Dieta normokaloryczna – założenia, efekty i etapy. Dla kogo będzie wskazana?
Karolina Dereń

Dieta normokaloryczna – założenia, efekty i etapy. Dla kogo będzie wskazana?

Słowo dieta często kojarzone jest wyłącznie z odchudzaniem. Niesłusznie, ponieważ celem diety, czyli naszego sposobu żywienia, może być nie tylko odchudzanie, ale również wspomaganie leczenia danej jednostki chorobowej, a nawet przytycie. Natomiast w sytuacji, gdy chcemy utrzymać obecną masę ciała, powinniśmy zastosować dietę normokaloryczną.  Na czym polega i komu jest polecana? 

Dieta normokaloryczna – co to takiego? Na czym polega? 

Dieta normokaloryczna to dieta, która powoduje utrzymanie obecnej masy ciała. W diecie normokalorycznej ilość przyjmowanej energii wraz z pożywieniem jest równa energii, jaką wydatkujemy. Czyli inaczej mówiąc, pożywienie, które znajduje się w naszym codziennym menu, dostarcza nam tyle kalorii, ile nasz organizm potrzebuje do życia (utrzymywania funkcji życiowych) oraz do wykonywania pracy, codziennych czynności czy aktywności fizycznej. Jest to tak zwany zerowy bilans energetyczny.

Inaczej wygląda to w sytuacji, gdy jemy mniej, niż wydatkujemy. Dochodzi wtedy do wytworzenia ujemnego bilansu energetycznego, co sprawia, że chudniemy. Gdy natomiast spożywamy więcej energii, niż wydatkujemy, ze względu na powstały dodatni bilans energetyczny przybieramy na masie ciała.  

Dieta normokaloryczna – dla kogo będzie wskazana? 

Dieta normokaloryczna może być wskazana zarówno dla osoby dorosłej, jak i dla dziecka. W przypadku dorosłych stosowanie diety normokalorycznej polecane jest tym osobom, które posiadają prawidłową masę ciała, a celem jest jej utrzymanie. Tak jak wcześniej wspomniano, dieta normokaloryczna zakłada taką ilość energii, która pozwala na utrzymanie aktualnej masy ciała. W sytuacji, gdy osoba jest otyła lub ma nadwagę polecane jest stosowanie diety z ujemnym bilansem energetycznym, w celu normalizacji masy ciała.  

Sytuacja wygląda trochę inaczej u małych dzieci. U dzieci otyłych w wieku do 7 lat nie zaleca się diety z ujemnym bilansem energetycznym, lecz właśnie dietę normokaloryczną. Dzieci te powinny otrzymywać odpowiednią ilość energii, zgodnie z normą fizjologiczną dla danego wieku, przy zapobieganiu nadmiernej jej podaży. Nadmierna podaż energii to jeden z kluczowych powodów zbyt wysokiej masy ciała u dziecka. Niezbędna jest tu modyfikacja żywienia otyłego dziecka, która powinna obejmować wyeliminowanie z jadłospisu m.in. słodyczy, deserów, słodkich napojów.  

Powiązane produkty

Dieta normokaloryczna – etapy

W celu wprowadzenia w życie diety normokalorycznej należy przede wszystkim w pierwszym etapie poznać swoje aktualne zapotrzebowanie energetyczne. Jest ono definiowane jako ilość energii dostarczanej przez pożywienie w ciągu doby, która jest potrzeba do zbilansowania wydatku energetycznego organizmu związanego z utrzymaniem masy ciała oraz aktywnością fizyczną.

Na nasz wydatek energetyczny składa się PPM, czyli podstawowa przemiana materii (minimalna podaż energii, która wystarczy do utrzymania funkcji życiowych), termogeneza poposiłkowa, energia na potrzeby aktywności fizycznej oraz do odbudowy tkanek organizmu. Zapotrzebowanie na energię jest cechą bardzo indywidualną i zależy m.in. od płci, wieku, wysokości i masy ciała, stanu fizjologicznego (ciąża, karmienie piersią), aktywności fizycznej.

W celu oszacowania naszego zapotrzebowania można w pierwszej kolejności obliczyć podstawową przemianę materii (PPM) za pomocą zalecanych wzorów (np. Harrisa-Benedicta), a następnie pomnożyć ją przez współczynnik aktywności fizycznej (PAL). W razie wątpliwości odnośnie do oszacowania zapotrzebowania warto zasięgnąć porady specjalisty – dietetyka. Gdy już wiemy, jakie jest nasze zapotrzebowanie, w kolejnym etapie należy komponować jadłospis w taki sposób, aby dostarczał tyle kcal, ile potrzebujemy. Aby to zrobić, można sprawdzać kaloryczność danych produktów w różnego rodzaju tabelach. Następnie w oparciu o te informacje stopniowo uczyć się planować i komponować posiłki. 

Dieta normokaloryczna – efekty 

Głównym efektem diety normokalorycznej jest utrzymanie obecnej masy ciała, zapobiegając przy tym rozwojowi nadwagi, otyłości lub niedowagi. W przypadku osób zdrowych najlepiej, aby była stosowana zgodnie z prawidłowymi zasadami zdrowego żywienia. Jeżeli współwystępują określone jednostki chorobowe, dieta normokaloryczna powinna uwzględniać określone modyfikacje, mające na celu wspomaganie leczenia.  

Dieta normokaloryczna – jak komponować posiłki? Jak tworzyć jadłospis? 

W przypadku osób zdrowych dieta normokaloryczna powinna opierać się o zasady zdrowego odżywiania. Komponując codzienne posiłki, należy wybierać produkty ze wszystkich grup w odpowiednich proporcjach. Różnorodność zapewnia nam dostarczenie sobie różnych składników pokarmowych. Podstawą naszego żywienia powinny być różnorodne warzywa oraz owoce. Oprócz tego produkty zbożowe, najlepiej pełnoziarniste (np. brązowy ryż, pełnoziarniste makarony, kasze), mleko i jego przetwory, ryby, jaja, nasiona roślin strączkowych, chude gatunki mięs. Zaleca się ograniczenie spożywania mięsa czerwonego. Jako dodatek do potraw należy wybierać tłuszcze pochodzenia roślinnego (np. olej rzepakowy, oliwę z oliwek).

Warto zadbać o regularność posiłków oraz odpowiednie nawodnienie. Zaleca się unikanie słodyczy, słonych przekąsek. Zamiast dosalania potraw warto wprowadzić do menu zioła i przyprawy (np. imbir, kurkumę, oregano, bazylię). W razie potrzeby, w sytuacji występowania danych jednostek chorobowych, należy stosować zmodyfikowane zalecenia, odpowiednie dla występującego schorzenia. 

  1. H. Ciborowska, A. Rudnicka, Dietetyka Żywienie Zdrowego i Chorego Człowieka,  Warszawa 2014.  
  2. M. Jarosz (red.),  Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie, Warszawa 2020.  
  3. A. Taraszewska, Podstawowe zasady zdrowego żywienia "NCEZ" [online], https://ncez.pl/abc-zywienia-/zasady-zdrowego-zywienia/podstawowe-zasady-zdrowego-zywienia [dostęp] 05.02.2021. 

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Zdrowe żywienie ucznia, czyli dieta pomocna w nauce

    Wrzesień jest miesiącem, kiedy dla ucznia wszystko zaczyna się od nowa. Nowe podręczniki, obowiązki, czasami nowe przedmioty i nauczyciele, zajęcia dodatkowe. Czy pamiętamy o wszystkich jego potrzebach, w tym żywieniowych? Dowiedz się więcej!

  • Peskatarianizm – na czym polega?

    Obecnie coraz więcej osób postanawia zmienić swój sposób żywienia, decydując się na przejście na wegetarianizm i wykluczenie mięsa z diety. Modelem żywieniowym bazującym na diecie wegetariańskiej jest peskatarianizm, który zakłada wykluczenie mięsa czerwonego i białego, ale pozostawienie w menu ryb oraz owoców morza. Jakie są zasady diety peskatariańskiej i dla kogo będzie ona dobrym wyborem?

  • Co zabrać ze sobą na wakacje?

    Wakacje to wyjątkowy czas, na który czekamy przez cały rok. Aby jednak nasz urlop przebiegł tak, jak sobie wymarzyliśmy, konieczne jest podjęcie odpowiednich przygotowań. Sprawdź filmowy poradnik DOZ.pl dotyczący najpotrzebniejszych rzeczy, które należy zabrać ze sobą w podróż, aby wypoczynek upłynął nam bezpiecznie i spokojnie.

  • Dieta kapuściana (prezydencka) – na czym polega? Czy działa?

    Stale rosnąca liczba osób z nadwagą i otyłością sprawia, że diety odchudzające cieszą się nadal dużym zainteresowaniem wśród społeczeństwa. Jednym ze skutecznych sposobów na szybką utratę masy ciała jest dieta kapuściana, zwana również dietą prezydencką. Pomimo że przynosi szybkie efekty, to nie jest zalecana przez wykwalifikowanych dietetyków i lekarzy.

  • Skurczowe bóle menstruacyjne: czym są i jak sobie z nimi radzić?

    Bóle menstruacyjne, czyli skurczowe bóle w trakcie okresu (miesiączki), to dolegliwość, której doświadczyła większość kobiet1. Bóle menstruacyjne mogą pojawić się już przed miesiączką i mogą mieć duże natężenie. Zazwyczaj występują w podbrzuszu, ale mogą też rozprzestrzeniać się na górną część ud, nogi i plecy2,3. Mogą im również towarzyszyć nudności, wymioty, wzdęcia i biegunka3. Wszystko to, w połączeniu z utratą krwi i bólem, może powodować naprawdę kiepskie samopoczucie.

  • Maślanka – właściwości zdrowotne i przeciwwskazania. Czy maślanka jest zdrowa?

    Mleko oraz przetwory mleczne to ważna grupa produktów w żywieniu zarówno dzieci, jak i osób dorosłych. Produkty te zawierają duże ilości dobrze przyswajalnego wapnia, pełnowartościowe białko, witaminy oraz składniki mineralne. Jednym z najważniejszych wyrobów przemysłu mleczarskiego jest maślanka. Na co jest dobra maślanka? Jakie ma właściwości oraz kto powinien unikać jej spożywania?

  • Czy proteinowa dieta Dukana działa? Fazy diety i skutki uboczne

    Dieta Dukana jest znana inaczej jako dieta proteinowa, białkowa oraz Protal (z jęz. fr. protéines alternatives). Pomysłodawcą tej słynnej diety jest były francuski dietetyk Pierre Dukan, który w 2013 roku otrzymał zakaz wykonywania zawodu lekarza na terenie Francji. Mimo to dieta Dukana zyskała w ostatnich latach miano jednej z najpopularniejszych diet odchudzających na całym świecie i stanowi model żywienia dla wielu osób.

  • Kiwi – właściwości odżywcze, wartości

    Kiwi jest niezwykle popularnym owocem, który nazywany bywa również chińskim agrestem. Owoce kiwi są jagodami, a ich miąższ jest soczysty, galaretowaty i zasobny w brązowe lub czarne nasiona. Kiwi zawiera wiele różnych składników bioaktywnych (m.in. witamin, składników mineralnych, karotenoidów i polifenoli), dzięki czemu wywiera pozytywny wpływ na organizm człowieka.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij