„Zawał ucha” – co to jest? Jak się objawia?

Czym jest zawał ucha?

Zawał ucha to potoczne określenie zespołu objawów, które pojawiają się na skutek niedokrwienia ucha wewnętrznego. Szacuje się, że każdego roku doznaje go nawet 100 000 osób, najczęściej są to pacjenci między pięćdziesiątym a sześćdziesiątym rokiem życia, choć nie oznacza to, że osoby młode nie zapadają na tę dolegliwość. Chorzy doświadczają nagłej utraty lub pogorszenia słuchu bez wyraźnej zewnętrznej przyczyny, zazwyczaj tylko w jednym uchu. Zawał ucha wewnętrznego przebiega podobnie do zawału serca – powstaje z powodu upośledzenia przepływu krwi i niedotlenienia w obrębie najmniejszych naczyń krwionośnych ucha wewnętrznego.

Zawał ucha – przyczyny

Niedokrwienie ucha może mieć podłoże zapalne, naczyniowe lub urazowe. Jedną z częstszych przyczyn zawału ucha są stany zapalne lub obecność wirusów. Może wówczas dojść do uszkodzenia nerwu przedsionkowo-ślimakowego, który unerwia ucho wewnętrzne, i w konsekwencji do zawału ucha. Taka sytuacja zagraża m.in. chorym na wirusowe zapalenie ucha w przebiegu powikłań pogrypowych. Zawał ucha może być także odpowiedzią organizmu na silny stres lub współwystępowanie dwóch czynników: gwałtownego natężenia dźwięku (urazu akustycznego) i towarzyszących mu intensywnych emocji. Ponadto do niedokrwienia ucha wewnętrznego może dojść w trakcie choroby zakrzepowej, gdy w tętnicach zaopatrujących ucho wewnętrzne powstaje zator lub zakrzep.

Na ryzyko wystąpienia zawału ucha są narażeni przede wszystkim pacjenci mający kłopoty z podwyższonym ciśnieniem tętniczym lub cierpiący na dolegliwości związane z chorobą wieńcową. Przydarzyć się może on również osobom chorym na cukrzycę. Mimo że zawał ucha to bardzo charakterystyczne schorzenie, którego nie można nie zauważyć, bardzo wielu chorych lekceważy tę przypadłość i zgłasza się na wizytę lekarską dopiero po upływie pewnego czasu, gdy efektywne podjęcie leczenia jest znacznie utrudnione. Chorym nierzadko wydaje się, że alarmujące symptomy wynikają wyłącznie z zatkania kanałów słuchowych przez zalegającą w nich woskowinę.

Zawał ucha – charakterystyczne objawy

Objawy zawału ucha mogą być różne. Zwykle zawał ucha następuje w momencie zupełnie nieoczekiwanym – pacjent chwilę przed zawałem słyszy prawidłowo, następnie ma wrażenie zalegania waty w uchu, a dźwięki stają się niezrozumiałe. Wśród innych najczęściej występujących symptomów zawału ucha znajdują się:

• gwałtowne obniżenie lub zanik słuchu w obrębie jednego ucha,
• piszczenie, odgłosy szumów w uchu,
• wrażenie gromadzenia się wydzieliny w uchu,
• zachwianie zmysłu równowagi, zawroty głowy,
• wymioty,
• uczucie drętwienia szczęki,
• odczuwanie dźwięków podwójnie, powstawanie wrażenia echa.

Zawał ucha – sposoby leczenia

W większości przypadków prawidłowy słuch po upływie paru godzin ulega przywróceniu, niemniej jeżeli mamy przypuszczenie, że doszło do zawału ucha wewnętrznego, należy bezwzględnie wybrać się do laryngologa, który przeprowadzi gruntowne badanie. Lekarz w trakcie trwania wizyty zapyta o objawy oraz wykona otoskopię (wziernikowanie ucha). Niewykluczone, że konieczne będzie przeprowadzenie dodatkowych badań, na przykład rejestracji słuchowych potencjałów wywołanych pnia mózgu w reakcji na stymulację akustyczną (ABR, BERA) lub audiometrii tonalnej.

Metoda leczenia zawału ucha jest uzależniona od przyczyny, np. gdy jest to zakażenie wirusowe, wskazane jest zastosowanie leczenia przeciwwirusowego. Jeśli pacjent przyjmie leki w przeciągu kilku godzin od wystąpienia objawów, prawdopodobieństwo pełnego wyzdrowienia szacuje się na 90%. Jeżeli natomiast chory przyjdzie do gabinetu lekarskiego po upływie kilku dni, to terapia jest mało efektywna.