będzie wskazana?
Karolina Dereń

Dieta normokaloryczna – założenia, efekty i etapy. Dla kogo będzie wskazana?

Słowo dieta często kojarzone jest wyłącznie z odchudzaniem. Niesłusznie, ponieważ celem diety, czyli naszego sposobu żywienia, może być nie tylko odchudzanie, ale również wspomaganie leczenia danej jednostki chorobowej, a nawet przytycie. Natomiast w sytuacji, gdy chcemy utrzymać obecną masę ciała, powinniśmy zastosować dietę normokaloryczną.  Na czym polega i komu jest polecana? 

Dieta normokaloryczna – co to takiego? Na czym polega? 

Dieta normokaloryczna to dieta, która powoduje utrzymanie obecnej masy ciała. W diecie normokalorycznej ilość przyjmowanej energii wraz z pożywieniem jest równa energii, jaką wydatkujemy. Czyli inaczej mówiąc, pożywienie, które znajduje się w naszym codziennym menu, dostarcza nam tyle kalorii, ile nasz organizm potrzebuje do życia (utrzymywania funkcji życiowych) oraz do wykonywania pracy, codziennych czynności czy aktywności fizycznej. Jest to tak zwany zerowy bilans energetyczny.

Inaczej wygląda to w sytuacji, gdy jemy mniej, niż wydatkujemy. Dochodzi wtedy do wytworzenia ujemnego bilansu energetycznego, co sprawia, że chudniemy. Gdy natomiast spożywamy więcej energii, niż wydatkujemy, ze względu na powstały dodatni bilans energetyczny przybieramy na masie ciała.  

Dieta normokaloryczna – dla kogo będzie wskazana? 

Dieta normokaloryczna może być wskazana zarówno dla osoby dorosłej, jak i dla dziecka. W przypadku dorosłych stosowanie diety normokalorycznej polecane jest tym osobom, które posiadają prawidłową masę ciała, a celem jest jej utrzymanie. Tak jak wcześniej wspomniano, dieta normokaloryczna zakłada taką ilość energii, która pozwala na utrzymanie aktualnej masy ciała. W sytuacji, gdy osoba jest otyła lub ma nadwagę polecane jest stosowanie diety z ujemnym bilansem energetycznym, w celu normalizacji masy ciała.  

Sytuacja wygląda trochę inaczej u małych dzieci. U dzieci otyłych w wieku do 7 lat nie zaleca się diety z ujemnym bilansem energetycznym, lecz właśnie dietę normokaloryczną. Dzieci te powinny otrzymywać odpowiednią ilość energii, zgodnie z normą fizjologiczną dla danego wieku, przy zapobieganiu nadmiernej jej podaży. Nadmierna podaż energii to jeden z kluczowych powodów zbyt wysokiej masy ciała u dziecka. Niezbędna jest tu modyfikacja żywienia otyłego dziecka, która powinna obejmować wyeliminowanie z jadłospisu m.in. słodyczy, deserów, słodkich napojów.  

Powiązane produkty

Dieta normokaloryczna – etapy

W celu wprowadzenia w życie diety normokalorycznej należy przede wszystkim w pierwszym etapie poznać swoje aktualne zapotrzebowanie energetyczne. Jest ono definiowane jako ilość energii dostarczanej przez pożywienie w ciągu doby, która jest potrzeba do zbilansowania wydatku energetycznego organizmu związanego z utrzymaniem masy ciała oraz aktywnością fizyczną.

Na nasz wydatek energetyczny składa się PPM, czyli podstawowa przemiana materii (minimalna podaż energii, która wystarczy do utrzymania funkcji życiowych), termogeneza poposiłkowa, energia na potrzeby aktywności fizycznej oraz do odbudowy tkanek organizmu. Zapotrzebowanie na energię jest cechą bardzo indywidualną i zależy m.in. od płci, wieku, wysokości i masy ciała, stanu fizjologicznego (ciąża, karmienie piersią), aktywności fizycznej.

W celu oszacowania naszego zapotrzebowania można w pierwszej kolejności obliczyć podstawową przemianę materii (PPM) za pomocą zalecanych wzorów (np. Harrisa-Benedicta), a następnie pomnożyć ją przez współczynnik aktywności fizycznej (PAL). W razie wątpliwości odnośnie do oszacowania zapotrzebowania warto zasięgnąć porady specjalisty – dietetyka. Gdy już wiemy, jakie jest nasze zapotrzebowanie, w kolejnym etapie należy komponować jadłospis w taki sposób, aby dostarczał tyle kcal, ile potrzebujemy. Aby to zrobić, można sprawdzać kaloryczność danych produktów w różnego rodzaju tabelach. Następnie w oparciu o te informacje stopniowo uczyć się planować i komponować posiłki. 

Dieta normokaloryczna – efekty 

Głównym efektem diety normokalorycznej jest utrzymanie obecnej masy ciała, zapobiegając przy tym rozwojowi nadwagi, otyłości lub niedowagi. W przypadku osób zdrowych najlepiej, aby była stosowana zgodnie z prawidłowymi zasadami zdrowego żywienia. Jeżeli współwystępują określone jednostki chorobowe, dieta normokaloryczna powinna uwzględniać określone modyfikacje, mające na celu wspomaganie leczenia.  

Dieta normokaloryczna – jak komponować posiłki? Jak tworzyć jadłospis? 

W przypadku osób zdrowych dieta normokaloryczna powinna opierać się o zasady zdrowego odżywiania. Komponując codzienne posiłki, należy wybierać produkty ze wszystkich grup w odpowiednich proporcjach. Różnorodność zapewnia nam dostarczenie sobie różnych składników pokarmowych. Podstawą naszego żywienia powinny być różnorodne warzywa oraz owoce. Oprócz tego produkty zbożowe, najlepiej pełnoziarniste (np. brązowy ryż, pełnoziarniste makarony, kasze), mleko i jego przetwory, ryby, jaja, nasiona roślin strączkowych, chude gatunki mięs. Zaleca się ograniczenie spożywania mięsa czerwonego. Jako dodatek do potraw należy wybierać tłuszcze pochodzenia roślinnego (np. olej rzepakowy, oliwę z oliwek).

Warto zadbać o regularność posiłków oraz odpowiednie nawodnienie. Zaleca się unikanie słodyczy, słonych przekąsek. Zamiast dosalania potraw warto wprowadzić do menu zioła i przyprawy (np. imbir, kurkumę, oregano, bazylię). W razie potrzeby, w sytuacji występowania danych jednostek chorobowych, należy stosować zmodyfikowane zalecenia, odpowiednie dla występującego schorzenia. 

  1. H. Ciborowska, A. Rudnicka, Dietetyka Żywienie Zdrowego i Chorego Człowieka,  Warszawa 2014.  
  2. M. Jarosz (red.),  Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie, Warszawa 2020.  
  3. A. Taraszewska, Podstawowe zasady zdrowego żywienia "NCEZ" [online], https://ncez.pl/abc-zywienia-/zasady-zdrowego-zywienia/podstawowe-zasady-zdrowego-zywienia [dostęp] 05.02.2021. 

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Wielkanoc dla alergików: bez mleka, jaj i pszenicy

    Nietolerancje pokarmowe dają się szczególnie we znaki podczas świąt. Osoby nietolerujące laktozy, a więc mleka i jego przetworów, muszą zapomnieć o tradycyjnym serniku, bezglutenowcy nie zjedzą żurku, zaś uczuleni na jaja zostaną zmuszeni obyć się bez koronnej, wielkanocnej potrawy. Czym zastąpić żelazne pozycje ze świątecznego menu?

  • Błonnik pokarmowy – gdzie i czym jest? Jak wpływa na zdrowie?

    Błonnik pokarmowy, zwany włóknem pokarmowym, to grupa substancji, która odgrywa ważną rolę w funkcjonowaniu układu pokarmowego człowieka. Wyróżnia się dwie frakcje błonnika pokarmowego: rozpuszczalną i nierozpuszczalną w wodzie. Każda wywiera określony wpływ na organizm. W jakich produktach można znaleźć błonnik pokarmowy i jakie są jego właściwości?

  • Mleko kokosowe – wartości odżywcze, właściwości, zastosowanie. Jak zrobić je w domu?

    Mleko kokosowe stanowi smaczną alternatywę dla mleka krowiego, dzięki czemu może znaleźć miejsce m.in. w diecie osób chorujących na celiakię, cukrzycę czy nietolerancję laktozy. Jakie właściwości i zastosowanie ma mleko kokosowe? Jak w łatwy sposób przygotować je samodzielnie w domu?

  • Gruszka – właściwości, wartości odżywcze, przepisy

    Jej dodatek do diety może pomóc przy uciążliwych zaparciach. Świetnie sprawdzi się jako element maseczki na przetłuszczającą się cerę. W dodatku pysznie smakuje zarówno w daniach na słodko, jak i na wytrawnie. Gruszka – jakimi wartościami odżywczymi się charakteryzuje? Czy jedzenie jej może zaszkodzić? Co dobrego przygotować z gruszek?

  • Kapary – smak, właściwości i zastosowanie w kuchni

    Kapary to roślina krzewiasta naturalnie występująca w strefie tropikalnej i w basenie Morza Śródziemnego. Pąki kwiatowe kaparów są znane już od wielu lat ze względu na swój charakterystyczny smak oraz działanie wspomagające trawienie i leczenie infekcji górnych dróg oddechowych. Kapary są ważnym źródłem wielu różnych biologicznie aktywnych substancji chemicznych, których właściwości terapeutyczne były już dobrze znane i cenione przez starożytnych Rzymian.

  • Blue Monday – co to jest? Kiedy wypada? Czy Blue Monday to mit?

    Blue Monday to termin określający rzekomo najbardziej depresyjny dzień w roku. Według wyliczeń twórcy tej teorii przypada on na trzeci poniedziałek stycznia. To właśnie w tym dniu we wszystkich mediach słyszymy o niebieskim poniedziałku. Wiele osób zastanawia się wówczas, ile jest prawdy w teorii Blue Monday.

  • Żele energetyczne – jak używać? Czy są tylko dla sportowców?

    Podczas długotrwałej, zwiększonej aktywności fizycznej, jak udział w maratonie, intensywny trening czy wyścig kolarski, organizm potrzebuje dużej ilości energii, którą czerpie z glukozy i glikogenu. W celu utrzymania wydolności na tym samym poziomie oraz niedopuszczenia do uczucia zmęczenia dobrym rozwiązaniem jest stosowanie żeli energetycznych, które w prosty sposób dostarczają łatwo przyswajalne węglowodany i pozwalają utrzymać cukier na odpowiednim poziomie.

  • E-book "Dieta na obniżenie cholesterolu. Produkty, suplementacja, jadłospis"

    Podwyższony poziom cholesterolu to stan, który może stanowić zagrożenie, prowadząc do rozwoju miażdżycy. Możesz przejąć kontrolę nad swoim profilem lipidowym. Jednym z kluczowych elementów leczenia tego stanu jest zmiana stylu życia. Codzienna aktywność fizyczna czy zaprzestanie palenia tytoniu to nie wszystko. Najważniejsza jest twoja dieta.  

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij