Plastikowy model tarczycy, na który długopisem wskazuje lekarz
Maciej Toczek

Przełom tarczycowy – co to jest? Czy zaostrzenie nadczynności tarczycy jest groźne? Objawy, leczenie

Przełom tarczycowy, nazywany także przełomem tyreotoksycznym jest wyjątkowo groźnym stanem, który bezpośrednio zagraża życiu człowieka. Występuje przy nadczynności tarczycy, podczas przerwy w przyjmowaniu leków lub wówczas, kiedy wdrożone leczenie jest niewłaściwe. Jakie są objawy przełomu tarczycowego? Jak wygląda diagnostyka i leczenie tego schorzenia?
  1. Jakie są przyczyny przełomu tarczycowego?
  2. Objawy przełomu tarczycowego
  3. Powikłania przełomu tarczycowego
  4. Jak wygląda leczenie przełomu tarczycowego?

Przełom tarczycowy charakteryzuje się nasileniem nadczynności tarczycy, która prowadzi do niewydolności wielonarządowej. Jest to stan bezpośredniego zagrożenia życia i wymaga wdrożenia jak najszybszego postępowania mającego na celu zapobiegnięcie powikłaniom. Jakie są przyczyny przełomu tarczycowego i jak wygląda leczenie?

Jakie są przyczyny przełomu tarczycowego?

Przełom tarczycowy w większości przypadków charakteryzuje się nagłym wzrostem stężenia hormonów tarczycy u osób chorujących na nadczynność tego narządu. Chociaż patogeneza wystąpienia schorzenia nie jest znana, tak specjaliści wskazują potencjalne sytuacje, które mogą prowadzić do zaostrzenia nadczynności. Wśród nich wymienia się stan po operacji przeprowadzanej najczęściej w obrębie gruczołu tarczowego, poród oraz ciążę, ponadto zastosowanie kontrastu jodowego, chorobę bakteryjną lub wirusową, silny stres czy też nagłe odstawienie leków tyreostatycznych, a więc stosowanych w leczeniu choroby Gravesa-Basedowa. Warto zwrócić również uwagę, że do przełomu tarczycowego dojść może w przebiegu choroby Hashimoto, mimo że kojarzona jest jako najczęstsza przyczyna niedoczynności tarczycy. Powikłanie to może wystąpić szczególnie w początkowym jej okresie. Przyczyną choroby Hashimoto, czyli przewlekłego limfocytarnego zapalenia tarczycy, są przeciwciała skierowane przeciwko tyreoglobulinie (anty-TG) oraz peroksydazie tarczycowej (anty-TPO). Skutkuje to nie tylko powolnym niszczeniem miąższu tego narządu, ale także, w niektórych przypadkach, nagłym uwolnieniem hormonów tarczycy. W sytuacji takiej dojść może do gwałtownie powstającej tyreotoksykozy, a co za tym idzie – przełomu tarczycowego.

Dowiedz się więcej i przeczytaj artykuł o tym, jak się przygotować i interpretować wyniki badań anty -TPO i anty-TG

Objawy przełomu tarczycowego

Wiele osób chorujących na nadczynność tarczycy zadaje sobie pytanie: „jak się objawia i jak powstaje przełom tarczycowy?". Hormony tarczycy, a więc trójjodotyronina (T3) oraz tyroksyna (T4), odpowiadają za regulację wielu procesów metabolicznych zachodzących w organizmie człowieka w większości przypadków przyspieszając je i tym samym pobudzając katabolizm. Z uwagi na fakt, że receptory z którymi łącza się te hormony znajdują się na większości komórek ciała ludzkiego, nagłe zwiększenie ich stężenia we krwi prowadzi do uogólnionego zaburzenia funkcjonowania niemal wszystkich narządów.

Czy wiesz, że na DOZ.pl znajdziesz leki hormonalne na receptę, które przepisał Ci Twój endokrynolog?

Objawy przełomu tarczycowego to m.in.:

  • gorączka,
  • tachykardia wraz z zaburzeniami rytmu serca w postaci migotania przedsionków,
  • ostra niewydolność serca,
  • nudności i wymioty,
  • biegunka,
  • nadciśnienie tętnicze,
  • rozlany ból brzucha,
  • żółtaczka i niewydolność wątroby,
  • objawy neurologiczne takie jak senność czy splątanie, które ostatecznie prowadzą do śpiączki.
Warto podkreślić, że nie zostały zdefiniowane konkretne parametry laboratoryjne świadczące o obecności przełomu tarczycowego, a samo rozpoznanie stawiane jest na podstawie występujących objawów.

Nie zdefiniowano również, jakie TSH czy też leukocytoza świadczą o dekompensacji tarczycy i stanowią wykładnik przełomu. Specjaliści z zakresu endokrynologii stworzyli skalę punktową, mającą na celu szybsze wykrywanie potencjalnego przełomu tarczycowego, a co za tym idzie, usprawnienie intensyfikacji leczenia. Wśród badanych kryteriów brane są pod uwagę parametry, takie jak ciepłota ciała, objawy ze strony ośrodkowego układu nerwowego, przewodu pokarmowego czy zaburzenia rytmu serca.

Powiązane produkty

Powikłania przełomu tarczycowego

Nieleczony lub niewłaściwie leczony przełom tarczycowy stanowi bezpośrednie zagrożenie dla życia pacjenta. W jego przebiegu może dojść do martwicy wątroby, poważnych zaburzeń rytmu serca prowadzących do nagłego zatrzymania krążenia czy też pojawienia się śpiączki. Z tego powodu tak istotne jest wykrycie tej jednostki chorobowej na wczesnym jej etapie i wdrożenie odpowiedniego postępowania.

Jak wygląda leczenie przełomu tarczycowego?

Leczenie przełomu tarczycowego opiera się przede wszystkim na ograniczaniu produkcji nowych hormonów tarczycy, niwelowaniu wpływu już znajdujących się w krążeniu, ustaleniu potencjalnej przyczyny wystąpienia przełomu i w miarę możliwości ograniczenie jego wpływu na dalsze zaostrzanie nadczynności, a także podtrzymywanie funkcji życiowych pacjenta. W ten sposób lekarz oraz cały zespół ratunkowy są zdolni do efektywnego leczenia oraz przeciwdziałania wystąpieniu poważnych powikłań. Lekiem stosowanym do obniżania poziomu hormonów tarczycy jest tiamazol lub propylotiouracyl. Aby złagodzić objawy wynikające z działania hormonów (szczególnie na układ krążenia, zmniejszając tym samym szanse wystąpienia zagrażających życiu zaburzeń rytmu serca), stosowane są również leki beta-adrenolityczne, np. propranolol. Podtrzymywanie podstawowych funkcji życiowych zależy od stopnia uszkodzenia narządów wewnętrznych i może obejmować postępowanie terapeutyczne, takie jak tlenoterapia, dializoterapia, leczenie przeciwbólowe, stosowanie leków podtrzymujących krążenie, czy też korygowanie zaburzeń krzepnięcia powstających na skutek ostrej niewydolności wątroby.  

  1. Dorina Ylli, Joanna Klubo-Gwiezdzinska, Leonard Wartofsky, „Stany nagłe w chorobach tarczycy”, Medycyna Praktyczna, https://www.mp.pl/endokrynologia/wytyczne/216508,stany-nagle-wchorobach-tarczycy,1, Polish Archives of Internal Medicine, 2019; 129: 526–534
  2. Helena Jastrzębska, „Przełom tarczycowy”, Borgis - Postępy Nauk Medycznych 4/2006, s. 136-139

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Zawał serca – objawy, przyczyny, rozpoznanie, zapobieganie

    Zawał serca to jedna z głównych przyczyn zgonów wśród Polaków. Najbardziej charakterystyczny objaw zawału serca – silny, narastający ból w klatce piersiowej, utrzymujący się dłużej niż 20 minut – jest pilnym wskazaniem do wezwania pomocy medycznej.

  • Choroba Leśniowskiego-Crohna – przyczyny, objawy, leczenie

    Choroba Leśniowskiego-Crohna jest przewlekłą, nieuleczalną chorobą, powodującą znaczne pogorszenie jakości życia. Początek choroby ma charakter skryty i przebiega skąpoobjawowo, utrudniając postawienie prawidłowego rozpoznania. Chorzy w toku trwania choroby często wymagają interwencji chirurgicznej z powodu powikłań jelitowych. Jak wygląda diagnostyka i terapia osób z chorobą Leśniowskiego-Crohna? Zapraszamy do zapoznania się z treścią artykułu.

  • Stan podgorączkowy – czy i jak zmniejszać? Przyczyny

    Stan podgorączkowy, czyli sytuacja, kiedy temperatura ciała wynosi między 37 a 38 stopni Celsjusza, jest często wynikiem reakcji organizmu na infekcję lub stan zapalny. Niepewność, skąd się bierze i co oznacza, może budzić lęk, szczególnie gdy dotyczy osób w delikatnych okresach życia, takich jak ciąża, okres niemowlęcy czy rekonwalescencja po operacji. Czym jest stan podgorączkowy oraz jak i czy w ogóle go leczyć?

  • Łuszczyca – przyczyny, objawy i leczenie. Jak wygląda łuszczyca?

    Łuszczyca jest przewlekłą, zapalną chorobą autoimmunologiczną skóry, która charakteryzuje się występowaniem zmian o typie czerwonobrunatnej grudki pokrytej srebrzystą łuską. Do czynników ryzyka rozwoju łuszczycy zalicza się podłoże genetyczne oraz czynniki wyzwalające takie jak infekcje, stres, urazy czy palenie tytoniu.

  • Glista ludzka – objawy glistnicy. Rozpoznanie, badania, leczenie zakażenia glistą ludzką

    Glista ludzka to pasożyt z rodzaju nicieni bytujący w jelicie cienkim. Glistnica, czyli choroba wywoływana przez glistę ludzką, zaliczana jest do tzw. chorób brudnych rąk – do zarażenia glistą ludzką dochodzi bowiem najczęściej, gdy nie umyjemy rąk po kontakcie z ziemią bądź zjemy nieumyte warzywo czy owoc, na powierzchni którego znajdują się jaja glisty. Szczególnie narażone są na to dzieci. Objawy glistnicy to bóle brzucha, zaparcia i/lub biegunka, nudności, brak apetytu, a także duszności czy przewlekły ból gardła.

  • Osteoporoza – przyczyny, objawy, badania, leczenie, rehabilitacja, zapobieganie zmianom osteoporotycznym

    Osteoporoza to choroba metaboliczna kości, która polega na stopniowym zaniku masy kostnej. Na skutek obniżenia gęstości mineralnej kości dochodzi do osłabienia ich struktury, co objawia się zwiększoną podatnością na złamania. Na zachorowanie narażone są przede wszystkim osoby starsze, szczególnie kobiety w wieku okołomenopauzalnym, choć na osteoporozę mogą cierpieć także mężczyźni, a nawet dzieci. Jakie są czynniki ryzyka wystąpienia zmian osteoporotycznych?

  • Szpiczak mnogi – przyczyny, objawy, leczenie

    Szpiczak mnogi należy do chorób krwi i szpiku kostnego. Chociaż nie ustalono dotychczas konkretnych przyczyn tej dolegliwości, tak bez wątpienia można powiedzieć, że do jej rozwoju przyczyniają się długotrwałe infekcje bakteryjne lub wirusowe, promieniowanie jonizujące i narażenie na szkodliwe substancje chemiczne. Jak wyglądają nowoczesne sposoby leczenia szpiczaka, jakie są rokowania i czy podczas wizyty u lekarza pierwszego kontaktu można dokonać wstępnej diagnozy tej choroby?

  • Rak trzustki – przyczyny, objawy, diagnostyka, rokowania, leczenie

    Rak trzustki jest jednym z nowotworów, które przez długi czas nie dają żadnych dolegliwości, a pierwsze symptomy są niespecyficzne. Wśród początkowych objawów raka trzustki wymienia się m.in. ogólne osłabienie, nudności, szybkie uczucie sytości czy tłuszczowe stolce. Jak wygląda jego leczenie?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij