Wątroba – jakie spełnia funkcje i dlaczego jest wyjątkowa?

Wątroba – jakie spełnia funkcje i dlaczego jest wyjątkowa?

Jest jednym z najważniejszych organów w organizmie człowieka. Odpowiedzialna jest za ponad 500 funkcji, a jej prawidłowe działanie wpływa pozytywnie na cały organizm[1]. Jeśli jest nieodpowiednio „traktowana”, może ulec uszkodzeniu i nie spełniać swoich funkcji w pełni[2]. Czy mówimy o skomplikowanym, wielofunkcyjnym organizmie? Nie, tylko o jednym narządzie. Naszej wątrobie. To ona działa niczym fabryka – wykonuje tytaniczną pracę przez 24 godziny na dobę – codziennie, przez cały rok, całe nasze życie. Czy zdajemy sobie sprawę za co odpowiada, co dla nas robi i jak jest ważna? I jak my sami możemy ją wspierać?

Wątroba – nasz wielki sprzymierzeniec

Znajduje się z prawej strony, pod żebrami i przeponą. Tworzą ją komórki wątroby (hepatocyty), które łączą się ze sobą w naczynia tworzące przewody żółciowe3. Hepatocyty stanowią 60–70 proc. wszystkich komórek znajdujących się w wątrobie4. Wątroba pełni szereg istotnych funkcji. Wytwarza m.in. do 1,5 litra żółci, która uczestniczy w trawieniu i wchłanianiu tłuszczów. Odpowiada za gospodarkę białkową – w wątrobie wytwarzane jest 85 proc. wszystkich białek znajdujących się w osoczu.

Do tego filtruje oraz oczyszcza organizm z toksyn. Dzięki swojej zdolności przekształcania węglowodanów w glukozę i tłuszcze wytwarza energię niezbędną do funkcjonowania organizmu. Nadwyżki glukozy magazynowane są w wątrobie w postaci wielocukru – glikogenu. Gdy organizm potrzebuje energii, wątroba przekształca glikogen z powrotem w glukozę. Magazynuje również niezbędne nam witaminy A, D i B12 oraz inne istotne dla prawidłowego funkcjonowania składniki, np. żelazo. I w zależności od zapotrzebowania organizmu uwalnia je do krwi4. Dzięki jej nieustającej pracy nasz organizm działa jak dobrze naoliwiony mechanizm.

Ale mechanizm ten nie ma części zamiennych, wątroba jest organem pojedynczym, czyli naprawdę niezastąpionym. Z tego względu zasługuje na naszą uwagę. Jeśli nie będziemy jej wpierać i traktować poważnie, z czasem możemy odczuć, że pewne procesy (jak np. procesy metaboliczne) w naszym organizmie nie przebiegają już tak sprawnie jak kiedyś.

Warto więc wspierać swoje ciało i proaktywnie dbać o wątrobę, by jak najdłużej pozostać zdrowym, aktywnym, a także czuć się młodo i nie dopuścić do spadku energii życiowej.

Wątroba – jak podejść do niej z sercem i wspierać jej pracę

Nie są konieczne żadne drastyczne kroki, wystarczy, że nie będziemy jej „przeszkadzać” i dokonamy pewnych zmian w stylu życia, które pomogą w jej optymalnym funkcjonowaniu i w sprawnym przebiegu wszystkich procesów, za które jest odpowiedzialna. Co zatem jest ważne?

Powiązane produkty

Skład naszego talerza

Wątrobie najbardziej służy zrównoważona dieta, do której należy np. dieta śródziemnomorska, która zakłada w codziennym jadłospisie produkty pochodzenia roślinnego, czyli warzywa i owoce, pełnoziarniste produkty zbożowe, białka w postaci m.in. roślin strączkowych, ryb i owoców morza, jajek, a także fermentowanych produktów mlecznych (jogurty, kefir)5. Źródło tłuszczu stanowi oliwa z oliwek. Tak skonstruowany talerz – wysokie spożycie produktów roślinnych, niewielkie tłuszczów zwierzęcych – przekłada się na optymalny udział w diecie jednonienasyconych i wielonienasyconych kwasów tłuszczowych, błonnika pokarmowego oraz antyoksydantów, które są ważne, kiedy mówimy o dbaniu o naszą wątrobę5.

Jednym ze składników naszej diety istotnych dla wątroby jest cholina, która pomaga w utrzymaniu jej prawidłowego funkcjonowania oraz wspiera prawidłowy metabolizm tłuszczów.

Wprawdzie cholina jest wytwarzana samodzielnie przez organizm, ale jednak ilość ta nie jest wystarczająca do zaspokojenia codziennych potrzeb organizmu. Najwięcej choliny zawierają żółtka jaja kurzego, mleko, podroby (mózg, wątroba, serce, nerki), kiełki pszenicy, drożdże, nasiona roślin strączkowych, orzechy, ryby6. Możemy również wesprzeć się suplementami diety z zawartością choliny, jeżeli nasza dieta jest w nią uboga.

Utrzymanie masy ciała

Utrzymywanie odpowiedniej masy ciała to zawsze dobry pomysł, jeśli chodzi o dbanie o zdrowie wątroby, ale też i całego organizmu. W przypadku osób z nadwagą i/lub otyłością należy dążyć do tego, aby przywrócić optymalną dla organizmu masę ciała. Sposobem na to nie są jednak żadne „diety oczyszczające”, eliminacyjne czy głodówki, gdyż mogą stwarzać zbyt duże ryzyko niedoborów składników odżywczych, takich jak sole mineralne i witaminy7.

Regularna aktywność fizyczna

Powinna stanowić nieodłączny element wspierający zmianę naszych nawyków żywieniowych. Niezależnie od tego, czy jest to aktywność całkiem spontaniczna czy planowana, zawsze korzystnie wpływa praktycznie na wszystkie przemiany metaboliczne zachodzące w wątrobie. Najważniejsze, aby była dostosowana do indywidualnych możliwości i stanu zdrowia7.

Unikanie nadmiernego stresu

Warto postarać się o obniżenie na ile to możliwe poziomu nadmiernego stresu. W tym przypadku możemy się wspomóc optymalnymi dla nas, ale jednocześnie efektywnymi technikami relaksacyjnymi.

Długość oraz jakość snu

Optymalna liczba godzin dla osób dorosłych to 7–8. To ważne ze względu na fakt, że to właśnie sen reguluje bieżącą, nieustanną regenerację mózgu, a zdrowie mózgu jest podstawą dla prawidłowego przebiegu wszystkich innych procesów w naszym organizmie8.

Materiał przygotowany przez Opella Healthcare Poland Sp. z o.o.

  1. Rózga J. i in. Co nowego w leczeniu wątrobowozastępczym? Hepatologia 2014; 14: 139–148.
  2. Simon K. Diagnostyka chorób wątroby. Termedia Wydawnictwa Medyczne, Poznań 2012: 9.
  3. Sawicki W. Histologia. Wydawnictwo Lekarskie PZWL. Warszawa 2005: 430-431, 434-438.
  4. Juszczyk J. Wątroba – budowa i funkcje. Gastrologia, Medycyna Praktyczna, [online] https://www.mp.pl/pacjent/gastrologia/choroby/watroba/50948,watroba-budowa-i-funkcje, data dostępu 17.01.2023.
  5. Trovato F.M., Castrogiovanni P., Malatino L., Musumeci G. Nonalcoholic fatty liver disease (NAFLD) prevention: role of Mediterranean diet and physical activity. HepatoBiliary Surg Nutr 2019;8(2):167-169.
  6. Jarosz M., Rychlik E., Stoś K., Charzewska J. Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie, 2020; 237-240.
  7. Kłosiewicz-Latoszek L. Diety odchudzające – rodzaje i bezpieczeństwo. Medycyna Praktyczna, [online] http://dieta.mp.pl/odchudzanie/wprowadzenie/72545,diety-odchudzajace-rodzaje-i-bezpieczenstwo, data dostępu 17.01.2023.
  8. Na podstawie badań: Knutson, K.L., Van Cauter, E., Rathouz, P.J., Yan, L.L., Hulley, S.B., Liu, K., Lauderdale, D.S. Association between sleep and blood pressure in midlife: The CARDIA sleep study. Archives of Internal Medicine 2009;169(11): 1055-1061.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona
Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij