Niewydolność wątroby - wizualizacja
Dominika Rynkiewicz

Niewydolność wątroby – objawy, przyczyny i leczenie

Wątroba jest centrum metabolicznym naszego organizmu. Do jej funkcji zalicza się syntezę wielu białek i glukozy, przekształcanie szkodliwych metabolitów do ich neutralnych form, magazynowanie witamin i innych substancji, a także produkcję ciepła. Wszechstronność wątroby sprawia, że niemożliwe jest jej zastąpienie. W związku z tym jedyną skuteczną formą leczenia w przypadku skrajnej niewydolności wątroby jest przeszczep tego narządu.

Jak objawia się niewydolność wątroby?

Przewlekła niewydolność wątroby początkowo wywołuje bardzo niecharakterystyczne objawy, takie jak utrata apetytu, częste biegunki, gorączka czy wysypka. Z czasem pojawiają się bardziej swoiste symptomy, które budzą większy niepokój pacjentów, m.in.:

  • żółtaczka – zażółcenie twardówki gałek ocznych i powłok skórnych z powodu odkładania się bilirubiny;
  • wodobrzusze – powiększenie obwodu brzucha na skutek gromadzenia się płynu w jamie brzusznej;
  • obrzęki kończyn;
  • hepatosplenomegalia – powiększenie śledziony i wątroby, aczkolwiek jeżeli przyczyną rozwinięcia niewydolności wątroby jest jej marskość – wątroba może być pomniejszona;
  • objawy skórne – niewydolność wątroby powoduje świąd skóry prowokujący drapanie, co skutkuje powstaniem tzw. przeczosów. Ponadto pojawiają się pajączki naczyniowe i rumień dłoni wywołane zaburzeniem wątrobowego metabolizmu estrogenów.

Ostra niewydolność wątroby może wywoływać dodatkowe objawy i powikłania, np.:

  • encefalopatię wątrobową – zmiany neurologiczne spowodowane nagromadzeniem toksyn w organizmie; objawia się jako zaburzenia nastroju, osobowości, czynności intelektualnych i utrata świadomości;
  • zaburzenia hemodynamiczne – czyli niebezpieczne spadki ciśnienia krwi i gwałtowne przyspieszenia akcji serca;
  • wtórną do niewydolności wątroby niewydolność nerek;
  • skazę krwotoczną – nadmierne, trudne do zahamowania krwawienie. Jest wywołana niedoborem białek niezbędnych w procesie krzepnięcia.

Jak długo można żyć z niewydolnością wątroby?

Stosunkowo szybka śmierć z powodu ostrej niewydolności wątroby dotyka 30-80% pacjentów, dla których często jedynym ratunkiem jest przeszczep narządu. W przypadku przewlekłych zaburzeń, takich jak autoimmunologiczne lub wirusowe zapalenie wątroby z postępującą niewydolnością wątroby, można żyć wiele lat. U tych chorych szczególnie istotne jest podjęcie odpowiedniego leczenia przyczynowego, dzięki któremu mają szansę na znaczną poprawę rokowań. Alkoholowa niewydolność wątroby zabija w ciągu kilku lat, aczkolwiek długość życia osób, które szybko zerwą z nałogiem, może nie być znacząco skrócona.

Dowiedz się, jakie funkcje spełnia wątroba – sprawdź na DOZ.pl

Powiązane produkty

Co się dzieje, gdy wątroba przestaje pracować?

Gdy wątroba przestaje pracować, dochodzi do szeregu zaburzeń metabolicznych. Synteza glukozy i przemiany lipidów zostają upośledzone, co wywołuje u pacjenta nadmierną męczliwość. Zahamowane jest również wytwarzanie białek. Szczególnie istotny jest niedobór albumin – cząsteczek odpowiedzialnych za utrzymanie płynów w naczyniach krwionośnych. Przesączanie osocza do jam ciała powoduje wodobrzusze i obrzęki oraz uniemożliwia utrzymanie odpowiedniego ciśnienia krwi. Dochodzi wówczas do uszkodzenia wrażliwych na niskie ciśnienie krwi nerek, co z kolei prowadzi do zaburzeń gospodarki wodno-elektrolitowej i kumulacji toksyn w organizmie. Wątroba przestaje produkować również białka niezbędne do prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego i białkowe czynniki krzepnięcia krwi, powodując powikłania infekcyjne oraz nadmierne krwawienia. Zaburzona jest także wątrobowa neutralizacja toksyn, m.in. amoniaku, który uszkadza układ nerwowy, prowadząc do encefalopatii wątrobowej.

Jak się umiera na niewydolność wątroby?

Pacjentów zabijają objawy niewydolności wątroby oraz jej powikłania. Szczególnie niebezpieczne dla życia pacjenta są zaburzenia hemodynamiczne i metaboliczne, kumulacja toksyn oraz zwiększona podatność na infekcje. Należy pamiętać, że w tym przypadku niewydolność wielu narządów, zwłaszcza nerek i wątroby, występuje równocześnie. Wobec tego w przebiegu niewydolności wątroby możliwe są najczarniejsze scenariusze, w tym te prowadzące do śpiączki i kolejno zgonu.

Sprawdź leki i zioła na wątrobę na DOZ.pl

Po czym poznać, że wątroba jest chora?

Osoba z chorą wątrobą odczuwa duże zmęczenie, swędzenie skóry i skarży się na obniżenie apetytu. Rodzina pacjenta zauważa u niego spadek masy ciała i zażółcenie skóry. Z czasem dochodzi do osłabienia i zaniku mięśni kończyn oraz zwiększenia obwodu brzucha – mówimy wówczas o charakterystycznym wyglądzie „kasztanowego ludzika”.

Jaki jest stolec i kolor moczu przy chorej wątrobie?

Jeżeli choroba wątroby powoduje mechaniczne zatrzymanie odpływu żółci drogami żółciowymi do jelit, wówczas pacjenci oddają odbarwiony stolec i bardzo ciemny mocz. Dzieje się tak dlatego, że pochodne bilirubiny, które powinny zostać wydalone wraz z kałem, trafiają do krwioobiegu i są usuwane przez nerki.

Taki obraz kliniczny odpowiada m.in. atrezji (zrośnięciu) dróg żółciowych. Jest to choroba wrodzona, która najczęściej powoduje niewydolność wątroby i konieczność wykonania przeszczepu u dzieci.

Leczenie niewydolności wątroby

Gdy niewydolność wątroby jest lekka, lekarz może zalecić leczenie wspomagające, czyli przyjmowanie popularnych suplementów usprawniających pracę wątroby. Takie działanie pomaga w spowolnieniu jej uszkadzania pod warunkiem, że usuniemy czynnik sprawczy – np. zaprzestaniemy spożywania alkoholu czy wyeliminujemy tłuste potrawy.

Z kolei ciężka niewydolność wątroby wymaga wdrożenia leczenia żywieniowego, w którym dieta powinna składać się w 60% z białka, oraz podaży n-acetylocysteiny. Ponadto często konieczna jest obserwacja szpitalna i terapia powikłań niewydolności wątroby. Szczególnie często pacjenci wymagają antybiotykoterapii, przetaczania składników krwi i wspomagania pracy nerek.

Leki stosowane na niewydolność wątroby są uzależnione od przyczyny jej uszkodzenia. Bardzo ważne jest, aby podjąć natychmiastowe kroki w przypadku zatrucia grzybami lub paracetamolem. W przypadku wirusowego lub autoimmunologicznego zapalenia wątroby należy wdrożyć leczenie przewlekłe.

Schyłkowa niewydolność wątroby może być wyleczona tylko za pomocą przeszczepu tego narządu.

Niewydolność wątroby – rokowania

W praktyce klinicznej przewidywany czas przeżycia chorych dorosłych z niewydolnością wątroby ustala się na postawie skali Childa-Turcotte’a-Pugha, w której jako zły prognostyk przyjmuje się:

  • obecność wodobrzusza,
  • wystąpienie encefalopatii wątrobowej,
  • podwyższone czasy krzepnięcia krwi (INR),
  • niski poziom albumin,
  • podwyższone stężenie bilirubiny we krwi.
  1. Interna Szczeklika, pod red. A. Fac-Biedziuk, Medycyna Praktyczna, Kraków 2022, str. 1278-1281.
  2. W. Bernal, J. Wendon, Acute Liver Failure, N Engl J Med. 2013 Dec 26;369(26):2525-34.
  3. I. Jankowska, D. Wicher i in., Markery przewlekłej niewydolności wątroby, Pediatria po Dyplomie 2013; 1.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Ból biodra – przyczyny, diagnostyka, leczenie bólu stawu biodrowego. Ćwiczenia na biodra

    Ból biodra może dotknąć osoby w każdym wieku, nie tylko seniorów. Przyczynami bólu stawu biodrowego mogą być zmiany zwyrodnieniowe, ale także urazy czy rwa kulszowa. Często bólom bioder towarzyszy uczucie trzaskania bądź przeskakiwania biodra (tzw. zespół trzaskającego biodra). Leczenie bolącego biodra opiera się przede wszystkim na fizjoterapii – odpowiednio dobranych zabiegach fizykoterapeutycznych i ćwiczeniach. Część z nich można wykonywać także w domu. Rzadziej stosuje się leczenie operacyjne w postaci wszczepienia endoprotezy stawu biodrowego.

  • Choroba Leśniowskiego-Crohna – przyczyny, objawy, leczenie

    Choroba Leśniowskiego-Crohna jest przewlekłą, nieuleczalną chorobą, powodującą znaczne pogorszenie jakości życia. Początek choroby ma charakter skryty i przebiega skąpoobjawowo, utrudniając postawienie prawidłowego rozpoznania. Chorzy w toku trwania choroby często wymagają interwencji chirurgicznej z powodu powikłań jelitowych. Jak wygląda diagnostyka i terapia osób z chorobą Leśniowskiego-Crohna? Zapraszamy do zapoznania się z treścią artykułu.

  • Ortoreksja – na czym polega? Skutki, objawy i leczenie obsesji na punkcie zdrowego żywienia

    Ortoreksja jest zaburzeniem odżywiania, które polega na obsesji na punkcie zdrowego żywienia. Osoba cierpiąca na ortoreksję stopniowo zmienia nawyki żywieniowe po to, by jej dieta była idealna dla zdrowia. Niestety, ortorektyk nigdy nie osiąga pożądanej poprawy menu, a przez ciągłą eliminację nawet całych grup produktów zaczyna chorować. Jak rozpoznać ortoreksję i w jaki sposób ją leczyć?

  • Ból nadgarstka – przyczyny, objawy, leczenie, rehabilitacja bólu w nadgarstku

    Ból nadgarstka to przypadłość, która może pojawiać się u ludzi w każdym wieku. Względnie duża ruchomość oraz lokalizacja przebiegu nerwów i ścięgien sprawia, że bolący nadgarstek może często upośledzać pracę dystalnej części kończyny górnej. Co oznacza ból nadgarstka i kciuka czy ból nadgarstka i łokcia? Jak wygląda diagnostyka i leczenie?

  • Reumatyzm – przyczyny, objawy, leczenie chorób reumatycznych. Fizjoterapia przy reumatyzmie

    Reumatyzm to potoczna nazwa grupy schorzeń o podłożu zapalnym, która obejmuje choroby mięśni, stawów i kości. Najczęściej występujące objawy chorób reumatycznych to ból i obrzęk stawów, sztywność, ograniczenie ich ruchomości. Nieleczony reumatyzm może doprowadzić do znacznego ograniczenia sprawności. Jak wygląda rehabilitacja w schorzeniach reumatoidalnych?

  • Osteoporoza – przyczyny, objawy, badania, leczenie, rehabilitacja, zapobieganie zmianom osteoporotycznym

    Osteoporoza to choroba metaboliczna kości, która polega na stopniowym zaniku masy kostnej. Na skutek obniżenia gęstości mineralnej kości dochodzi do osłabienia ich struktury, co objawia się zwiększoną podatnością na złamania. Na zachorowanie narażone są przede wszystkim osoby starsze, szczególnie kobiety w wieku okołomenopauzalnym, choć na osteoporozę mogą cierpieć także mężczyźni, a nawet dzieci. Jakie są czynniki ryzyka wystąpienia zmian osteoporotycznych?

  • Lobotomia – czym jest? Jak wyglądała? Dlaczego już się jej nie praktykuje?

    Lobotomia to jedna z najbardziej kontrowersyjnych technik chirurgicznych w historii medycyny. Chociaż z dzisiejszej perspektywy wydaje się to nie do uwierzenia, ten niezwykle inwazyjny i wiążący się z wielkim ryzykiem zabieg był swego czasu bardzo popularny.

  • Zespół jelita drażliwego (IBS) — przyczyny, objawy, dieta i leczenie

    Zespół jelita drażliwego (IBS, ang. irritable bowel syndrome) jest jednym z najczęstszych zaburzeń przewodu pokarmowego. Charakteryzuje się przewlekłymi bólami brzucha, wzdęciami, zaparciami lub biegunkami. Często występują również inne objawy, takie jak uczucie niepełnego wypróżnienia czy wodnisty stolec. Przyczyny zespołu jelita drażliwego nie są dokładnie znane. Jednym z czynników ryzyka jest stres, ale również dieta i styl życia. Leczenie IBS zależy od indywidualnych objawów i zwykle składa się z terapii farmakologicznej, zmiany stylu życia i diety.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij