Plastikowy model tarczycy, na który długopisem wskazuje lekarz
Maciej Toczek

Przełom tarczycowy – co to jest? Czy zaostrzenie nadczynności tarczycy jest groźne? Objawy, leczenie

Przełom tarczycowy, nazywany także przełomem tyreotoksycznym jest wyjątkowo groźnym stanem, który bezpośrednio zagraża życiu człowieka. Występuje przy nadczynności tarczycy, podczas przerwy w przyjmowaniu leków lub wówczas, kiedy wdrożone leczenie jest niewłaściwe. Jakie są objawy przełomu tarczycowego? Jak wygląda diagnostyka i leczenie tego schorzenia?

  1. Jakie są przyczyny przełomu tarczycowego?
  2. Objawy przełomu tarczycowego
  3. Powikłania przełomu tarczycowego
  4. Jak wygląda leczenie przełomu tarczycowego?

Przełom tarczycowy charakteryzuje się nasileniem nadczynności tarczycy, która prowadzi do niewydolności wielonarządowej. Jest to stan bezpośredniego zagrożenia życia i wymaga wdrożenia jak najszybszego postępowania mającego na celu zapobiegnięcie powikłaniom. Jakie są przyczyny przełomu tarczycowego i jak wygląda leczenie?

Jakie są przyczyny przełomu tarczycowego?

Przełom tarczycowy w większości przypadków charakteryzuje się nagłym wzrostem stężenia hormonów tarczycy u osób chorujących na nadczynność tego narządu. Chociaż patogeneza wystąpienia schorzenia nie jest znana, tak specjaliści wskazują potencjalne sytuacje, które mogą prowadzić do zaostrzenia nadczynności. Wśród nich wymienia się stan po operacji przeprowadzanej najczęściej w obrębie gruczołu tarczowego, poród oraz ciążę, ponadto zastosowanie kontrastu jodowego, chorobę bakteryjną lub wirusową, silny stres czy też nagłe odstawienie leków tyreostatycznych, a więc stosowanych w leczeniu choroby Gravesa-Basedowa. Warto zwrócić również uwagę, że do przełomu tarczycowego dojść może w przebiegu choroby Hashimoto, mimo że kojarzona jest jako najczęstsza przyczyna niedoczynności tarczycy. Powikłanie to może wystąpić szczególnie w początkowym jej okresie. Przyczyną choroby Hashimoto, czyli przewlekłego limfocytarnego zapalenia tarczycy, są przeciwciała skierowane przeciwko tyreoglobulinie (anty-TG) oraz peroksydazie tarczycowej (anty-TPO). Skutkuje to nie tylko powolnym niszczeniem miąższu tego narządu, ale także, w niektórych przypadkach, nagłym uwolnieniem hormonów tarczycy. W sytuacji takiej dojść może do gwałtownie powstającej tyreotoksykozy, a co za tym idzie – przełomu tarczycowego.

Dowiedz się więcej i przeczytaj artykuł o tym, jak się przygotować i interpretować wyniki badań anty -TPO i anty-TG

Objawy przełomu tarczycowego

Wiele osób chorujących na nadczynność tarczycy zadaje sobie pytanie: „jak się objawia i jak powstaje przełom tarczycowy?". Hormony tarczycy, a więc trójjodotyronina (T3) oraz tyroksyna (T4), odpowiadają za regulację wielu procesów metabolicznych zachodzących w organizmie człowieka w większości przypadków przyspieszając je i tym samym pobudzając katabolizm. Z uwagi na fakt, że receptory z którymi łącza się te hormony znajdują się na większości komórek ciała ludzkiego, nagłe zwiększenie ich stężenia we krwi prowadzi do uogólnionego zaburzenia funkcjonowania niemal wszystkich narządów.

Czy wiesz, że na DOZ.pl znajdziesz leki hormonalne na receptę, które przepisał Ci Twój endokrynolog?

Objawy przełomu tarczycowego to m.in.:

  • gorączka,
  • tachykardia wraz z zaburzeniami rytmu serca w postaci migotania przedsionków,
  • ostra niewydolność serca,
  • nudności i wymioty,
  • biegunka,
  • nadciśnienie tętnicze,
  • rozlany ból brzucha,
  • żółtaczka i niewydolność wątroby,
  • objawy neurologiczne takie jak senność czy splątanie, które ostatecznie prowadzą do śpiączki.
Warto podkreślić, że nie zostały zdefiniowane konkretne parametry laboratoryjne świadczące o obecności przełomu tarczycowego, a samo rozpoznanie stawiane jest na podstawie występujących objawów.

Nie zdefiniowano również, jakie TSH czy też leukocytoza świadczą o dekompensacji tarczycy i stanowią wykładnik przełomu. Specjaliści z zakresu endokrynologii stworzyli skalę punktową, mającą na celu szybsze wykrywanie potencjalnego przełomu tarczycowego, a co za tym idzie, usprawnienie intensyfikacji leczenia. Wśród badanych kryteriów brane są pod uwagę parametry, takie jak ciepłota ciała, objawy ze strony ośrodkowego układu nerwowego, przewodu pokarmowego czy zaburzenia rytmu serca.

Powiązane produkty

Powikłania przełomu tarczycowego

Nieleczony lub niewłaściwie leczony przełom tarczycowy stanowi bezpośrednie zagrożenie dla życia pacjenta. W jego przebiegu może dojść do martwicy wątroby, poważnych zaburzeń rytmu serca prowadzących do nagłego zatrzymania krążenia czy też pojawienia się śpiączki. Z tego powodu tak istotne jest wykrycie tej jednostki chorobowej na wczesnym jej etapie i wdrożenie odpowiedniego postępowania.

Jak wygląda leczenie przełomu tarczycowego?

Leczenie przełomu tarczycowego opiera się przede wszystkim na ograniczaniu produkcji nowych hormonów tarczycy, niwelowaniu wpływu już znajdujących się w krążeniu, ustaleniu potencjalnej przyczyny wystąpienia przełomu i w miarę możliwości ograniczenie jego wpływu na dalsze zaostrzanie nadczynności, a także podtrzymywanie funkcji życiowych pacjenta. W ten sposób lekarz oraz cały zespół ratunkowy są zdolni do efektywnego leczenia oraz przeciwdziałania wystąpieniu poważnych powikłań. Lekiem stosowanym do obniżania poziomu hormonów tarczycy jest tiamazol lub propylotiouracyl. Aby złagodzić objawy wynikające z działania hormonów (szczególnie na układ krążenia, zmniejszając tym samym szanse wystąpienia zagrażających życiu zaburzeń rytmu serca), stosowane są również leki beta-adrenolityczne, np. propranolol. Podtrzymywanie podstawowych funkcji życiowych zależy od stopnia uszkodzenia narządów wewnętrznych i może obejmować postępowanie terapeutyczne, takie jak tlenoterapia, dializoterapia, leczenie przeciwbólowe, stosowanie leków podtrzymujących krążenie, czy też korygowanie zaburzeń krzepnięcia powstających na skutek ostrej niewydolności wątroby.  

  1. Dorina Ylli, Joanna Klubo-Gwiezdzinska, Leonard Wartofsky, „Stany nagłe w chorobach tarczycy”, Medycyna Praktyczna, https://www.mp.pl/endokrynologia/wytyczne/216508,stany-nagle-wchorobach-tarczycy,1, Polish Archives of Internal Medicine, 2019; 129: 526–534
  2. Helena Jastrzębska, „Przełom tarczycowy”, Borgis - Postępy Nauk Medycznych 4/2006, s. 136-139

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Zespół odstawienny (abstynencyjny) – objawy, czas trwania, leczenie

    Zespół odstawienny to reakcja organizmu na odstawienie substancji psychoaktywnych, takich jak alkohol, narkotyki oraz leki. Objawia się różnorodnymi dolegliwościami fizycznymi i psychicznymi, które mogą być intensywne i trudne do zniesienia. Jakie są najczęstsze symptomy? Jak długo trwa ten stan? Jakie metody leczenia pomagają złagodzić jego przebieg?

  • Komar tygrysi – czy jest groźny? Jak rozpoznać komara tygrysiego i jego ugryzienie?

    Komar tygrysi to jeden z najbardziej inwazyjnych gatunków komarów na świecie, którego obecność stwierdzono już na niemal wszystkich kontynentach – także w Europie. Jego ukłucia nie tylko wywołują silne reakcje skórne, ale mogą również prowadzić do przeniesienia niebezpiecznych wirusów tropikalnych. Wraz z postępującym ociepleniem klimatu oraz rozwojem globalizacji rośnie ryzyko, że komar tygrysi zadomowi się również w Polsce.

  • Neuropatia cukrzycowa – jedno z najczęstszych powikłań cukrzycy

    Neuropatia cukrzycowa jest najczęstszym powikłaniem diabetologicznym, z którym zmaga się znaczny odsetek osób chorych na cukrzycę. Patologia ta charakteryzuje się postępującym uszkodzeniem nerwów obwodowych, wywołanym długotrwale utrzymującym się podwyższonym stężeniem glukozy we krwi. Konsekwencje ignorowania wczesnych symptomów oraz niewłaściwej kontroli glikemii mogą okazać się dramatyczne – od przewlekłego bólu znacząco obniżającego jakość życia, przez owrzodzenia kończyn dolnych, aż po konieczność amputacji stopy czy zwiększone ryzyko powikłań sercowo-naczyniowych. W poniższym artykule przedstawiamy kompleksową analizę tego powikłania, jego mechanizmów rozwoju, objawów klinicznych oraz współczesnych możliwości terapeutycznych.

  • Bąblowica – objawy i leczenie zarażenia tasiemcem bąblowcowym

    Bąblowica jest chorobą odzwierzęcą, w której dochodzi do zakażenia człowieka tasiemcem bąblowcowym. Jedną z najczęstszych dróg zakażenia jest spożycie niemytych owoców leśnych. Głównymi nosicielami tasiemców są psy, koty i lisy. Objawy choroby są nieswoiste, a ze względu na rzadkość występowania mogą być często mylnie zinterpretowane lub przeoczone. Leczenie różni się w zależności od stadia zaawansowania choroby i narządów zajętych przez larwy tasiemca.

  • Opuchnięte oczy – przyczyny i sposoby leczenia opuchlizny powiek

    Powieki, jako niezwykle delikatna i cienka część skóry wokół oczu, są szczególnie podatne na różnego rodzaju obrzęki. Przyczyny tego stanu mogą być bardzo zróżnicowane, a ich rozpoznanie często wymaga dokładnej obserwacji i analizy towarzyszących objawów.

  • Hirsutyzm – nadmierne owłosienie u kobiet. Jakie badania wykonać i jak przebiega leczenie?

    Choć hirsutyzm to problem, który dotyka wiele kobiet, to rzadko się o nim mówi. Dla wielu pań jest on wstydliwym tematem i często bywa źródłem kompleksów, a nawet obniżonej samooceny. Hirsutyzm objawia się nadmiernym owłosieniem w miejscach typowych dla mężczyzn – na twarzy (wąsik, broda, policzki), brzuchu czy plecach. Najczęściej jest spowodowany łagodnymi przyczynami, ale niekiedy może być również sygnałem poważniejszych zaburzeń hormonalnych.

  • Czym jest pokrzywka stresowa? Objawy i metody leczenia wysypki na tle nerwowym

    Pokrzywka stresowa to specyficzna odmiana reakcji skórnej, która pojawia się w odpowiedzi na czynniki psychiczne, w szczególności silny stres, lęk czy napięcie emocjonalne. W odróżnieniu od klasycznych postaci pokrzywki, które mają podłoże alergiczne lub fizykalne, pokrzywka na tle nerwowym może być związana z funkcjonowaniem układu nerwowego i reakcjami organizmu na bodźce psychiczne. W literaturze medycznej określana jest pokrzywką idiopatyczną z komponentą psychogenną lub pokrzywką psychogenną. Pokrzywka stresowa stanowi wyraźny przykład tego, jak silne emocje mogą wpływać na funkcjonowanie różnych układów organizmu i prowadzić do powstawania charakterystycznych objawów dermatologicznych.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl