Ogromne ryzyko rozwoju demencji u pacjentów po udarze

Każdego roku około 15 milionów ludzi na całym świecie doznaje udaru mózgu. Naukowcy z Uniwersytetu McMaster w Kanadzie przeprowadzili badania, na których podstawie udowodnili, że udar zwiększa ryzyko demencji o 80%, nawet po uwzględnieniu innych czynników ryzyka demencji. W którym momencie po udarze ryzyko demencji jest największe?

1. Udar mózgu – stan, który dotyka miliony ludzi
2. Udar mózgu a ryzyko demencji – szokujące dane
3. Jaki jest związek między udarem a demencją?
4. Zwiększone ryzyko demencji u osób, które przeszły udar – jak wyglądało badanie?
5. Czy można zapobiec udarowi mózgu? Jakie nawyki mogą nas ustrzec przed udarem mózgu?

Udar mózgu – stan, który dotyka miliony ludzi

Każdego roku około 15 milionów ludzi na całym świecie doznaje udaru mózgu – stanu, w którym tętnica doprowadzająca krew do części mózgu przestaje być drożna lub jest drożna tylko częściowo, czyli krew przez nią nie przepływa lub przepływa w niewystarczającej ilości. W tej sytuacji mówimy o udarze niedokrwiennym. Drugim rodzajem jest udar krwotoczny (występuje zdecydowanie rzadziej), który jest efektem pęknięcia ściany tętnicy i wylewu krwi poza to naczynie krwionośnie. Jest to tak zwany wylew.

Według szacunków, połowa z tych pacjentów będzie cierpiała na trwałą lub przewlekłą niepełnosprawność, taką jak paraliż jednej strony ciała, trudności w komunikacji, utrata pamięci lub problemy z chwytaniem lub trzymaniem przedmiotów. Wcześniejsze badania pokazują również, że udar może zwiększać ryzyko wystąpienia chorób, takich jak problemy ze wzrokiem, depresja, chroniczne zmęczenie po udarze, problemy z połykaniem, nowotwory i demencja.

Udar mózgu a ryzyko demencji – szokujące dane

Naukowcy postanowili dokładniej zbadać związek między udarem a zwiększonym ryzykiem demencji, ponieważ wraz ze starzeniem się społeczeństwa coraz więcej osób doświadcza udaru, a coraz większa liczba osób przeżywa jego konsekwencje. Co więcej, inne badania pokazały, że udar może również zwiększać ryzyko wystąpienia innego rodzaju demencji, znanego jako choroba Alzheimera.

Naukowcy odkryli również, że ryzyko demencji było trzykrotnie wyższe w pierwszym roku po udarze. Ryzyko to zmniejszyło się do 1,5-krotnego wzrostu w ciągu pięciu lat po udarze, ale pozostało podwyższone 20 lat później. W analizach nie uwzględniono pierwszych trzech miesięcy po udarze, ponieważ zwykle jest za wcześnie, aby postawić ostateczną diagnozę demencji

Jaki jest związek między udarem a demencją?

Podczas udaru dopływ tlenu do mózgu zostaje odcięty. Może to spowodować śmierć komórek mózgowych, powodując demencję. Otępienie naczyniowe to rodzaj otępienia spowodowany zmniejszonym przepływem krwi do mózgu.

Zwiększone ryzyko demencji u osób, które przeszły udar – jak wyglądało badanie?

Na potrzeby tego badania naukowcy z Kanady przeanalizowali dane pochodzące z medycznych baz danych od ponad 15 milionów osób z całego świata. U około 181 000 badanych stwierdzono udar niedokrwienny mózgu (udar spowodowany zakrzepem w tętnicach otaczających mózg) lub krwotok śródmózgowy (pęknięcie naczynia krwionośnego w mózgu), które przeżyły bez objawów demencji przez co najmniej 90 dni.

Uczestnicy z grupy osób z udarem zostali porównani do dwóch pozostałych grup kontrolnych:

• pierwsza grupa – osoby, u których nie wystąpił ani udar mózgu ani zawał serca;
• druga grupa – nie wystąpił udar, ale wystąpił zawał serca.

Udało się wykazać, że podwyższone ryzyko demencji utrzymywało się nawet po dopasowaniu uczestników z grupy badanej i grupy kontrolnej pod względem wieku, płci, statusu społecznego i czynnikach ryzyka naczyniowego.

Czy można zapobiec udarowi mózgu? Jakie nawyki mogą nas ustrzec przed udarem mózgu?

Wielu chorobom można zapobiec. Udar jest jedną z takich chorób. Jedną z przyczyn udaru niedokrwiennego mózgu jest miażdżyca naczyń krwionośnych. Czynnikiem, który wpływ ana rozwój miażdżycy jest przede wszystkim za wysoki poziom cholesterolu, nadciśnienie tętnicze i cukrzyca. W przypadku wylewu krwi do mózgu najczęściej mówi się o przyczynach w postaci nadciśnienia tętniczego, zaburzeniach krzepliwości krwi czy przyjmowaniu niektórych leków.

Przyjmuje się, że udar mózgu jest trzecią najczęstszą przyczyną zgonów na świecie. Równie często przebiega gwałtownie i nagle. Kardiolodzy uwrażliwiają swoich pacjentów, wskazując im czynniki ryzyka, na które powinni zwrócić uwagę, jeśli są obciążeni chorobami współistniejącymi.

Bardzo istotne jest sumienne podejście do leczenia chorób, które prowadzą do udaru mózgu. Pacjenci z wyżej wymienionymi jednostkami chorobowymi, powinni być bezwzględnie pod stałą opieką specjalisty, a przede wszystkim regularnie wykonywać wszelkie badania diagnostyczne.

Kolejną kwestią jest samokontrola swojego stanu zdrowia i zwrócenie uwagi na tzw. objawy ostrzegawcze udaru, ponieważ bardzo często się zdarza, że zanim dojdzie do ostrej niewydolności krążenia mózgowego pojawiają się charakterystyczne objawy zwiastujące, które samoistnie mogą ustąpić. U około 10% pacjentów z tymi objawami diagnozuje się udar mózgu.

Wczesne objawy zwiastujące udar:

• zaburzenia czucia po jednej stronie ciała,
• opadanie kącika ust (przypominające grymas) i charakterystyczne zaburzenia mowy,
• osłabienie kończyn po jednej stronie ciała,
• problemy z ostrym widzeniem,
• zawroty głowy

Zwłaszcza palenie papierosów oraz nadużywanie alkoholu znacząco podnoszą ryzyko udaru mózgu. Warto także pamiętać, że prawdopodobieństwo wystąpienia niewydolności krążenia mózgowego jest mniejsze u osób regularnie uprawiających sport, odżywiających się zdrowo, unikających stresu, a także dbających o dobry sen.