Badania przesiewowe raka piersi – mammografia 3D lepsza niż skan 2D. Przegląd najnowszych doniesień

Rak piersi jest najczęstszym nowotworem wśród kobiet w Polsce i drugą najczęstszą przyczyną zgonów z powodu raka w tej grupie (zaraz po raku płuc i tchawicy oraz raku jelita grubego). 5-letni wskaźnik przeżycia pacjentek z rakiem piersi wynosi 99%, jeśli rak zostanie wykryty we wczesnym stadium. Regularne badania przesiewowe w kierunku raka piersi mogą pomóc pacjentkom zidentyfikować guza w momencie, kiedy jego leczenie ma sens.

Badania obrazowe piersi – mammografia 2D i 3D

Obecnie standardem profilaktyki przesiewowej jest dwuwymiarowa (2D) mammografia cyfrowa. Badania pokazują, że mammografia może wykryć około 87% raków piersi. Oznacza to, że około 1 na 8 przypadków może nie zostać wykryty. Cyfrowa tomosynteza piersi, zwana także mammografem 3D, to nowsza technologia badań przesiewowych, która rejestruje zdjęcia rentgenowskie pod różnymi kątami, umożliwiając radiologom oglądanie obrazów 3D tkanki piersi (w przeciwieństwie do pojedynczego obrazu ze standardowego mammogramu 2D).

Które badanie wybrać – mammografię 2D czy 3D?

Niedawno naukowcy przeanalizowali dane dotyczące opieki zdrowotnej w USA, aby ustalić, które z badań – tomosynteza czy mammografia 2D – przyniosły wyższe wskaźniki wykrywania raka. W badaniu tym przeanalizowano przesiewowe badania mammograficzne, które są wykonywane u kobiet bez objawów w celu wczesnego wykrycia raka piersi.

Jak wyglądało badanie obejmujące ponad milion kobiet?

Na potrzeby badania naukowcy przeanalizowali dane dotyczące opieki zdrowotnej 1 100 447 kobiet w wieku od 40 do 79 lat ze Stanów Zjednoczonych. Wszystkie kobiety zostały przebadane za pomocą mammografii z tomosyntezą 3D lub mammografii 2D w latach 2014–2020. W sumie wykryto 9714 nowotworów: 3421 z mammografii 2D i 6293 z mammografii 3D. Ostatecznie naukowcy odkryli, że tomosynteza ma wskaźnik wykrywania raka na poziomie 5,3 na 1000 badań, podczas gdy mammografia 2D ma wskaźnik wykrywania raka na poziomie 4,5 na 1000 badań.

W porównaniu do mammografii 2D tomosynteza dała również mniej wyników fałszywie dodatnich i fałszywie ujemnych. Rezultaty te utrzymały się po uwzględnieniu potencjalnych czynników zakłócających obrazowanie. Badanie wykazało również, że tomosynteza działa podobnie w przypadku kobiet z gęstymi i niegęstymi tkankowo piersiami. Gęste piersi składają się przede wszystkim z tkanki gruczołowej i włóknistej, a mniej z tkanki tłuszczowej. Może to utrudnić odczytanie mammografii i zmniejszyć jej dokładność. Z tego powodu FDA (Agencja Żywności i Leków) wymaga teraz, aby raporty mammograficzne zawierały informację o gęstości piersi.

Potencjał terapeutyczny dla badań przesiewowych w kierunku raka piersi

Według autorów tych analiz mammografia z tomosyntezą wydaje się być lepsza od standardowej mammografii 2D dla większości kobiet, jednak może być zbyt wcześnie, aby stwierdzić, czy standard opieki w wykrywaniu raka piersi powinien się zmienić. Prowadzone jest właśnie kolejne, duże badanie, w ramach którego kobiety są losowo przydzielane do jednego z rodzajów badań mammograficznych. Wyniki eksperymentu powinny dostarczyć istotnych informacji na temat tego, czy standard w badaniach przesiewowych w kierunku raka piersi powinien ulec zmianie.