Molestowanie seksualne – przejawy, jak sobie radzić w takiej sytuacji? Gdzie zgłosić?

Statystyki pokazują, że co piąta osoba pada ofiarą molestowania seksualnego w pracy. Według raportu Fundacji na rzecz Równości i Emancypacji STER aż 87 proc. kobiet doświadczyło w swoim życiu zachowania, które mogłoby zostać uznane za molestowanie seksualne. Nie oznacza to jednak, że problem ten nie dotyczy mężczyzn. Molestowanie seksualne może bowiem dotyczyć obu płci. Co można uznać za molestowanie seksualne? Gdzie je zgłosić?

1. Molestowanie seksualne – przejawy
2. Molestowanie seksualne – przyczyny
3. Molestowanie seksualne – gdzie zgłosić?
4. Czy istnieje molestowanie seksualne słowem?

Molestowanie seksualne – przejawy

Definicja molestowania seksualnego zgodnie z Kodeksem pracy mówi, że jest to „każde niepożądane zachowanie o charakterze seksualnym lub odnoszące się do płci pracownika, którego celem lub skutkiem jest naruszenie godności pracownika, w szczególności stworzenie wobec niego zastraszającej, wrogiej, poniżającej, upokarzającej lub uwłaczającej atmosfery; na zachowanie to mogą się składać fizyczne, werbalne lub pozawerbalne elementy”.

Molestowanie seksualne może więc przyjmować różne formy: fizyczną, werbalną oraz pozawerbalną. Amerykańskie Towarzystwo Psychologiczne wyróżnia jeszcze dwie inne formy molestowania seksualnego. Pierwszą z nich jest molestowanie inwazyjne, np. dotykanie, głaskanie o charakterze erotycznym. Drugą jest molestowanie nieinwazyjne, czyli erotyczne aluzje czy też podglądanie.

Kiedy mamy do czynienia z molestowaniem? Co można uznać za molestowanie seksualne? To pytania, które zadaje sobie większość osób, które obawiają się, że mogły być ofiarami tego rodzaju zachowań. Jak wygląda molestowanie seksualne? Będą to m.in. zachowania takie jak:

• pisanie wiadomości o podłożu seksualnym,
• niestosowne żarty z podtekstem seksualnym,
• natarczywe spojrzenia,
• propozycje seksualne,
• dotykanie, głaskanie lub inne gesty o charakterze erotycznym,
• szantaż emocjonalny, np. seks w zamian za awans,
• niestosowne komentarze na temat ubrania, budowy ciała lub wyglądu ofiary,
• powtarzające się próby zaproszenia na randkę lub bezpośrednie propozycje dotyczące odbycia stosunku seksualnego.

Molestowanie seksualne – przyczyny

Statystyki pokazują, że molestowania seksualnego częściej doświadczają kobiety niż mężczyźni. Najbardziej narażone na molestowanie są kobiety, które pracują w tzw. męskich zawodach lub w firmach, w których pracuje więcej mężczyzn niż kobiet. Nie oznacza to jednak, że ofiarami molestowania seksualnego nie mogą być mężczyźni.

Molestowanie seksualne w pracy bardzo często jest również przejawem relacji władzy. Na potencjalnych sprawców molestowania wskazuje się bowiem osoby o dużej władzy i jednocześnie poczuciu bezkarności. Co więcej, na molestowanie seksualne bardziej narażone są osoby o niskim statusie społecznym, o niskiej samoocenie i wysokiej wrażliwości.

Molestowanie seksualne – gdzie zgłosić?

Molestowanie seksualne jest czynem zabronionym i jest usankcjonowane przepisami prawa pracy. Jak udowodnić molestowanie seksualne? Obowiązkiem ofiary jest udokumentowanie tego, że nastąpiło molestowanie oraz jednocześnie, że pracownik molestowany sprzeciwił się temu.

Wówczas osoba poszkodowana może w pierwszej kolejności zawiadomić pracodawcę o doświadczeniu molestowania. Pracodawca zaś powinien podjąć odpowiednie działania, zmierzające do wyeliminowania tego typu zachowań w środowisku pracy. Pracownik molestowany ma także prawo rozwiązać umowę o pracę w trybie natychmiastowym, jeżeli uzna, że pracodawca dopuścił się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków. W takim przypadku pracownikowi przysługuje odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia.

Jeżeli natomiast pracodawca nie podejmie żadnych działań, jego działania będą nieskuteczne lub to właśnie pracodawca jest oprawcą, wtedy pracownik może zgłosić molestowanie do Państwowej Inspekcji Pracy (PIP), która przeprowadzi postępowanie kontrolne i w razie konieczności złoży stosowny pozew w sądzie pracy.

Czy istnieje molestowanie seksualne słowem?

Molestowanie seksualne słowem to jedna z wcześniej wymienionych form molestowania werbalnego, które również stanowi czyn zabroniony i jak najbardziej powinno zostać zgłoszone do odpowiednich organów. Takie molestowanie nie przejawia się czynami, a m.in. komentarzami na temat ubioru lub wyglądu ofiary, nieprzyzwoitymi sugestiami o podłożu erotycznym, propozycjami seksualnymi lub szantażem emocjonalnym.