Seksoholizm – objawy, jak go pokonać?

Wiele osób traktuje seksoholizm nieco po macoszemu, umniejszając znaczeniu tego zjawiska chorobowego. Tymczasem jest to takie samo uzależnienie jak alkoholizm czy narkomania, a jego skutki mogą być równie destrukcyjne dla chorego, jak i jego bliskich. Warto zatem wiedzieć, jak rozpoznać seksoholizm, a także w jaki sposób najskuteczniej sobie z nim radzić.

Seksoholizm, czyli uzależnienie od seksu, to zaburzenie, na które cierpi od 3–5% wszystkich ludzi na świecie. Uzależnienie to przejawia się wielokrotnym powtarzaniem określonej czynności – przymusem uprawniania stosunku seksualnego lub podejmowania innych czynności seksualnych. Seksoholizm, jak każde zaburzenie, wiąże się z wieloma negatywnymi konsekwencjami.

Seksoholizm – objawy. Na czym polega seksoholizm?

Uzależnienie od seksu przez wielu naukowców traktowane jest jako uzależnienie behawioralne, takie samo jak uzależnienie od alkoholu, narkotyków czy hazardu. W Międzynarodowej Statystycznej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych ICD-10 seksoholizm został zaklasyfikowany jako nadmierny popęd seksualny, inne zaburzenie nawyków i popędów lub zaburzenie nawyków i popędów nieokreślonych. W DSM-5 natomiast uzależnienie od seksu nie zostało wyróżnione.

Wśród typowych objawów uzależnienia od seksu wymienia się te:

• obsesyjne myślenie o czynnościach seksualnych,
• nałogowe oglądanie filmów pornograficznych,
• nałogowa masturbacja,
• przymus odbywania stosunków seksualnych,
• współżycie z wieloma partnerami, również wchodzenie w przypadkowe relacje seksualne,
• odczuwanie poczucia winy, wstydu i spadku nastroju po odbyciu stosunku seksualnego,
• frustracja, złość i inne negatywne objawy wywołane przez niemożność zrealizowania czynności seksualnych,
• możliwe liczne zdrady w małżeństwie.

W życiu osoby uzależnionej od seksu czynności seksualne stają się najważniejszą potrzebą. Osoba uzależniona będzie zaniedbywać inne obszary swojego życia na rzecz czynności seksualnych. Ponadto osoba zmagająca się z seksoholizmem nie traktuje stosunku seksualnego w kategorii przyjemności, a wyłącznie w kategorii przymusu wywołanego potrzebą zmniejszenia narastającego napięcia.

Seksoholizm – przyczyny. Co powoduje seksoholizm?

Konkretne przyczyny seksoholizmu nie są do końca poznane, niemniej jednak można podejrzewać, że na rozwój uzależnienia wpływ mają wydarzenia z dzieciństwa. Na rozwój seksoholizmu narażone są osoby pochodzące z dysfunkcyjnych rodzin, które charakteryzują się:

• niską samooceną i poczuciem własnej wartości,
• poczuciem osamotnienia,
• lękliwością,
• problemami w nawiązywaniu i utrzymywaniu relacji z innymi.

Przyczyn seksoholizmu można również dopatrywać się w niektórych schorzeniach, m.in. stwardnieniu rozsianym, chorobach neurologicznych, uszkodzeniach płatów czołowych czy zaburzeniach równowagi neuroprzekaźników, np. dopaminy.

Seksoholizm – rozpoznanie

Według Międzynarodowej Statystycznej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych ICD-11 do rozpoznania seksoholizmu konieczne jest wystąpienie poniższych objawów przez okres co najmniej 6 miesięcy:

• zachowania seksualne stają się centrum życia danej osoby – chory na rzecz czynności seksualnych zaniedbuje pracę, obowiązki domowe, relacje społeczne itp.,
• angażowanie się w czynności seksualne pomimo braku satysfakcji z ich odbywania,
• nieudane próby zmniejszenia częstotliwości zachowań seksualnych,
• brak kontroli nad powtarzającymi się impulsami i pragnieniami seksualnymi, które skutkują powtarzającymi się zachowaniami seksualnymi,
• kontynuowanie zachowań seksualnych pomimo wynikających z nich negatywnych konsekwencji.

Czy seksoholizm to choroba psychiczna?

Seksoholizm (uzależnienie od seksu) został zaklasyfikowany w ICD-11 jako kompulsywne zaburzenia seksualne, w związku z czym jest on uznawany za jednostkę chorobową. Wiele osób może również zadać sobie pytanie, czy seksoholik jest niebezpieczny. Seksoholizm to poważne zaburzenie, które – jak każde inne – wymaga specjalistycznego leczenia i może prowadzić do wielu poważnych skutków. Przymus odbycia czynności seksualnych może być na tyle silny, że seksoholik podejmie ryzykowne zachowania seksualne bez zastanowienia się nad konsekwencjami swoich czynów.

Czy można wyleczyć się z seksoholizmu?

Jak sobie radzić z uzależnieniem od seksu? Seksoholizm niesie za sobą negatywne konsekwencje wpływające zarówno na życie osoby uzależnionej, jak i na jej relacje z innymi osobami. W związku z tym zaburzenie to wymaga profesjonalnego wsparcia ze strony psychologa, psychoterapeuty lub/i psychiatry. W leczeniu seksoholizmu przede wszystkim wykorzystywana jest psychoterapia poznawczo-behawioralna, która opiera się na uświadomieniu sobie mechanizmów choroby, pracy nad destrukcyjnymi zachowaniami i nauce wykorzystywania właściwych wzorców funkcjonowania w codziennym życiu. Podczas terapii pacjenci uczą się także, jak zaspokajać popęd seksualny we właściwy sposób.

Seksoholizm a hiperseksualność

Seksoholizm i hiperseksualność to pojęcia, które bardzo często używane są zamiennie. W rzeczywistości występują między nimi pewne różnice. Seksoholizm jest bowiem jednostką chorobową, zaklasyfikowaną w ICD-11. Hiperseksualność zaś to inaczej nimfomania wśród kobiet i satyryzm, donżuanizm wśród mężczyzn. Polega na zaburzeniach związanych z utratą kontroli nad ilością fantazji i zachowań seksualnych pozbawionych więzi emocjonalnych.

Hiperseksualność nie musi wiązać się z uzależnieniem od seksu. Jednak gdy nadmierny popęd seksualny zaczyna dominować w codziennym życiu, wówczas warto zgłosić się po pomoc do specjalisty.