Nieregularne cykle są związane z wyższym ryzykiem chorób serca

Badanie prowadzone na ponad 58 tys. kobiet przez blisko 12 lat wykazało, że nieregularne cykle miesiączkowe są związane z wyższym ryzykiem rozwoju chorób sercowo-naczyniowych. Dowiedz się, jakie mogą być przyczyny zaburzeń miesiączkowania.

Najnowsze badania nad związkiem długości cyklu z chorobami układu krążenia

U kobiet mających nieregularne cykle menstruacyjne (zarówno krótsze niż 21 dni, jak i dłuższe niż 35 dni) istnieje zwiększone ryzyko wystąpienia chorób układu krążenia takich jak zawał serca czy migotanie przedsionków – wynika z najnowszego badania opublikowanego w czasopiśmie „Journal of American Heart Association”. Naukowcy przeanalizowali sytuację zdrowotną 58 000 kobiet (ich dane pochodziły z brytyjskiego Biobanku), które w przeszłości nie zmagały się ze schorzeniami serca. Na wstępie zebrano informacje o długości i rytmie ich cykli miesiączkowych. Podczas trwającej 11,8 roku obserwacji zarejestrowano 1623 przypadki chorób układu krążenia, w tym: 827 przypadków choroby wieńcowej, 199 zawałów mięśnia sercowego, 271 udarów mózgu, 174 przypadki niewydolności serca i 393 przypadki migotania przedsionków.

Co ważne, podwyższone ryzyko chorób sercowo-naczyniowych stwierdzono u kobiet bez względu na inne czynniki ryzyka, w tym: wiek, pochodzenie etniczne, wskaźnik masy ciała, palenie tytoniu, spożywanie alkoholu, aktywność fizyczną, wyjściowy poziom cholesterolu, wysokie ciśnienie krwi lub cukrzycę typu 2, stosowanie doustnych środków antykoncepcyjnych bądź hormonalnej terapii zastępczej w przeszłości, a także występowanie chorób serca lub udaru mózgu w rodzinie.

Nieregularne miesiączki – przyczyny

Zaburzenia cyklu menstruacyjnego stanowią częsty problem wśród kobiet w wieku rozrodczym. Za ich pojawienie się może odpowiadać szereg czynników, do tych najczęściej występujących można zaliczyć:

• wzmożony wysiłek fizyczny,
• ekspozycję organizmu na silne czynniki stresogenne,
• stosowanie restrykcyjnych diet,
• dolegliwości zdrowotne, w tym przede wszystkim zaburzenia gospodarki hormonalnej.

1. Zaburzenia hormonalne (nadczynność i niedoczynność tarczycy, PCOS, menopauza)
Nieprawidłowości w funkcjonowaniu tarczycy, takie jak nadczynność oraz niedoczynność, powodują destabilizację całej gospodarki hormonalnej organizmu – związki syntetyzowane przez tarczycę oddziałują między innymi na poziom stężenia hormonów płciowych. Skutkiem tego mogą być: przewlekły brak owulacji, przedłużające się, intensywne krwawienia czy nieregularne miesiączki.

PCOS, inaczej zespół policystycznych jajników, to dolegliwość, na którą cierpią pacjentki w wieku rozrodczym (szacuje się, że dotyczy 4–12% kobiet). Cechuje ją m.in. występowanie cykli bezowulacyjnych (będących przyczyną niepłodności), nieregularne krwawienia miesiączkowe oraz nadprodukcja męskich hormonów płciowych.

Menopauza to moment, kiedy u kobiety pojawia się ostatnia w życiu miesiączka (średni wiek Polek wchodzących w okres przekwitania to około 48–52 lat). W czasie przedmenopauzalnym mogą występować nieregularne, krótsze niż wcześniej cykle, a także może pojawiać się więcej cykli bezowulacyjnych.

2. Endometrioza
Endometrioza, czyli występowanie komórek endometrium poza jamą macicy, jest schorzeniem trudnym do zdiagnozowania i leczenia. Podstawowymi objawami endometriozy są: ból w okolicy miednicy mniejszej, a także bolesne miesiączki z obfitymi krwawieniami, nieregularne cykle miesiączkowe (zazwyczaj wydłużone) oraz problemy z zajściem w ciążę.

3. Kłopoty z utrzymaniem prawidłowej masy ciała (otyłość, niedożywienie)
Nadmierna ilość tkanki tłuszczowej wpływa na gospodarkę hormonalną. Udowodniono m.in., że otyłe kobiety mają obniżone stężenie globuliny wiążącej hormony płciowe (SHBG), a także podwyższone stężenie androgenów i insuliny. Możliwe konsekwencje otyłości to m.in. przewlekły brak owulacji i nieregularne krwawienia. Naukowcy podkreślają również, że obserwowane obecnie obniżenie wieku pokwitania (w tym wystąpienia pierwszej miesiączki) u dziewczynek ma związek z epidemią nadwagi u najmłodszych.

Anemia bardzo często jest konsekwencją niedożywienia (nieodpowiedniego zaopatrywania organizmu w niezbędne do funkcjonowania składniki odżywcze). Wówczas w krwiobiegu występuje niedobór hemoglobiny i czerwonych krwinek, co może objawiać się np. zmniejszoną częstotliwością krwawień miesięcznych, a nawet całkowitym ich brakiem.

4. Nowotwory
Niektóre choroby nowotworowe mogą mieć wpływ na regularność miesiączek. Rak jajnika może skutkować nieregularnymi krwawieniami o różnym stopniu nasilenia. Z kolei nowotwór szyjki macicy może powodować krwawienie pojawiające się w wyniku dotyku lub urazu (np. podczas współżycia) bądź samoistnie.

Zaburzenia cyklu miesiączkowego – diagnostyka i leczenie

Jakiekolwiek nieprawidłowości związane z występowaniem krwawienia z narządów płciowych, brak miesiączki lub bolesne miesiączkowanie powinny być sygnałem skłaniającym do odbycia wizyty u ginekologa.

Sposób leczenia nieregularnych cykli menstruacyjnych uzależniony jest od powodu, który spowodował ich wystąpienie. Na przykład schorzenia endokrynologiczne wymuszają regulację hormonalną w celu redukcji nasilenia objawów. W zdecydowanej większości przypadków – po ustaleniu źródła występowania zaburzeń oraz po wdrożeniu właściwie dostosowanego leczenia i zmian w trybie funkcjonowania – dolegliwości związane z zaburzeniami miesiączkowania ustępują. Warto mieć jednak na uwadze fakt, że schorzenia związane z nieprawidłowym miesiączkowaniem mogą wymagać długotrwałego leczenia, a przerwanie terapii może prowadzić do nawrotu objawów.