Czerwony ryż, z którego powstaje monakolina K
Mateusz Durbas

Monakolina K – co to jest? Właściwości, zastosowanie, przeciwwskazania

Choroby układu sercowo-naczyniowego stanowią główną przyczynę zachorowalności i śmiertelności nie tylko w Polsce, lecz również na całym świecie. U podłoża większości z nich leży miażdżyca naczyń krwionośnych, która jest bezpośrednio związana z zaburzeniami lipidowymi. Jednym z proponowanych sposobów radzenia sobie z tym problemem jest stosowanie suplementacji w oparciu o monakolinę K.

  1. Czym jest monakolina K?
  2. Czy monakolina K jest szkodliwa? Działania niepożądane
  3. Na co działa i na co pomaga monakolina K?

Najczęściej zalecanymi obecnie lekami w terapii zaburzeń lipidowych i profilaktyce chorób sercowo-naczyniowych o podłożu miażdżycowym są statyny, które jednak nie przez wszystkich pacjentów są dobrze tolerowane. Jedną z alternatywnych opcji dla statyn wydaje się monakolina K zawarta w ekstrakcie ze sfermentowanego czerwonego ryżu.

Czym jest monakolina K?

Monakolina K jest bioaktywnym składnikiem naturalnie znajdującym się w sfermentowanym czerwonym ryżu z użyciem czerwonych drożdży (Monascus purpureus). Jest ona uznawana za naturalną statynę, czyli środek obniżający wysoki poziom cholesterolu całkowitego i frakcji LDL (tzw. złego cholesterolu), który można nabyć w aptece bez recepty. Monakolina K jest związkiem chemicznym nazywanym lowastatyną, który powstaje w warunkach naturalnych w procesie fermentacji drożdży Monascus purpureus na ziarnach ryżu białego (polerowanego).

Mechanizm działania monakoliny K jest podobny do statyn i obejmuje hamowanie aktywności reduktazy HMG-CoA, czyli głównego enzymu wątrobowego regulującego wytwarzanie cholesterolu oraz kontrolującego jego stężenie we krwi. W rezultacie przyjmowania monakoliny K dochodzi do obniżenia o około 20% poziomu cholesterolu całkowitego i cholesterolu LDL w surowicy krwi. Warto podkreślić, iż monakolina K jest uważana obecnie za jeden z najskuteczniejszych suplementów diety zmniejszających stężenie cholesterolu całkowitego oraz złego cholesterolu we krwi u osób z łagodną i umiarkowaną hipercholesterolemią.

Czy monakolina K jest szkodliwa? Działania niepożądane

Zgodnie z najnowszymi wytycznymi Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego, dotyczącymi prewencji chorób układu sercowo-naczyniowego w praktyce klinicznej, suplementy diety pozyskiwane z czerwonego ryżu drożdżowego nie są aktualnie rekomendowane ze względu na fakt, iż mogą powodować u niektórych osób działania niepożądane.

Stosowanie monakoliny K zawartej w sfermentowanym czerwonym ryżu może przyczyniać się do rozwoju łagodnych bólów mięśni u pacjentów, którzy nie tolerują również nawet minimalnych dawek statyn. Ponadto istnieją także obawy dotyczące wystąpienia u niektórych osób uszkodzenia wątroby i/lub nerek, bólów i/lub zawrotów głowy, dolegliwości mięśniowo-szkieletowych oraz zaburzeń żołądkowo-jelitowych, zwłaszcza w przypadku stosowania monakoliny K w dawce 10 mg lub wyższej na dzień.

Warto podkreślić, że 22 czerwca 2022 roku weszło w życie Rozporządzenie Komisji Europejskiej 2022/860, z którego wynika, iż dopuszczone do obrotu są obecnie tylko i wyłącznie suplementy diety zawierające do 3 mg monakoliny K. Oznacza to, że wszystkie preparaty zawierające dotychczas powyżej 3 mg monakoliny K w pojedynczej dawce zostały wycofane ze sprzedaży przez wzgląd na bezpieczeństwo konsumentów.

Producenci suplementów diety zawierających ekstrakt z czerwonego sfermentowanego ryżu są również zobligowani do umieszczania na etykiecie swoich produktów informacji o tym, że nie należy przekraczać 3 mg monakoliny K dziennie oraz że tej bioaktywnej substancji nie mogą przyjmować: kobiety ciężarne i karmiące piersią, dzieci i młodzież poniżej 18 roku życia, osoby starsze w wieku powyżej 70 lat, a także pacjenci, którzy stosują już leki obniżające poziom cholesterolu we krwi (np. statyny).

Monakolina K wchodzi również w interakcje z wieloma substancjami, dlatego należy pamiętać o tym, aby w trakcie jej stosowania unikać alkoholu, soku grejpfrutowego, cyklosporyny, erytromycyny, statyn, fibratów, pochodnych kumaryny oraz niacyny (witaminy B3).

Powiązane produkty

Na co działa i na co pomaga monakolina K?

Skuteczność monakoliny K zawartej w czerwonym ryżu drożdżowym w zakresie obniżania stężenia cholesterolu całkowitego oraz cholesterolu frakcji LDL potwierdzono w wielu randomizowanych badaniach klinicznych. Dotychczasowe wyniki badań wykazały, że fermentowany czerwony ryż zawierający monakolinę K może obniżyć poziom cholesterolu całkowitego, frakcji LDL i nie-HDL o 15% do 25% już po 6 tygodniach stosowania u pacjentów z umiarkowaną hipercholesterolemią.

PREPARATY NA CHOLESTEROL

WITAMINY DLA DIABETYKÓW

PRODUKTY NA NADCIŚNIENIE

W niektórych badaniach stwierdzono również zmniejszenie stężenia triglicerydów o 5-10% i apolipoproteiny B o 10-15% oraz zwiększenie o 5-10% poziomu cholesterolu frakcji HDL, potocznie nazywanego dobrym cholesterolem. Monakolina K może także obniżać poziom wysokoczułego białka C-reaktywnego (hs-CRP), zmniejszać sztywność tętnic oraz polepszać funkcje śródbłonka naczyniowego, co może prowadzić do spadku ryzyka rozwoju chorób sercowo-naczyniowych o podłożu miażdżycowym.

Warto mieć na uwadze, że suplementacja diety monakoliną K stanowi jedynie uzupełnienie modyfikacji stylu życia, która powinna uwzględniać zmniejszenie nadmiernej masy ciała, wzrost poziomu tygodniowej aktywności fizycznej, ograniczenie spożycia cholesterolu i nasyconych kwasów tłuszczowych, zwiększenie konsumpcji błonnika pokarmowego oraz całkowitą rezygnację ze spożycia produktów bogatych w tłuszcze trans. Wprowadzenie tych zmian odgrywa absolutnie kluczową rolę w terapii umiarkowanej hipercholesterolemii.

Chociaż monakolina K wydaje się skutecznym środkiem obniżającym stężenie cholesterolu całkowitego i frakcji LDL we krwi w bezpiecznej dawce do 3 mg na dobę, brakuje jednak wystarczających dowodów, aby zalecać jej suplementację u pacjentów kardiologicznych. Potrzebne są dalsze badania nad monakoliną K, zwłaszcza długoterminowe i obejmujące uczestników z chorobami współistniejącymi, które uwzględnią zmienność składu i dawkowania dostępnych na rynku aptecznym preparatów zawierających czerwony ryż drożdżowy.
  1. K. Arent-Piotrowska, Hipercholesterolemia – zmora dzisiejszych czasów. Co zrobić, by zapobiec jej konsekwencjom w świetle aktualnych zaleceń kardiologicznych, „Probl Hig Epidemiol” 2018, 99(2):108-113.
  2. AFG Cicero, F. Fogacci, A. Zambon, Red Yeast Rice for Hypercholesterolemia: JACC Focus Seminar, „J Am Coll Cardiol” 2021 Feb 9;77(5):620-628.
  3. F. Fogacci, M. Banach, DP Mikhailidis, et al., Safety of red yeast rice supplementation: A systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials, „Pharmacol Res” 2019 May;143:1-16.
  4. M. Malec, Monakolina K – naturalna statyna, „Farm Pol” 2019, 75(7):365–368.
  5. D. Peng, A. Fong, AV. Pelt, Original Research: The Effects of Red Yeast Rice Supplementation on Cholesterol Levels in Adults, „Am J Nurs” 2017 Aug;117(8):46-54.
  6. L. Righetti, C. Dall'Asta, R. Bruni, Risk Assessment of RYR Food Supplements: Perception vs. Reality, „Front Nutr” 2021 Dec 7;8:792529.
  7. B. Wożakowska-Kapłon, P. Salwa, Monakolina — pomost między prozdrowotną modyfikacją diety a farmakoterapią hipercholesterolemii, „Folia Cardiologica” 2016; 11, 4:318–326.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Krztusiec – przyczyny, objawy, leczenie kokluszu

    Krztusiec (koklusz) jest ostrą chorobą zakaźną dróg oddechowych wywołaną przez pałeczki krztuśca. Do zakażenia dochodzi drogą kropelkową. Na ciężki przebieg krztuśca narażone są zwłaszcza niemowlęta poniżej 6. miesiąca życia. Jak przebiega krztusiec i jak go rozpoznać? Jak wygląda leczenie kokluszu? W jaki sposób można się przed nim uchronić?

  • Pneumocystoza – objawy, rozpoznanie i leczenie

    Pneumocystoza to zapalenie płuc spowodowane zakażeniem Pneumocystis jirovecii. Choroba występuje u osób z obniżoną odpornością m.in. z powodu AIDS lub przyjmowania leków immunosupresyjnych, dlatego zalicza się ją do zakażeń oportunistycznych. Pneumocystoza to poważna choroba objawiająca się dusznością i suchym kaszlem, która może prowadzić nawet do śmierci.

  • Przeziębienie, grypa, alergia czy COVID-19? Jak je od siebie odróżnić?

    Masz katar, kaszel i gorączkę? Czy to zwykłe przeziębienie, grypa czy może COVID-19? Objawy tych chorób mogą być bardzo podobne, co utrudnia samodzielne postawienie diagnozy. Dowiedz się, jakie są kluczowe różnice między tymi schorzeniami i kiedy warto skonsultować się z lekarzem.

  • Reumatoidalne zapalenie stawów – przyczyny, objawy i leczenie RZS

    Reumatoidalne zapalenie stawów (inaczej RZS lub gościec stawowy) to przewlekła choroba reumatyczna o podłożu autoimmunologicznym. Powszechnie określa się ją także jako reumatyzm. Początkowo atakuje najczęściej symetrycznie małe i średnie stawy rąk i nóg, ale w konsekwencji prowadzi do wielu zmian ogólnoustrojowych – jej najbardziej charakterystycznym objawem jest ból stawów, ich zaczerwienienie i obrzęk. Jak leczy się reumatoidalne zapalenie stawów? Czy istnieją domowe sposoby na RZS?

  • Pieczenie, upławy i swędzenie kobiecych okolic intymnych? To może być infekcja pochwy. Jak zapobiegać i leczyć stany zapalne?

    Upławy, pieczenie i swędzenie okolic intymnych to nie tylko uporczywe i często nawracające przypadłości, ale także objawy infekcji, która może doprowadzić do niepłodności, jeśli zostanie zaniedbana. Infekcje okolic intymnych mogą przydarzyć się kobiecie w każdym wieku, przed porodem, w trakcie ciąży i w połogu. Czy istnieje jedna uniwersalna odpowiedź na pytanie – jak skutecznie wyleczyć i zapobiegać zakażeniom pochwy? Otóż nie, nie istnieje. Można jednak postępować zgodnie z pewnymi wskazówkami, dzięki którym nawet przy pomocy domowych sposobów na infekcje intymne możliwe jest złagodzenie tych najbardziej dokuczliwych objawów. Więcej informacji na ten temat znajduje się w niniejszym artykule.

  • Co zrobić, kiedy dziecko kaszle, a osłuchowo jest czyste?

    Kaszel dziecka bez innych objawów może być związany z przebytym niedawno zakażeniem układu oddechowego albo sygnalizować rozwijającą się w organizmie infekcję dróg oddechowych. Istnieją jednak inne przyczyny kaszlu u dzieci, które wymagają bardziej zaawansowanych badań. Jakie to przyczyny i jak je zdiagnozować?

  • Grypa i RSV – szczepionka, podobieństwa i różnice

    Grypa i RSV (ang. Respiratory Syncytial Virus) to dwie powszechne choroby wirusowe, które mają znaczący wpływ na zdrowie publiczne, szczególnie w okresie jesienno-zimowym. Obie mogą prowadzić do poważnych powikłań, zwłaszcza u osób starszych, niemowląt oraz osób z osłabionym układem odpornościowym. W tym artykule przyjrzymy się bliżej podobieństwom i różnicom między grypą a RSV, ze szczególnym uwzględnieniem dostępnych szczepień.

  • Dieta w zaburzeniach lękowych. Co jeść, a czego unikać przy stanach lękowych?

    Zaburzenia lękowe dotykają znaczny odsetek dorosłych i dzieci. Osoby z zaburzeniami zmagają się z przewlekłym lękiem i stresem, który często powoduje cierpienie psychiczne i znaczne upośledzenie funkcjonowania pacjentów w wielu sferach ich życia. Tymczasem odpowiednia dieta w zaburzeniach lękowych może korzystnie wpływać na zdrowie układu nerwowego i pomagać w łagodzeniu objawów zaburzeń lękowych.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

logo Telemedi

Usługę zdalnej konsultacji z lekarzem świadczy Telemedi.
Regulamin świadczenia usługi dostępny jest tutaj.