Ćwiczenia fizyczne w połączeniu z korzystaniem z sauny wspomagają serce bardziej niż same ćwiczenia

Okres po wysiłku (nie dłużej niż 60-90 minut) to tak zwane okno możliwości, w którym występuje zwiększona wrażliwość organizmu na insulinę i obniżony poziom lipidów we krwi. Czy połączenie ćwiczeń fizycznych wraz z seansami w saunie zaraz po aktywności, może poprawić wydolność układu krwionośnego, wpływając właśnie na „okno możliwości organizmu"? Naukowcy z Finlandii postanowili sprawdzić tę zależność.

Naukowcy zbadali wpływ połączenia ćwiczeń fizycznych z późniejszą regeneracją organizmu w saunie na kondycję układu krążenia. Odkryli, że taka konsekwencja działań jest bardzo korzystna dla układu krążenia niż same ćwiczenia.

Jak korzystanie sauna wpływa na organizm?

Badanie z 2015 roku sugeruje, że częste kąpiele w saunie wiążą się ze zmniejszonym ryzykiem zgonów z przyczyn sercowo-naczyniowych i śmiertelności z jakiejkolwiek innych przyczyny. Ponadto badanie obserwacyjne z 2018 r. wykazało, że wyższy poziom wskaźnika CRF (indeks obrazujący wydolność krążeniowo-oddechową) i kąpiele w saunie od 3. do 7. razy w tygodniu zmniejszają śmiertelne zdarzenia sercowo-naczyniowe i śmiertelność z jakiejkolwiek innych przyczyny w porównaniu z dobrym CRF lub częstą, ale bez wcześniejszych ćwiczeń, kąpielą w saunie.

Nowe badanie przeprowadzone na Uniwersytecie Jyväskylä w Finlandii przeprowadziło randomizowane badanie kontrolne w celu porównania wpływu kąpieli w saunie i ćwiczeń fizycznych z samymi ćwiczeniami na zdrowie układu krążenia. Naukowcy odkryli, że połączenie kąpieli w saunie z ćwiczeniami poprawiło zdrowie serca bardziej niż same ćwiczenia. Wyniki opublikowano w czasopiśmie American Journal of Physiology.

Jak wyglądało badanie?

Do badania naukowcy włączyli 48 uczestników płci męskiej i żeńskiej w wieku od 30 do 64 lat. Wszyscy prowadzili tzw. siedzący tryb życia, który naukowcy zdefiniowali jako połączenie pracy siedzącej i mniej niż 30 minut całkowitej aktywności fizycznej tygodniowo. Każdy uczestnik miał również co najmniej jeden czynnik ryzyka sercowo-naczyniowego, w tym podwyższony poziom złego cholesterolu, obciążający wywiad rodzinny dotyczący choroby wieńcowej serca, nadciśnienie, otyłość, a także nałóg w postaci palenia papierosów.

Uczestnicy zostali przydzieleni losowo do jednej z trzech grup:

• pierwsza grupa: połączenie regularnych ćwiczeń z powysiłkowymi seansami w saunie, które trwały kwadrans;
• druga grupa: tylko regularne ćwiczenia wykonywane według określonych wytycznych – 60-minutowy trening 3 razy w tygodniu: 10 minut rozgrzewki, 20 minut ćwiczeń siłowych i 30 minut ćwiczeń typu cardio;
• trzecia grupa była grupą kontrolną.  

Uczestnicy byli oceniani przez cały czas trwania badania. Pierwszorzędowe wyniki obejmowały CRF — mierzone na podstawie maksymalnego poboru tlenu — i pomiar ciśnienia krwi. Drugorzędne wyniki obejmowały masę tłuszczu, całkowity poziom cholesterolu i sztywność tętnic.

Wyniki badania

Po przeanalizowaniu wyników naukowcy odkryli, że obie grupy interwencyjne miały niższą masę tłuszczową i wyższy CRF niż grupa kontrolna. Jednak osoby z połączonej grupy kąpieli w saunie i ćwiczeń fizycznych doświadczyły znaczącego wzrostu CRF,  wyraźnego spadku skurczowego ciśnienia krwi (SBP) i całkowitego poziomu cholesterolu niż osoby w grupie samych ćwiczeń.

Dlaczego sauna poprawia wydolność układu krwionośnego?

Główny badacz projektu – Earric Lee – powiedział, że „okres po wysiłku (nie dłużej niż 60-90 minut) to tak zwane okno możliwości, w którym występuje zwiększona wrażliwość na insulinę i obniżony poziom lipidów we krwi. Stanowi to idealną okazję do interwencji łączonych, takich jak terapia cieplna, a w tym przypadku kąpiel w saunie”. Chris Minson, profesor fizjologii człowieka na Uniwersytecie w Oregonie, który nie brał udziału w badaniu, oceniając je, powiedział:

„Niektóre z tych zmian prawdopodobnie objawiły się większą reakcją ze strony białka szoku cieplnego (HSP) w grupie „ćwiczenia i sauny" w porównaniu z grupą „samych ćwiczeń". Wiadomo, że białka HSP wpływają korzystnie na wiele funkcji w organbizmie człowieka, w tym na naczynia krwionośne, funkcje śródbłonka i serca. Wpływają także na funkcjonowanie mięśni szkieletowych i zwiększenie objętości krwi, co może poprawić czynność sercowo-oddechową”. Naukowcy doszli do wniosku, że przyszłe badania powinny zbadać optymalne czasy trwania, częstotliwości, modalności i temperatury ekspozycji na ciepło z korzyścią dla zdrowia układu krążenia.